اولین جلسه شورای سیاستگذاری سی و سومین جشنواره بین المللی فیلم فجر در سه شنبه تاریخ ۱۰ تیرماه با حضور مدیران سینمایی در محل دفتر جشنواره واقع در موسسه رسانه‌های تصویری برگزار شد. این خبری است که روابط عمومی سازمان سینمایی به عنوان اولین خروجی این جلسه تحت عنوان واژگانی کلی اعلام کرد. بر مبنای همین خبر، در این شورا درباره مسائلی چون بازنگری در تعداد جوایز و کاهش آن‌ها، بازنگری در مورد بخش تجلی اراده ملی، بازتعریف بخش بین الملل و بازار فیلم، توجه بیشتر به کشورهای صاحب سینما در قاره آسیا، تنظیم زمان برگزاری جشنواره و عدم تداخل آن با دیگر جشنواره‌های معتبر جهانی گفتگو و تبادل نظر شده است.

دیگر خبری از جلسات شورای سیاستگذاری سی و سومین جشنواره بین المللی فیلم فجر، منتشر نشد تا اینکه روز دوشنبه همین هفته (۲۴ شهرویور ماه) علیرضا رضاداد دبیر سی و سومین جشنواره فیلم فجر، به تشریح نخستین جلسه ستاد برگزاری سی و دومین جشنواره فیلم فجر پرداخت و از  تغییرات وسیع در برگزاری این رویداد بزرگ سینمایی خبر داد.

بر اساس اهمیت موضوع و بر مبنای اولین خروجی جلسه شورای سیاستگذاری سی و سومین جشنواره بین المللی فیلم فجر، با اهالی سینما گفت‌وگوهایی را انجام داد. برهمین اساس با محمدرضا عباسیان دبیر سی و یکمین دوره جشنواره بین المللی فیلم فجر نیزگفت وگو کردیم.

عباسیان از آن دست دبیران جشنواره فیلم فجراست که در دوره‌ی دبیری‌اش نیز تغییراتی بر جشنواره فیلم فجر اعمال شد. تغییراتی که به تندیس جشنواره هم کشیده شد. امروز که او در دایره مدیران فرهنگی دولت جدید نیست همچنان با ایجاد برخی تغییرات در جشنواره فیلم فجر موافق است اما بر این نکته تاکید دارد که: هر نوع تصمیم‌گیری برای تغییرات جشنواره فیلم فجر در حد دبیر جشنواره یا حتی معاونت سینمایی ارشاد هیچ گونه ضمانت اجرایی بلند مدتی ندارد. حداکثر عمر برای تضمین اجرایی هر تصمیمی از سوی عزیزان به طول دوره مدیریتشان بر می‌گردد.

او همچنین  می‌گوید: محل برگزاری جشنواره‌ها باید از موسسات تولیدی سازمان سینمایی جدا شود. اگر این امکان وجود داشت که  برگزاری جشنواره فیلم فجر ذیل نهادی می‌آمد که با تغییر دولت‌ها دچار تغییر نمی شد، این امید وجود داشت که حداقل فردی ۱۰ سال یا ۱۵ سال دبیر جشنواره فجر شود و کار را به سرانجامی برساند و به تبع تاثیرگذاری در سینمای ایران بوجود آورد.

مشروح این گفت‌وگو را در ذیل بخوانید:

محمدرضا عباسیان صحبتهای خود را با نقد بر اجرای برنامه‌های مدیریت جدید فرهنگی کشور شروع کرد و گفت: متاسفانه تیم فرهنگی دولت جدید بعد از یکسال از فعالیتشان ثابت کردند که فاقد استراتژی و نقشه راه مشخصی هستند و در حوزه سینما هم این نقیصه به طور کامل مشهود است. حداقل توقع این بود که وزیری که سالها سابقه سفارت دارد و معاون سینمایی که سالها سابقه رایزنی داشته است بتوانند در عرصه بین الملل فرهنگ و هنر و سینما اقدام مناسبی انجام دهند

تصمیم‌گیری برای تغییرات جشنواره فیلم فجر در حد دبیرجشنواره یا معاونت سینمایی ارشاد، ضمانت اجرایی بلند مدتی ندارد

وی در ادامه با اشاره به تغییراتی که بنا هست در جشنواره فیلم فجر صورت بگیرد، گفت: هر نوع تصمیم‌گیری برای تغییرات جشنواره فیلم فجر در حد دبیر جشنواره یا حتی معاونت سینمایی ارشاد هیچ گونه ضمانت اجرایی بلند مدتی ندارد. حداکثر عمر برای تضمین اجرایی هر تصمیمی از سوی عزیزان به طول دوره مدیریتشان بر می‌گردد. یعنی اگر بر فرض این دبیر یا این معاون ۳ سال دیگر حضور داشته باشند این تصمیماتی که می‌گیرند سه سال اجرا خواهد شد و اگر یک سال حضور داشته باشند یک سال اجرایی می شود. همین موضوع بزرگترین آسیب برای جشنواره فیلم فجر به عنوان بزرگترین جشن فرهنگی هنری کشور است.

عباسیان در ادامه با اشاره به اهمیت جایگاه جشنواره فیلم فجر درسینمای ایران گفت: جشنواره فیلم فجر جشن مهمترین شاخه هنری انقلاب اسلامی و مهمترین مراسم سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی است. اهمیت این جشنواره و اهمیت سینما این ضرورت را ایجاد می‌کند که برای یکبار هم که شده تصمیم گیری در مورد اجرای آن با نگاهی کلان تر و در نهادی مافوق دولت انجام شود. مثلا نهادی چون شورای عالی انقلاب فرهنگی یا مجلس شورای اسلامی در مورد این جشنواره تصمیم گیری کنند تا تصمیمات در مورد جشنواره فیلم فجر هر ساله دچار تغییر نشود.

وی با اشاره به مصداقهایی، صحبت‌هایش را اینگونه تکمیل کرد: در یک دوره ای دبیری علاقه مند بود تا تعداد بیشتری از دوستان را راضی کنند، برای همین تعداد جوایز افزایش پیدا کرد و در آن دوره جایزه دبیر هم اضافه شد. در دوره بعد بنده دبیر جشنواره بودم و با نگاه تخصصی تیم برگزاری، علاوه بر ایجاد تحول در بخش بین الملل ۱۴ جایزه از بخش‌های مختلف جشنواره حذف شد. اما سال بعد تغییرات دیگری به وجود آمد.

دبیر سی و یکمین دوره جشنواره بین المللی فیلم فجر ادامه داد: مهمترین مشکل جشنواره فیلم فجر همین عدم ثبات در تصمیم‌گیری‌ها و اجرای آن است. در واقع مشکل جشنواره فیلم فجر تعداد جوایزش نیست. مشکلات متعددتری وجود دارد که باعث شده است این جشنواره  تاثیرگذاری لازم خودش را نداشته باشد و صرفا به یک شوی سینمایی تبدیل شود. همین است که جشنواره هیچ تاثیری در جریان تولید سینمایی ایران ندارد.

بخش بین الملل جشنواره فیلم فجر بخش تعطیل و منفعلی شده است که  آدم هایی برگزارکننده اش فسیل شدند

عباسیان در ادامه با تاکید بر ضرورت نگاه محتوایی به انتخاب فیلمهای جشنواره گفت: اگر نام ایام پیروزی انقلاب روی جشنواره فجر است و اینکه همزمان با سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی برگزار میشود باید مهمترین نگاه به جشنواره نگاه محتوایی به فیلم های حاضر در جشنواره باشد. فیلمی که شان انقلاب اسلامی را رعایت نمی‌کند جایش در جشنواره فیلم  فجر نیست. این مهمترین نکته در مورد جشنواره فیلم فجر است که متاسفانه غالب دبیران به این نکته توجه نداشتند و همه توجهشان به این بود که قرار است  هر آنچه در سینمای ایران تولید شده است را در جشنواره نمایش دهیم.

مدیرعامل سابق موسسه رسانه های تصویری همچنین گفت: پاشنه آشیل جشنواره فیلم فجر عدم وجود نگاه محتوایی و موضوعی است. این ضعف  به خصوص در بخش بین الملل جشنواره دیده می شود. بخش بین الملل جشنواره یک بخش تعطیل و منفعلی شده است که سال‌هاست توسط آدم هایی برگزار میشود که در این بخش فسیل شدند و هیچ حساسیتی به این موضوع ندارند و متاسفانه نگاه ایدئولوژیک و استراتژیکی هم در بخش بین الملل ندارند.

وی افزود:  بخش بین الملل جشنواره فیلم فجر مهمترین  بخش جشنواره است و با یک نگاه درست و استراتژیک و البته تغییر در آن می‌توانیم این بخش را به عنوان تاثیرگذار ترین بخش جشنواره تبدیل کنیم. ما با همان روشی که ۳۰ سال است در این بخش انجام دادیم نمی توانیم کاری را پیش ببریم. متاسفم بگویم که دوستان متوجه نشده‌اند که مشکل کم فروغی بخش بین الملل زمان برگزاری آن و ناتوانی در نمایش فیلم‌ها بدون سانسور نیست. دوستانی که متولی بخش بین الملل هستند نه تنها دغدغه انقلابی ندارند که حتی توانایی برگزاری حرفه ای این بخش را ندارند. با این نگاه و ترکیب زمان برگزاری بخش بین الملل هم عوض شود اتفاقی نمی افتد و تنها پاک کردن صورت مساله است.

با کاهش تعداد جوایز جشنواره موافق هستم اما یک نگاه خطرناکی در این قضیه دیده‌می‌شود

دبیر سابق جشنواره بین المللی فیلم فجر همچنین در خصوص کم شدن تعداد جوایز جشنواره فیلم فجر گفت: در مورد جوایز جشنواره، بنده با کاهش تعداد جوایز جشنواره فجربسیار موافق هستم. البته در این موضوع باید این طور نباشد که از این سمت بام بیافتیم که تعداد جوایز بزرگترین جشنواره ملی ما به شش هفت جایزه برسد.

عباسیان ادامه داد: متاسفانه یک نگاه انحرافی در این قضیه دیده میشود که انگار عزیزانی تلاش دارند اهمیت جشنواره فیلم فجر و میزان تاثیرگذاریش را کاهش دهند. این حرفهایی که در خصوص کاهش جوایز جشنواره فجر زده می‌شود و اینکه جوایز آن در خانه سینما اهدا شود از جمله نکات بسیار خطرناک  است که به قصد کمرنگ کردن مهم‌ترین جشن انقلاب اسلامی مطرح می شود.

وی همچنین در خصوص تغییر زمان برگزاری جشنواره فیلم فجر گفت: جشنواره فیلم فجر فقط با جشنواره برلین همزمان می‌شود آن هم نه به طور کامل. جشنواره برلین چند روز بعد از شروع جشنواره فیلم فجر، شروع می‌شود که این همزمانی خیلی هم اهمیتی ندارد. همزمانی این جشنواره با  ایام دهه فجر و برگزاری اختتامیه آن همزمان با سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی اهمیتی فراتر از این دارد که بخواهیم زمان جشنواره فیلم فجر را تغییر دهیم. می شود بخش بین الملل جشنواره که با حضور مهمانان خارجی است را در روزهای ابتدایی جشنواره برگزار کرد که آن همزمانی با جشنواره برلین را نداشته باشیم. این کاری  است که در سالهای قبل انجام شده است.

بخاطر عدم سیاست گذاری درست، به بخش بین الملل جشنواره فیلم فجر، توجه جدی نشده است

عباسیان در مورد جداسازی بخش بین الملل از سایر بخش جشواره فیلم فجر گفت: این کار مثل این است که شما خورشتی داشته باشی که گوشتش را جدا کنید. این کار منطقی نیست. یک چیزی وجود دارد به نام جشنواره بین الملی فیلم فجر این جشنواره یک بخش ملی دارد که بخش مهم و اصلی جشنواره است و با استقبال همراه می شود و یک بخش بین المللی دارد. متاسفانه بخاطر عدم سیاست گذاری درست، به بخش بین الملل جشنواره فیلم فجر، توجه جدی نشده است. اینکه در ایام الله دهه فجر یک جشن سینمایی داشته باشیم اسمش را جشن فجر بگذاریم و بعد بیاییم در خرداد ماه یک جشنواره بین المللی فیلم تهران را قرار دهیم که فقط فیلم های بین المللی در آن اکران شود یک ایده است که باید به صورت مشخص در مورد آن بحث کرد.

دبیر سابق جشنواره بین المللی فیلم فجر با تاکید بر اینکه جشنواره فیلم فجر در طول سالهای برگزاری اش اعتباری به دست آورده است، گفت: صحبت من این است که ما یک بسته ای داریم که ۳۳ سال از عمرش می‌گذرد و خودش دارای اعتباری است. خیلی راحت نمی‌شود در مورد این جشنواره با جمعی که تعدادی‌ از آن‌ها هم کارشناسان حرفه ای حوزه برگزاری جشنواره نیستند تصمیم گیری کرد. وزن این شورای سیاست گذاری وزن تصمیم گیری‌های کلان در این حد و اندازه نیست. می توانند در مورد این تصمیم گیری کنند که چند جایزه را اضافه یا کم کنیم ولی تصمیم برای تغییرات کلان جشنواره فیلم فجر از عهده این شورا خارج است.

مهمترین مشکل جشنواره فیلم فجر کوتاهی دوره دبیری هاست

وی در ادامه با اشاره به صحبتهای ابتدایی اش گفت: مهمترین مشکل جشنواره فیلم فجر کوتاهی دوره دبیری‌هاست که مهمترین مشکل مدیریت فرهنگی کشور محسوب می شود. شاید درحوزه اقتصادی یا صنعتی بتوان دوره‌های مدیریتی را محدود به  ۴ سال کرد تا مدیر جدید راه مدیر قبلی را ادامه دهد ولی در حوزه فرهنگ حداقل طول دوره مدیریت باید ۱۰ سال شود.

عباسیان همچنین در خصوص این که جشنواره فیلم فجر توسط نهاد مستقلی برگزار شود، گفت: اینکه برگزاری جشنواره فیلم فجر تحت موسسه‌ای ورای موسسات موجود برگزار شود حرف درستی است که سنگ بنای آن در دوره گذشته بنا نهاده شد. بنیاد فارابی نمی‌تواند جشنواره فجر را برگزار کند اصلاً جشنواره کودک را هم نباید برگزار کند. مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی هم نمی‌تواند جشنواره را برگزار کند. محل برگزاری جشنواره ها باید از موسسات تولیدی سازمان سینمایی جدا شود. اگر این امکان وجود داشت که  برگزاری جشنواره فیلم فجر ذیل نهادی می‌آمد که با تغییر دولت‌ها دچار تغییر نمی شد، این امید وجود داشت که حداقل فردی ۱۰ سال یا ۱۵ سال دبیر جشنواره فجر شود و کار را به سرانجامی برساند و به تبع تاثیرگذاری در سینمای ایران بوجود آورد. در غیر اینصورت با این شرایطی که عرض کردم جشنواره فیلم فجر یک شوی دوره همی است که همه می آیند فیلم‌ها را می‌بینند و به هم جایزه می‌دهند.