سینما در یکسال گذشته هم فراز داشته است و هم فرود. وقتی چهارم شهریور ماه علی جنتی برای ساکن سابق خیابان ژان بارت حکم معاونت سینمایی را زد تا رایزن سابق ایران در پاریس سکاندار جدید کشتی متلاطم سینمای ایران باشد، شاید خیلی‌ها گمان نمی‌کردند حجت الله ایوبی بتواند در زیر بار این مسولیت تاب بیاورد. مسولیتی که برای اداره‌اش باید سینما و روحیات سینماگران را بشناسی و شاید به واسطه ارتباطی که ایوبی در سال‌های حضورش در پاریس با سینماگران داشت در ابتدا این مسولیت را آسان می‌شمرد. اما هرچه جلوتر رفتیم، ایوبی نیز بیشتر متوجه تفاوت مدیریت در سینما با همه ابعاد دیگر مدیریت فرهنگی شد. البته ایوبی خودش این یکسال را دوران خوشی می داند و می‌گوید که در پایان این یکسال حالش خوب و خوشحال است، از دست کسی هم عصبانی نیست اما برخی رفتارها او را دل‌آزرده است و در نهایت برای سال دوم و سال‌های بعد مدیریتش بر سینمای کشور نقشه‌های جدیدی‌ در سر دارد.

گفت‌وگو با ایوبی در یک شرایط تقریبا سخت و غیر قابل پیش‌بینی انجام شد. پس از پایان مراسم اختتامیه دومین جشنواره یاس فرصتی پیش آمد تا در مورد اتفاقات یکسال اخیر سینما صریح و بی پرده صحبت کنیم. صحبت‌هایی که بخشی از آنها البته از سوی ایوبی بارها در سخنرانی‌های مختلف تکرار شده و برخی دیگر کاملا تازگی دارد که ماحصل آنرا در زیر می‌خوانید.

بخش اول این گفت‌وگو قبل از روز ملی سینما منتشر شد و با توجه به تراکم برنامه‌های روز ملی سینما بخش دوم و پایانی این گفت وگو را از نظر می‌گذارنید.

* «پاداش» اگر لحاظ ممیزی ایرادی نداشت می توانند اکران شود

- یکی از فیلم های مساله دار که اخیرا اعلام خبر رفع مشکل نمایش آن سر و صدای زیادی برپا کرد فیلم «پاداش» بود. این فیلم تاکنون دو نمایش در سازمان سینمایی در زمان مدیریت قبل و شما برای اهالی رسانه و منتقدان داشته است که هیچکدام با اقبال مواجه نشد. این فیلم، . با توجه به اینکه پیش از این در مورد «خانه پدری» اظهار نظر کرده‌اید و گفته اید این فیلم در صورت حذف سکانس ابتدایی مشکلی برای نمایش ندارد، در مورد «پاداش» با همان نگاه جامعه شناسانه آیا معتقد هستید می‌تواند به نمایش در بیاید؟

بنده به عنوان رئیس سازمان سینمایی و به نمایندگی از شورای پروانه نمایش می‌گویم که این فیلم اصلاحاتی را لازم دارد و آقای کمال تبریزی هم پذیرفته اند که آنرا انجام دهند و حاضرند تا نظرات شورای پروانه نمایش را بر روی فیلم اعمال کنند و اگر فیلم به لحاظ ممیزی ایرادی نداشت طبیعتا می توانند آنرا اکران کنند. البته همیشه عده ای فیلمی را می پسندند و عده ای دیگر آنرا نمی پسندند اما بنده به عنوان منتقد نمی توانم نظرم را در مورد این فیلم بدهم بلکه آنچه را که مطلع هستم عنوان کردم.

«افق نو» چون سینمایی نبود با آن مخالفت کردیم

- سازمان سینمایی اخیرا حرکت خوبی را تحت عنوان برگزاری کنفرانس مردم فلسطین انجام داده است. اگر تقریبا به یکسال قبل مراجعه کنیم شما به شدت در مقابل برگزاری کنفرانس «افق نو» که آن هم ضد صهیونیستی بود موضع گیری کردید و اجازه برگزاری آنرا ندادید. اگر به گذشته برگردیم هم بازهم همین موضع‌گیری را در قبال این کنفرانس انجام می دهید؟

برگزاری کنفرانس ها با توجه به جشنواره‌های مختلف خیلی تلاش خوبی بوده و هست. اگر جشنواره ای به درستی در این زمینه عمل کند با همه وجودم معتقدم که باید اینکار را کرد و مفید است. اما همیشه نگرانم از اینکه از برخی واژه ها استفاده سیاسی می شود و جنبه سیاسی اینگونه برنامه ها بر جنبه فرهنگی و هنری آن غلبه دارد. من واقعا معتقدم که برگزاری جشنواره افق نو خیلی رویدادی سینمایی تلقی نمی شد و مسایل آنرا هم قبلا توضیح داده ام. بنده هم به هیچ وجه از در کنفرانس فلسطین قصد برگزاری جشنواره افق نو با آن نوع نگاه و آدم ها را ندارم. ما قصد داریم جشنواره فلسطین به معنای واقعی کلمه را برگزار کنیم که جمهوری اسلامی ایران کشوری باشد که همه فیلم هایی را در ارتباط با فلسطین ساخته می شود در یکجا دیده شود و فیلمسازان به ادامه این مسیر تشویق شوند. ما چنین برنامه ای را برگزار می‌کنیم و شکل آن متفاوت است با جشنواره افق نو که در گذشته قرار بود برگزار شود و با آن مخالفت کردیم.

- بنابراین یکی از اولویت‌های فیلمسازی برای شما هم باید مساله فلسطین باشد؟

بله. فکر می کنیم جای این موضوع ایران است و باید در جمهوری اسلامی ایران در ارتباط با فلسطین فیلم ساخته شود.

- ردیف بودجه خاصی برای آن تعریف کرده‌اید؟

ردیف بودجه خاصی ندارد اما جشنواره آنرا برگزار می کنیم و امیدوار هم هستیم این جشنواره پابرجا بماند و جایگاه خود را در بین کشورهای منطقه پیدا کند و از طریق این جشنواره بتوانیم آثار غیرایرانی مرتبط با مساله فلسطین را هم نمایش دهیم.

*مدیر از راه دور نیستم!

_ در این یک سال بارها برخی گمانه‌زنی‌ها از عدم رابطه مطلوب بین شما و برخی مدیرانتان بوده است. چقدر این موضوع را تائید می‌کنید؟

من مدیری هستم که مدیریتم خیلی مدیریت از راه دور و در جریان کلیات بودن نیست و در همه مسائل ورود میکنم!. بعد از نماز صبح بیدار میشوم و به سمت محل کارم حرکت میکنم که همیشه قبل از ۷ به محل کارم می‌رسم و معمولا هم تا غروب آفتاب و نماز مغرب و عشاء  در محل کارم هستم. در همه کارهای موسسات مختلف ورود شخصی دارم حتی در سینما شهر که کار تخصصی است همراه با آقای مسچی رفتیم و تمام وسایل را دیدیم و از این نظر مدیر فضولی هستم! طبیعی است که بخش های مختلفی چون مشغول کاری هستند با هم هماهنگ شویم البته ممکن است اختلافاتی وجود داشته باشد اما الان هیچ اختلافی نداریم.

* تنها اختلاف نگاه متفاوت من به فارابی است

_ مشخصا این گمانه زنی را می‌کنند که بین شما و آقای جلوه یک سری اختلافات نظر وجود دارد، آیا اختلاف نظر به معنای عمیق وجود دارد چون به نظرم رسید در چند نشستی که بودید چند رسانه خاص به صورت هدفدار خواستند این را بپرسند که چرا فارابی بر خلاف نظر شما حرکت میکنند، نظر شما چیست؟

برخی از مدیرانی که با من مشغول به کار شدند من آنها را نمیشناختم و آمدند چند بار همدیگر را دیدیم و آشنا شدیم ولی آقای مهندس جعفری جلوه را قبلا دیده بودم و همدیگر را میشناختیم و به هر حال کسانی که میتوانستند معاون سازمان بشوند را لیست کردم و از ده نفر به پنح نفر و بعد از پنج نفر به آقای احسانی رسیدیم. ولی آقای جلوه را از قبل می‌شناختم و با مدیریت ایشان آشنا بودم و و معتفدم با آمدن آقای جلوه اتفاقات خیلی خوبی افتاد. فارابی نیاز به آرامش داشت و چون آقای جلوه یک چهره متین این آرامش به فارابی منتقل شد. اما نگاه من به فارابی نگاهی متفاوت است و شاید تنها اختلاف نظری که وجود داشته باشد در همین بحث نگاه است. برخی فارابی را یک کمپانی می‌ببیند که حلقه های مختلفی دارد ولی من نگاهم به فارابی متفاوت است. معتقدم فارابی در یک دورانی سینما بدون دولت نمی توانست کار کند ولی الان آن دوران گذشته و سینما نگاهی دولتی ندارد. با آقای جلوه و آستانه در حال بحث هستیم که باید ماموریت های موسسات تعریف شود و موسسات در امر بین الملل فعال‌تر بشوند.

- اینکه شما به دنبال ایجاد یک موسسه جداگانه تحت عنوان موسسه امور جشنواره ها هستید به همین دلیل است؟ چون اگر این موسسه ایجاد شود به نوعی احیای موسسه‌ای است که زمان آقای شمقدری ایجاد اما خیلی بد مدیریت شد. یعنی صرفا یک موسسه امور جشنواره ها ایجاد شد که دو سال فعالیت کرد و بعد به تاریخ پیوست.

این بحث دارد به نتیجه می‌رسد و به زودی نتایج آن اعلام می‌شود.

- چون این بحث از گوشه کنار که شنیده می شود که موسسه رسانه های تصویری محل تشکیل موسسه امور جشنواره ها خواهد بود.

باید دستور آقای جنتی را یک بازنگری کنیم و ماموریت های موسسات مختلف از جمله فارابی و رسانه های تصویری را این جمع بندی را انجام دهیم.

- مدرسه عالی سینما به کجا رسید؟ در نیمه دوم سال به بهرده برداری خواهد رسید؟

همه کارهای مدرسه عالی سینما انجام شده و تنها دستور وزیر باقی مانده است.

*از اول شعارمان یک جامعه صنفی و یک خانه سینما بود

- حدود دو ماه و نیم قبل مصاحبه‌ای از شما و آقای عسگرپور در یک روز با دو دیدگاه کاملا متفاوت نسبت به خانه سینما منتشر شد. نگاه شما به خانه سینما نگاه صنفی و  همیاری صنفی بود که خانه سینما به عنوان جایی که خانه اصناف است باید به مشکلات معیشتی اهالی سینما بیشتر توجه کند. نگاه آقای عسگرپور کمی نگاه فرادستی تر بود و در آن مصاحبه هم صراحتا اذعان کرده می‌شد در گذشته به خانه سینما مسئولیت های بیشتری سپرده شود از جمله مدیریت و نظارت تولید در سینمای ایران .بلافاصله پس از این گفت‌وگو؛ گفت و گوی دیگری با آقای اسعدیان منتشر شد که من فکر میکنم ارتباطی بین این دو مصاحبه است که ادامه همان صحبت های آقای عسگرپور اینبار از زبان رئیس کانون کارگردانان مطرح می‌شود. آقای اسعدیان در آن مصاحبه گفته بودند که «دوران ماه عسل عده ای در سینما تمام شده و ما به مدیران سینما هشدار میدهیم که پایان ماه عسل سینمایی را اعلام کنند».‌ از این دو مصاحبه شاید بتوان اینطور نتیجه گرفت که خانه سینما در نوع اداره خودش و نقشش در سینمای ایران شاید با شما خیلی متفق‌القول نباشد.شما همچنان معتقدید که هیچ اختلاف نظری از سوی خانه سینما با شما نیست و اصرار دارید که خانه سینما باید به مشکلات معیشتی اعضای خود بپردازد و فکر می‌کنید می‌شود در شرایط فعلی سینما این وظایف را به  خانه سینما سپرد؟

نه واقعا مشکلی بین ما و خانه سینما وجود ندارد و در تمام یکسال گذشته همراهی خوبی دو طرف با یکدیگر داشته‌اند که بخشی از آن واقعا به تلاش های شبانه روزی هیئت مدیره خانه سینما برمی‌گردد. اما به هرحال بخشی از وظایف خانه سینما بحث‌های صنفی و بیمه‌ای اعضای آن است و ما هم سعی کرده‌ایم در این مدت از ظرفیت و توان فکری و اجرایی خانه سینما در مسایل مختلف استفاده کنیم و توصیه ما هم این است که خانه سینما یک چتر فراگیر برای همه اهالی سینما و خانه سینما خانه همه اهالی سینما است که.برای حل مشکلات صنفی و معیشتی میتواند مذاکره کند و مشاوره بدهد و انگیزه‌ای در خانه سینما برای ورود به مسائل سیاسی نمی‌بینم. ما از اول هم شعارمان این بود که یک جامعه صنفی و یک خانه سینما و حالا که یک خانه سینما را شاهد هستیم باید عملکردش به گونه‌ای باشد که همه بخش‌های سینمایی احساس کنند اینجا خانه خودشان است. بنابراین در یک کلمه باید بگویم که هیچ اختلافی بین سازمان سینمایی و خانه سینما نبوده و نیست و برخی مسایل اگر عنوان می شود حاصل برداشت‌های شخصی است.

*قرار نیست مدیریت سازمان سینمایی واقعا نظراتش با اصناف دقیقا یکی باشد

- حرف آقای عسگرپور در آن مصاحبه که گفته بودند بعضی از مدیران سینمایی کارکردشان به درد ۵-۶ ماه اول می‌خورد و پس از آن سازمان سینمایی باید فکری به حالشان کنند را چطور تحلیل می‌کنید؟

افراد و مدیران مختلفی که در سازمان سینمایی وجود دارند را به هیچ وجه قصد استفاده ابزاری نداریم که بخواهیم نشان دهیم فقط از یک تفکر حمایت می کنیم. بلکه از همه سلیقه‌ها و تفکرها که برای سینمای کشور مفید است در شوراهای مختلف بخصوص استفاده می‌کنیم.

بنابراین از طرف دیگر قرار نیست مدیریت سازمان سینمایی واقعا نظراتش با اصناف دقیقا یکی باشد. اتفاقا شاید این اختلاف دیدگاه‌ها کمک کند اما ما نشان دادیم گوش شنوا داریم و حتی در کارگروه‌های مختلفی که با حضور تفکرات مختلف در یکسال گذشته تشکیل شد این موضوع را تجربه کردیم و در مجموع فکر می‌کنم همه مدیران با عملکرد خوب خود نشان داده‌اند که برای این سمت‌ها افراد شایسته و مناسبی بوده‌اند.

* حمایت ۱۰۰ درصدی تنها برای آثار فاخر است

- یک موضوعی در دفترچه اهداف و راهبردهای سازمان سینمایی وجود دارد که سازمان سینمایی دیگر از هیچ فیلمی حمایت ۱۰۰ درصدی نمی‌کند. با توجه به شرایط حاکم در سینما این موضوع چقدر مورد استقبال سینماگران قرار گرفت و آیا سوژه‌ای در این مدت وجود داشته است که بخواهید در تصمیمتان تجدید نظر و از آن حمایت ۱۰۰درصدی کنید؟

اقدام خوب بنیاد فارابی در حمایت و مشارکت در تولید آثار باعث شد تا بیش از ۳۰ فیلم با درصدهای مختلف مورد حمایت‌ قرار گیرند و به نوعی چتر حمایتی مدیریت سینما بیشتر گسترش پیدا کرده است. اما به هرحال هنوز هیچ فیلمی را ۱۰۰ درصد مورد حمایت قرار نداده‌ایم و اگر بودجه‌ای برای فیلم فاخر در نظر گرفته شود آن موقع فیلم‌ها تنها در صورت تصویب به عنوان اثر فاخر که آن هم شرایط خاص خودش را دارد مورد حمایت ۱۰۰ درصدی قرار خواهند گرفت. البته سینما فقط فیلم بلند و فارابی نیست بلکه در تولید فیلم‌های مستند هم یک اتفاق بسیار خوب افتاده و همه چیز الان شفاف است و همه میزان و نوع حمایت مرکز گسترش از آثار را می‌دانند. همین شفافیت را شما امروز در صدور پروانه ساخت و حمایت از فیلم‌های اول می‌بینید.

من آرزویم این بود که این بودجه مختصری که قرار است برای تولید فاخر در نظر گرفته شود هرچه زودتر محقق شود تا ما بتوانیم به معنای واقعی کلمه فیلم فاخر را هم تولید کنیم.

* نمی‌خواهیم « هنر و تجربه» به سرنوشت طرح‌های شکست خورده قبلی دچار شود

- شما اکنون وارد سال دوم مدیریت در سینما شده‌اید. هدف گذاری اصلیتان برای سال دوم چیست؟

ما در سال اول یک کاری را شروع کردیم و اگر اسمش را نهضت می‌گذاریم اغراق نیست. کاری که برای ساخت سالن‌های سینمایی شروع کردیم با همکاری بخش خصوصی را قصد داریم ادامه پیدا کند و برنامه داریم تا تمام کسانی که ساخت و ساز می‌کنند تشویق شوند که وارد عرصه سالن سازی سینما شوند. بنابراین بخش مربوط به سالن سازی که از سال قبل شروع شده بود را همچنان ادامه می‌دهیم. بحث گروه «هنر و تجربه» را با جدیت دنبال می کنیم و نمی‌خواهیم این طرح به سرنوشت طرح‌های شکست خورده قبلی دچار شود و استمرار این طرح برای ما اهمیت فراوانی دارد.

بحث بعدی که به شدت دنبال می کنیم افزایش رقم فروش فیلم‌ها با روش‌های مختلف است که از ابتدای امسال شاهد یک رشد قابل قبول هستیم و قصد داریم با یک برنامه ریزی همچنان شاهد رشد رقم فروش فیلم‌ها باشیم.

در کنار همه این مسایل ما دو پروژه بزرگ داریم. یک پروژه جشنواره فیلم فجر است که چندین جلسه فشرده داشته‌ایم و امیدواریم هرچه زودتر به نتیجه برسد تا ساختار جشنواره و جوایز آن در بخش بین‌الملل تغییر کند که البته این تغییرات به زودی اعلام خواهد شد. به هرحال ما باید بین جشن و جشنواره تفاوت قائل شویم. اگر می‌خواهیم جشن برگزار کنیم که شرایط آن متفاوت است و می تواند کل کشور را در برگیرد اما اگر می خواهیم جشنواره سینمایی برگزاری کنیم باید شرایط برگزاری جشنواره به معنای خاص را فراهم کنیم.

- پس دیگر خبری از یک جشن ملی در جشنواره فجر نخواهد بود و همه چیز تخصصی می‌شود؟

به دنبال این موضوع هستیم. احتمالا جلسات دیگری نیز خواهیم داشت تا بحث مربوط به جشنواره فجر به سرانجام برسد. در کنار آن بدنبال برگزاری جشنواره‌های استانی هستیم و ظرف یکسال آینده این موضوع محقق خواهد شد. به طور جدی پیگیر بحث تمرکززدایی هستیم و همه این مسایل در کنار تغییر ماموریت موسسات چشم‌اندازی است که دنبال می‌کنیم. به هرحال برنامه‌های مختلفی داریم که سعی می‌کنیم مرحله به مرحله آنها را اجرا کنیم و شخصا به آینده بسیار خوشبین هستم.

*آرزوی ساخت فیلم درباره شمس و مولانا را دارم

- به عنوان سوال پایانی موضوع یا سوژه‌ای خاصی وجود دارد که شما به عنوان رئیس سازمان سینمایی آرزوی ساخته شدن آنرا داشته باشید؟

برخی از موضوعات هستند که آدم دوست دارد در مورد آنها فیلم ساخته شود. بزرگترین انتظار جهان از ما پیامبر بود که خوشبختانه محقق شد و امیدوارم پیامبر فیلمی باشد که حرف مردم ایران و جمهوری اسلامی ایران در ارتباط با شخصیت پیامبر و دین اسلام را به همه مردم جهان منتقل کند. در کنار آن با توجه به عظمت شمس و مولانا بسیار دوست دارم روزی فیلمی در خورد شان و نام این دو بزرگ ساخته شود و بدرستی در یک فیلم آنها را به دنیا نشان دهیم.