چهارشنبه ۶ آبان ۱۳۹۴ - ۰۸:۵۸

محرم و روایت تاریخی مذهبی در سینما/۴

اظهارات روشنگرانه یک جانباز روشندل/ از پرداختن به «تحریم» در فیلم مجیدی تا «فتنه ۸۸» در «رستاخیز»

علیرضا سربخش

سینماپرس: علیرضا سربخش معتقد است که در آثار مذهبی همچون فیلم «محمد رسول الله(ص)» و موضوع تحریم پیامبر در شعب ابیطالب، باید از مباحث سیاسی به خوبی بهره گرفت؛ نه مانند فیلم «رستاخیز»که بجای پرداخت دقیق به زندگی امام حسین (ع)، در زیر لایه های فیلمنامه، دیدگاه سیاسی کارگردان در مورد فتنه ۸۸ به وضوح حس می شود.

این کارشناس فرهنگی درباره نحوه روایت آثار تاریخی و مذهبی در سینما در گفتگو با خبرنگار سینماپرس اظهار داشت: سینمای تاریخی و مذهبی برای پیشرفت خود نیاز به استفاده از سینماگران ولایت مدار و معتقد دارد و تنها این افراد باید دست به تولید آثار مذهبی بزنند در غیر این صورت ما مجدداً شاهد تولید فیلم هایی در این زمینه خواهیم بود که به نفی اعتقادات، ارزش ها و باورها می پردازند.

وی ادامه داد: برای ساخت یک اثر مذهبی و تاریخی در درجه اول نیاز به تحقیق و پژوهش مبسوط است؛ فیلمسازانی که پا در این عرصه خطیر می گذارند بایستی در ارتباط با سوژه مورد نظرشان از دین شناسان قابل و مورخان قابل اعتماد استفاده کنند تا خدای نکرده ذهنیات شخصی شان آن ها را به بیراهه نکشاند.

سربخش سپس با تأکید بر اینکه آثار مذهبی و تاریخی نیاز به روح معنوی دارند اظهار داشت: متأسفانه برخی از آثار مذهبی تولید شده در سینما و تلویزیون ایران طی تمامی این سال ها خالی از روح بوده است؛ داشتن روح بدان معنا است که باید ردپایی از ولایت مداری و امامت شناسی در این فیلم ها و سریال ها وجود داشته باشد تا مخاطبان به درستی هدایت و راهنمایی آن قدیسی که در مورد زندگانی اش فیلم ساخته شده است را درک کنند.

این جانباز روشندل در ادامه این گفتگو خاطرنشان کرد: داشتن خط سیر درست و سندیت باید ملاک اصلی یک فیلمساز باشد البته این بدان معنا نیست که فیلمساز از مباحث هنری در اثر خود استفاده نکند بلکه بدان معنا است که فیلمساز مقاطع حساس و تعیین کننده روایت زندگی یک شخص بزرگوار را به دلیل پرداختن به حواشی به فراموشی نسپارد و درصدد این نباشد که تنها تصویری به اصطلاح هنرمندانه و یا روشنفکرانه از آن شخصیت نشان دهد.

این منتقد سینما و کارشناس ارشد حقوق بین الملل افزود: فیلمساز تنها می تواند در بستر روایت داستانی از دیدگاه هنری خود استفاده کند و لزوماً استفاده از این دیدگاه در بیان شیوه و سبک زندگی شخصیت های مذهبی و تاریخی مجاز نیست.

سربخش در بخش دیگری از این گفتگو با اشاره به دو فیلم «محمد رسول الله(ص)» ساخته مجید مجیدی و «رستاخیز» ساخته احمدرضا درویش اظهار داشت: این دو فیلم که درست در نقطه مقابل یکدیگر قرار دارند می توانند مثال خوبی برای حرف های من باشند؛ چرا که فیلم آقای مجیدی به دلیل استفاده از نظرات مراجع عظام تقلید و اسلام شناسان مطرح تصویری حقیقی از پیامبر رحمت به نمایش گذاشته بود اما آقای درویش در فیلم رستاخیز به دلیل استفاده از دیدگاه های هنرمندانه و شخصی خود تصویری مخدوش از زندگانی امام حسین (ع) ارائه کرد.

وی تأکید کرد: فیلمسازان آثار تاریخی و مذهبی نباید تنها به مباحث فنی و تکنیکی آثار خود توجه کنند و از این طریق بخواهند با سینمای هالیوود به رقابت برخیزند بلکه بایستی محتوای اثر خود را با استفاده از نظرات علمای اعلام غنی تر کنند تا اثرشان بتواند با واقعیت پیوند خورده و به دل مخاطبان بنشیند.

این کارشناس فرهنگی در بخش دیگری از این گفتگو با بیان اینکه استفاده از سیاست روز در آثار تاریخی بسیار خوب است اظهار داشت: متأسفانه برخی از سینماگران از سیاست به بدترین شکل ممکن در آثارشان استفاده می کنند به عنوان مثال آقای درویش در فیلم «رستاخیز» به صورت پنهایی و در زیرلایه های فیلمنامه خود با دیدگاه سیاسی خاص شان به مسائل فتنه ۸۸ اشاره داشتند که کاری بسیار غلط بود و حرف های سیاسی ایشان هیچ گونه ارتباطی به زندگانی امام حسین (ع) نداشت.

سربخش در خاتمه این گفتگو افزود: اما در نقظه مقابل آقای مجیدی در فیلم «محمد رسول الله» به بهترین شکل ممکن از سیاست روز استفاده کردند و در تمثیلی شگرف جریان شعب ابی طالب را با تحریم های غربی ها علیه جمهوری اسلامی ایران گره زدند و به خوبی آن مسأله را برای مخاطبان کالبد شکافی کردند. از این رو بایستی به این نکته توجه داشت که استفاده به جا و درست از سیاست در ارتباط با مسائل تاریخی و مذهبی بسیار خوب است و باید فیلمسازان به آن توجه کنند چرا که این نوع استفاده ابزاری به دلیل فراگیر بودن می تواند میل مخاطبان را نیز به تماشای یک اثر بیشتر کند.

نظرات

  • سیاوش ۱۳۹۴/۰۸/۰۶ - ۱۳:۱۱
    1 3
    در نسخه اولیه فیلم محمد به قضیه شعب ابی طالب با عنوان حصر یاد شده بود و در نسخه جدید تحریم صداگذاری شد . فیلم محمد هم قصد داشت سیاسی شود ولی نشد . یادتان باشد فیلمنامه نویس فیلم محمد کامبوزیا پرتوی یار غار جعفر پناهی است . در فیلم رستاخیز هم گریم عبیدالله بن زیاد و یزید را که بابک حمیدیان بازی می کند شبیه محمود احمدی نژاد است و خداحافظی شب اخر امام حسین با یاران شبیه خداحافظی میر حسین در امده
  • ۱۳۹۴/۰۸/۰۶ - ۱۴:۳۶
    2 2
    بخشی از نامه سرگشاده مهدی کرم پور، کارگردان سینما به حجت الله ایوبی: "در همان دولتی که حالا مانند لولو از آن یاد می‌شود همه در این سینما فیلم ساختند. یادمان باشد در همان دولت قبل نتیجه فجر و اسکار و برلین یک خروجی بود. در همان دولت، فرهادی به اسکار معرفی شد. من و معادی و کیایی و نعمت‌الله پروانه ساخت و نمایش گرفتیم. در همان جشنواره‌ها فیلم کاهانی رد نمی‌شد. از فیلم‌ساز جوان خواسته نمی‌شد شب اختتامیه خودش از خیر جشنواره بگذرد. در دولت نهم بیضایی هم فیلم ساخت.

ارسال نظر

شما در حال ارسال پاسخ به نظر « » می‌باشید.