دوشنبه ۲ آذر ۱۳۹۴ - ۱۰:۱۵

طی نشستی در دانشگاه صداو سیما عنوان شد

نقد صریح مسعود فراستی به فیلم مجیدی/ آیا این بچه مرفه با صدای دخترانه و مو سشوار کرده محمد (ص) ماست؟!

مسعود فراستی در نشست نقد و بررسی فیلم سینمایی «خانه ای کنار ابرها»

سینماپرس: این بچه مرفه صدای دخترانه موسشواری محمد(ص) ماست؟ اگر حضرت محمد (ص) کودکی جدی دراماتیکی ندارد مگر مجبوری بسازی؟ و بعد چرا اینقدر این بچه رفاه زده هست و چوپانی‌اش توریستی است!؟

به گزارش سینماپرس، نشست نقد و بررسی فیلم «محمدرسول‌الله(ص)» روزهای گذشته در دانشگاه صداو سیما با حضور مسعود فراستی، منتقد سینما و دانشجویان برگزار شد، پیش تر خبر اجمالی برنامه منتشر شد و حالا مشروح تنظیم شده برنامه در ادامه آمده است.

مجیدی در «بچه های آسمان» جلوتر از «محمدرسول‌الله(ص)» 

درام دو سر دارد، درام شکل نمی گیرد اگر همه خوب یا بد باشند. درام کنتراست و تضاد است و بین خوبی و بدی و بین آدم مثبت و منفی است. یک جمله ای فیلمساز (هیچکاک) دارد که خیلی دوستش دارم، می‌گوید: خوبی یک فیلم به قدرت بدمن هایش است، هرچقدر بهتر دربیاید این طرفی قوی‌تر و درست‌تر در می آید، یعنی کلید درام اینجاست. ما وقتی در بچه های آسمان صدای نمکی را می‌شنویم و بعد تصویرش را می‌بینیم که دم میوه فروشی می‌آید و آن کفش را می‌برد وظیفه‌اش را انجام می‌دهد و چیزهای کهنه را جمع می‌کند. در روح ما، ما را عصبانی می‌کند، ولی یک آدم فقیر است و کارش جمع کردن آت و آشغال است، وقتی فیلم به بوسه ماهی روی پا می رسد دیگر همه خلاص می شویم، کفش رسیده است و قبل از این صحنه کفش را خریده و پشت باربر دوچرخه است یعنی پاداش اینجایی اش را گرفته است و پاداش آنجایی را هم از طریق ماهی‌ها می‌گیرد. این به خاطر باور و دل و بلدی فیلمساز در آن لحظه است، این حرف من یک ذره سوال ایجاد می‌کند که چه‌طور می‌شود فیلمساز 20 سال قبل داشته چنین فیلمی می‌ساخته و بلد بوده، الان بلد نیست. چه شده که بعد از 20 سال که به نظر من بهترین فیلم بعد از انقلاب را ساخته است چنین سقوطی کرده است؟

یک لحظه «آن» در «محمدرسول‌الله(ص)» نیست، چه شده است؟ قصه شرح حال حضرت رسول (ص) تا 10-12 سالگی است، تمام عوامل فنی صد برابر عوامل فنی بچه های آسمان است، هزینه بیش از صدبرابر است، آدم های بچه های آسمان هم پشت آن هستند.

انسان باورمند در فیلم «محمدرسول‌الله(ص)» کجاست؟

چه چیزی فیلم را خوب می‌کند؟ انسان باورمند و کاربلد. اگر باورمند باشد و کاربلد نباشد جلو نمی رود و اگر کاربلد باشد و به کارش باور نداشته باشد هم نمی گویند فیلم خوب است، ما در شرایط سینمایی آمریکا نیستیم که باور نداشته باشیم و همه تکنیسین های قابلی باشیم، چون بدترین‌ فیلم آمریکایی را هم که می‌بینید حداقل کیفیت را بلد است اما در بهترین فیلم‌های خودمان می بینیم چقدر ایراد دارد. چه چیزی سینمای ایران را نجات می داد؟ چه چیزی بچه های آسمان، دیدبان، مهاجر و سفر به چزابه را به وجود آورد؟ تکنیک؟ یا باور؟

«کات» را در «محمدرسول‌الله(ص)» چه کسی می داد؟ 

در فیلم «بچه های آسمان» در صحنه ای که علی و زهرا در حیاط نشسته اند کفشش کثیف است، زهرا می‌گوید کفشت کثیفت است و علی می‌گوید بشوریمش، و شستن کفش تبدیل به صحنه شاد می‌شود که معرکه است، «ملک‌زاده» خودمان پشت دوربین بوده است، آن لحظه چه شده است؟ ببینید چقدر حس و حال دارد و شاد است. این از باور می‌آید، آن خانه بغل خانه فیلمساز بوده است و می شناخته و نفسش در آنجا بوده و در همان کوچه ها با مردم سلام و علیک داشته است، علی از جنس خودش بوده و فیلم درآمده است. «کات» را در «محمدرسول‌الله(ص)» چه کسی می داد؟ استرارو یا مجیدی؟ قطعا استرارو  و من این را ثابت می‌کنم. حتی حرکت‌های دوربین استرارو را هم که می‌بینید تکراریست. وقتی فیلمنامه درست نیست و دو سه نفر که اصلا از جنس فیلمساز و قصه فیلم نیستند نشسته‌اند و چیزهایی انتخاب کرده‌اند و خیال انگیز کرده اند که نمی فهمم معنی اش چیست. یعنی شما برای زندگی حضرت رسول خیال ساخته اید؟ عوامل فنی هم که هم تفکر و هم جنس با فیلمساز نبوده اند.

نورهای فیلم نور مسیحی است

 یک نما در فیلم محمد(ص) هست که ابرهه مثل جومونگ است، به آن نما دقت کنید، قبل از اینکه نما باز شود چقدر از این طرز لباس پوشیدن سمپاتی تولید می کند! واقعا فکر می‌کنید که یک قهرمان است و باز که می‌شود می بینید که یک جانور زشت است، این یعنی چه؟ یعنی یک بدمن را هم در نمی آوری؟ این فیلم چه درآمده است؟ تمام نورهای فیلم نور مسیحی است و ربطی به ما ندارند، نور زرد ماقبل رنسانس که الگوی این آدم بوده، هرچند طبیعی است اما اینجایی نبوده است و یک آدم مسیحی نیمه چپ است، با نور زرد به صورت عبدالمطلب و ابوطالب و ... دوربین حرکت می کند و از دور به چهره می‌آید و نور زرد می شود و بازیگر از زیر سری تکان می دهد، به این نقاشی می‌گویند. چه کسی گفته این نقاشیست؟ اگر کادر و نور درست باشد به چه درد ما می خورد؟ مگر سینما یک پلان زیباست؟ ابدا. سینما زیبایی از پس تاثیرگذاری است، تاثیرگذاری باید به زیبایی ختم شود.

شخصیت پردازی پیامبر و بار دراماتیک فیلم کجاست؟

تمام نورپردازی فیلم محمد(ص) غیر از اینکه مسلمانی نیست و مسیحی- یهودی است به درد ساختن شخصیت مسلمان نمی‌خورد، این مهمترین چیزیست که فیلمساز به آن می‌نازد و به درد نمی‌خورد. دوم اینکه فیلمساز می‌گوید حضرت محمد (صلوات الله علیه) را همه می شناسند پس خیلی نیاز به شخصیت پردازی نداشتیم و با همین جمله تمام می کند، یعنی چه؟ اگر بشناسم که کار تو سخت تر می شود چون سخت گیرتر می‌شوم، اگر نشناسم می‌گویم این چیست که ساخته‌ای؟ این بچه مرفه صدای دخترانه موسشواری محمد(ص) ماست؟ اگر حضرت محمد (ص) کودکی جدی دراماتیکی ندارد مگر مجبوری بسازی؟ و بعد چرا اینقدر این بچه رفاه زده هست و چوپانی‌اش توریستی است!؟ نان پخش کردن و بدتر از همه دختری که از زنده به گوری درش می‌آورد اوج حماقت است که بچه را از گور در می آورد و به پدر کریه المنظرش می گوید چه چشم های زیبایی دارد. این یعنی به شدت تفکر فیلم فارسی است، اگر آن آدم به ناحق است که هست چرا زشتش می‌کنید. می گویند حضرت مسیح با حواریون از جایی رد می شده و یک سگ نیمه مریض می‌بیند، حواریون می‌گویند چه سگ زشتی؛ و حضرت می‌گوید چه چشم های زیبایی دارد و احتمال می دهم مجیدی این را شنیده که کاش نشنیده بود، نمی‌داند حضرت مسیح شوخی نمی‌کند و واقعا چشم زیبا دیده .

احتیاط و میزانسن های غلط

فیلم به شدت محتاط است، تاورکرین‌ها بسیار محتاطانه است و جایی کات می‌خورد که فقط نشان دهد نگاهش از بالا به این طرف است ولی وسط اینها که کات می‌زند اتفاقا نشان می‌دهد حرکت اینقدر جسور نیست، در فیلم «شتر» خوب است ولی جاهای دیگر این درستی را نمی‌بینیم یعنی دوربین غلط شروع ‌می‌کند و میزانسن نمی‌داند چه کار می‌کند، یا صحنه‌ای که دور کعبه دارند طواف می‌کنند، شجاع نوری هست و طفل می‌گوید همه اینها طوافشان باطل است و دوربین بالا می‌کشد، این چه‌کار می‌کند؟ یعنی یک میزانسن فیلم، میزانسن درستی که بتواند نتیجه بگیرد نیست، یا صحنه ابرهه که خیلی مونتاژ آهنگینی هم دارد.

دعوای اول فیلم خاطرتان هست که بین ابوطالب و ابوسفیان است؟ میزانسن طرف ابوسفیان است و همه حق را به ابوسفیان می‌دهند، آن میزانسن است. تنها چیزی که در فیلم یک ذره بازی دارد داریوش فرهنگ در همان نقش است که آن هم برای این فیلم نیست و از قبل آمده است.

نظرات

  • ۱۳۹۴/۰۹/۰۲ - ۱۰:۲۱
    5 20
    ما فیلم را در سینما با خانواده دیدیدم . لذت بردیم . گریستیم و به مسلمان بودن خود افتخار کردیم ... حالا فراستی یا دیگران هرچه می خواهد بگوید . قرار نیست که مردم طبق سلیقه ایشان فیلم ببینند.
  • رضا ۱۳۹۴/۰۹/۰۲ - ۱۲:۲۳
    5 4
    نه خیر استاد این حضرت محمد ما نیست این حضرت محمد جناب آقای کارگردان است و جمع کثیری از ما بهتران ... ولی قطعا شما فراموش نکرده اید که شما بودید که این کارگردان را که با نگاه ناب اسلامی به فقر و شان و منزلت مسلمان به فشارهای فقر دریک جامعه اسلامی با حفظ عزت نفس، بچه های آسمان را ساخت... اما خود امروز درزمره سرمایه داران سینمای پس ازانقلاب است ... کسی مالکیت شخصی و کسب درآمد را نفی نمی کند که اسلام تاکید هم دارد اما به چه بهانه ای فقر و مصیبت مردم را درکوچه های نمناک پامنار تهران فیلمبرداری کنیم و آن را درقیاس با پلان های شیک وزیبا ی شمال شهر به نمایش بگذاریم و فیلم درکانادا مورد استقبال قرارگیرد و بعد هم در200 سینمای آمریکا به نمایش درآید و بعد هم آن را داخل کتابهای درسی بگنجانیم اما فقر همچنان گریبانگیر مردمی شریف و خدا جوست و الی آخر ... بله شما که روزی ایشان را برسرحلوا حلوا کردید باید انتظار امروز را هم داشته باشید که با مال بیت المال فیلمی ساخته شود که اولین منتقد آن خود شما هستید ... استاد دفاعیات خود از ایشان را که فراموش نکرده اید؟ توصیه می کنم قصه کرامات دقوقی از مثنوی مولانا را یک باردیگر با نگاهی جدید، بخوانید استاد... جسارت کردم مرا ببخشید. خدایا همه مارا عاقبت بخیر بگردان.
  • ahmad ۱۳۹۴/۰۹/۰۲ - ۲۱:۰۳
    3 10
    اقای فراستی همیشه یک لایه ای فیلما رو میبینه واسه همین خیلی چیزا رو نمیفهمه و واسش مبهم میشه، پس اون فیلم میشه بد اما یکی مثه رائفی پور خیلی عالیه، از لایه های مختلف و موشکافانه و با دید روانشناسی فیلمو میبینه و نقد میکنه و نقداشم بی نظیره مثلا تو نقد فیلم جدایی اقا فراستی خیلی جاها رو نفهمیده بود و واسه همین میگفت مثلا فلان سکانس درنیومده، در صورتی که رائفی پور میگه اقای فراستی از لایه سطحی فیلمو دیده، بله تو لایه سطحی این سکانس خوب نیست، اما به عمق فیلم و هدف کارگردان که نگاه میکنید، میبینید که بسیار هوشمندانه لایه های زیرین رو داره پیش میبره ... فیلم محمد (صل الله علیه و آله و سلم) رو من سه بار دیدم، واقعا فیلم عمیقیه. خیلی دیالوگ های ریزی داره که پیام های پنهانی دارن، از کودکی پیامبر فیلم ساخته، اما در لایه های پنهان از عدالت امام علی ، ولایت امام علی ،واقعه غدیر و ... تو فیلمش حرف زده و در کل بنظرم از لحاظ فنی یا فیلم جدایی نادر از سیمین و یا فیلم محمد (صل الله علیه و آله و سلم) بهترین فلم های تاریخ سینمای ایران هستند؛ جدایی اصغر فرهادی که متاسفانه مقایر با عقاید همه ما ها بود، انشاالله که این شاهکار مجید مجیدی در ایران و در جهان خوش بدرخشه مجیدی دمش گرم، اجرش با پیامبر
  • حامد گلناری ۱۳۹۴/۰۹/۰۳ - ۱۱:۴۷
    13 1
    من هم عاشق پیامبر (ص) هستم اما نقد آقای فراستی رو وارد میدونم. کافیه کمی بیشتر فیلم دید تا بفهمیم چقدر بهتر میشد برای پیامبر فیلم ساخت. البته آقای مجیدی هم خیلی خیلی زحمت کشیدند و نباید نادیده گرفت اما به نظر من نباید جلوی نقد رو گرفت چون باعث پیشرفته.
  • ۱۳۹۴/۰۹/۰۳ - ۱۶:۵۷
    5 0
    با سلام و عرض خسته نباشید خدمت دوستان بنده برای زحمات و ایده هایی که برای تولید فیلم محمد صورت گرفته است احترام فراوانی قائل هستم اما معتقدم چیزی که از پیامبر رحمت باید در اثر انعکاس پیدا می کرده پشت پرده ای از نور و رنگ و تکنیک پنهان مانده است. بنده قصد مقایسه این اثر را با فیلم جناب مصطفی عقاد ندارم اما در مقام تاثیر بر مخاطب بدون شک الرساله ایشان بسیار کارآمدتر است. بیاد بیاوریم دیالوگ جناب حمزه در اولین رویارویی با پیامبر که در عین سادگی به تار و پود مخاطب نفوذ می کند. ابوسفیان توانمندی که در عین قدرت علنا در برابر توانایی پیامبر اظهار ضعف می نماید. البته قیاس دقیق این دو اثر به صرف یکسان بودن موضوع آنها کار درستی نیست اما جناب مجیدی تمام بار تاثیرگذاری را بر دوش تکنیک های بصری سپرده است بی آنکه روی فیلمنامه و شخصیت پردازی اثر متمرکز گردد. به امید موفقیت روز افزون جناب مجیدی و ساخت آثار باورمند و تاثیرگذار دیگر

ارسال نظر

شما در حال ارسال پاسخ به نظر « » می‌باشید.