در سومین روز از جشنواره سینما حقیقت در بخش جایزه بین المللی شهید آوینی، دو فیلم« نسل سوم» و «داستان ناتمام یک حزب» به نمایش درآمدند. بخش جایزه ببین المللی شهید آوینی در ارتباط با سینمای مقاومت، انقلاب اسلامی و دفاع مقدس است که امسال با بیش از سی فیلم مستند در جشنواره سینما حقیقت حضور دارد و داوران این بخش از جشنواره اعم از: مهدی فرجی( مدیر کل تولید شبکه اول سیما)، حسین معززی نیا(نویسنده و منتقد سینمایی) و محمد حسین نیرومند(مدیر عمال انجمن سینمای انقلاب و دفاع مقدس) آثار را داوری می کنند.

«نسل سوم»؛ فیلم مستند ۴۲دقیقه ای به کارگردانی محمد علی رخشانی در ارتباط با زندگی اعضای خانه صلح در ویتنام است که همگی از قربانیان جنگ آمریکا در ویتنام هستند. قربانیانی معروف به عامل نارنجی که در نسل کودکان پس از دوره جنگ، بیش از همه خود را نشان داده است. کودکانی که بر اثر آلوده بودن والدینشان به عامل نارنجی در دوران جنگ، هنگام تولد ناقص متولد شده و به همین خاطر باید تا آخر عمر این نقصان فیزیکی یا ذهنی را تحمل کنند. اما نسل سوم بیش از آنکه مستقیماQ به جنگ و آثار مخرب آن بپردازد، تصویری واقعی از نوع دوستی و ایمان و انسانیت افرادی ارائه می دهد که برای حمایت از این قربانیان در شرایط نه چندان خوب اجتماعی و رفاهی فعالیت می کنند تا زندگی را برای این قربانیان بخت برگشته آسانتر و شاید کمی لذت بخش کنند. شخصی که همه اعضای خانه او را پدر صدا می زنند و مانند پدر واقعی شان او را دوست می دارند.

آقای گوانگ فردی است که خود در دوران جنگ ویتنام کودکی بیش نبوده و از نزدیک تصویر عینی از جنگ در آن ایام را به خاطر ندارد. اما با دیدن عواقب و آثار مخرب آن تا یک نسل پس از خودش در میان هم میهنانش و انسان های بی گناه، تمام همت خود را بر این گماشته تا زندگی بهتری را برای قربانیان عامل نارنجی فراهم کند.

فیلم که علاوه بر تصاویر مستند فیلمبرداری شده از خانه صلح در ویتنام و زندگی اعضای آن، از تصاویر آرشیوی دوران جنگ و بمباران ها و سم پاشی های جنگل ها و مناطق مختلف زیست محیطی ویتنام توسط آمریکایی ها بهره برده است، توانسته تصویری جامع از آثار و پیامدهای جنگ ویتنام ارائه کند که همراه با جذابیت های بصری، نریشن، مصاحبه ها و تصاویری تکان دهنده و تأثیر گذار، مخاطب را درگیر کرده و با خود به فضای زندگی شخصیت های فیلم می برد.

نوجوانان و جوانانی که همه قربانی این عمل وحشیانه غیر انسانی واقع شده اند علی رغم آنچه بیننده در نگاه اول فرض می کند از روحیه بسیار بالایی برخوردارند و هر یک در کاری تخصص دارند و می توانند نه تنها در جامعه کوچک خود فرد کارآمد و مثبتی باشند، بلکه به دیگران نیز امید زندگی و موفقیت و پیشرفت بدهند. انرژی که در میان این جوانان معلول دیده می شود مشخصاً حاصل اعمال و نیات انسان دوستانه پدر گوانگ است. فردی که بیش از آنکه بخواهد خودش مقابل دوربین از کارها و کمک هایش بگوید، نتایج تلاشش در روحیه این جوانان دیده می شود. حس مثبتی که در فیلم جریان دارد، علی رغم آنکه فضایی پر از غم، اندوه و افسوس بخاطر تأمل در انحطاط بشر غربی در جنگ افروزی و جنگ ستیزی بر فیلم حاکم است باعث می شود تا بیننده به هیچ عنوان درگیر ملیت متفاوت و بیگانه قربانیان و شخصیت های اصلی مستند نباشد و آن ها را همانند دوستان نزدیک خود و یا افردای ببیند که به آن ها بسیار نزدیک است و از آن ها شناخت کامل دارد.

کارگردان اثر توانسته است با نگاهی منصفانه در عین حال که از عواقب پلید و منفی جنگ سخن می گوید حسی از انسانیت، امید، سخت کوشی و ایمان را در سراسر فیلمش جاری کند که از نکات مهم و مثبت فیلم به حساب می آید.

اما فیلم مستند«داستان ناتمام یک حزب» به کارگردانی سید محمد مهدی دزفولی در مدت ۵۴ دقیقه فیلم دیگر حاضر در این بخش بود. فیلمی که چند بیننده ای اضافه تر از فیلم پیشین در همین بخش داشت و گویی سوژه ملتهب و جذابش توانسته بود نظر مخاطبین جشنواره را به خود جلب کند.

فیلمی خوش ساخت که پله پله و مرحله مرحله بر جذابیت و اهمیتش افزوده می شد و مخاطب را با وقایع مهم تاریخ معاصر پس از انقلاب اسلامی درگیر می کرد.  هماهطور که از اسم فیلم نیز پیداست، داستان فیلم داستان یک حزب است، حزب جمهوری اسلامی که پرونده اش از سال های ۵۷ تا ۶۶ بازخوانی می شود. در این بازخوانی از مصاحبه با افراد مؤثر حزب در آن دوران و همچنین تصاویر آرشیوی کامل و بعضا کمتر دیده شده و همچنین نریش استفاده شده بود تا بتواند تصویری هرچند جامع تر را از وقایع مربوط به حزب جمهوری اسلامی ارائه دهد. تصویری فارغ ازجانب داری های سیاسی که می تواند بر دید فیلمسازان مستند اثرگذار باشد.

در این فیلم شاید جذاب ترین صحنه ها مربوط به تصاویری آرشیوی بود که کمتر توسط مخاطب عام دیده شده و در صدا و سیمای جمهوری اسلامی نیز پخش نشده است. تصاویری از مصاحبه حضرت آیت اله خامنه ای پس از مجروحیت در ششم تیر ماه، صحبت های کامل حضرت امام خمینی پیرامون شهادت شهید بهشتی و یارانشان و تصاویری از اولین جلسه پیش نویس قانون اساسی و صحبت های بنی صدر و دیگر افراد حاضر در جلسه.

فیلمی یک دست و با نگاهی منصفانه و در عین حال متفکر از فیلمسازی جوان که می تواند نشان دهنده خوش ذوقی و کاوشگری نسل جدید فیلمسازان مستند در این حوزه باشد، فیلمسازانی که هر چند در ارتباط مستقیم با وقایع انقلاب و موضع گیری های حزبی پس از آن نبوده اند، اما با کاوشگری و نگاهی متفکرانه و پژوهشگر می توانند مخاطب خود را بی واسطه با موضوعات مهمی در پیش و پس از انقلاب روبرو کنند. به گونه ای که مخاطب اطلاعات و دیدی جامع نسبت به موضوعات و جزئیات پیش آمده در تاریخ معاصر کشور و انقلابش پیدا کند و خود را به واقع در آن دوران احساس کند. رسالتی که از مهمترین وظایف فیلمساز مستند تاریخی و سیاسی است.