پنجشنبه ۹ اردیبهشت ۱۳۹۵ - ۲۰:۵۲

دغدغه های روشنفکری، مرگ تئاتر را رقم خواهد زد؟

هنرمندان تئاتر

نسیم: وزیر ارشاد، امسال را هم به مانند سال گذشته به نام تئاتر نام گذاری کردند تا رونقی به این هنر نمایشی داده باشند و قول دوبرار شدن بودجه تئاتر را مژده دادند ولی حال این روزهای تئاتر آنقدر بد است که این مرهم‌ها دردی را دوا نمی‌کند.

در ابتدا می خواستم گزارشی درباره آمار فروش تماشاخانه های تئاتر ارائه دهم و به تئاترهای پیروز و شکست در گیشه اشاره کنم ولی با قدری تامل به این نتیجه رسیدم که این گزارش در نهایت چقدر می تواند بازدید داشته باشد و اصلا در این شرایط اسفناک هنر نمایشی کشور، دادن گزارش آمار فروش تئاتر چقدر دغدغه مردم است؟ حرف از مردم که می شود گاهی اوقات این سوال ذهن مرا درگیر می کند که اگر همین حالا در خبرها بخوانیم که تمامی سالن های تئاتر کشور به علت ناکارآمدی تا اطلاع ثانوی تعطیل می باشد، چه اتفاقی در کشور رخ می دهد؟ اصلا به کسی بر می خورد؟ " به کسی"‌ صحبت از مردم کوچه و بازار و عموم مردم جامعه است نه صحبت از عده ناچیزی از عشاق سینه چاک و دوستداران تئاتر که آن هم شاید از سر عادت و به نوعی پز روشنفکری به دیدن تئاترهای در حال اجرا می روند که در میانه ی میهمانی ها و دورهمی های خود اظهار نظری درباره آن داشته باشند، چون در میان جمع وقتی همه صحبت از دیدن فلان فیلم و بازی فلان بازیگر می کنند، صحبت از دیدن آخرین اثر تئاتر فلان کارگردان که در آن جمع مشتاق هنر هم کسی آن را نمی شناسد، به شما شخصیتی ویژه می دهد!

این روزها به سالن های مختلف تئاتر که سرک می کشی، اغلب گیج و سرگردان از اجراهای مختلف، بدون هیچ پاسخی به دغدغه هایت، سالن تئاتر را که ترک می کنی، تازه با آدم هایی روبرو می شوی که مدام سیگار دود می کنند و با تم روشنفکری در حال نقد نمایشی که دیده اند و مقایسه آن با آثار فلان کارگردان خارجی و ستایش بازی های استارهای محبوبشان.

هدف این یادداشت تعطیلی تئاتر و توهین به تئاتربین های حتی حرفه ای نیست، چون در نگاهی عمیق تر به موضوع، تئاتر و هنرهای نمایشی اگر در جایگاه واقعی خود قرار گیرند، آنقدر می توانند  در پیشبرد و تعالی فرهنگ یک ملت سهم داشته باشند که شاید به سختی بشود جایگزینی مناسب برای آن جستجو کرد. ولی آیا در حال حاضر تئاتر کشور در جایگاه واقعی خود قرار دارد؟

وزیر ارشاد سال گذشته را به نام تئاتر نامگذاری کرد و همت گماشت تا رونقی دوباره به این هنر نمایشی ببخشد و امسال نیز با دیدن کارهای نیمه تمام گذشته و مشکلات مالی این حوزه، تصمیم گرفت دوباره امسال نیز به نام تئاتر مزین باشد و قول دوبرابر شدن بودجه تئاتر را پیشکش این اهالی کردند.

پای درد و دل مدیر عامل خانه تئاتر هم که می نشینی، صحبت از مشکلات مالی گروه های تئاتری دارد و اینکه هنرمندان تئاتر بیمه نیستند و مشکلاتی از این دست، درست است که مسائل و مشکلات مالی گریبان گیر همیشگی هنرهای نمایشی است ولی با دوبرابر کردن بودجه تئاتر، می شود به این دلخوش بود که تئاتر کشور به جایگاه واقعی خود برگردد؟

به نظر می رسد مشکل فعلی تئاتر کشور کمبود مالی و مشکلات بودجه آن نباشد که البته آن هم برای پیشرفت واقعی این هنر نیاز است، شاید بتوان علت را در محتوای این نمایش ها و بی ارتباطی آن با مشکلات و دغدغه های عامه مردم جستجو کرد چرا که مردم نشان داده اند اگر نمایشی صحبت از آمال و آرزوها و عقاید و باورهایشان بزند، نشانی از گرفتاری های روزمره خود را در آن بیابند و شاید در پی راه حلی برای آن باشند، مشتاقانه از آن اثر نمایشی استقبال  می کنند و خود را همراه شادی ها و غصه های قهرمان آن نمایش می  ببینند.

برای نوشتن این یاداشت با دانشجویان تئاتر که هم کلام شدم، می شد در صحبت هایشان شوق و اشتیاقی صادقانه برای ثاثیرگذاری بر مخاطب را به راحتی دید و سختی و تلاش فراوانی که در تمرین های شبانه روزی خود انجام می دادند تا اثری را برای اجرای دانشگاهی یا عموم به نمایش درآرند ولی به محتوای درسی آنها که دقت می کردی شاید به ندرت تطابقی با فرهنگ و آداب و رسوم مردم جامعه ما بتوان دید که البته خیلی دوراز انتظار نبود چرا که تئاتر هنری وارداتی و ریشه در فرهنگ مللی دیگر دارد و اگر نگاهی به هنر نمایشی در تاریخ خودمان بزنیم درنهایت به نمایش های روحوضی و تعزیه و شبیه خوانی می رسیم که اتفاقا چون سخن از اعتقادات و باورهای مردم در میان بود، مردم، زن و مرد، پیر و جوان از آنها استقبال می کردند و شادی و غصه خود را با آنها گره می زدند.

حال بابد بتوان راهی پیدا کرد که دوباره پای مردم را به سالن های تئاتر باز کرد و مردم مشتاقانه به دیدن این نمایش ها بروند و با دیدن  قهرمان های ملی و مذهبی خود بر روی صحنه تئاتر، پیوندی دوباره با این هنر نمایشی برقرار کنند تا شاید به تدریج بتوان ادعا کرد که تئاتر کشور در حال رفتن به جایگاه واقعی خود می باشد. 

ارسال نظر

شما در حال ارسال پاسخ به نظر « » می‌باشید.