سعید سهیلی اواسط دهه ۷۰ با فیلم مردی شبیه باران جایزه بهترین فیلم اول از جشنواره فجر را دریافت کرد و از آن زمان در میان مخاطبان و علاقه‌مندان سینما به فیلمسازی شناخته شده بدل شد. «مردی شبیه باران» فیلمی در ژانر دفاع مقدس با بازی ستاره آن زمان سینمای ایران، ابوالفضل پورعرب بود. پورعرب توانست برای اولین و آخرین بار به واسطه آن فیلم سیمرغ بلورین بهترین بازیگری را نصیب خود کند. سهیلی بعدها به ژانر کمدی روی آورد و چند فیلم در این ژانر ساخت و تا به حال نیز روند ساخت کمدی را ادامه داده است. او هم اکنون فیلم گشت ۲ را بر پرده سینماها دارد که از فروش خوبی در گیشه برخوردار بوده است.
اغلب فیلم‌های شما در سال‌های اخیر در گیشه کم‌وبیش موفق بوده‌اند. «گشت ۲» هم تا به حال فروش خوبی را از سر گذرانده، نظرتان در این‌باره چیست؟ از فروش فیلم راضی هستید؟
راضی که نیستم، سینمای ایران در اکران نوروزی سال گذشته با استقبال خیلی بهتری از سوی مردم مواجه بود و فیلم‌های کمدی فروش بهتری داشتند. علت اصلی هم این بود که سال گذشته اغلب فیلم‌ها از تیزرهای تبلیغاتی در ماهواره بهره‌مند بودند ولی امسال فیلم‌ها از این مسئله محروم هستند. نکته دیگر اینکه متأسفانه تلویزیون که اساساً باید از محصولات فرهنگی داخلی حمایت کند، آنطور که باید از سینما حمایت نمی‌کند و تیزرهای ما در تلویزیون خوب تبلیغ نمی‌شود و به نظرم فروش فیلم به این دلایل آنطوری که باید باشد نیست و می‌توانست خیلی وضعیت بهتری داشته باشد.
در جریان برگزاری جشنواره فیلم فجر در سال گذشته فیلم شما برای اهالی رسانه و منتقدان نمایش داده شد و بازخوردهای متنوعی داشت و شما اعلام کردید که احتمالاً برخی از پلان‌ها یا دیالوگ‌های فیلم را تعدیل خواهید کرد. این اتفاق افتاد؟
هر فیلمی که در جشنواره فجر نمایش داده می‌شود از این فرصت برخوردار است که نظرات اهالی رسانه را اخذ کند. ما هم نظرات منطقی برخی از عزیزان را مورد توجه قرار دادیم و سعی کردیم در صورت امکان در تدوین مجدد فیلم آنها را لحاظ کنیم؛ البته فقط برخی نظرات را.
شما در نشست خبری پیش از نمایش فیلم با انتقاد جمعی از نمایندگان رسانه و منتقدان به خاطر برخی دیالوگ‌هایی که از آنها با عنوان غیراخلاقی یاد می‌شد، مواجه شدید. این انتقادات خیلی صریح مطرح شد و البته شما هم با روی باز پاسخ منتقدان را دادید. خودتان چقدر فکر می‌کنید این انتقادات منطقی و خیرخواهانه مطرح شده‌اند.
بسیاری از نظرات را قبول ندارم و البته همانطور که گفتم برای همه نظرات احترام قائلم و برخی را هم تا حدودی قابل قبول می‌دانستم و تا جایی که می‌شد از آنها استفاده کردم ولی معتقدم عمده انتقادات درست نبود. آدمی نیستم که بخواهم در برابر انتقاد منطقی گارد بگیرم و بی‌جهت دفاع کنم اما به نظرم برخی انتقادها مبنای درستی نداشت.
چقدر صرف توفیق در گیشه به هر قیمتی برای سعید سهیلی در سینما اولویت دارد؟ ژانر کمدی در همه جای جهان علاقه‌مندان زیادی دارد و در ایران جزو معدود ژانرهایی است که در گیشه خوب جواب می‌دهد.
صرف نگاه به گیشه برای من دارای اولویت نیست. اگر اینطور بود این همه دردسر و ممیزی شامل حالم نمی‌شد. این نشان می‌دهد که حرف برای گفتن دارم ولی سینما بدون تماشاگر اصلاً معنی نمی‌دهد. هیچ فیلمسازی را پیدا نمی‌کنید که دوست نداشته باشد طیف وسیعی از مخاطبان فیلم او را ببینند ولی حاضر نیستم به هر قیمتی مخاطب عام را به سینما بکشم. پشت طنزی که در فیلم من وجود دارد مباحثی مطرح می‌شود که اتفاقاً جامعه با آن درگیر است و متوجه آن هست. معتقدم نباید مردم را دست کم گرفت، مردم به سینما نمی‌روند که حال‌شان از اینی که هست بدتر شود، مردم به دنبال تجربه‌ای تازه از زندگی در سینما هستند و اگر این اتفاق نیفتد دلیلی ندارد که وقت و پول خود را هزینه کنند.
شما پیش از این با ژانر سینمای دفاع مقدس به عنوان کارگردان به طور جدی وارد عرصه سینما شدید و با فیلم مردی شبیه باران نگاه‌ها را به خود جلب کردید اما در ادامه و در دوره‌ای به سینمای کمدی و طنز علاقه نشان دادید و در این ژانر بیشتر فیلم ساختید. فکر می‌کنید توفیق در گیشه باعث توقف شما در این ژانر شده یا اساساً دوست دارید ژانرهای دیگر را نیز تجربه کنید و اصلاً فکر می‌کنید توان ساخت فیلم در همه ژانرها را دارید یا خیر؟
من پیامبر و پیشگو نیستم و قطعاً می‌توانم بگویم اگر عمری و توانی باشد در ژانر کمدی فیلم خواهم ساخت چون زبان طنز را خیلی مؤثر می‌دانم و با توجه به محدودیت‌های مختلف در سینمای ایران این ژانر ظرفیت‌های زیادی برای ارتباط با مخاطب دارد. البته کمدی که من کار می‌کنم رگه‌های اجتماعی دارد و این برایم مهم است. ضمن اینکه من اگر بخواهم در ژانر دیگری فیلم بسازم حتماً یکی از دغدغه‌هایم سینمای دفاع مقدس است ولی به این هم اعتقاد دارم که ساختن فیلم بدون مخاطب در ژانر سینمای جنگ خیانت به مردم و به ویژه رزمندگان و ایثارگران عرصه جهاد و شهادت محسوب می‌شود. فیلم‌های زیادی با نام دفاع مقدس ساخته شده که مردم آن را ندیده‌اند و در تاریخ سینما کاملاً محو شده‌اند و البته هزینه زیادی هم برای آن شده است. این ظلم و توهین به سینمای مقاومت و ارزش‌هاست. من اگر فیلمنامه خوب و شرایط مناسب برایم مهیا شود حتماً فیلم دفاع مقدسی خواهم ساخت ولی نمی‌دانم چه پیش خواهد آمد. من فیلم‌هایم را با هزینه بخش‌های دولتی و غیردولتی نمی‌سازم و خودم هزینه آثارم را می‌دهم برای همین هم نمی‌توانم فیلمم را برای خوشامد مدیران و ارگان‌ها بسازم بلکه باید مردم از فیلم استقبال کنند تا پولش برگردد. من فیلمسازی نیستم که سودم را در تولید ببینم بلکه سود فیلم من در جریان توزیع و عرضه فیلم معنا پیدا می‌کند.
هزینه همه فیلم‌های‌تان را خودتان می‌دهید؟
بله من تا به حال ۱۴ فیلم ساخته‌ام و در همه آنها خودم سرمایه‌گذار بوده‌ام و از سرمایه‌های شخصی استفاده کرده‌ام و هیچ‌گاه به دنبال جذب پول از نهادهای دولتی و غیردولتی نبودم و اغلب هم ضرر نکردم و برای فیلم‌هایم سود کردم. فیلمسازی که فروش برایش مهم نباشد سینما برایش جدی نیست. فاجعه وقتی رقم می‌خورد که فیلمساز در مرحله تولید خیالش از سود فیلم راحت باشد و به فروش اصلاً فکر نکند. این روندی خیانتبار است که متأسفانه در سینمای ایران از سوی برخی افراد به یک روال تبدیل شده است.
با این اوصاف خود را یک سینماگر مستقل می‌دانید؟
بله فکر می‌کنم کارنامه‌ام طوری است که می‌توانم این ادعا را داشته باشم، البته خیلی‌ها چنین ادعایی دارند و در عین حال از چند نهاد دولتی و حکومتی بودجه می‌گیرند و بعد هم ادعا می‌کنند سینماگر مستقل هستند. جالب است که فیلم‌های‌شان همواره در گیشه با شکست روبه‌رو می‌شود ولی همیشه ارگان یا نهادی هست که به آنها پول بدهد و آنها هم همیشه خیالشان راحت است که از جایی پول خواهد رسید.
ارسال نظر