با وجود اینکه در بخش انیمیشن طی یک دهه اخیر شاهد موجی از تولیدات داخلی بودهایم ولی هنوز حتی یک انیمیشن ایرانی نتوانسته کاراکتری خلق کند که برای کودکان ایرانی در میان 10 کاراکتر محبوب جای بگیرد.
در تحقیقی که در میان کودکان تهرانی صورت گرفت، «باب اسفنجی» تولید امریکا بیشترین محبوبیت را در میان کودکان تهرانی دارد. بعد از آن، شرک(2001/ دریمورکس)، مرد عنکبوتی(تاکنون هشت انیمیشن از روی این داستان تولید شده است)، پاندای کونگفوکار (2008)، دیو و دلبر(دیزنی 2017/ 1991)، سیندرلا(والت دیزنی/ 1950) و وال ای(پیکسار/2008) در ردههای بعد از آن قرار گرفته و از بیشترین محبوبیت برخوردارند.
حمیدرضا جلالی، انیمیشنساز در این باره در گفتوگو با «جوان» از پخش بیاندازه این انیمیشنها در رسانه ملی به عنوان یکی از دلایل این موضوع سخن میگوید: «شبکه پویا را هر وقت باز میکنید دارد «باب اسفنجی» نشان میدهد، اگر نتایج و آمار غیر از این باشد باید تعجب کرد. در پخش تلویزیونی انیمیشنهای ایرانی مظلوم هستند. ما داخل کشور هم کاراکترهایی ساختیم اما بیشتر کپیکاریهای ناشیانه و دست چندم انجام دادیم که همین باعث میشود مخاطب کودک نمونه اصلی را بیشتر دوست داشته باشد. البته ما کپیکارهای خوبی هم نیستیم.»
وی به این مسئله اشاره میکند که انیمیشنسازهای ایرانی تکنیکزده هستند و تمرکزشان را روی فنون قرار میدهند و از محتوا عقب میمانند، برای همین است که انیمیشنهای ما فاقد شخصیت جذاب و فیلمنامه کار شده است. در واقع سناریو دست کم گرفته میشود.»
این انیمیشنساز به این هم اشاره میکند که انیمیشنهای ایرانی بیش از اینکه مخاطب کودک داشته باشند به کار مخاطب بزرگسال میآیند: «این انگاره غلط وجود دارد که صرف انیمیشن بودن یک اثر را واجد این میکند که مخاطب کودک داشته باشد اما متأسفانه به این توجه نمیشود که دیالوگها باید برای کودک باشد، داستان و کاراکترها باید بامزه باشد. نکته دیگر اینکه شما روی هر انیمیشن موفق خارجی که دست بگذارید میبینید که از روی یک رمان یا داستان معتبر برداشت شده است ولی در ایران اغلب این اتفاق نمیافتد.»
به گزارش «جوان»، در کشورهای اروپایی مانند فرانسه و آلمان هشت کاراکتر جذاب برای بچهها امریکایی هستند. در کشورهای آسیایی، در چین از 10 کاراکتر برتر، پنج کاراکتر به امریکا تعلق دارد، سه کاراکتر ساخت چین و دو کاراکتر نیز ساخته ژاپن است. جالب است بدانید که در ژاپن، هر 10 کاراکتر محبوب بچهها ساخت این کشور است. آنقدر در حوزه تولید محتوا کار کرده و این محتوا را مطابق سلیقه مخاطب کودک و نوجوان خود شکل دادهاند که مخاطب هدف نیز به این کاراکترها اقبال نشان میدهد. امروزه تولید و کار کردن در این حوزه به صنعتی با عنوان «Merchadising» شکل گرفته است. درآمد حاصل از این صنعت نیز کم نیست، در سال 2015، این صنعت 241 میلیارد دلار درآمد داشته است؛ یعنی نیم درصد اقتصاد دنیا. تجارت پرسودی است، به عبارت دیگر، تقریباً هشت برابر درآمد نفتی ایران در یکسال درآمد دارد. یکی از کاراکترهای پرمخاطب در این بخش، «باب اسفنجی» است.
تنها محصولات این کاراکتر هشت میلیارد دلار فروش رفته است، یعنی یکسوم درآمد نفتی ایران در یک سال. این میزان فروش رسمی است.
در حالی که چندسالی است تولیدکنندگان داخلی در اقدامی خودجوش تلاش دارند اقلام فرهنگی مانند نوشتافزار، اسباببازی و ... را در قالب شخصیت انیمیشنهای داخلی تولید و عرضه کنند، اما آمارها حکایت از این دارد که هنوز فرهنگ استفاده از این نوع محصولات در میان خانوادهها یا کودکان و نوجوانان جا نیفتاده است. در دنیا انیمیشن و صنعت یک زنجیره است که عمدتاً با یک انیمیشن یا فیلم شروع میشود. کاراکتر که طراحی شد و کودک با آن ارتباط برقرار کرد، حس میکند که زنده است.
ارسال نظر