با واگذاری بخشی از وظایف حاکمیتی سازمان سینمایی به گروهی از تهیه کنندگان، سیاست عقبگرد سینما به دهه شصت در دستور کار قرار گرفت و در همین چارچوب قرار شده صرفاً با صدور پروانه ساخت برای شش کارگردان در سال 1396، دریچه وارد نسل تازه فیلمسازان به صحنه محدودتر از گذشته شود؛ رویکردی که تبعاتش در میزان فروش سینمای ایران در سال 1397 عیانتر میشود.
با تصمیم رئیس سازمان سینمایی، در اقدامی عجیب اختیارات حاکمیتی سازمان سینمایی به مجموعهای تحت عنوان شورای عالی تهیه کنندگان واگذار شد که با تعریف قانونی صنف، صنف محسوب نمیشود. در واقع شورای عالی تهیه کنندگان مطابق با قانون نظام صنفی، به عنوان صنف تهیه کنندگان به ثبت نرسیده و اساساً فاقد صلاحیتهای قانونی برای تصمیم گیری درباره امور صنفی است.
با وجود قانونی نبودن این صنف، سازمان سینمایی در اقدام عجیب و فاقد وجاهت قانونی، صدور پروانه نمایش برای کارگردانهای فیلم اولی را به این گروه از تهیه کنندگان واگذار کرده است! این در حالی است که اساساً صلاحیت این کانون در حوزه تهیه کنندگان است و چنین واگذاری -حتی در صورتی که این گروه از تهیه کنندگان به عنوان صنف به ثبت برسند- خلاف نص صریح قوانین مصوب مجلس شورای اسلامی است.
این سیاستها در شرایطی قرار است بر خلاف نص صریح قانون با دخالت یک نهاد غیرصنفی و غیرحاکمیتی اعمال شود، که ممکن است شماری از این شش فیلم نیز اساساً ساخته نشود، کما اینکه بسیاری از پروانه های صادره برای فیلمسازان پرسابقه یا ساخته نمیشود و یا با تأخیر چند ساله به تولید نزدیک میشود؛ بنابراین، چنین سیاستی، عملاً به منزله تولید کمتر از 10درصد فیلمهای سینمایی تولیدی توسط فیلمسازانِ فیلم اولی میشود.
همزمان با ریزش چشمگیر شمار تماشاگران سینمای ایران در سال 1396، شاهد بازگشت و اجرایی شدن برخی سیاستهای انحصارگرایانه و منتهی به رانت دهه شصت به سینمای ایران هستیم؛ سیاستهایی که سینمای ایران را برای دورهای با آسیبهای فراوانی از جمله افت چشمگیر فروش همراه کرد. آیا همزمان با بازگشت این سیاستها، فروش سینمای ایران در سال 97 از سال 96 نیز کمتر خواهد شد؟
سینمای ایران در سالهای اخیر عمدتاً بر استعدادهای جوان و فیلم اولی متکی بوده و بنابراین اینکه به قصد ایجاد فرصت فیلمسازی برای برخی پیشکسوتان، عرصه را بر نسل جوان و باسواد سینمای ایران ببندیم، رویکرد بدی است؛ آن هم در دورانی که اکثر پیشکسوتان یا فیلم نمیسازد یا فیلمهایش اینقدر از انتظارات عقب است که در گیشه شکست میخورد و سینمای ایران روی دوش نسل تازه قرار گرفته است.
به نظر میرسد، همان گونه که معاونت مطبوعاتی صدور پروانه انتشار نشریات را از حالت رانتی خارج کرد و با صدور گسترده، اجازه داد رقابت و بازار، تعیین کننده آنهایی باشد که در صحنه ماندند، باید در سینما نیز از رانت دل کنده شود و معاونت سینمایی با صدور گسترده پروانه ساخت، رقابت برای اکران را به فیلمسازان و کیفیت آثار واگذار کند. اینکه برای ورود به عرصه حرفهای سینما، یک امضای طلایی به امضاهای قبلی اضافه شده، تبعات زیانباری خواهد داشت.
* تابناک
ارسال نظر