سینماپرس - تبلیغات و برنامه‌های تلویزیونی نقش بسیار مهمی بر تربیت و الهام‌بخشی در کودکان دارند. در بین تبلیغات بازرگانی شبکه‌های تلویزیون که با هدف جبران کسری بودجه این رسانه تدارک دیده شده، به تصویر کشیدن برخی رفتارهای ناهنجار باعث تقلید و الگوپذیری کودکان از آن اعمال می‌شود.

ذهن کودک هیچ گاه توجیه عقلی و منظور اصلی یک تبلیغ بازرگانی را که از تلویزیون پخش می‌شود نمی‌تواند تجزیه و تحلیل کند، مثلاً در یکی از همین تبلیغات تلویزیونی که مطلقاً برای بالا بردن فروش یک شوینده طراحی شده، یک دختر بچه، لباسی را که مادر بزرگش برایش خریده، دوست ندارد، به همین دلیل سعی در کثیف کردن آن با انداختن خود روی یک کیک شکلاتی بزرگ یا کثیف کردن آن با هر وسیله‌ای دارد. حال یک کودک خردسال را در حال تماشای این تبلیغات تصور کنید که شاهد تلاش آن دختربچه به منظور خلاص شدن از دست لباسش، آن هم به هر شکل ممکن است. با این اوصاف والدین کودک خردسال چگونه باید ذهن او را نسبت به منظور و هدف چنین تبلیغاتی روشن و راهنمایی کنند؟ آیا اساساً یک کودک خردسال قدرت تبیین و تفسیر چنین مسائلی را دارد یا اینکه با دیدن کارهای او سعی در بازآفرینی و همراهی ذهنی و عملی می‌نماید؟ واضح است که تلویزیون در پذیرش و پخش آگهی‌های تبلیغاتی که ممکن است روند تربیتی یک کودک از جانب والدینش را منحرف کند، باید وسواس و دقت زیادی داشته باشد. چه اینکه وقتی کودک با برنامه‌های آموزشی پخش شده از تلویزیون رفتار و واکنشی را که در چارچوب اصولی اخلاقی و تربیتی تولید شده ملاحظه می‌کند، پخش پیام‌های بازرگانی که درست در نقطه مقابل چنین رویکردی می‌بیند؛ دچار گسست و تعرض رفتاری و عملی می‌گردد.

کودکان درک درستی از تجارت و درآمد و بازی‌های تبلیغاتی برای فروش بیشتر یک محصول تجاری ندارند. اساتید علوم تربیتی و رفتارهای اجتماعی معتقدند برنامه‌های آموزشی تلویزیون کودکان را به امتحان کردن چیزهای جدید تشویق می‌کند و این یک واقعیت غیرقابل انکار است که بر همین مبنا تبلیغات تلویزیونی نه تنها آموزشی بلکه الهام‌بخش نیز هستند. وقتی در یک برنامه تلویزیونی خشونت ظاهر شود بدون شک افکار، احساسات، عواطف و رفتار کودکی که شاهد این‌گونه صحنه‌های خشن است، تحت تأثیر قرار می‌گیرد و سیستم انگیزشی او را تحریک می‌کند.

*روزنامه جوان