سینما پرس - «ماموریت غیرممکن» در رده پراقبال‌ترین فیلم‌های هالیوود بوده که توانسته است تاکنون ۶ اثر جدید در سال‌های مختلف به سینما عرضه کند و تام کروز را در همه این سال‌ها روی پرده قهرمان مردمان بی‌قهرمان جلوه دهد؛ اثری که به جهت مختصات هیجانی، اکشن و  سرگرم‌کننده‌اش همواره در گیشه دست پر بوده و صدر باکس‌آفیس هالیوود را از آن خود کرده است. این بار نیز fall out یا همان ششمین قسمت ماموریت غیرممکن یکه‌تاز جدول فروش سینماهای هالیوود شده است و در حالی که کمدی‌های مبتذل جنسی در گیشه سینمای ما برای مردم خودنمایی می‌کنند و قهرمان‌های دوست‌داشتنی فیلم‌های اکشن ایرانی به دست فراموشی سپرده می‌شوند، تام کروز پرچم سینمای هالیوود را بالا می‌برد!

وقتی اتان هانت از جیمز باند جلو می‌زند
قسمت جدید «ماموریت غیرممکن» به اذعان منتقدان و البته به اعتبار گیشه خوب و فروش بالایی که تا به اینجا داشته، یکی از موفق‌ترین آثار این مجموعه است. این فیلم بازگشتی دوباره برای کروز است که با فیلم‌های اخیرش از جمله «مومیایی» و «جک ریچر: هرگز برنگرد» موفقیت چندانی کسب نکرده بود. کمپانی پارامونت با اکران «ماموریت غیرممکن- فال‌آوت» فروشی ۵/۶۱ میلیون دلاری را در ۳ روز نخست نمایش این فیلم در آمریکا ثبت کرد. این فیلم با نمایش در ۴۳۸۶ سالن سینما موفق شد بهترین افتتاحیه این مجموعه را به دست آورد، البته پرفروش‌ترین قسمت این مجموعه «ماموریت غیرممکن: پروتکل روح» بود که ۷/۶۹۴ میلیون دلار در سراسر دنیا فروش کرد. این مجموعه تاکنون در مجموع  ۲ میلیارد و ۷۰۰ میلیون دلار در جهان فروخته است که از جمله پولسازترین آثار سینمای جهان به شمار می‌رود، البته «ماموریت غیرممکن» در کنار موفقیت در گیشه سینماها و جلب نظر مخاطبان عام سینما، توانسته در زمینه جلب نظر مخاطبان خاص سینما یعنی منتقدان نیز موفق ظاهر شود تا در همین بازه زمانی چند هفته‌ای پس از آغاز اکران این فیلم، انبوهی از نقدهای مثبت در ارتباط با آن منتشر شود. منتقد مجله «اینترتینمنت ویکلی» نوشت که این فیلم ثابت می‌کند این مجموعه فیلم درست مثل ستاره‌اش اتان هانت (با بازی تام کروز) که به نظر می‌رسد هرگز پیر نمی‌شود، هیچ‌وقت قدیمی نمی‌شود. او همچنین با تعریف از خط داستانی فیلم گفت: «از نظر روایت جاه‌طلبانه فیلم، به اندازه بدلکاری‌های جذاب کروز، هوشمندانه است. الان وقتش شده حداقل این مکالمه را آغاز کنیم که فیلم‌های «ماموریت غیرممکن» توانسته‌اند از فیلم‌های جیمز باند جلو بزنند. » دیگر مجله‌ها مثل فوربس هم این فیلم را به عنوان تزئین روی کیکی توصیف کردند که شاید بتوان آن را بهترین مجموعه فیلم‌های اکشن در تاریخ مدرن سینما خواند. اسکات مندلسون، منتقد فوربس گفت: «ماموریت غیرممکن» جدید سرعت بدون‌توقف «مد مکس: جاده خشم»، شدت و سنگینی «شوالیه تاریکی» و سبکی خاص دارد که باعث می‌شود دیگر سخت بتوان گفت تام کروز یک بازیگر اکشن تکراری است و نوآوری ندارد.

تکرار در تکرار موفقیت!
تاریخچه این مجموعه فیلم به سریالی تلویزیونی بازمی‌گردد که بین سال‌های ۱۹۶۶ تا ۱۹۷۳ پخش می‌شد؛ سریالی که در آن گروهی به‌نام «گروه ماموریت‌های غیرممکن» حضور داشتند که باید ماموریت‌های‌شان را تحت نظارت دولت انجام بدهند. موفقیت این سریال‌ها باعث شد کمپانی پارامونت تصمیم بگیرد فیلمی سینمایی از این سریال بسازد؛ فیلمی که نسخه اول آن را برایان دی‌پالما، کارگردان سرشناس و صاحب‌سبک هالیوود کارگردانی کرد و موفقیت آن نیز در گیشه چشمگیر بود. این موفقیت در ادامه در قسمت‌های دوم و سوم هم تا حدودی ادامه پیدا کرد، هر چند آنچنان که سرمایه‌گذاران این مجموعه انتظار داشتند، نبود. به‌ همین خاطر تهیه‌کنندگان تصمیم گرفتند با داستانی پرریسک و خطرناک، «ماموریت غیرممکن ۴» را با زیرعنوان «پروتکل شبح» در سال ۲۰۱۱ بسازند. «پروتکل شبح» روحی تازه به مجموعه بخشید و پایه‌گذار ساخت فیلم‌های بعدی‌ نیز شد؛ فیلمی که تا آن زمان پرسودترین فیلم این مجموعه و همچنین پرسودترین فیلم کروز لقب گرفت. این موفقیت در فیلم بعدی یعنی «ماموریت غیرممکن: ملت یاغی» نیز تکرار شد تا «ماموریت غیرممکن» تبدیل به یکی از معدود فیلم‌های اکشن تاریخ سینما شود که در بیش از ۳ قسمت ادامه پیدا می‌کند و در هر مرحله نیز سود قابل توجهی را عاید سازندگان خود می‌کند.

چرا «مأموریت غیرممکن» مأموریت غیرممکن شد؟
گذشته از موفقیت‌های پرشمار این مجموعه فیلم در گیشه به نظر می‌رسد آنچه باعث شده مجموعه فیلم‌های «ماموریت غیرممکن» همواره مورد توجه مخاطبان و منتقدان قرار بگیرد، وجود برخی از ویژگی‌ها در این مجموعه است. بدون شک نخستین و بارزترین این عوامل را باید حضور تام کروز در قامت قهرمان اصلی قصه این اثر دانست؛ بازیگری سرشناس و محبوب که بخوبی توانست از عهده ایفای نقش یک مامور مخفی که انجام عملیات‌های ویژه و مهم به او سپرده می‌شود، برآید. جالب آنکه کروز در بسیاری از صحنه‌های سخت این فیلم‌ها بدون استفاده از بدل و با استفاده از توانایی‌ها بالای بدنی خود حضور پیدا کرده است. در کنار این موضوع، نوع روایت قصه اثر که مبتنی بر تعلیق‌های پی در پی و استفاده بالا از عنصر کشمکش در دل قصه است، بر جذاب‌تر شدن قصه این مجموعه افزوده است؛ قصه‌هایی که با هر بار پیشرفت تکنولوژی در حوزه جلوه‌های ویژه کامپیوتری، به چشم مخاطبان خوش رنگ و لعاب‌تر و البته واقعی‌تر می‌آمدند. علاوه بر این از تاثیر موسیقی منحصر به فرد این مجموعه نیز نباید غافل شد. موسیقی جذابی که متناسب با فضای پرحادثه این مجموعه فیلم ساخته شده و ملودی آن بارها الهام‌بخش موسیقی سایر آثار سینمایی و انیمیشن بوده است.  

زینال بندری‌های فراموش شده سینمای ایران!
اما شاید بد نباشد حالا که از موفقیت‌های مجموعه فیلم‌هایی همچون «ماموریت غیرممکن» یاد کردیم، نگاهی هم به این موضوع بیندازیم که چرا سینمای ایران در این سال‌ها در زمینه ساخت فیلم‌هایی در ژانر اکشن و جاسوسی ضعیف شده است؟ چرا در شرایطی که همواره از بین چند فیلم پرفروش سال در سینمای جهان حداقل یک یا ۲ مورد به فیلم‌های ژانر اکشن اختصاص دارد، ولی این قاعده اصولا در سینمای ایران صدق نمی‌کند؟ شاید بهانه بخش عمده‌ای از سینماگران ایرانی برای عدم ورود به این حوزه، سرمایه بالای لازم برای ساخت این آثار به نسبت فیلم‌های اجتماعی و آپارتمانی باب شده در این سال‌هاست؛ سرمایه‌ای که احتمالا کمتر سرمایه‌گذاری میل و رغبتی برای پرداخت آن دارد. اما به نظر می‌رسد اصلی‌ترین دلیل این اتفاق را باید رویکرد جشنواره‌زده سینمای ایران و توجه خاص این جشنواره‌ها به فیلم‌های اجتماعی دانست. رویکردی که از یک سو سینماگران را برای بیشتر دیده شدن، وادار به توجه بیشتر به این ژانر می‌کند و از سوی دیگر بخش عمده سرمایه‌هایی را که وارد سینمای ایران می‌شود (چه بخش دولتی و چه بخش خصوصی) به دلیل سیطره همه‌جانبه این نگاه جشنواره‌زده به شکلی ناخواسته به سمت ساخت فیلم‌های اجتماعی سوق می‌دهد. همه این اتفاقات در شرایطی است که هنوز یکی از پرمخاطب‌ترین آثار تاریخ سینمای ایران فیلم سینمایی «عقاب‌ها» است که اثری در ژانر اکشن به شمار می‌رفت؛ فیلمی با بازی «جمشید هاشم‌پور» که زمانی اسطوره فیلم‌های اکشن ایرانی بود و هنوز هم اغلب مخاطبان این ستاره سینما را با نقش به‌یادماندنی «زینال بندری» در فیلم اکشن «تاراج» به‌خاطر می‌آورند.

*وطن امروز