وزارت آموزش و پرورش در کتاب جدید سلامت و بهداشت پایه دوازدهم، تماشای فیلم سینمایی «ابد و یک روز» را به عنوان فعالیت کلاسی، در برنامه درسی دانش‌آموزان قرار داده است. تماشای این فیلم که در آن استعمال مواد مخدر، فحاشی، مصرف دخانیات و بی‌احترامی به مادر به کرات تکرار می‌شود و خشونت رفتاری در آن بیداد می‌کند آن هم برای گروه سنی نوجوانان ایرانی حکایت عجیبی است. دو بازیگر اصلی این فیلم نیز در فضای مجازی به استقبال این تصمیم عجیب آموزش و پرورش رفتند. البته حتماً این‌کار با این مقصود انجام شده که دانش‌آموزان را با ویرانگری‌های اعتیاد آشنا کند، اما باید پرسید چطور مطمئن شدید که تأثیرات مثبت این فیلم از اثرگذاری‌های منفی آن بیشتر است؟!
روز گذشته پیمان معادی و نوید محمدزاده دو بازیگر فیلم سینمایی «ابد و یک روز» تصویری از یک صفحه کتاب درسی را که در آن تماشای فیلم «ابدویک روز» به عنوان گفت و گوی کلاسی، مطرح شده و از دانش‌آموزان خواسته شده بود تا بعد از تماشای فیلم به بحث درباره اعتیاد بپردازند در صفحات اجتماعی خود منتشر کردند. تا پیش از این، آموزش و پرورش در مواردی مانند انتشار بخشی از فیلمنامه «بچه‌های آسمان» یا داستان «گاو» که به فیلمنامه مشهور فیلم گاو تبدیل شد، دانش‌آموزان را با ادبیات نمایشی و فیلمنامه آشنا کرده بود، اما این بار به طور مستقیم از دانش‌آموزان خواسته شده است به تماشای یک فیلم بحث‌برانگیز بنشینند.
سلیقه نویسنده کتاب درسی برای انتخاب فیلم
تمرین درسی تماشای فیلم «ابد و یک روز» در صفحه ۱۳۹، کتاب «سلامت و بهداشت» مقطع دوازدهم که برای تمامی رشته‌های تحصیلی تدریس می‌شود، منتشر شده است. در این تمرین درسی آمده است: فیلم سینمایی «ابد و یک روز» را تماشا کنید و پیامدهای اعتیاد و وضعیت خانوادگی افراد معتاد را در مقایسه با خانواده سالم مورد تحلیل قرار دهید. دکتر طیبه ارشاد، مسئول گروه سلامت و تربیت بدنی، دفتر تألیف کتب درسی که نقش هماهنگ کننده را در انتشار کتاب سلامت و بهداشت مقطع دوازدهم داشته است، درباره انتخاب فیلم «ابد و یک روز» به «جوان» می‌گوید: آنچه در کتاب‌های درسی مطرح می‌شود، آموزش غیرمستقیم جهت تعمیق یادگیری است و دانش‌آموزان به فعالیت‌های خارج از کلاس مانند کتابخوانی و مصاحبه با افراد توصیه می‌شوند، درباره موضوع اعتیاد این احتیاط وجود داشت که دانش‌آموزان نباید با افراد معتاد یا خانواده‌های دارای افراد معتاد از نزدیک در ارتباط باشند، در عوض قرار شد تا با تماشای فیلم سینمایی «ابد و یک روز» درباره آثار پدیده شوم اعتیاد روی خانواده و مقایسه میان خانواده‌های سالم و خانواده‌های دارای افراد معتاد به صحبت و نقد و بنشینند. ارشاد می‌افزاید: هدف از این کار تأکید روی تاثیر پدیده اعتیاد روی خانواده‌ها بود. وی می‌گوید: «ابد و یک روز» تنها فیلم سینمایی است که برای کتاب درسی انتخاب شده، اما در کنار آن ۱۶ قطعه فیلم آموزشی که با همکاری صداوسیما و سایر نهادها تولید شده و دارای تأییدیه وزارت بهداشت است در سامانه رشد بارگذاری شده‌اند. این فیلم‌ها درباره موضوعاتی است که بچه‌ها به شدت با آن‌ها درگیر هستند. مسئول گروه سلامت و تربیت بدنی، دفتر تألیف کتب درسی، درباره چگونگی انتخاب «ابد ویک‌روز» می‌گوید: انتخاب این فیلم به سلیقه مؤلف کتاب بوده و مؤلف می‌خواسته است به صورت غیرمستقیم دانش‌آموزان را با پدیده اعتیاد روبه‌رو کند. ارشاد در پاسخ به این سؤال «جوان» که آیا تماشای فیلم به دلیل به کاربردن الفاظ رکیک و مصرف دخانیات و مواد مخدر، تاثیر منفی روی دانش‌آموزان نخواهد داشت، تصریح می‌کند: دانش‌آموزان این فیلم را با نظارت معلم در کلاس درس تماشا می‌کنند و اگر حرف رکیک یا سوءرفتاری در این فیلم باشد، آن را در کلاس نقد خواهند کرد. این کار به همان روش قدیمی آموزشی «ادب از که آموختی؟ از بی‌ادبان» خواهد بود.
اگر «ابد و یک روز» مغایر رده بندی سنی باشد، حذف می‌شود
آیین نامه رده‌بندی سنی فیلم‌های سینمایی قرار است اجرایی شود. در این آیین‌نامه، موارد رده بندی سنی فیلم‌ها مشخص شده که در آن، موارد استعمال مواد مخدرو سیگار، خشونت و به کار بردن الفاظ رکیک به عنوان مصادیق رده بندی سنی بیان شده است. طیبه ارشاد درباره رده‌بندی سنی فیلم «ابد و یک روز» و توجه آموزش و پرورش به این موضوع می‌گوید: کتاب سلامت و بهداشت، پیش از طرح مسئله رده بندی سنی فیلم‌ها تألیف و منتشر شده است، اما اگر رده بندی سنی فیلم «ابد و یک روز» را که در کتاب مقطع دوازدهم برای دانش‌آموزان ۱۸- ۱۷ ساله تألیف شده با رده بندی سنی فیلم‌ها مغایرت داشت، ما حاضریم در انتخاب این فیلم بازنگری کنیم و از این بابت مشکلی نداریم.
از حذف شهید فهمیده تا ورود «ابد و یک روز»
سال ۹۵ وزارت آموزش و پرورش اقدام به حذف درس شهید فهمیده از کتب درسی کرد. این اقدام که گفته شده در راستای سیاست‌های سند ۲۰۳۰ یونسکو و برای جلوگیری از ترویج خشونت! صورت گرفته، بعد از اعتراض‌های مردمی به خصوص خانواده معظم شهدا، تصحیح شد، اما این بار ورود فیلمی که برای گروه سنی بزرگسال تولید شده و در آن قهرمان فیلم یک معتاد متجاهر است و در آن مصرف و فروش مواد مخدر به کرات دیده می‌شود، از نظر کارشناسان وزارت آموزش پرورش برای دانش‌آموزان مجاز تلقی شده است.
رده‌بندی سنی با نظارت جامعه‌شناسان و روان‌شناسان
درحالی که آموزش و پرورش صرفاً با نظر یک مؤلف کتاب درسی، تماشای فیلم «ابد و یک روز» را برای تمرین درسی دانش‌آموزان انتخاب کرده است، سیدضیاء هاشمی، دبیر کمیته انضباطی کارگروه اکران درباره اهمیت رده بندی سنی فیلم‌ها می‌گوید: «بعضاً خانواده‌ها با این مشکل روبه‌رو هستند که فیلمی را انتخاب می‌کنند تا در سالن‌های سینما، همراه با خانواده به تماشای آن بنشینند، اما این فیلم مناسب سن فرزندان کوچکشان نیست و به همین خاطر، تماشای فیلم در سینما را از سبد تفریحات خود خارج می‌کنند، اما نظام درجه بندی سنی خانواده‌ها را راهنمایی می‌کنند که شاهد چه نوع محتوایی در فیلم خواهد بود و دیگر این خانواده است که تشخیص می‌دهد کودکش این فیلم را تماشا کند یا نکند.»
هاشمی خاطر نشان می‌کند: «قرار است تیمی متشکل از کارشناسان خانواده، کارشناسان اجتماعی، کارشناسان روان‌شناسی و... آثار سینمای ایران را ارزیابی و درجه‌بندی سنی کنند، این تیم در حال تشکیل است و به‌زودی کار خود را آغاز خواهد کرد. شاید به بار نشستن نظام درجه‌بندی سنی یک سال به طول بینجامد، اما چیزی که مشخص است این خواهد بود که تمامی فیلم‌های سینمای ایران از این پس باید درجه بندی سنی شده و به صورت مشخص در تبلیغاتشان اعلام کنند که فیلمشان مناسب چه سنی است.» جا دارد آموزش‌وپرورش حداقل به اندازه خانواده سینمای ایران نسبت به بد آموزشی احتمالی برخی آثار سینمایی برای گروه‌های سنی، از خود حساسیت به خرج دهد!
*روزنامه جوان
ارسال نظر