فاطمه سادات ناظمی/ چهل روز است که از «عاشورای» امسال، یعنی سال ۱۴۴۶ هجری‌قمری مطابق با ۱۴۰۳ هجری‌شمسی می‌گذرد. پس از آنجا که مفاهیم «قیام حسین ابن علی علیه‌السلام» محدود به دوره زمانی خاصی نبوده اکنون و به مناسبت «اربعین حسینی» به مرور چند نکته در این باره می‌پردازیم:

۱/ در فراز شانزدهم از «زیارت اربعین» معصوم علیه اسلام در توصیف «قیام حسین ابن علی علیه‌السلام» می‌فرماید: «وَ بَذَلَ مُهْجَتَهُ فِیکَ لِیَسْتَنْقِذَ عِبَادَکَ مِنَ الْجَهَالَهِ وَ حَیْرَهِ الضَّلَالَهِ». در این میان «بَذَلَ» از «بَذل» به معنی بخشش است. و «مُهجَتَهُ» از «مهج» به معنی خون و جمع آن «مُهَج» و «مُهَجات» است. و «لیستنقذ» از «استیقاذ» به معنی چیزی را نجات دادن است و «جهاله» هم به معنی نادانی است. «حَیرَهِ» به معنی تحیّر و سرگردانی است. «ضلاله» هم به معنی گمراهی است.

۲/ با توجه به این توصیف از «قیام حسین ابن علی علیه‌السلام» باید توجه شداشت که بی‌تردید «امام حسین علیه السلام» خون خودشان را دادند تا جامعه را زنده کنند و از این جهت است که «زیارت اربعین» هر ساله یادآوری می‌کند که «امام حسین علیه السلام» دو کار را با «خون دادن» انجام داده است. یکی اینکه «مردم را عالم کرده» است و دیگری اینکه «مردم را عاقل» کرده. به عبارت دیگر وظیفه اصلی «نهضت حسینی» آن بود که اولا «پیروان حسین علیه السلام» را اهل جزم و استدلال و برهان کرده است که خوب می‌فهمند و ثانیا «پیروان حسین علیه السلام» را اهل عزم و اراده و تصمیم کرده است که خوب تصمیم می‌گیرند.

۳/ بسیاری از افراد بر این باورند که فقط «مصرف کننده نهضت کربلاییم» و باید ببینیم درباره عزاداری و سوگواری بر سالار شهیدان به ما چه گفته شده و آن را عمل کنیم؛ امّا واقعیت آن است که پیام «قیام حسین ابن علی علیه‌السلام» در «مصرف کردن» خلاصه نشده و بر «تولید» نیز متمرکز است؛ به این معنی که اگر بیمار هستی، مصرف کننده دارو شفا بخش «نهضت حسینی» باش و چنانچه سالم شده‌ای، تولید کننده «نهضت حسینی»!

۴/ توجه به شان «تولید کننده بودن» در مختصات و مدار «نهضت حسینی» همان چیزی است که به نسل آگاه درس می‌دهد که اگر مشکل در «سبک زندگی» یا همان «دین» خود داری، خود را اصلاح کن و اگر «صالح» هستی و در زندگی فردی خود مشکلی نداری، برخیز و «مصلح جامعه پیرامونی» خود و در نهایت «مصلح جوامع بشری» باش و از این منظر است که «اهالی فرهنگ و هنر» در چنین تفکری دارای وظیفه‌ای گسترده و ماموریتی ویژه می‌باشند.

۵/ این که فرموده‌اند «کلّ یوم عاشورا و کلّ أرض کربلا»؛ یعنی در همهٴ مکاها می‌توان «تولید نهضت حسینی» کرد و نباید فقط «مصرف‌کننده نهضت حسینی» بود، بلکه بایستی اقدام به «تولید نهضت حسینی» کرد و در این میان شاید واضح‌ترین نشانه این پیام را بتوان در «احیای فریضه امر به معروف و نهی از منکر» معرفی نمود. دور کن اصلی از سبک زندگی اسلامی که در کنار نماز و روزه و... و. جای گرفته و به عنوان فروع ده‌گانه دین اسلام تلقی می‌شود و مؤید دستور «تولید نهضت حسینی» است و تنها با «عزم ملّی» و همگانی احیا می‌شود؛ یعنی از «عزم الامور» است، به طوری که نیازمند «عزم مردمی» بعد از تأمّل درگذشته و تدبّر درآینده و جمع بندی بین پیامدهای تلخ و شیرین آن است.

۶/ اگر چه «بی‌حجابی» و «روابط مختلط زن و مرد» و ... از جمله آفت‌های اجتماعی در هر جامعه محسوب می‌شود و اسباب تنزل جوامع را به تباهی و نابودی زمینه‌ساز می‌گردد؛ اما واقعیت آن است که محدود نمودن «فریضه امر به معروف و نهی از منکر» به موضوع «حجاب» یک ظلم بزرگ و نابخشودنی به مفاهیم دینی است. زیرا دایره امور «منکر» در «سبک زندگی اسلامی» از آنچنان وسعتی برخوردار است که شاید «بی‌حجابی» را بتوان در این دایره معلول برخی منکرهای دیگر از جمله «حرام خواری» و «غیبت» و «زنا» و ... معرفی نماییم. البته این به معنی بی‌خیال شدن «حاکمیت» در موضوع «بی‌حجابی» نیست؛ زیرا موضوع «بی‌حجابی» در شرایط کنونی جامعه ما ماهیت «منکر» بودن خود را از دست داده و به موضوعی «امنیتی» تبدیل شده است که شرح آن مجال خود را می‌طلبد.

۷/ یکی از شاخص‌ترین پیام‌های «واقعه کربلا» را می‌توان در قالب شعار معروف «هَیْهاتَ مِنَّا الذِّلَّةَ» مشاهده نمود. شعاری که به صورت مشخص فرمان می‌دهد که هیچ انسانی حق ندارد ذلتِ تسلیم در مقابل کفار و مستکبران را بپذیرد و فشار و تحمیل کفّار و قدرت ‌های سلطه‌گر را قبول کند. این شعار البته در بٌعد فردی و درون اجتماعی خود می‌تواند بر پذیرش سلطه شیاطین و تمرکز آنها برای آوردن فشار و قبولاندن «سبک زندگی» دیگری غیر از «سبک زندگی اسلامی» باشد. از این منظر است که مواجهه با روش‌های زندگی منحطی که به جامعه تحمیل می‌شود را می‌توان از مصادیق «هَیْهاتَ مِنَّا الذِّلَّةَ» معرفی نمود.

۸/ در پایان باید به این مهم توجه ویژه داشت که شان «تولید کننده بودن» در مختصات و مدار «نهضت حسینی» شاید در عرصه تولیدات فرهنگی و هنری و بالاخص تولیدات فیلم و سریال ملموس‌تر و محسوس‌تر از سایر حوزه‌ها است. از این منظر است که «هنرمندان» در عرصه‌های مختلف هنری و بالاخص در «صنعت-هنر-رسانه سینما» به خوبی می‌توانند با تاسی از «حسین ابن علی علیه السلام» گام برداشته و در حد بضاعت خود، با دستی «جزم علمی مردم» را تامین کرده است و با دستی دیگر «عزم مردم» را برای پیگیری «سبک زندگی حسینی» بالا ببرند؛ ان‌شاء‌الله