«شفیع آقا محمدیان» داور بخش غزه هجدهمین جشنواره بین‌المللی فیلم مستند ایران «سینما حقیقت» در گفت و گو با خبرنگار سینماپرس با اشاره به ضرورت حضور آثار غزه در جشنواره ها، به موضوع کیفیت آثار این بخش پرداخت و اظهار نمود: آثاری که به جشنواره راه پیدا کرده‌اند، از نظر من قابل‌تأمل و تحسین‌برانگیز هستند. راستش فکر نمی‌کردم که بتوانند این‌قدر فیلم‌های خوبی را جمع‌آوری کنند. در بخش ویژه‌ی مسابقات هم که دیدم، کارهای جالب و ارزشمندی بود. برای مثال، فیلمی از فلسطین که به ماجرای غزه و اتفاقات اخیر پرداخته بود، برایم غافلگیرکننده بود. از لبنان و حتی کشورهای غربی هم آثار خوبی حضور داشتند. به نظر من، یکی از نقاط قوت جشنواره همین تنوع و سیاست کلی آن است.

این کارگردان و فیلمنامه‌نویس پیشکسوت سینمای ایران با بیان این مطلب که وقتی جشنواره‌ای در کشورهای اسلامی برگزار می‌شود، به نظرم باید سیاست‌هایی داشته باشد که برای فیلم‌سازان الهام‌بخش باشد. این جشنواره‌ها به‌نوعی مسیر و خط‌مشی مشخصی دارند، و نباید خط و پیام خود را در قبال موضوعاتی مثل غزه فراموش کنند. تصریح کرد: امیدوارم جشنواره‌هایی که معتبر هستند و در ایران برگزار می‌شوند، نگاهی جدی به جریان غزه داشته باشند. زیرا حتی داورانی که از کشورهای دیگر به جشنواره آمده اند نیز تشنه یک نگاه متفاوت نسبت به این اتفاق هستند.

نویسنده و کارگردان « مروارید سیاه» افزود: مسئولین امر باید این نکته را در نظر بگیرند که وظیفه یک جشنواره خط دادن به آینده سینمای آن کشور است. اگر این اتفاق بیفتد، جشنواره ما می‌تواند متفاوت از دیگر جشنواره‌ها باشد. به‌علاوه، می‌توانیم بگوییم در این جشنواره‌ها از حق مردم مسلمان دفاع کردیم.

داور بخش غزه جشنواره همچنین کیفیت آثار این بخش را مطلوب ارزیابی کرد و در این باره اظهار کرد: فیلم‌هایی که از ایران به جشنواره رسیده بودند، از نظر کیفیت بسیار خوب بودند، اما تفاوتی در نگاه آن‌ها دیده می‌شد. آثار ایرانی بیشتر جنبه‌ی تاریخی داشتند و به ریشه‌ها و تاریخ اشغال فلسطین پرداخته بودند، درحالی‌که فیلم‌های خارجی اغلب به اتفاقات اخیر توجه داشتند. مثلاً فیلمی بود درباره‌ی خبرنگاری که توسط صهیونیست‌ها به شهادت رسیده و خانواده‌اش برای بزرگداشت او تلاش می‌کردند. این فیلم‌ها نشان‌دهنده‌ی بخشی از واقعیت‌های تازه و تلخی بود که اتفاق افتاده است.

مدیرعامل سابق مرکز گسترش سینمای مستند، تجربی همچنین در ادامه گفت و گو به مسئله تغییرات مداوم مدیران و لطمات ناشی از این اتفاق در بدنه فرهنگی کشور پرداخت و تصریح کرد: تغییرات متعدد فرهنگی و مدیریتی باعث شده است که یک نگاه ثابت وجود نداشته باشد. مدیران حداقل باید چند سال متمادی در جایگاه خود باقی بمانند تا سیاست‌هایی که فکر می‌کنند درست است را پیاده کنند. البته نه هر سیاستی، بلکه سیاست‌هایی که در راستای خواسته‌های نظام جمهوری اسلامی و آرزوهای مردم مسلمان دنیا باشد. اگر این‌گونه نباشد، هیچ فایده‌ای ندارد، چه این مدیران هر دو سال یا چهار سال عوض شوند.

کارگردان سریال نمایشی «برگه‌های سفید» خاطرنشان ساخت: مشکل اینجاست که یک استراتژی ثابت وجود ندارد تا بر اساس آن حرکت کنند. حتی سندهایی مثل سند سینما هم مورد پذیرش عمومی نیستند. فضای فرهنگی کشور به شدت آشفته است و به نظر می‌رسد هر کس به سلیقه خود یک گوشه از کار را گرفته و پیش می‌برد.

«آقامحمدیان» همچنین در خصوص آسیب های ناشی از ورود سرمایه های نامشخص به سینمای ایران بیان کرد: مشکل دیگر، ورود سرمایه‌دارهای ناشناس و سرمایه‌هایی است که منشأ آن‌ها مشخص نیست. این مسئله باعث شده هزینه‌ها به شکلی غیرمنطقی افزایش یابد. هزینه‌های تولید فیلم‌ها ناگهان به میلیاردها تومان رسیده که ناشی از همین سرمایه‌گذاری‌های غیرشفاف است. ورود این سرمایه‌ها تورم شدیدی ایجاد کرده که فراتر از تورم عادی جامعه است.

کارگردان فیلم «چشم عقاب» در ادامه از سبت به دلایل افول سینمای کشور در جلب توجه بازارها و مخاطبان خارجی انتقاد کرد و در این باره خاطر نشان نمود: علاوه بر این، فیلم‌های ما بیشتر در چهارچوب ایران مصرف می‌شوند و فروش چندانی در خارج از کشور ندارند. دلیل اصلی این مسئله، عدم شناخت درست از مخاطبان، حتی مسلمانان خارج از ایران، است. تا زمانی که نتوانیم قلق تماشاگرها را به دست بیاوریم، مشکلات اقتصادی سینما همچنان پابرجا خواهد بود.

وی افزود: ما صرفاً چشم‌هایمان را به این بخش می‌بندیم که اقتصاد فیلم توسط مردم تأمین شود. اما مسئله این است که محتوایی که تولید می‌شود، باید تعریف درستی داشته باشد؛ با چه فرم و تکنولوژی‌ای ساخته می‌شود؟ این اتفاق نمی‌افتد، چون سرمایه‌دارهای آنچنانی که وارد بازار شده‌اند، فقط دنبال بخش اقتصادی هستند، نه محتوایی که بتواند ارتباط ما را با دنیای خارج از ایران برقرار کند.

کارگردان «فرار از جهنم» تصریح نمود: در تاریخ سینمای ایران، فیلم‌هایی بوده‌اند که توانسته‌اند چنین ارتباطی برقرار کنند. مثلاً سریال‌هایی مثل یوسف پیامبر که خدا رحمت کند آن‌هایی که در ساخت آن تلاش کردند، در کشورهایی مثل سوریه و لبنان مورد استقبال قرار گرفت. اما این ارتباط دیگر وجود ندارد و ما دچار رکود در حوزه فیلمنامه و داستان شده‌ایم.

«شفیع آقا محمدیان» در پایان این گفتگو خاطرنشان کرد: حتی اگر فیلمنامه‌ای خوب نوشته شود، متأسفانه به دلیل عجله برای رسیدن به سود سرمایه، ساخت آن قربانی شتاب‌زدگی می‌شود و کیفیت کار آسیب می‌بیند. این لطمه بزرگی است که به سینمای ما وارد می‌شود.