سی و چهارمین قسمت از سری جدید برنامه «هفت»، ۱۴ دی با بررسی فیلم‌ «پروین» از شبکه نمایش پخش شد.

در این برنامه امیر قادری و رضا صدیق در حضور محمدرضا شریفی نیا و محمدرضا ورزی، «پروین» را مورد نقد و بررسی قرار دادند.

«پروین» فیلمی ژورنالیستی و کارت پستالی

رضا صدیق در ابتدای این برنامه عنوان کرد: ساخت فیلم بیوگرافی از شعرای معاصر مخصوصاً شعرای اثربخشی که در چند سال اخیر به محاق رفته‌اند، کار بسیار خوبی است. فیلم «پروین» نیز از این منظر فیلم مهمی به نظر می‌رسد. این فیلم طراحی صحنه خوبی دارد اما نکته اصلی فیلم «پروین» این است که یک فیلم ژورنالیستی و کارت پستالی است. بدین معنا که این فیلم مانند یک مطلب ژورنالیستی اطلاعاتی از زندگی این شاعر ارائه می‌کند. منظور از فیلم کارت پستالی نیز به نماهای فیلم اشاره دارد.

وی افزود: وقتی شما به سراغ شاعری می‌روید که بسیار تصویرگرا است، باید از دل شعرهای او جهان شعری شاعر را در فیلم تصویر کنید درحالی که فیلم «پروین» فاقد این فاکتور مهم است.

محمدرضا ورزی در ادامه این بخش گفت: من تجربه ساخت فیلم بیوگرافی در سینما را داشتم و سال ۸۳ فیلم «ابراهیم خلیل الله» را ساختم. در تلویزیون نیز عمده آثاری که تولید کردم در فضای بیوگرافی بوده است. درباره «پروین» هم سال ۹۳-۹۴ فیلمنامه اثر را نوشتم و از همان ابتدا با آقای شریفی نیا مشورت می‌کردم. من در فیلمنامه‌های دیگر نیز همواره نظر استاد را می‌پرسم. برای تهیه‌کنندگی فیلم «پروین» نیز احساس کردم که بهترین گزینه خود آقای شریفی نیا هستند زیرا در زمینه شعر و مخصوصاً پروین اعتصامی فهم و مطالعه دارند. اینکه ما پروین اعتصامی را به شکل یک بیوگرافی و با فراز و فرودهای مختلف نگاه کنیم، برای ما مهم نبود بلکه تاثیر یک زن شاعر در جامعه ایرانی از دیروز تا امروز مدنظر ما بود.

وی تاکید کرد: اصولاً آثاری که من تولید می‌کنم پیامی برای جامعه امروز دارند. من ارادت قلبی به خانم پروین اعتصامی دارم و اشعار ایشان در زندگی همه ما جاری است. اشعار پروین از دل جامعه سروده شد و حرف دل جامعه بود. ما در فیلم «پروین» دنبال ساخت بیوگرافی صرف نبودیم بلکه پیام فیلم برایمان مهم‌تر بود.

آمادگی برای ساخت سریال پروین اعتصامی

شریفی نیا درباره همکاری با محمدرضا ورزی بیان کرد: من پیش از این چند فیلمنامه خوانده بودم از کسانی که قرار بود فیلم و سریال «پروین» را بسازند. فیلمنامه آقای ورزی از باقی آثار بهتر بود. این سوژه قابلیت ساخت سریال را دارد. زندگی پروین فراز و نشیب زیادی دارد زیرا از امکاناتی بهره‌مند بوده است که کمتر کسی به آن توجه می‌کند. در جامعه آن زمان مساله زن موضوع جامعه است و توجه به زنی که مجبور است در جامعه و محیط‌های مردانه خودش را اثبات کند، جالب است. او طلاق عجیبی داشته است و ارتباطش با ملک الشعرای بهار، دهخدا و … بسیار قابل توجه است. افتخار من بود که نقش پدر پروین را بازی کردم البته ابتدا دوست نداشتم که نقشی بازی کنم اما آقای ورزی اصرار کردند. پروین در کنار چنین پدر و خانواده‌ای رشد کرده است. درواقع جهان شعری پروین اعتصامی بسیار متاثر از کتاب‌هایی است که پدرش ترجمه کرده است. در فیلم «پروین» نگاه شما نسبت به این شاعر دگرگون می‌شود.

وی تاکید کرد: من می‌خواهم پروین اعتصامی را با عباس کیارستمی مقایسه کنم؛ کیارستمی در سینما به جزییات بسیار ریز توجه کرد مانند فیلم «خانه دوست کجاست؟» پروین اعتصامی نیز در اشعارش به جزییات زیادی دقت کرده است مانند گفتگوی سگ گله با گرگ یا رابطه میان سیر و پیاز. من به کسانی که اهل شعر و ادب هستند توصیه می‌کنم اشعار پروین اعتصامی را مطالعه کنند. خود من آمادگی این را دارم که یک سریال ۱۰ قسمتی از زندگی پروین اعتصامی بسازم. ما می‌خواستیم این کار را بکنیم اما خواستیم که فیلم را به جشنواره فجر برسانیم.

حاکم بودن روح دهه شصت بر «پروین»

امیر قادری در این بخش بیان کرد: در سال‌های اخیر بخشی از بهترین فیلم‌های جهان بیوگرافی بوده‌اند که فیلم‌های موفقی هم شده‌اند. کارگردانی آقای ورزی بخش مثبت فیلم است اما روح سریال‌های دهه شصتی بر فیلم حاکم است یعنی در گذشته تصوراتی وجود داشت که آدم‌های خوب آرام صحبت می‌کنند، آرام راه می‌روند، آدم‌های کراواتی آدم‌های بدی هستند و …. تصور فیلم از جامعه، آدم‌های خوب و بد، شعر و شاعری و … بسیار قدیمی است. همچنین بازی شخصیت‌ها نیز مصنوعی است.

محمدرضا شریفی نیا عنوان کرد: زمان این فیلم برای سال‌ها پیش است. پدر پروین هم کراوات می‌زد اما آدم خوبی بود. من چنین نگاهی را قبول ندارم.

این «پروین» دوست داشتنی نیست!

قادری بیان کرد: بزرگترین ضربه فیلم چهره پردازی آنتی سمپات پروین است. شخصیت فیلم نه تنها شبیه پروین اعتصامی نیست بلکه حتی چهره دوست داشتنی نیز ارائه نمی‌کند.

ورزی درباره بازیگران فیلم بیان کرد: من مخالف هستم که بازیگران مصنوعی بازی کرده‌اند زیرا در دورخوانی‌ها سعی کردیم که بازیگران مانند زندگی معمولی خودشان بازی کنند. بازیگران زیادی برای نقش پروین اعتصامی کاندید بودند که خداوند را شاکرم این قسمت نصیب من شد تا با مارال بنی آدم همکاری کنم. من معتقدم که بازیگر باید نقش را مهندسی کند و مارال بنی آدم در «پروین» همین کار را انجام داد. خود آقای شریفی نیا نیز به خوبی در نقش پدر پروین ظاهر شدند. به عقیده من هرکدام از بازیگران در این فیلم بهترین خودشان بودند.

ورزی گفت: جالب است بدانید که انتخاب ملیکا شریفی نیا برعهده خود من بود و او صد خودش را در این نقش گذاشت. نقش پدر پروین را هم من برای آقای شریفی نیا نوشته بودم.

وی در پاسخ به امیر قادری عنوان کرد: دهه شصت در عرصه فیلم و سریال یک دهه درخشان است و اگر برخی آثار تولید نمی‌شدند نسل ما سردرگم می‌شد. من نسلی بودم که با این آثار بزرگ شدم و اتفاقاً خوب است که ما تحت تاثیر این قدم‌ها قرار بگیریم.

تبلیغات منفی علیه محمدرضا ورزی

شریفی‌نیا در پایان گفت: من در زمینه تاریخ کنار آقای ورزی بوده‌ام و دیده‌ام که بدون تحقیق هیچ کاری نمی‌کنند اما تبلیغات منفی علیه ایشان بسیار است. من با جان و دل در کارهای بعدی ایشان نیز کنارشان هستم زیرا مانند یک تهیه‌کننده در کار تلاش می‌کند و دلسوز است.