به گزارش سینماپرس، برنامه زمانه شب دوشنبه با موضوع بررسی سازوکارهای ساترا (سازمان تنظیم مقررات رسانه‌های صوت و تصویر فراگیر) از شبکه دو سیما پخش شد. سعید مقیسه رئیس ساترا با حضور در این برنامه درخصوص چالش‌های پیش روی آن صحبت کرد.

سعید مقیسه رئیس ساترا ضمن توضیحاتی درخصوص تنظیم‌گری در ساترا گفت: تنظیم‌گری با ممیزی فرق دارد. در ممیزی فردی هست که آثار تولیدی و مشکلات محتوایی را بررسی می‌کند، اما تنظیم‌گری یعنی ایجاد سازوکاری در مسیر مقررات تعیین شده به نفع ذی‌نفعان صنعت، مخاطبین، رسانه‌ها و حاکمیت. حرکت کردن در این مسیر نباید تخلف باشد بلکه باید سودآور باشد. ابعاد تنظیم‌گری منحصر در محتوا نیست. باید تنظیم‌گری بین‌الملی، اجتماعی، حقوقی، اقتصادی و ... هم داشته باشیم.

وی با اشاره به چرایی تشکیل ساترا گفت: یکسری از تولیدات برای مخاطبان محدود و در تعداد محدود تولید می‌شد. از یک جایی به بعد کار به رسانه‌های فراگیر و مدیریت افکار عمومی رسید که یک قشر محدود را تحت تاثیر قرار نمی‌داد؛ لذا رهبر انقلاب از سال ۹۴ دستور دادند که صوت و تصویر فراگیر در اختیار صدا و سیما باشد. در نهایت ساترا در دل صدا و سیما تشکیل شد.

او افزود: قانون صدا و سیما بر مبنای مجلس شورای اسلامی است. تشکیل ساترا ماموریتی بود که به عهده صدا و سیما قرار گرفت، اما حوزه ماموریتی آن به فعالیت فعالان صوت و تصویر بیرون از صدا و سیما برمی‌گردد. برای اینکه از فرصت‌های فضای مجازی بیشتر استفاده کنیم باید از فعالان آن حمایت کنیم، اما تنظیم‌گری هم باید باشد. برای ایجاد یک سازوکار باید مقرراتی طبق شناختن فعالان این زیست بوم تعیین شود. برای پذیرش این مقررات و تنظیم‌گری پیش‌نویسی آماده کردیم که شامل همه سکوها و فعالان حاضر در این صنعت است. همه کسانی که مجوز فعالیت رسانه‌ای از ساترا دریافت می‌کنند عضو مجمع می‌شوند. یک جامعه حداکثری وجود دارد که سالی یکبار شورای راهبری انتخاب می‌کنند.

مقیسه در ادامه گفت: وزارت ارشاد تنظیم‌گری سینما را برعهده دارد، چون همه وزارتخانه‌ها یک تنظیم‌گر دارند. مشکل وقتی است که کسی تنظیم‌گر کسب و کاری باشد که قدرتی برای تنظیم بازار و تاثیر روی آن نداشته باشد. تعارض منافع بین دو رقیب که هردو از ساترا مجوز گرفته‌اند صورت می‌گیرد نه بین تنظیم‌گری که اختیارات خود را به بخش خصوصی تفویض می‌کند. سازمان صدا و سیما بخشی را جدا کرده که مسئولیت تنظیم‌گری را بر عهده آن گذاشته است.

مقیسه به تعارضات احتمالی بین ساترا و ارشاد اشاره کرد و گفت: به دلیل تعارضات موجود دستورالعمل‌ها و مقررات باید تحت نظر سازمان صدا و سیما باشد. این موارد تعاملاتی است که بین سازمانی انجام می‌شود و سعی ما این است که فعالان این عرصه دچار چالش نشوند. قوانین ساترا ناظر بر صوت و تصویر فراگیر و با قوانین صدا و سیما یکی است. شاید در برخی از شبکه‌ها پخش موسیقی ممنوع باشد، چون محتوا باید با مخاطب تناسب داشته باشد.

وی افزود: در مجموع یک چهارچوب کلی برای هر موضوعی داریم. اما سوال این است که چرا محتوای پلتفرم‌ها با تلویزیون تفاوت دارد؟ یکی از دلایل آن پخش در فضای مجازی است. اما مردم مطمئن باشند که هر محتوایی منتشر می‌شود توسط فرد متخصصی بررسی و تایید شده است. وقتی ممیز یک فیلم را بررسی می‌کند و به پخش می‌دهد مطمئن است که همان فیلم پخش می‌شود و مدیر گروه و فرد دیگری در آن دخالت ندارد. اما در فضای مجازی اینطور نیست، چون آنجا چند مجوز می‌دهیم. یک مجوز به اصل بنای آن پلتفرم می‌دهیم. مجوز فیلمنامه و تولید جدا است. اینجا به آن محتوایی که پلتفرم ساخته است مجوز می‌دهیم و همان سکو آن را پخش می‌کند.

او در ادامه بیان کرد: سابقه داشته که محتوایی که ما تایید کردیم پخش نشده و آن چیزی که خود پلتفرم مدنظر داشت منتشر شد. اگر بخواهیم از این محتواها مطمئن باشیم باید هر لحظه محتواهای بارگزاری شده را بازبینی کنیم که این غیرممکن است. حجم کار در فضای مجازی آنچنان بالاست که باعث تعارض در فضای مجازی می‌شود. ساترا در قوانین بین صدا و سیما و پلتفرم‌ها تفاوتی قائل نمی‌شود، اما تفاوت اینجاست که تذکرات در صدا و سیما جدی گرفته می‌شود، اما در پلتفرم‌ها این تذکرات رعایت نمی‌شود.

وی درخصوص نحوه نظارت بر محتوای پلتفرم‌ها گفت: ما برای اینکه نظارت کافی داشته باشیم مانیتورینگی با حضور همکاران بیست و چهار ساعته داریم که موارد تخلف را بررسی می‌کنند و درجا به سکوی مربوطه زنگ می‌زنند و درخواست حذف آن را می‌کنند. ممکن است آن سکو از حذف آن محتوا استنکاف کنند که این موضوع به بخش‌های قضایی ارجاع می‌شود. برخی از تخلفات نه توسط عوامل تولید و نه سکو منتشر شده است. بلکه یک عامل سومی عامل انتشار آن در فضای مجازی بوده است. الان دسترسی متخلفین به محتوای داخل کشور میسر است.

وی افزود: ما خود را موظف می‌دانیم که حقوق مردم را حفظ کنیم. برای بررسی هر فیلم چندین ساعت جلسه با حضور کارگردان، تهیه کننده و حتی بازیگر برگزار می‌شود. اما موضوع این است که تمام نظارتی که توسط ساترا اعلام می‌شود، اعمال نمی‌شود. در صدا و سیما وقتی فیلمنامه را دیدیم همان ساخته می‌شود. اما در پلتفرم‌ها تخلفات بیشتری دیده می‌شود. اسناد و مدارکی که تخلفات را اثبات کند به دادگاه ارائه خواهد شد. محاکم قضایی میزان مجازات هر تخلف را تعیین می‌کنند.

مقیسه درخصوص خلأ‌های موجود در تنظیم‌گری گفت: به نظرم به خاطر پویایی خیلی زیاد رسانه‌ها باید قانونگذار پابه‌پای رسانه رشد کند. سرعت حکمرانی فرهنگی ما نسبت به تحولات رسانه و فضای مجازی کند است.