«علی حسنلو» سرپرست معاونت گردشگری منطقه آزاد کیش در پاسخ به انتقاداتی که نسبت به حفظ و حراست فرهنگ و آداب و رسوم بومیان جزیره کیش صورت گرفته است؛ بیان کرد: به‌رغم غنای فرهنگی بومی جزیره کیش، آن‌گونه که شایسته و بایسته است، اقدامی در خور این میراث گران‌بها صورت نگرفته است.

وی افزود: به باور من، سازمان منطقه آزاد کیش در قبال فرهنگ بومی این جزیره، دِینی بر گردن دارد؛ چرا که از بدو تأسیس این نهاد و حتی پیش از آن، در مقاطع مختلف تاریخی، توجه لازم و مؤثر به فرهنگ بومی منطقه لحاظ نشده است.

حسنلو با اشاره به رویکرد اشتباه مدیران گردشگری که در گذشته در پیش گرفته بودند؛ تصریح کرد: شاید این کم‌توجهی ناشی از نگاه نادرستی بوده که می‌پنداشته‌اند برای خلق جاذبه‌های گردشگری، ناگزیر باید فرهنگ بومی را نادیده گرفت و چهره‌ای صرفاً لوکس از جزیره ارائه داد. در حالی که چنین تصوری نه‌تنها منطقی نیست، بلکه به نوعی مزیتی بی‌بدیل یعنی «مزیت فرهنگی» را از میان می‌برد. حذف یا نادیده‌انگاری میراث فرهنگی بومی، نه تنها کمکی به توسعه گردشگری نمی‌کند، بلکه «خلق جاذبه‌های گردشگری» تضادی با «فرهنگ بومی» ندارد.

او ادامه داد: امروزه خودِ فعالان حوزه گردشگری و ساکنان جزیره نیز به این باور رسیده‌اند که فرهنگ بومی، محله‌های بومی‌نشین، روستای باغ‌او، و حتی ظرفیت‌های بالقوه گردشگری طبیعی که تاکنون کمتر مورد توجه قرار گرفته از جمله جاذبه‌های افزوده و منحصربه‌فرد کیش محسوب می‌شوند. به‌عنوان نمونه، بسیاری نمی‌دانند که در کیش می‌توان شاهد گله‌های آهو بود؛ یا این‌که طبیعت جزیره ظرفیت‌هایی دارد که در کنار زیرساخت‌های به‌روز و هتل‌های مدرن، می‌توانند نقش مکملی در جذب گردشگر ایفا کنند.

سرپرست معاونت گردشگری سازمان منطقه آزاد کیش گفت: البته باید اذعان داشت که در حوزه میراث فرهنگی، طی سال‌های اخیر گام‌های مثبتی برداشته شده است. هرچند، این سخن نافی ضعف‌ها و کم‌کاری‌های گذشته نیست. بسیاری از بناهای تاریخی که امروز در وضعیت مناسبی قرار ندارند، در تملک سازمان منطقه آزاد نیستند و این نهاد در حال پیگیری حقوقی برای بازپس‌گیری مالکیت آن‌هاست.

وی متذکر شد: با این حال، در حوزه صیانت از میراث فرهنگی، عملکرد سازمان در برخی موارد قابل دفاع است. برای مثال، در محدوده‌ی سایت تاریخی شهر حریره، با وجود جذابیت فوق‌العاده این منطقه از نظر موقعیت مکانی و ارزش زمین، هیچ‌گونه ساخت‌وسازی نه در حریم، و نه در محدوده‌ی ثبت‌شده‌ی اثر صورت نگرفته است. این موضوع نشان‌دهنده‌ی آن است که سازمان منطقه آزاد، حداقل در این بخش، نگاه مسئولانه‌ای نسبت به حفظ میراث تاریخی جزیره داشته و منافع فرهنگی را بر منافع اقتصادی ترجیح داده است.

حسنلو همچنین به اقدامات اخیر صورت گرفته در جهت ثبت و رشد فرهنگ و آداب و رسوم مردمان بومی جزیره کیش اشاره کرد و تصریح نمود: در حوزه میراث معنوی و ناملموس ما با چالش‌هایی مواجه بودیم که خوشبختانه طی هفته گذشته گام مهمی برداشته شد. تا پیش از این، هیچ اثری از میراث معنوی جزیره کیش در فهرست ثبت آثار کشور وجود نداشت، اما اکنون هشت اثر ناملموس این جزیره به ثبت ملی رسیده‌اند.

وی افزود: هم‌اکنون در محله بومیان کیش و طرح توسعه آن، فعالیت‌های قابل توجهی در جریان است و رویدادهای مثبتی در زنجیره گردشگری تعریف می‌شود که اقتصاد محلی را هدف قرار داده است. بومیان خود به‌عنوان محور اصلی کسب‌وکارهای منطقه شناخته شده و مدیریت کافه‌ها و رستوران‌های آن بر عهده آن‌هاست. این امر علاوه بر حفظ فرهنگ بومی، بازگشت اقتصادی مستقیم برای اهالی به همراه دارد.

سرپرست معاونت گردشگری منطقه آزاد کیش در پایان این گفت و گو خاطرنشان کرد: برنامه‌ریزی‌های جدی برای احیای روستای باغو در دست اجراست که از مرحله نمادین و تزئینی فراتر رفته و به سطح راهبردی در زنجیره گردشگری ارتقا یافته است. این رویکرد باعث شده بسیاری از افرادی که پیش‌تر نسبت به اهمیت این فرهنگ بی‌توجه بودند، اکنون متقاعد شوند که سرمایه‌گذاری و کار بر روی فرهنگ و بوم محلی، مزیتی استراتژیک و اثرگذار در توسعه گردشگری.