به گزارش سینماپرس، نشست نقد و بررسی کتاب «اخلاق و فناوری» مروز یکشنبه، ۱۶ شهریور در پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات با حضور محسن جوادی معاون فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی؛ عضو هیات‌علمی دانشگاه قم، حسین شیخ‌رضایی عضو هیات‌علمی مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران و مهدی شقاقی عضو هیات‌علمی دانشگاه شهید بهشتی و مترجم کتاب برگزار شد.
معاون فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با اشاره به اینکه کتاب «اخلاق و فناوری» توسط انتشارات پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات منتشر شده است، گفت: کتاب ساختار خوبی دارد، به شکلی نوشته شده که مخاطب را درگیر می‌کند و فقط برای ارائه اطلاعات نیست؛ موضوع‌های جمع شده در کتاب جامع است.
جوادی در نقد و بررسی ترجمه کتاب با اشاره به برخی کلمه‌ها که می‌توانست به شکل دیگری ترجمه شود تا معنی کامل منتقل شود، ادامه داد: مترجم گاهی در انتخاب کلمات سلیقه خاصی دارد، برای عنوانِ کتاب نظر متفاوتی با مترجم دارم. اصل تفکیک اخلاق و فناوری به ارسطو باز می‌گردد. اخلاق و ارزیابی اخلاقی بر اساس جهان‌بینی و انسان‌شناسی انجام می‌شود، اگر فرد خود را موجود جاودان بداند، یک ارزیابی اخلاقی دارد و اگر خود را فانی بداند مسائل را به روش دیگری ارزیابی می‌کند.
رئیس پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات با بیان اینکه کتاب گامی برداشته تا اخلاق حرفه‌ای و فلسفه اخلاق را بررسی کند، افزود: ارزیابی اخلاقی آن‌طور که ارسطو می‌گوید، به رغم اینکه ممکن است از ناحیه جهان‌بینی بیرونی توسعه پیدا کند، بر اساس قواعد انجام می‌شود. اینکه «تکنولوژی» بتواند ارزیابی اخلاقی را تغییر دهد ممکن است برای برخی افراد و موضوع‌ها اتفاق بیفتد اما لزوما همه قواعد اخلاقی را تحت تاثیر خود قرار نمی‌دهد.
کتاب دارای روح سکولار است
مترجم کتاب «اخلاق و فناوری» با اشاره به اینکه مذاکرات برای ترجمه این کتاب از سال ۱۳۹۹ آغاز شد، ادامه داد: پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات از من خواست تا کتابی در حوزه اخلاق و تکنولوژی روز، ترجمه کنم. هرمن‌تی. تاوانی نویسنده کتاب را می‌شناختم و در جست‌وجوهایی که کردم این کتاب را پیدا کردم و دیدم کتاب موضوع‌های جالب دارد. در اوایل ۱۴۰۰ ترجمه کتاب را شروع کردم و ۱۴۰۱ ترجمه را تحویل دادم.
شقاقی با بیان اینکه انتشار کتاب برای مدتی متوقف مانده است، توضیح داد: کتاب به دلایل نامعلوم ماند تا اینکه همین کتاب با ترجمه دیگر توسط انتشارات دانشگاه تهران چاپ شد. اما به من اعلام کردند کتاب دارای روح سکولار است و با هنجارهای جامعه سازگار نیست. بنابراین با محسن جوادی طرح بحث کردم و توضیح دادم این ترجمه از ترجمه دانشگاه تهران بهتر است و در نتیجه اینجا کتاب را منتشر کردیم.
عضو هیات‌علمی دانشگاه شهید بهشتی با بیان اینکه کتاب مسائل را در قالب سناریو مطرح می‌کند، افزود: روش‌شناسی نویسنده برای ورود به مسائلِ اخلاقی برای من جذاب بود، یک روش‌شناسی جامع اخلاق سایبر، در گام اول مساله را با سناریو توضیح می‌دهد و بعد مفاهیم را از هم تفکیک می‌کند تا مساله خود را بهتر نشان دهد.
به گفته او کتاب نشان می‌دهد شاید نیاز به نظریه‌های جدید اخلاقی وجود ندارد و با تغییر اندکی در آن‌ها می‌توان در عصر فناوری زیست.
عضو هیات‌علمی موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران کتاب «اخلاق و فناوری» را مناسب افرادی دانست که در زمینه فلسفی اقداماتی انجام می‌دهند، ادامه داد: کتاب ساختار درسی دارد، هر فصل با سناریویی شروع می‌شود که ذهن را درگیر می‌کند و در چهارچوب نظری با استفاده از همان قالب راه را ادامه می‌دهد.
شیخ‌رضایی با اشاره به ضعف صحافی کتاب، بیان کرد: وقتی کتاب را باز می‌کنید، کاغذها به سرعت برگ‌برگ می‌شوند. خوب است این کتاب‌ها صحافی بهتری داشته باشند حتی با جلد ضخیم تهیه شوند تا بتوان آن‌ها را بارها مطالعه کرد.
مدیر نشر کرگدن در بررسی ترجمه کلمات کتاب، توضیح داد: زیرعنوان کتاب «مباحثات، پرسش‌ها و راهبردهایی برای رایانش اخلاقی» ترجمه شده است، بهتر بود جای «مباحثات» از «مناقشات» استفاده شود، در بخش «تفکر نقادانه»، جاهایی از «استدلال انتقادی» استفاده شده در حالی که استفاده از «تفکر نقادانه بهتر» است. همچنین کاش معادل‌ها در پاورقی بیشتر می‌آمد.
او افزود: با گذشت زمان و پیشرفت فناوری، با موجودیت‌هایی مواجه می‌شویم که هوشمند هستند، می‌توانند از محیط اطلاعات کسب کنند، برای حرکت سوار ربات شوند، همچنین کم‌کم نسبت به موضوع‌ها عکس‌العمل نشان می‌دهند. به این‌ها باید چه گفت؟ وقتی این تغییرات ایجاد شود، حتما اخلاق تغییر خواهد کرد.
فناوری مسائل جدید ایجاد می‌کند
شیخ‌رضایی با بیان اینکه فناوری مجازی شکل زندگی ما را تغییر خواهد داد، افزود: ساعت خواب ما، تصور ما از دوستی، محرمانگی و همه تغییر می‌کند. نسل ما مهاجران به جهان آنلاین است. اما افرادی که در این دنیا به دنیا آمدند، تصور دیگری از جهان برخط دارند حتما نسل آینده که برای همان جهان هستند، اخلاق دیگری خواهند داشت. در نتیجه تصور ما از اخلاق در این جهان می‌تواند، در کل چیز دیگری باشد
عضو هیات‌علمی موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران با طرح این سوال که آیا مسائل نوپدید ایجاد می‌شوند، ادامه داد: آیا نظریه‌های اخلاق سنتی برای این کار کافی اند یا نه، اینکه فناوری مسائل جدید ایجاد می‌کند، شکی نیست؛ اما آیا همان نظریه‌های اخلاقی به این شکل جدید کافی هستند یا نیاز به بازنگری دارند؟ ما نیاز به اخلاق‌های جدید داریم و اخلاق‌های قدیم پاسخگوی نیازِ روز نخواهند بود.
به گفته او این کتاب نشان می‌دهد فضای جدیدی ایجاد شده است اما اعلام می‌کند اگر مخرج مشترکی از اخلاق به دست بیاید، کافی است و فقط باید مقداری خلا مفهومی پر شود. ابتدای کتاب نویسنده سنتی‌تر فکر می‌کند و می‌گوید باید از چهارچوب‌های اخلاقی پیروی کرد اما جایی در کتاب می‌گوید باید در چهارچوب‌ها تجدید نظر شود.
ارسال نظر