پنجشنبه ۸ فروردین ۱۳۹۲ - ۱۲:۴۲

پرده نقره ای نوروزدر نوروز با «قاعده تصادف»/

تضادهای بی قاعده یک داستان سرراست

مهدی شایگان و نقد فیلم قاعده تصادف

سینماپرس-گروه نقد/مهدی شایگان

سینماپرس- قاعده تصادف فیلمی از بهنام بهزادی است که در ایام نوروز در سینماهای کشور اکران می شود.فیلم روایتی خطی و مجمل دارد اما در زیر ظاهر این قصه بستری اجتماعی را پهن کرده که اختلاف بین نسلها در آن پر رنگ تر از بقیه موارد است. فیلم از همان ابتدا با نامی که دارد فیلمی مبتنی بر تضاد را به نمایش می گذارد چرا که تصادف تنها بخش زندگی است که قاعده ندارد و نام آن شاهدی بر این مدعاست. با این حال تضادهای فیلمنامه از نوع ملیح هستند و در انجام آن به وحدتی که لازم است می رسند.

 

فیلم قاعده تصادف به کارگردانی بهنام بهزادی

 

پدر شهرزاد با بازی امیر جعفری در ابتدا وی شخصیتی آرام دموکرات و مودب دارد به طوری که بیننده با وجود تنش بین وی و دخترش احساس رضایت خوبی از این روابط پیدا می کند اما این شخصیت به یکباره فرو می ریزد و تبدیل به مرد عصبانی عربده کشی می شود که دختر را به باد کتک می گیرد و در صحنه ای دیگر مسلح به قفل فرمان پا به محل تمرین تئاتر دخترش می گذارد. این تضاد شخصیتی از آنجا که عمدی است بیننده را آزار نمی دهد.

 

شخصیت پردازی ها اگرچه به دلیل فاصله کوتاه زمانی فیلم (حدود 12 ساعت) چندان عمیق نیست اما اطلاعاتی مختصر درباره هر یک از کاراکترها به ما می دهد. در این میان بر شخصیت پدر شهرزاد بیش از همه تاکید می شود و بیننده بدون آن که متوجه باشد به سوی وی هدایت می شود و باقی کاراکترها در سایه وی می مانند. پدر شهرزاد در حقیقت یک مرد سنتی شبه لمپن است که ظاهری امروزی دارد و در ابتدا خود را انسانی دموکرات و صاحب اندیشه و  طرفدار گفت‌و‌گو نشان می دهد اما وقتی این رویه ظاهری برایش کارایی ندارد دیکتاتوری تمام عیار می شود که برای به کرسی نشاندن حرفش از هر حربه ای استفاده می کند.

 

فیلم سینمایی قاعده تصادف به کارگردانی بهنام بهزادی

 

این در حالی است که عوامل تئاتری که همگی نماینده نسل تازه هستند هر یک به نوعی والدین دیکتاتوری دارند که از پیشرفت آنها جلوگیری کرده اند و محل تمرین تئاتر محوطه آزادی همه آنها از قید و بندهای کهنه خانواده است. در یک سکانس همه انها عنوان می کنند که اهمیتی برای خانواده قائل نیستند و حتی زن کارگردان که پدرش همه امکانات را در اختیار وی قرار داده است و مشوق اوست عنوان می کند که پدرش را این طوری نگاه نکنند چرا که این ظاهر قضیه است و باید درباره هر چیز به وی توضیح دهد. این پدر تنها والد خوب قصه است که از قضا نماینده طبقه مرفه اجتماع است عنوان می شود امروزی است و به نوعی در تقابل با پدر سنتی شهرزاد قرار می گیرد.

 

فیلم از فیلمبرداری خوبی بهره مند شده و اگر چه به دلیل سردست بودن دوربین و پلان سکانس های طولانی شباهت زیادی به فیلم درباره الی پیدا کرده اما نخواسته تا از آن تقلید کند. با این حال طولانی شدن این پلان سکانس ها گاهی باعث آزار بیننده می شود و به دلیل محدودیت فضای فیلم که عمده آن به دلیل صحنه های داخلی و محدود است این موضوع شدت پیدا می کند.

 

فیلم حرف های زیاد مختلفی درباره شکاف نسل ها و مشکلات خانوداگی و نوع نگاه غلط خانواده ها به مقوله هنر دارد اما در بحث تبلیغ اهمیت نهاد خانواده به عنوان آخرین ملجای هر فرد خوب عمل نمی کند در حالی که حتی در فیلم هخای غربی بر این امر و قداست خانواده تاکید زیادی می شود.

 

فیلم سینمایی قاعده تصادف به کارگردانی بهنام بهزادی

 

در یک نگاه کلی قاعده تصادف یکی از فیلم های خوب جشنواره امسال از منظر ساختاری است و از نظر محتوایی نیز حرف های به روز خوبی دارد اما در برخی موارد یکطرفه به قاضی رفته که نمونه های از آن را اشاره کردیم.

 

 

ارسال نظر

شما در حال ارسال پاسخ به نظر « » می‌باشید.