سینماپرس/ با نزدیک شدن به جشنواره فجر تولید فیلم در ایران چنان سرعتی به خود گرفته که مراحل پیش تولید،تولید و پس از تولید همزمان انجام می شود و در نهایت شگفتی، همزمان با طی این مراحل فیلم ها برای بازبینی در جشنواره فیلم فجر هم مورد مشاهده قرار می گیرند!

 انگارسینمای ایران را به هیچ نمی شناسیم به جز جشنواره فیلم فجر،انگار فیلم های ایرانی را به هیچ نمی بینند مگر در فجر، سینمای ایران را چه می شود؟

این روزها از بزرگ تا کوچک ، از فیلمساز حرفه ای گرفته تا فیلم اولی همه می کوشند تا فیلم هایشان را برای حضور در جشنواره فیلم فجر آماده کنند. طبق یک قانون نانوشته در سینمای ایران در شش ماه اول سال تولیدات سینمایی چیزی نزدیک به صفر است مگر در مواردی خاص! در شش ماه دوم اما همه چیز آرام آرام آغاز می شود و در یک ماه منتهی به جشنواره فجر همه یادشان می افتد که باید فیلم بسازند! در حالی که گروه فیلمبرداری در حال فیلمبرداری هستند یک نسخه برای بازبینی هیات انتخاب برای فجر ارسال می شود و در کمال تعجب نسخه ارسالی معلوم نیست با چه ضوابطی پذیرفته می شود.

شاید فیلمسازان جوان را برای حضور در جشنواره ها و مورد توجه قرار گرفتن نتوانیم سرزنش کنیم اما شگفت آن که فیلمسازانی در این شرایط در حال تولید فیلمند که خود را شناسنامه سینمای ایران می دانند! نمونه ها زیاد است اشباح –داریوش مهرجویی/ در حال فیلمبرداری/تدوین/ارسال برای فجر-فیلم متروپل/موسیقی در حال ساخت/ تدوین نهایی نشده/طبقه حساس /کمال تبریزی هنوز تدوین نهایی نشده و مراحل پس از تولید است. برای حمید نعمت الله و آرایش غلیظ از این هم بدتر است،گروه فیلمبرداری در جنوب در حال فیلمبرداری است و نسخه تدوین شده فیلم برای فجر ارسال شده است!

نمونه ها خیلی زیاد است اما باید بپرسم تولید فیلم با چه کیفیتی؟رسیدن به جشنواره به چه قیمتی؟ در همه جای دنیا پروسه تولید فیلم یک پروسه استاندارد است که مراحل پیش تولید،تولید، و پس از تولید در کمال آرامش و زیر نظر دقت کارگردان و مولف فیلم در حال انجام است و این از معمولی ترین چیزی است که برای فیلم اتقاق می افتد، در اینجا اما نسخه ای که از فیلم به جشنواره ارسال می شود که هنوز فیلمبرداری آن به پایان نرسیده است و اگر با این توجیه که نسخه نهایی را بعدها می رسانند بازبینی برای فستیوال فجر چگونه انجام می شود؟ ضوابط چیست؟ اگر هر فیلمی با هر شرایطی پذیرفته می شود پس بازبینی و انتخاب برای چیست؟

جشنواره فیلم فجر ویترین سینمای ایران است و پذیرفتنی است که همه فیلم ها تولید داخل بخواهند وارد این ویترین شوند اما این تبدیل به سنت شده است که یک ماه مانده به فجر همه فیلم ها کلید زده می شوند. وقتی قرار است فیلمی ساخته شود خب چرا در زمان مناسب و با تمرکز لازم ساخته نمی شود؟ مگر نه اینکه کار در زمان کم کیفیت را کاهش می دهد؟ فیلمساز چگونه می تواند در این شرایط فیلم بسازد؟ چرا حاضر می شود با هر شرایطی فیلم بسازد؟

با توجه به اینکه عموما بودجه های فرهنگی در نیمه دوم سال توزیع می شود و مراکز و سازمان های دولتی در نیمه دوم سال بودجه خود را صرف تولیداتشان می کنند یک فشردگی در این برنامه کیفیت تولیدات را به شدت کاهش می دهد. مدیران و سیاست گذاران باید با اتخاذ تصمیمات درست از این روند فشرده تولید که آسیب جدی به پیکره سینما است جلو گیری کنند.مراحل مرسوم فیلم‌سازی تولید در هالیوود که یک استاندارد دارد بسته به نوع پروژه و طراحی های اقتصادی برای فیلم در مدت زمان مناسب تولید می شود.

در ایران اگر نگاهی گذرا به روند تولید فیلم‌‌ها و اخبار منتشر شده آن‌ها داشته باشیم شاهد خواهیم بود فیلم‌ها در مدت زمان کوتاهی ‌تولید می‌شوند. متاسفانه زمان تولید فیلم‌هایمان کاهش یافته و برآورد زمان فیلمبرداری فیلم‌های سینمایی یا اصطلاحا «شوتینگ» به‌ ۲۵ و ۳۰  و نهایتا ۳۵ روز در برخی از آثار تقلیل یافته است و این درحالی است که در دهه ۷۰ و ۸۰ و یا حتی در چند سال گذشته تولید فیلم‌ها به ۶۰ روز یا ۹۰ روز  و  بیش از آن می‌رسید. این روند تولید فیلم و صرفه‌جویی در ‌زمان فیلمبرداری طبعاً در کیفیت آثار تاثیر خواهد داشت.در تولید یک فیلم از نظر تصویر، صدا و نور حداقل استانداردها رعایت نمی شود .

متخصص در سینمای ایران کم است. تدوین گر خوب چند نفر را داریم؟ فیلمبردار خوب چند تا است؟ درباره بقیه متخصصان هم همینگونه است. این روز ها در بعضی از دفاتر همزمان ۵ فیلم در حال تدوین است. در این سینما موسیقی دانی وجود دارد که چند فیلم را هم زمان برای ساخت موسیقی در دست دارد ، در این سینما صداگذاری وجود  داردکه هم زمان ۶ فیلم برای صدا گذاری دارد. شگفتا که بهترین متخصص های ما چگونه می توانند این کار ها را با هم انجام دهند؟ حتما بهانه آنها جالب است: مجبوریم و درآمد نداریم!!

بهمن کیان