رحمان سیفی آزاد؛ از مدیران صدا و سیما، نویسنده و تهیه کننده در گفت و گو با خبرنگار سینماپرس درباره راه اندازی شبکه های خصوصی که پیشنهاد آن از سوی مجلس شورای اسلامی مطرح شد  گفت: شبکه‌های خصوصی دنبال برنامه‌سازی گران‌قیمت نمی روند قاعدتا برای آن ها منطق اقتصادی در این کار وجود ندارد در نتیجه نمی‌توان از آنها توقع داشت برنامه های با کیفیت بالا و فرهنگی تولید کنند. در هیچ جای دنیا هم شبکه های خصوصی به سراغ برنامه‌سازی گران قیمت نمی روند زیرا از نظر توان اقتصادی نمی توانند بسازند.

وی ادامه افزود: این شبکه ها قاعدتا یک بخشی از آمار بیننده را نه به معنی کیفیت بلکه به معنی تعداد ممکن است بالا ببرند چون محدودیت ها و معذوریت های یک شبکه دولتی را ندارند. این شبکه ها به هر قیمت دنبال تماشاچی بیشتر هستند نه فرهنگ سازی و ذات یک شبکه خصوصی هم باید همین باشد.

سيفي آزاد در مقام مدير‌‌ گروه مجموعه‌هاي تلويزيوني شبكه اول سيما درباره ذات خصوصی سازی بیان کرد: بحث بر سر راضی بودن دولت نیست، شما نمی توانید به افراد بگویید که سرمایه بگذارند اما پول در نیاورند. هیچکس برای فرهنگ سازی این کار را نمی کند تنها می ماند ارگان های دولتی، که آن ها هم می خواهند به اهداف خودشان برسند، که آن هم ربطی به بیننده ندارد.

سیفی آزاد با ذکر مثالی ادامه داد: به طور مثال خیلی از موسیقی های پاپ را وزارت ارشاد به صورت کلان می تواند اجازه انتشار دهد اما تلویزیون نمی تواند آن ها را پخش کند چون به هر حال مسئولیت هایی دارد اما این دلیل آن نیست که این موسیقی ها شنونده ندارند.

وی افزود: تلویزیون دولتی همیشه حامل ماموریت ها و مسئولیت هایی است که از سوی نظام حکومتی و دولت ها براساس قانون اساسی و ... بر دوش او نهاده می شود ولی چیزی که فقط در چارچوب مقررات عمومی کشور به هر نحو صورت گیرد مثلا جایزه های بزرگ دادن در مسابقه های تلویزیونی حتما بیننده را بالا می برد اما یادمان نرود که شبکه های خصوصی با خود فرهنگی را به همراه می آورند و این بحث غیرقابل انکاری است. در دنیا هم شبکه های خصوصی در خدمت سرمایه داران هستند نه در خدمت فرهنگ.

سیفی آزاد خاطرنشان کرد: بنابراین اگر این شبکه ها به این معنا می خواهند تاسیس شوند خیلی هم خوب است. اما اگر به معنای این است که بحث کیفیت را بالا ببرند، کیفیت اتفاقا همیشه در حمایت تلویزیون های دولتی رخ می دهد. در همه جای دنیا تلویزیون های دولتی برایشان دغدغه های عمومی  کشور که متکی بر وظایف حکومتی است و یکی از مهمترین وظایف آن دغدغه های فرهنگی است، مهم بوده و هست.

وی خاطر نشان کرد: مسئولان تعداد بیننده را کیفیت می دانند در صورتی که تعداد بیننده کیفیت نیست البته یک نکته ای هم وجود دارد، در هیج جای دنیا وظیفه تلویزیون ساختن برنامه های گران نیست مگر تلویزیون های دولتی که به دنبال ترویج خواستگاه های فرهنگی خودشان هستند و می خواهند ریشه های فرهنگی هویتشان را در جهان امروز که جهان بمب باران اطلاعات بوده و ممکن است باعث مسخ بیننده های هر کشوری شود ارائه دهند.

مدير سابق گروه فيلم و سريال شبكه ۴ سيما اذعان داشت: کسانی که یک سوی این پیشنهاد را می دهند یک مقداری کارشناسی نشده صحبت می کنند. می‌گویند شبکه‌های خصوصی راه اندازی شود همه چیز درست خواهد شد اما راهش این است که یک رقیب درون سیستمی برای تلویزیون ایجاد کنند، گمان می کنند اگر رقیبی برای تلویزیون باشد می تواند معذوریت ها را کنار بگذارد در صورتی که معذوریت ها و محدودیت های تلویزیون کنار نخواهد رفت چون اساسا معذوریت ها مانند مدیریت ها نیست که معنی پیدا می کند بلکه قوانین کشور بر اساس نظام فکری و حکومتی و مسایل فرهنگی است و باعث نخواهد شد که کسی شبکه های تلویزیون را نبیند.

این نویسنده ادامه داد: هیچ شبکه ای جای شبکه دیگر را نمی تواند بگیرد. این ایده در خلع حرف زدن و در خلع فکر کردن است. به طور عمومی اگر بخواهند به خواسته های عمومی بیننده تن بدهند باید متوجه این باشند که بیننده خواسته های انسانی دارد. قاعدتا به سمت آن ها خواهد آمد و با آن ها وارد گفت و گو می شود اما تلویزیون دولتی با توجه به این که تعریف شده است فقط قرار نیست که ایجاد تفریح کند بلکه وظایفی را به دوش دارد.

سیفی آزاد گفته خود را اینگونه تصحیح کرد: افراد شورای نظارت و قانون گذار باید به دنبال راهکارهای دیگری برای این مسئله باشند. باید به یک نکته ای هم توجه شود مسئولان خیال می‌کنند اگر شبکه های خصوصی راه اندازی کنیم میزان دیدن شبکه های ماهواره ای پایین می آید در صورتی که اصلا این طور نیست شبکه های ماهواره ای واجد یک سری برنامه هایی اند که شبکه های خصوصی ما هم نمی توانند آن ها را پخش کنند زیرا برخلاف قوانین عرفی و فرهنگی و دینی و شرعی ما است بنابراین راهکارهایی نیست که من بگویم شبکه خصوصی زدن برای چه موثر است در حقیقت من دارم آسیب شناسی می کنم به نظرم طرح این ایده ها و فکر ها یک کم خام مطرح می شود. یعنی بیشتر ابزاری برای تهدید است ولی می شود مدیریت را تقویت و قوانین کشور را به نفع فضای تلویزیون منعطف کرد. اگر دنبال کیفیت به معنای واقعی کلمه هستیم این موضوع معنا پیدا می کند.

وی ادامه داد: من گمان می کنم که یک بخشی از آن به این برمی گردد که گروه ها در تلویزیون به دنبال تریبون هستند، یک تریبون شخصی برای تبلیغ عقاید خودشان، باید ببینیم آیا ما به دنبال این هستیم؟ کسانی که به دنبال تریبون های سیاسی خودشان هستند مجبورند به ذات، تن به قاعده این نوع موارد بدهند چون آن ها برای این که بخواهند ازدحام و عقیده ای سیاسی را مشخص کنند مجبورند که برنامه های با ذائقه عمومی بسازند.

این تهیه کننده بیان کرد: به نظرم می رسد که ما متاسفانه در کشورمان با لوازم با نگاه سنتی برخورد می کنیم. این خطر بزرگی است. لوازم مدرن نگاه مدرن از داخل می خواهد که ما بتوانیم متناسب با کشور خودمان برنامه بسازیم. شاید الگوهای مناسب این نوع بهره برداری در تلویزیون در کشورهای خاور دور مانند ژاپن و چین و ... خیلی توانسته اند به روز عمل کنند اما ما هنوز نتوانستیم به درستی این کار را انجام دهیم برای اینکه نمی خواهیم و تن به قاعده و اصول نداده ایم. هر چیزی یک گفتمانی دارد شما باید الفبای فارسی را یاد بگیری تا بتوانی فارسی صحبت کنی و باید الفبای رسانه را یاد بگیری تا بتوانی با زبان رسانه صحبت کنی ما می گوییم نه من با زبان خودم می خوام در رسانه باشم و این نمی شود.

سیفی آزاد در مورد نوع دیده شدن برنامه های صدا و سیما اظهار داشت: برنامه های صدا و سیما دیده نمی شوند چون قاعده رسانه را رعایت نمی کنند. باید یک شخصیت تلویزیونی را در برنامه های تلویزیونی به کار گیری تا مخاطب داشته باشد. به همین خاطر است یک دفعه می بینیم یک هنرپیشه دست صدم یک برنامه طنز که در برنامه تلویزیونی می آید و تماشاگرش از یک فردی که پر از علم و دانش و معرفت است بیشتر خواهد بود و این ذات رسانه است. باید قاعده و زبان رسانه را یاد گرفت این بحث ها کارشناسی نیست بلکه هیجانی است.