کوروساوا یکی از بهترین کارگردانان سینما در اقتباس ادبی و بهترین آنها در بومی کردن این اقتباس در سینمای جهان است. وی در اقتباس هایی نظیر «سریر خون» یا «آشوب» که هر دو از نمایشنامه های شکسپیر با عناوین «مکبث» و «شاه لیر» اقتباس شده اند چنان بومی سازی ای می کند که اگر پیرنگ کلی داستان تغییر می کرد کسی متوجه غربی بودن مرجع این اقتباس نمی شد.

از همت تا کوروساوا

کوروساوا فیلمنامه «یوجیمبو» را از داستان «خرمن سرخ» اقتباس کرده که نوشته دشیل همت امریکایی است. همت نویسنده ای است که به قول ریموند چندلر شخصیت های شسته رفته و شیک در محیط های دربسته را به مردم عادی در خیابان های شهر تبدیل کرد و با استفاده از لحن کوچه بازار در دیالوگهای داستان رمان واقعگرایانه جنایی را خلق کرد. برای همین عمده داستان های وی به فیلم تبدیل شده اند و مهم ترین انها «شاهین مالت» است که تنها اقتباس عین به عین تتاریخ سینما از روی کتاب است چرا که توصیفات و فضاسازی همت در این کتاب کاملا بیرونی و عینی است و برای همین تصاویر لازم برای یک فیلم را خلق کرده است.

سه فیلم در سه ژانر از یک داستان!

اما «خرمن سرخ» همت متفاوت ترین داستان وی در زمینه اقتباس است چرا که پنج فیلم سینمایی از روی آن اقتباس شده که سه ورژن آن کاملا آزاد و در سه ژانر مختلف است! کوروساوا «یوجیمبو» را در ژانر رزمی و در زیر شاخه سامورایی ساخت. سرجئو لئونه فیلم مشهورش یعنی «به خاطر مشتی دلار» را در ژانر وسترن کارگردانی کرد و بعدها در دهه 90 والتر هیل «آخرین مرد مقاوم» را در گونه گانگستری خلق کرد که با وجود آزاد بودن هر سه اقتباس فیلم والتر هیل به متن همت نزدیکتر است.

توشیرو میفونه، کلینت ایستوود و بروس ویلیس نقش قهرمان همت را در این سه فیلم بازی کردند که در کتاب یک کاراگاه خصوصی است که برای پیدا کردن مردی وارد شهری می شود که دو دسته گانگستری بر آن حکومت می کنند و با بر هم زدن توازن بین این دو دسته آنها را از بین می برد. این فرد کنتیننتال اوپ نام دارد که در یک رمان دیگر از همت با عنوان «نفرین خانواده دین» نیز حضور دارد و با مجموعه داستان های کوتاه همت در مجله نقاب سیاه متولد شده است.

میفونه و «یوجیمبو»

بدون تردید کوروساوا همانقدر که برای موفقیت فیلم به داستان همت مدیون است به بازی میفونه نیز دین دارد چرا که طنز خاص بازی این هنرپیشه بسیاری از لحظات فیلم را دیدنی کرده و از کسالت آن کاسته است. این نوع بازی در فیلم هفت سامورایی نیز کمک زیادی به این فیلم کرد به ویژه این که زمان فیلم طولانی و بالاتر از حد استاندارد بود.

میفونه به دلیل داشتن مهارت رزمی جودو و شمشیرزنی نیازی به تمرکز زیاد بر صحنه های رزمی ندارد و برای همین تمرکز خود را بر بازی حرفه ای می گذارد و به همین دلیل موفق می شود. وی حتی در فیلم هایی که رزمی نیستند بازی خوبی ارائه می دهد که نشانه بازیگر بودن اوست و براینمونه می توان به ایفای نقش پدر توسط در یک فیلم درجه دوی هالیوودی با نام «کلاه حصیری» اشاره کرد که بازی های دیگر را تحت الشعاع قرار می دهد.