به گزارش سینماپرس عصر دیروز (سه‌شنبه ۱۸ شهریور) طی مراسمی از مازیار بیژنی کاریکاتوریست تقدیر شد. در این مراسم مسعود ده نمکی، وحید جلیلی و مسعود شجاعی طباطبایی حضور یافتند در مورد این کاریکاتوریست صحبت کردند.
در ابتدا مسعود ده نمکی گفت: «شاید عجیب باشد که ما زمانی قلم به دست گرفتیم و نشریه چاپ کردیم. دوره‌ای بود که پروفسور مولانا می‌آمد و می‌گفت شما درس روزنامه‌نگاری را در کدام کشور خوانده‌اید؟! ما در آن زمان احساس تکلیف می‌کردیم که قلم به دست گرفتیم. امروز هم با دوربین این کار را می‌کنیم. فردا هم معلوم نیست چه کار کنیم. برای ما هدف آرمانی وسیله را توجیه می‌کند و برای رسیدن به این هدف از هر وسیله مشروعی استفاده می‌کنیم.»
این کارگردان اظهار داشت: «دوستانی که کاریکاتور می‌کشند، با کسانی که طراحی و گرافیک کار می‌کنند، تفاوت دارند. کاریکاتوریست باید اندیشه سیاسی و تفکر ایدئولوژیک هم داشته باشد. شاید خیلی از دوستان بتوانند از این زنبورک‌هایی که بیژنی می‌کشد نقاشی کنند اما آن تفکر را ندارند. مازیر بیژنی در مقایسه با کسانی که با طنز و کاریکاتور سروکار دارند، نگاهش متفاوت است. من همیشه گفته‌ام که طنز خیلی سخت‌تر از جدی است. یک فیلم طنز اگر قرار است بخنداند و در این‌باره پیش زمینه‌ای ایجاد کرده، اگر نتواند آن خنده را از لبان مخاطب بگیرد شکست خورده است. بنابراین آنهایی هم که ادای یک کاریکاتوریست را در می‌آورند هرگز نمی‌توانند پدیدآورنده یک سبک و جریان خاص باشند.»
کارگردان «معراجی ها» افزود: «در دوران ویژه دهه ۷۰ وجود امسال بیژنی در جبهه انقلاب که فقر نیرو داشتیم برکت بود، ولی در همان سال‌ها ترمز امثال بیژنی کسانی بودند که همیشه در قلمشان تندی داشتند، اما این تندی اخلاقی و حقوقی نبود و به بقیه هم اجازه نمی‌دادند تفکراتشان را به مخاطب منتقل کنند.»
وی بیان داشت: «خیلی وقت‌ها می‌شد که بیژنی با یک کیف پر از طرح‌هایش پیش من می‌آمد و گله‌مند بود که فلان روزنامه و فلان نشریه کاریکاتورهای من را چاپ نمی‌کنند. من هم به او می‌گفتم ناراحت نباش، خودمان آن‌ها را در نشریه چاپ می‌کنیم. گمشده امروز جریان فرهنگی انقلاب، ادبیات امام است. ادبیاتی که تم مشهود آن جنگ فقر و غنا بود. این تم در آثار بیژنی دیده می‌شود و برجسته‌ترین کارهایش با همین موضوعات است. هنر انقلاب در فکر او نفوذ کرده است.»
ده نمکی افزود: «حضورم در اینجا ادای احترام به کسی است که سال‌ها زحمت کشیده و عدالت خواهی و انتقاد از اشرافی‌گری و جنگ فقر و غنا را در کارهایش دیده‌ایم. این کارها به مرور زمان وارد تقویم تاریخی می‌شود و آنهایی که حوصله خواندن مقاله‌های چند صفحه‌ای امثال من را ندارند می‌توانند با دیدن این کاریکاتورها شهادت بدهند که ما در برابر موج اشراف‌گری سکوت نکردیم.»
کارهای دینی ای که انقلاب را نمی شناسند
سپس وحید جلیلی شروع به صحبت کرد: «از مهم‌ترین ویژگی‌های بیژنی این است که در این بیست و چند سالی که از فعالیتش می‌گذرد، هرگر رنگ عوض نکرد و در مقایسه با کسانی که به اشکال مختلف فضای فکری، سلوکی، حسی و رفتاری خود را عوض کردند، یک اپسیلون تغییر نکرد.»
جلیلی افزود: «یکی از ویژگی‌های آثار بیژنی جامعیت آن‌هاست. او درباره مسائلی چون استکبارستیزی، اسرائیل، ستیز با مفاسد اقتصادی و عدالت‌خواهی، کاریکاتور کشیده است. بیژنی مصداق بارز امت همیشه در صحنه است. کارهای بیژنی همیشه در خط مقدم انقلاب بوده و او خطرپذیرانه کار کرده است. خیلی‌ها بودند که گفتند ما می‌خواهیم کار دینی کنیم اما به انقلاب کاری نداریم. هیچ کس به اندازه بیژنی کار فراگیر با تم اسلام آمریکایی انجام نداده است. در دوره‌ای که پس از جنگ هنرمندان در معرض مسائلی چون خط کشی‌هایی درباره دین و انقلاب بودند او توانست این مرزبندی‌ها را حفظ کند. کارهای بیژنی سال‌ها در دانشگاه‌ها و در فضایی که با موج روشنفکری و غرب‌زدگی مواجه بودیم، استفاده شده است.»
موج نوی طنز در کالبد تصاویر
مسعود شجاعی طباطبایی آخرین فردی بود که در آن مراسم در مورد این کاریکاتوریست صحبت کرد. وی اظهار داشت: «لحن زیبای شناسانه و نوین باعث اثربخشی کارهای بیژنی بود که هرچند به نظر تلخ، اما شادی بخش می‌نمود. او از فرمول طنز ایرانی استفاده می‌کند و زیر و بم اندیشه‌هایش با طرح‌هایی که می‌کشید هماهنگ بود.»
وی بیان داشت: «بیژنی بیشتر با شوخ طبعی‌های زیرکانه و با قالبی ساده طنزهای سیاسی خود را به نمایش می‌گذارد و طراح کاریکاتورهایی است که موج نویی در کالبد تصاویر طنزآمیز سیاسی در ایران ایجاد کرده است. او هنرمندی انقلابی است.»
در پایان این مراسم مازیار بیژنی افزود: «کاریکاتور نسبت به هنرهای دیگر حوزه تجسمی اوضاع بهتری دارد، چراکه در دیگر هنرهای تجسمی تفکر هنر انقلابی یا از بین رفته و یا در حال از بین رفتن است. باید پس از ما نیروهای جوان فضا را پر کنند. ما اهداف و برنامه‌های خود را در قالب سایت «روز کارتون» دنبال می‌کنیم که اولین سایت کاریکاتور مطبوعاتی ایران است که حدود یک سال پیش آغاز به کار کرده و با صرف بودجه اندکی گروهی از کاریکاتوریست‌ها را دور هم جمع کرده است.»
ارسال نظر