آنتونی کوئین بازیگر درشتهیکل و دورگه امریکایی در 21 آوریل سال ۱۹۱۵ مصادف با امروز، در چیخاهوآی مکزیک از پدر دورگه ای ایرلندی-مکزیکی و مادری که از سرخ پوستان بومی مکزیک بود ،متولد شد. در دوران کودکی پدرش را از دست داد و به همراه مادرش - چون بسیاری مکزیکی دیگر- به ایالت کالیفرنیای امریکا مهاجرت کرد. سالهای نوجوانی و ابتدای جوانی او در به کارگری ، بوکسوری آماتور ، قصابی و...گذشت. پس از مدتی به نقاشی و معماری متمایل شد و پس از تجربیاتی در این دو زمینه، به دلیل علاقه زیادش به سینما بخت خود را در دنیای پرده نقره ای آزمود.
به دلیل رنگ پوست و عدم تسلط کافی اش به زبان انگلیسی در سالهای اولیه موفق به بازی در نقش های کلیدی و حتی درجه دو نشد. «آزادی مشروط» نخستین فیلمش را در ۲۱ سالگی بازی کرد و در همان سال و سال بعد از آن، موفق به ایفای نقش در فیلم «قول شرف» و ۹ فیلم دیگر شد ولی تقریبا در بیشتر این فیلم ها به دلیل ملیت و ظاهر خشنش در نقش سرخ پوست یا نقش های منفی ظاهر می شد.
شانس بزرگ زندگی او آشنایی و ازدواجش با کاترین – دختر خوانده سیسیل.ب.دومیل- کارگردان و تهیه کننده بزرگ هالیوودی و خالق فیلم مشهور «ده فرمان» در ۲۲ سالگی بود. پس از آن پیشنهاد بیشتری برای بازی و آزادی عمل بیشتری در انتخاب نقش هایش داشت اما نهایتا تا ۳۷سالگی نتوانست نقشی که به درستی مناسب خود باشد را پیدا کرده و در عرصه بازیگری توانایی خود را اثبات کند.
پیش از آن – به عنوان یک بازیگر پرکار در ۵۰ فیلم سینمایی بازی کرده بود و حتی تجربه تاتر و حضور در" برادوی" را هم داشت اما در سال ۱۹۵۲ و در ۳۷ سالگی با بازی در فیلم «زنده بادزاپاتا» ساخته الیاکازان در کنار مارلون براندو و ایفای نقش «اوفمیو» برادر ِ املیانو زاپاتا انقلابی مشهور مکزیکی توانست جایزه اسکار بهترین بازیگر نقش دوم مرد را به دست بیاورد.
همبازی او در این فیلم و ایفاگر نقش زاپاتا مارلون براندو فوق ستاره سینمای آن روزگار بود که برای همان فیلم نامزد دریافت جایزه اسکار شد اما آن را به دست نیاورد.از نکات قابل توجه این فیلم جدا از بازی این دو بازیگر و کارگردانی الیاکازان می توان به نگارش فیلمنامه آن توسط "جان اشتاین بک" نویسنده ی بزرگ امریکایی اشاره کرد.
پس از این فیلم و این موفقیت ، سرخ پوست ِ سابق روی دور شانس افتاد و از سوی فیلمسازان هنری در کنار فیلمسازان تجاری مورد توجه قرار گرفت. چهار سال پس از آن و در ۴۱ سالگی موفق به دریافت دومین جایزه اسکار نقش دوم مرد برای فیلم «شور زندگی» ساخته وینسنت مینهلی شد. کرک داگلاس دیگر فوق ستاره آن سالهای سینما نقش اول مرد این فیلم بود و نقش ونسان ونگوگ - نقاش هلندی - را بازی می کرد اما این آنتونی کوئین بود که تنها با هشت دقیقه بازی در نقش ِ پل گوگن - نقاش و مجسمه ساز فرانسوی - توانست برای این فیلم اسکار بهترین بازیگر نقش دوم مرد را به خانه ببرد.
آنتونی کوئین با کلکسیونی از نقش های رنگارنگ در ژانرهای مختلف سینمایی از فیلم های ملودرام ،کمدی ،وسترن ، شمشیر و صندل و... گرفته تا بازی درآثار فیلمسازان مستقل اروپایی از جمله فلینی و دیگران، در ایران با دو نقش خود برای فیلم بیننان غیرحرفه ای و عموم مردم شناخته می شود.
فیلم های پیام - در ایران: محمد رسول الله (ص)- و شیرصحرا ( در ایران: عمر مختار) که هر دوساخته مصطفی عقاد در سالهای ۱۹۷۵و ۱۹۷۸ هستند دو بازی شاخص وی در سینما هستند که این بازیگر را بین مسلمانان جهان محبوب کرد. او در دهه ششم زندگی خود این دو نقش سنگین - که مستلزم آمادگی بدنی بالایی نیز بودند - را به قدرت تمام بازی کرد.
در فیلم اول در نقش حمزه عموی پیامبر (ص) ظاهر شد و در فیلم دوم در نقش عمرمختار؛ آزادی خواه لیبیایی در دوران سلطه نظامی موسلینی بر لیبی .
اما شهرت جهانی او بیشتر مدیون درخشش فوق العاده اش از اواسط دهه ۵۰ تا سال های میانی دهه ی ۶۰ میلادی بود و ایفای نقش در فیلم های تاثیرگزار یا پرفروشی چون جاده ،اولیس ،آتیلا ،گوژ پشت نوتردام ،آخرین قطار گانهیل ،باراباس ،توپ های ناوارون ،لارنس عربستان ،زوربای یونانی،توپ های سن سباستین ،سفرهای مارکوپولو ، تندباد در جامائیکا و...
بازی قدرتمند او در نقش زوربای یونانی - در فیلمی به همین نام با کارگردانی مایکل کاکویانیس و بر اساس رمانی به همین عنوان نوشته نیکوس کازانتزاکیس - تاهمیشه در خاطر سینما دوستان جهان باقی خواهد ماند. معروف است که مردم یونان پس از این فیلم آنتونی کوئین را یک یونانی به تمام معنا و اصیل می دانند !
آنتونی کوئین نیز همچون همبازی سابقش مارلون براندو و برخی دیگر از بازیگران بزرگ سینما مدتی وسوسه کارگردان شدن داشت که حاصل این تجربه، ساخت فیلم دزد دریایی در سال هزار و نهصد و پنجاه وهشت بود. این فیلم چندان مورد توجه منتقدین و سینماروها قرار نگرفت و آنتونی کوئین نیز پس از آن دوباره به صرافت فیلمسازی نیفتاد.
این بازیگر بزرگ ، پرکار و مورد احترام در نهایت پس از ۶۰ سال بازیگری و ایفای نقش در بیش از ۳۰۰ فیلم سینمایی و تلویزیونی در سال ۲۰۰۱ درگذشت. او تا آخرین سال عمر خود مشغول بازیگری بود و«انتقام آنجلو» ساخته مارتین بیورک آخرین فیلم با بازی او در نقش یکی از سران بازنشسته مافیا در سال ۲۰۰۲ – یک سال پس از مرگش - اکران شد.
ارسال نظر