حضور صالحی امیری در وزارت ارشاد این شائبه را پررنگ کرد که برخی از معاونت‌های زیرمجموعه ارشاد و البته معاونت سینمایی که چند سالی است به سازمان سینمایی تغییر نام داده دستخوش تحول مدیریتی شود. این شائبه‌ها زمانی پررنگ‌تر شد که حجت‌الله ایوبی رئیس این سازمان هم در صفحات اجتماعی خود ضمن حمایت تلویحی از علی جنتی از رفتن خبر داد اما ۳ هفته بعد از رأی اعتماد از مجلس هنوز هیچ تغییر خاصی در زیرمجموعه سینمایی ارشاد رخ نداده است.

گریز از پاسخگویی

در این ۳ هفته همچنان ایوبی است که ریاست سازمان سینمایی را بر عهده دارد اما در همین ۳ هفته کم اتفاق حاشیه‌ساز در زیرمجموعه سینمایی ارشاد رخ نداده است.

 از تلاش برای شکایت محمدهادی رضوی سرمایه‌گذار ۶۰ درصدی «شهرزاد» از دست‌اندرکاران تولید فصل دوم گرفته تا ممانعت از عرضه فیلم مجوزدار «پرونده هاوانا»ی علیرضا رئیسیان در شبکه خانگی، از وارد نمودن نزدیک به ۴۰ مورد اصلاحیه بر فیلمی به نام «کاکا» از محصولات مرکز گسترش تا سختگیری‌های شدید در صدور مجوز کارگردانی برای برخی از فعالان سال‌های اخیر سینما و در نهایت ممانعت از اکران یک کمدی با نام «سه بیگانه» علیرغم صدور مجوز نمایش و البته ثبت قرارداد اکران در شورای صنفی نمایش.

صالحی امیری از ایوبی خواسته سکوت کند؟

در تمام این موارد نوعی از محافظه‌کاری در صدور تصمیم به چشم می‌خورد و جالب اینجاست درباره هیچ‌کدام از این تصمیمات رئیس سازمان سینمایی واکنش نشان نمی‌دهد و زیرمجموعه‌هایی همچون معاونت نظارت و ارزشیابی و مدیرکل دفتر امور نمایش خانگی نیز اغلب با  گنگ سخن گفتن و با کلی‌گویی مسائل را مختومه می‌کنند.

ماجرا چیست؟ آیا ایوبی شخصاً علاقه‌ای به ماندن در سازمان سینمایی ندارد و برای همین است که دیگر کمتر واکنشی از وی نسبت به اتفاقات را نمی‌بینیم؟ آیا صالحی امیری از ایوبی خواسته که در ماه‌های باقی‌مانده تا انتخابات ریاست جمهوری ۹۶ با کمترین حضور رسانه‌ای که ممکن است چالش‌زا باشد کارش را تمام کند؟

درباره علاقه‌ ایوبی به ماندن یا نماندن ذکر همان شاهد مثال از ایشان کافی است که در صفحه اجتماعی‌اش نوشته بود: "یکی گفت نماز کردند، گفت آری. گفت آه. گفت همه نماز من از آن تو، آن آه تو از آن من. و من می‌گویم:‌ «همه سازمان‌های جهان ازجمله سازمان سینمایی از آن تو و این حال و نمازت از آن من.»"

درباره تقاضای صالحی امیری از ایوبی نیز می‌توان به برکناری سخنگوی سابق ارشاد اشاره کرد؛ سخنگویی که عطش پاسخگویی به هر پرسشی بی‌آنکه درباره آن به‌طور کامل بداند دوگانگی‌هایی را میان اظهارنظرت وی با گفته‌های مدیران بالادستی به وجود آورد که باعث افزایش دایره پرسش‌ها و بیشتر شدن دردسرها می‌شد و صالحی امیری در بدو حضورش عذر این سخنگو را خواست!

 اگر صالحی امیری از ایوبی خواسته باشد موضع سکوت را اختیار کند و به حفظ کرسی مدیریتی ادامه دهد و اگر ایوبی علیرغم میل باطنی ماندن در این سمت را به استعفا آن‌هم در ماه‌های باقی‌مانده تا انتخابات ترجیح داده باشد، هرچه به پایان سال نزدیک می‌شویم حجم حواشی سینما بیشتر خواهد شد.

تا مهم‌ترین اتفاق سینمایی کشور که جشنواره فیلم فجر است فقط ۲ ماه و نیم زمان باقی‌مانده است و در شرایطی که حتی کم‌رونق‌ترین جشنواره‌های فجر از همان اولین پروسه که انتخاب فیلم‌هاست حاشیه‌ساز بوده‌اند به نظر می‌رسد محافظه‌کاری گریبان گیر صالحی امیری در برخورد با سینما دامنه حواشی را افزایش خواهد داد.

امسال هم فیلم‌سازان پیشکسوتی مانند مسعود کیمیایی، کیانوش عیاری و علیرضا داوود نژاد مترصد حضور در جشنواره هستند و هم کارگردانان میان‌سالی مانند پوران درخشنده، تهمینه میلانی، همایون اسعدیان و محمدهادی کریمی و هم جوانان بااستعدادی نظیر رامبد جوان، وحید جلیلوند و مهدی کرم پور ضمن اینکه به‌مانند همیشه شماری از فیلم اولی‌ها نیز در تلاش برای حضور در جشنواره‌اند. در این شرایط قطعاً یک مدیریت فکر شده و کاملاً مسلط بر تجربه اجرایی است که خواهد توانست حواشی را کاهش دهد.

ادامه موضع سکوت در قبال اتفاقات شاید در شرایط فعلی بتواند گریزگاهی برای جلوگیری از تولید بحران تازه قلمداد شود اما در کوران رسیدن فیلم‌ها به جشنواره کافی است نام اثر یک یا چند فیلم‌ساز شناخته‌شده در بخش اصلی جشنواره حضور نداشته باشد تا آنگاه حجم بالای حملات باشد که نثار مدیران ارشاد شود. طبیعی است که ممیزی آثار پیش از ورود به جشنواره نیز به‌مانند همیشه مشکل‌زا خواهد بود؛ فقط کافی است به این فکر کنید که کیمیایی سراغ داستانی رفته که برخی آن را برآمده از زندگی سعید امامی دانسته‌اند، کیانوش عیاری با طنزی گزنده از اختلاف طبقاتی فراوان در جامعه گفته، اسعدیان درباره قاچاق اعضاء فیلم ساخته و پوران درخشنده برای اولین بار از معضل همباشی (طلاق سفید) در کلان‌شهرها گفته است و هرکدام از این‌ها می‌تواند زمینه‌ساز حذف و تعدیل‌هایی باشد حاشیه‌ساز.

راه منطقی را انتخاب کنید

پس حتی اگر بپذیریم کم‌خطرترین راه پیش‌روی صالحی امیری سکوت و دعوت مدیران سینمایی به سکوت است اما لزوماً منطقی‌ترین راه‌حل مشکلات سینمای ایران سکوت نیست.

گاهی اوقات توضیح روشن و شفاف‌سازی درباره تصمیمات به‌مراتب بهتر از سکوت است. مدیرانی که بر اساس منطق تصمیم می‌گیرند باید این توانایی را داشته باشند که درباره این منطق شفاف‌سازی کنند و این نیاز امروز سینمای ایران است.

صالحی امیری باید به پیشواز پاسخگویی برود و از مدیران سینمایی‌اش هم بخواهد که با حفظ موضع مشترک و البته مبتنی بر منطق، پاسخگوی تصمیمات باشند. اگر فیلمی بناست موقت یا دائم توقیف شود باید در قبال این توقیف با دلایل روشن شفاف‌سازی کرد و اگر یک محصول سینمایی باید با حجم فراوان تعدیل به نمایش درآید باید به‌روشنی دلایل این تعدیلات هویدا شود.

مدیری که نتواند درباره تصمیمات مدیریت زیرمجموعه‌اش شفاف‌سازی کند قطعاً نخواهد توانست مدیری کارا قلمداد شود آن‌هم در روزگار کنونی که کوچک‌ترین گافهای مدیریتی به حواشی رسانه‌ای بزرگ ختم می‌شوند. صالحی امیری باید در حد خود بتواند این تلاش برای شفاف‌سازی را در حیطه مدیران زیردست خود نهادینه کند.

* نسیم