شب گذشته تالار وحدت شاهد اجرای ارکستر ملی ایران به رهبری فریدون شهبازیان بود. بعد از این اجرا سیدرضا صالحی امیری وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با حضور در جمع خبرنگاران اصرار داشت که فقط دربارهی اجرای ارکستر ملی حرف بزند و به هیچ پرسش دیگری پاسخ نداد.
صالحی امیری تاکید داشت: «ارکستر ملی بخشی از هویت ایران است ما باید تلاش کنیم موسیقی ما از مرزهای ایران خارج شود و پیام صلح، وحدت و انسجام را به همه جهانیان منتقل کند.»
در حالی که وزیر ارشاد پرسش خبرنگار تسنیم درباره وضعیت جشنواره موسیقی فجر و لغو برخی اجراها را بدون پاسخ گذاشت؛ صحبتهایش درباره ارکستر موجبِ واکنشِ علی رهبری شده است.
علی رهبری رهبر ارکستر ایرانی که چندی پیش توسط بنیاد فرهنگی هنری آنتالیا و ریاست ارکستر سمفونیک دولتی این شهر مورد تجلیل قرار گرفت، در واکنش به این گفتههای وزیر ارشاد یادداشتی نوشته که تسنیم بدون هیچ دخل و تصرفی منتشر میکند. بدیهی است انتشار این یادداشت به معنای تأیید تمامی مواضع جناب رهبری نبوده و تسنیم حق پاسخگویی را برای وزیر ارشاد و افرادی که نامشان در این نامه رفته است محترم و بر خود لازم دانسته و اعلام میکند که آماده انتشار هر پاسخ احتمالی خواهد بود.
متن یادداشت علی رهبری را در ادامه میخوانید:
«جناب آقای صالحی امیری وزیر محترم وزارت فرهنگ و ارشاد... این تعریفها و تمجیدها خرابهها را درست نمیکند. لطفا فراموش نفرمایید که شما دیگر یک فرد عادی و معمولی و بدون مسئولیت فرهنگی و هنری نیستید، شما وزیر شده اید؛ آن هم وزیر فرهنگ و ارشاد یک مملکت با فرهنگ و بزرگ و هر حرفی که بزنید بسیار بسیار مهم خواهد بود. از روی چه اساسی میگویید که این ارکستر که اسمش را عمدتا ملی گذاشتهاند بخشی از هویت ماست؟ کجای این ارکستر بسیار غربی، بخشی از هویت ماست؟ کدام هویت، این ارکستر همان ارکستر سمفونیک غربی است، با همان نوازنده های ارکستر سمفونیک.
این ارکستر بخشی از هویت آلمانیها، اتریشیها و یا مجارهاست ولی نه هویت ما ایرانیها. نه یک بخش، بلکه تمام هویت ما، سازهای ملی و سنتی ایران و نوازندگان و استادان پر مهارت تار، سنتور، سه تار، کمانچه، نی و ده ها ساز ملی ما میباشند و اگر هم از ارکستر ملی غیر غربی صحبت میشود باید از ارکستر سازهای ملی صحبت کرد که وزارت خانه شما آنرا پایمال کرده است، نه این کار دست و پا شکسته غربی با بزک کردن ابتدایی ایرانی، ضمنا این قطعات در سطحی نیستند که میفرمایید باید از مرزها خارج شوند.
لازم به یادآوری است که در قدیم حدود 50 سال پیش ارکستر گلها در رادیو هفتهای یکبار همین قطعات رابرای سرگرمی مردم پخش میکرد، خود آقای شهبازیان هم در آن ارکستر نوازندگی ویولن میکردند ولی کسی اسمش را یک فعالیت هنری و فرهنگی نمیگذاشت. بردن این قطعات به خارج از کشور فقط باعث خجالت و آبروریزی خواهد بود. اگر یک نگاه کوچک و حتی ابتدایی به پیشرفت آثار موسیقی ملی کشور همسایه مسلمان ما ترکیه و یا هند و پاکستان بیاندازید، متوجه خواهید شد که تفاوت از زمین تا آسمان است. شما از هر موزیسین فهمیده بی طرفی هم بپرسید خواهد گفت که این قطعات در سطح بسیار پایینی هستند. ما در ایران استادان واقعی هم داریم.
جناب آقای وزیر تمام این اظهارات شما عدم آشنایی جنابعالی را به این فرهنگ و هنر نشان میدهد. گناهی هم ندارید؛ فقط در اظهار نظر کردن عجله کردهاید. مرحوم استاد بزرگ مصطفی پورتراب درست یکسال پیش در همین مملکت گفتند که ارکستر ملی به این صورت هیچ معنی ندارد و این در حقیقت همان ارکستر سمفونیک دست و پا شکسته است.
جناب آقای صالحی هیچ وزیر فرهنگ و هنری در هیچ کجای دنیا نیازی ندارد که عمدتا موسیقیدان و یا موسیقیشناس باشد؛ ولی حداقل باید در اظهار نظرهایش مواظبت کند. شما دارید اشتباهات وزیر قبلی را دنبال میکنید و گول یک عده اطرافیان بی سواد را میخورید. شما دارای 2 ارکستر سمفونیک هستید که هر دو، یکی هستند فقط به هیچکدام دستمزد واقعی کامل برای زندگی نمیدهید. اگر یک ارکستر داشتید میتوانستید اولا دستمزد کافی به هر نوازنده پرداخت کنید و درثانی از این حالت آماتوری و ابتدایی در میآوردید و مانند بیش از یک هزار ارکستر کشورهای دیگر میتوانستید هر هفته یک برنامه جدید ارایه دهید و نه این حالت مسخره و غیر حرفهای هر چند ماه یکبار.
جناب آقای وزیر ما فرزندان بزرگ شده این وزارتخانه هستیم؛ هم از کودکی و نوجوانی با این وزارتخانه تماس مستقیم داشتیم و هم وقتی که در آن در کنار استادان بزرگی چون استاد حسین دهلوی، استاد مصطفی پورتراب، استاد فرامرز پایور، استاد شهنازی و دهها استاد بزرگ دیگر خدمت کردهایم که آنها اغلب مشاوران وزیر فرهنگ و هنر بودهاند، پس به این ترتیب میتوانیم این حق را داشته باشیم که از این وضع بسیار بل بشو انتقاد کنیم. نوشته شده «ارکستر ملی افتتاح شد»، این حرف دیگر چه معنی دارد؟ اولا اغلب نوازندگان همان نوازندگان ارکستر سمفونیک سال گذشته هستند ثانیا مگر آقای فخرالدینی در خرداد 1394 ارکستر را افتتاح نکردند؟
در خاتمه باید خدمتتان عرض کنم که در اردیبهشت ماه آقای شهبازیان، به همراه مسئولین خانه موسیقی، آقایان نوربخش، گنجهای و سریر در حضور بنده آمدند در شورایی تا مشکلات دوستمان استاد فرهاد فخرالدینی را در ارکستر ملی حل کنند که نمیدانم چطور شد که ایشان را فراری دادند و خودشان جای ایشان را گرفتند! جناب آقای وزیر همانطور که قبلا هم خدمتتان نوشتم (در نامهای که قول داده بودید جواب میدهید که ندادید)، اگر میخواهید درست کار کنید باید از پایه و اساس باشد.
جناب آقای وزیر باید دست از عوامفریبی برداشت... وزارت ارشاد باید به وظایف فرهنگی خودش برگردد و بعد از رسیدگی جدی به هنرستانهای موسیقی که در شرایط بسیار بدی بسر میبرند، ارکسترهایی داشته باشد که کارشان حرفهای باشد و مانند تمام ارکسترهای دنیا هر هفته یک برنامه جدید برای بالابردن فرهنگ عرضه کنند و نه برای سرگرمی. وزارت فرهنگ و ارشاد بنگاه شادمانی نیست...
با احترام
علی رهبری آهنگساز و رهبر ارکستر»
ارسال نظر