نمایش و روایت بخشی از بحران‌هایی که در کشور سوریه و لبنان می‌گذرد بر عهده فیلمسازان و مستندسازان کشور قرار دارد که با سفر به این مناطق و به خطر انداختن جان خود به دنبال ثبت و ضبط لحظات سنگینی از اتفاقات منطقه می‌شوند که حتی بازگشت و زنده ماندن آنها نیز در هاله‌ای از ابهام قرار می‌گیرد. سینمای مستند و اصیل واکاوی روح و روان یک جامعه زنده است؛ این هنرمندان برای تولید این مستندها، با سفر به اعماق مناطق جنگی و حضور در عملیاتهای مختلف و همچنین با مشاهدات عینی، جان خود را به خطر انداخته تا لحظات زیبایی از جنگ را به تصویر بکشند. یکی از این مستندسازان، سهیل کریمی است که کار خود را با روزنامه نگاری شروع کرد و بعنوان دستیار کارگردان و محقق در کنار "سعید ابوطالب" به کار خود ادامه داد و با ساخت «شکست همینه» درباره بازداشت تفنگداران انگلیسی در خلیج فارس و «زخم پیوار» درخصوص شیعیان مظلوم پاراچنار، حضوری چندین باره در سوریه داشته و آثار مستند داستانی و سینمایی بسیاری را در بحبوحه شلوغی‌های سوریه به تولید رسانید.

سهیل کریمی مستندساز کشورمان که ساخت آثار ارزشی را سرلوحه کارهای خود قرار داده است، یکی از مهمترین اولویت‌های خود را در چند سال گذشته، تولید مستندهایی با محوریت سویه ‌دانست که در این راستا به تولید 4 اثر ارزشی مستند با نام‌های «فتنه شام»، «همه بچه‌های سیداعلا»، «ماچند نفر» و «زیتون تلخ» اقدام کرده است که تولید این آثار در حالی به پایان رسید که به دلایل عدم حمایت‌های مالی هنوز در مرحله تدوین ماندگار شده‌اند، چونکه برخی تصاویری که در این مستندها وجود دارد نیاز به مجوز دارند.یکی دیگر از آثار سهیل کریمی که با آغاز دوران مذاکرات هسته‌ای، کار ساخت و تولید آن را آغاز کرده بود، مستند «5+1 کوچکتر از یک» بود که به مستند «مذاکره» تغییرنام داد.

ماهیت جنگ سوریه در «فتنه شام»

سهیل کریمی کارگردان این مستند در تشریح «فتنه شام» گفت: ساخت این مستند که در ابتدا با حمایت سیدمحمد حسینی وزیر اسبق فرهنگ و ارشاد اسلامی شروع شده بود به تولید رسید، اما در مرحله ترجمه و نگارش نریشن به دلیل عدم حمایت مالی لازم متوقف شد؛ امیدوارم که با حمایت مالی از این مستند، کار تولید آن به پایان رسیده و آماده پخش شود. تصویربرداری بخش اصلی این مستند در مرحله اول به مدت دوماه در سوریه، لبنان و روسیه انجام شده بود و در مرحله دوم نیز با سفر به سوریه، بخش‌های باقی مانده فیلمبرداری این کار را انجام دادیم.این مستندساز درباره داستان این مستند افزود:‌ مستند سینمایی «فتنه شام» در مورد ماهیت جنگ و حواشی‌های آن در سوریه است. در این مستند با شخصیت‌های سیاسی و مذهبی روسیه، لبنان و سوریه گفت‌وگو کردیم که کار بسیار سخت اما جذاب و مخاطب‌پسند حاصل شده است.

نمایش نیروهای خط شکن سویه در «همه بچه‌های سید اعلا»

کریمی گفت: فیلم داستانی «همه بچه‌های سیداعلا» مستندی از تلاش‌های نیروهای خط شکنی است که با تمام وجود به دل دشمن حمله می‌کنند تا از خاک کشور خود دفاع کنند؛ من در ساخت این مستند عملیات‌هایی را همراه آنها بودم و پس ازعملیات‌های مختلف با تک تک افراد حاضر در عملیات، درباره فرمانده آنها که فردی به نام "سیداعلا" بود گفت‌وگو کردم.وی تصریح کرد: این مستند هم در سال 92 تولید شده بود و برای اینکه گزارش جنگی صرف نباشد و به مستند داستانی تبدیل شود نیاز به 2 روز تصویربرداری در تهران را داریم که تلاش می‌کنیم تا پایان امسال این امر محقق شود. مستند «همه بچه‌های سید اعلا» هم از آن دسته مستندهایی است که در مرحله ترجمه فیلم مانده است و حمایت‌های مالی لازم برای پایان رسیدن آن صورت نگرفته است.

روایت عملیات‌های محرمانه شهید حاج حسین همدانی در سوریه

سهیل کریمی در تشریح مستند سوم خود یعنی«ما چند نفر» تشریح کرد: این مستند سینمایی که یکی از بهترین و مهمترین مستندها با محوریت بحران سوریه محسوب می‌شود، روایتگر یک کار فوق محرمانه است که تولید این اثر با حمایت شهید حاج حسین همدانی آغاز شده بود تا به عنوان یکی از مستندهای تاریخ ماندگار شود.وی درباره موضوع این مستند گفت: این مستند سینمایی درباره گروه ویژه‌ای از رزمندگان ایرانی و غیرایرانی سوریه تحت عنوان نیروهای حزب‌الله است که عملیات‌های خاص را انجام می‌دادند. این گروه شامل حدود 14 نفر از نیروهای اصلی است که تا به امروز حدود 5 نفر از آنها به مقام والای شهادت رسیده‌اند که یا با شهادت همه آنها و یا پایان جنگ، کار تولید «ما چند نفر» نیز به پایان می‌رسد.

جنایات وحشتناک نیروهای شورسی در حلب

کریمی به مستند چهارم خود یعنی «زیتون تلخ» اشاره ‌کرد و گفت: این مستند داستانی نیز در حدود 40 دقیقه به تولید رسیده است که در مرحله ترجمه فیلم قرار گرفته و به دلیل نبود بودجه کافی متوقف شده است. وی درباره موضوع فیلم گفت: «زیتون تلخ» درباره جنایت‌های وحشتناکی است که نیروهای شورشی در روستایی در منطقه‌ای از جنوب استان حلب انجام دادند. آنها زن و بچه‌های روستا را کشته و انسان‌هایی را زنده زنده سوزانده بودند که در این مستند به گفتگو با بازماندگان پرداختیم.با این وجود به نظر می‌رسد مشکلات زیادی بر سر راه تولید مستندسازان وجود دارد که از جمله آنها می‌توان به مشکلات مدیریتی و عدم حمایت‌های مالی و همه جانبه ارگانهای مختلف اشاره کرد که باید از مستندسازان صورت بگیرد. اینکه هنرمندان و مستندسازان کشورمان با دشواری‌های بسیار زیادی پا در مسیری مانند ساخت مستندهایی درباره بلحران سوریه و عملیاهای آنها می‌گذارند که کمتر کسی در آن حرکت می‌کند نیازمند پشتیبانی‌های لازم سازمان‌های فرهنگی مختلف است تا بتوانند با مشارکت یکدیگر این بار سنگین را بر دوش گرفته و تا مقصد نهایی هدایت کنند.

* مشرق