«نبرد خلیج فارس ۲» انیمیشنی است که در اواخر بهمن ماه سال ۹۵ به روی پرده سینماها آمد. سانس‌های نامناسب، سالن‌های محدود و کم جمعیت و نیز در تهران، فقط یک سالن به این انیمیشن اختصاص داده شد. برای بررسی این مسأله سراغ آقای فرهاد عظیما کارگردان انیمیشن «نبرد خلیج فارس ۲» رفته‌ایم.

کارگردان این اثر قصور در این اتفاق را در چند مسأله می‌داند و می‌گوید: صد درصد مقصر این اتفاق دفتر پخش است. ما خود هماهنگی‌ها را انجام می‌دادیم. تیزر اشتباه را که در سینماها پخش می‌شد، برداشته و تیزر درست را جایگزین می‌کردیم و گذاشتن در پرده سینماها را هماهنگ می‌کردیم در حالی که باید دفتر پخش این کارها را انجام می‌داد. تیزری که در سینما هویزه پخش می‌شد، مربوط به «نبرد خلیج فارس ۱» بود که اشتباه و ناهماهنگی دفتر پخش بود و این‌ها در فروش فیلم تأثیر دارد. برخی سینماها یک روز می‌گذاشتند و فردا آن برمی‌داشتند. یک اکران فاجعه بار برای ما بود که نظام درستی وجود نداشت.

فرهاد عظیما درباره چرایی شروع اکران این انیمیشن از مشهد مقدس و ضربه خوردن به اکران فیلم، توضیح داد: متأسفانه این تصمیم دفتر پخش بود. ما اصرار داشتیم اکران همزمان در کل کشور باشد و اعتقاد داشتیم از تهران اکران شروع و سپس به کل کشور می‌رود. ما در یک ماه و نیم به جهت هماهنگ نبودن آموزش و پرورش و زمان بد اکران تا مجوز بگیریم، سال تحویل شد و تنها سه روز توانستیم فقط در مشهد از ظرفیت مدارس استفاده کنیم. نظام اشتباه اکران برای انیمیشنی که ۴ سال و نیم زمان برای آن صرف شده صورت می‌گیرد اما فیلم‌های سخیفی به خوبی توسط دفاتر پخش اکران می‌شوند.

توافقاتی میان کارگردان، دفتر پخش و حوزه هنری در قبال مدیریت اکران نبرد خلیج فارس ۲ صورت گرفت. فرهاد عظیما از این جلسات پرده بر می‌دارد و می‌گوید: این اتفاق از چند ماه گذشته مقرر شده بود که باید جمعیت حدود چندهزار نفر را به سالن بیاوریم. امور مربوط به مشهد مربوط به ما و تهران و آموزش و پرورش تهران برای حوزه هنری بود که باید پی‌گیری‌ها را انجام می‌داد. وقتی فیلم برای اکران به تهران آمد یک خلف وعده از سوی دوستان رقم خورد. قرار بود فیلم در اوایل ماه محرم اکران شود، چند بار با مدارس صحبت کردیم که پای کار بیایند، جمعیت قابل اعتنا بود اما ۲ بار از سمت تهران لغو شد که هماهنگی‌های انجام شده نیز به تبع آن به دفعات لغو شدند. بالطبع با دوبار لغو شدن، وجهه شما زیر سؤال می‌رود بنابراین منتظر اعلام زمان اکران از سوی حوزه هنری بودیم که در تاریخ مورد نظر مدارس را برای تماشای فیلم پای کار بیاوریم اما بدون اعلام زمان اکران ناگهان اعلام شد که تبلیغات آغاز شود. در چنین مقطع زمانی آن نیروی انسانی که قرار بود پای کار بیاید وجود نداشت و همه در حال رفتن به سفرهای زیارتی و سیاحتی بودند و نتوانستیم به اکرانی که مورد نظر بود دست یابیم.

وی در ادامه تصریح کرد: ۵ ماه از حوزه هنری به کرات در خواست و خواهش کردیم که زمان اکران فیلم را بگویید اما متأسفانه جدیت از سمت آن‌ها نبود حتی در برهه‌ای از زمان یعنی اوایل بهمن ماه گفتیم شاید اصلاً اکرانی وجود نداشته باشد. یعنی به نوعی این ناامیدی در بین ما وجود داشت. بعد از اعلام حوزه هنری فقط در کانال تبلیغ کردم که سینماها گفتند اصلاً این فیلم اکران ندارد و حوزه هنری اشتباه گفته و ابلاغیه‌ای داده نشده است. حوزه هنری همان شب مجدداً اعلام کرد تبلیغ کنید و چند دقیقه بعد از تبلیغ سینمای مشهد تماس گرفت و گفت شما اصلاً پروانه نمایش دارید؟ ناهماهنگی به حدی بود که برای بار دوم لغو کردیم و فردای آن روز به مسوولان گفتم فیلم را پایین بیاورید که با ناهماهنگی‌ها و مشکلات بیشتر روبرو نشویم اما گوش نکردند و همان وضعیت نامناسب و افتضاح را پیش گرفتند و چنین اکرانی با نبود هماهنگی‌ها و تدبیر درست، اتفاق افتاد.

این کارگردان انیمیشن درباره تبعیض میان فیلم‌ها و اکران در سینمای ایران بیان می‌کند: ناهماهنگی شدیدی وجود داشت که یقین دارم در مورد فیلم من و فیلم‌های ارزشی این اتفاق افتاده است. این مظلومیت انیمیشنی بود که اقتدار ملی را به تصویر کشید اما برخی فیلم‌ها که نگاه بدی از جامعه ایران را به جهانیان نشان می‌دهند، توسط سازمان‌های مختلف مورد استقبال قرار می‌گیرد و پخش می‌شود. این همه مرگ بر آمریکا گفته می‌شود و خط و نشان می‌کشند اما وقتی فیلمی در مفهوم اقتدار می‌سازیم، کسی حرکتی نمی‌کند.

وی ادامه می‌دهد: اگر سانس های خوبی برای فیلم گذاشته می‌شد و شرکت پخش با فیلم به عنوان اثری دست دهم برخورد نمی‌کرد، فروش فیلم از «مبارک» هم بیشتر می‌شد. «مبارک» که برای خود حوزه هنری بود سالن و سانس داده شد و به فروش میلیاردی رسیده است. کاش همین حمیت را حوزه هنری برای این فیلم می‌کرد تا در اکران نمیرد.
رسانه‌های جهان از زمان تولید این انیمیشن به بازتاب آن پرداختند و در حال حاضر نیز که اکران آن دستخوش برخی حواشی و مسائل است، به دنبال پرداختن به این انیمیشن و اکران آن هستند. عظیما در این باره بیان اظهار می‌کند: فیلم‌هایی می‌روند، علیه نظام حرف می‌زنند و به جهت جنجال درست شده به فروش فیلم خود کمک می‌کنند در حالی که ما تبلیغات خوبی به جهت بازتاب‌های جهانی داشتیم اما انگار نه انگار اتفاقی افتاده است. رسانه‌های خارجی از من درباره اکران می‌پرسیدند اما اگر از ناراحتی صحبت می‌کردم، علیه جمهوری اسلامی استفاده می‌شد. من در مصاحبه‌هایم با رسانه‌های خارجی هیچ وقت از عدم حمایت صحبت نکردم، از همت خودمان برای کمک به کشور و نظام گفته‌ام، سعی کردم از موضع قدرت صحبت کنم و جواب منفی ندهم تا علیه ما استفاده نشود.

فرهاد عظیما در پایان می‌گوید: مشکل ما این است که شعارهای گنده می‌دهیم اما زمانی که می‌خواهیم پای شعارها بمانیم درجا می‌زنیم. ما این همه علیه آمریکا می‌گوییم و انیمیشنی تولید می‌کنیم که آمریکا می‌گوید من از آن دردم گرفته است، پس چرا سازمان‌های داخلی حمایت درست نمی‌کنند و پای کار نمی‌آیند.

* صبح نو