به گزارش سینماپرس به نقل از روابط عمومی فرهنگسرای رسانه، پانزدهمین نشست تئاتر امروز که به نقد و بررسی نمایش های «عجایب المخلوقات» و «مکبث» اختصاص داشت، روز شنبه 3 تیرماه، با حضور رضا ثروتی (نویسنده و کارگردان)، مجید بهرامی و مرتضی اسماعیل کاشی (بازیگران)، بامداد افشار (آهنگساز) و علی قلی‌پور و امین عظیمی به عنوان منتقد در فرهنگسرای رسانه برگزار شد.

رضا ثروتی در آغاز این نشست در خصوص فرم این دو نمایش اظهار داشت: این نمایش ها از دو زاویه کاملاً متفاوت قابل تأمل است، یکی در حوزه اجرا و دیگری در حوزه متن. این نمایش ها می خواهند تا با تکیه بر داده‌های عینی از متن و اجرا، اثر را مورد مداقه قرار دهند.

ثروتی معتقد است: اما در مکبث، ما با نوعی از دراماتورژی مواجه هستیم که بر پایه روابط علی و معلولی استوار شده است.

نویسنده و کارگردان مکبث افزود: روایت مکبث با برجسته کردن تمنیات درونی مکبث و محوریت قرار دادن لیدی مکبث با تأکید بر نازائی وی و متعاقب آن رفتارهایی هیستریک است که بر اساس آن بحران درام رقم زده می‌شود.

وی اظهار داشت: در این دراماتورژی، عمدتاً دیالوگ‌ها و صحنه‌ها از متن اصلی اخذ شده اند و با اینکه دراماتورژ بسیاری از صحنه‌ها و دیالوگ‌ها را حذف کرده و دیالوگ‌ها را از کارکرد اصلی شان خارج ساخته و یا به شخصیت دیگری محول کرده، اما روایت جدیدی را خلق کرده است، به طوری که مخاطب ناگزیر درامی‌جدید را بر صحنه تماشا می‌کند، که هم مکبث هست و هم نیست.

این نویسنده ادامه داد: به هر تقدیر زاویه دید من در مکبث و روایت، همان چیزی است که ادعا می‌کنم در پی آن هستم. اما عینی کردن این روایت طوری که بتواند این خصوصیت را بازتاب دهد، آن هم در سالن تئاتر چگونه امکان پذیر می‌شود؟ برای پاسخ دادن به این مهم، باید به سراغ اجرای مکبث رفت.

ثروتی با اشاره به اینکه نخستین چیزی که در حوزه اجرا خودنمائی می‌کند، استفاده از تکنیک‌های سینمائی است، گفت: صحنه آغازین اجرای مکبث و بریده شدن سر مکبث توسط پزشک به گونه‌ای طراحی شده که دقیقاً مخاطب را به یاد تروکاژهای سینمائی می‌اندازد.

اسماعیل کاشی: خیلی علاقه ندارم از این فضا جدا شوم

اسماعیل کاشی یکی از بازیگران تئاتر مکبث و عجایب المخلوقات در این نشست گفت: من از دوران دانشگاه و در تمام جشنواره های ملی و بین المللی با رضا ثروتی کار کرده ام و فکر نمی کنم هیچ وقت از این فضاها جدا شوم. هیچ وقت تمایل ندارم که پراکنده کار کنم و علاقه دارم روی همین خطی که قرار گرفته ام حرکت کنم و جلو بروم.

وی با اشاره به نمایش مکبث گفت: مکبث نمایش نامه ای بود که اجرای آن یک ایده و نوآوری پشتش داشت و بسیار متفاوت بود.

کاشی ادامه داد: در عجایب المخلوقات نیز فضا، فضای متفاوتی است و بازیگر باید آن چرا که در توان دارند به تماشاگر منتقل کنند.

مجید بهرامی: بازیگران عجایب المخلوقات مثل تکه های پازل هستند

بهرامی نیز که تجربه 10 ساله را در تئاتر بی کلام دارد در این نشست گفت: من کار خود را در تئاتر با تئاترهایی آغاز کردم که کلام نداشت و در کل با این نوع کار بیشتر می توانم ارتباط برقرار کنم. چند سالی را در خارج از کشور به اجرای تئاتر های از این دست می پرداختم. زمانی که برگشتم پانته آ پناهی با من تماس گرفت و گفت قرار است تئاتری اجرا شود که کلام ندارد. باور این مساله برایم سخت بود. فکر نمی کردم کارگردانی پیدا شود که این سبک کار می کند.

وی افزود: وقتی به سر تمرین رفتم خیلی خوشحال شدم و تصمیم گرفتم با این گروه کار کنم. البته من 2 ماه دیرتر به گروه پیوستم اما تا امروز همه چیز خوب پیش رفته است.

بهرامی تاکید کرد: من در این نمایش نقش خاصی نداشتم اما مانند تکه های پازل وقتی در کنار سایر گروه قرار می گرفتم شکل یک پازل کامل را پیدا می کردم.

این هنرمند ادامه داد: در این نمایش همه بازیگران چارچوب خاصی دارند که نه بیشتر از یکدیگر است و نه کمتر و این یک ساختار درستی را برای پیش بردن نمایش رقم می زند.

وی تاکید کرد: هر چه اجرا پیش تر جلو می رود بازیگران هویت خود را به روی صحنه بهتر پیدا می کنند و این همان خواسته رضا ثروتی است.

در ادامه این نشست علی قلی پور منتقد تئاتر گفت: صحبت کردن در این جلسات بسیار سخت است زیرا بحث کردن درباره یک اثر با حضور عوامل اجرایی یک توانایی بالا می خواهد، زیرا منتقد بدون سلاح است. این جلسات فرصت مناسبی است که حضار دو نگاه متفاوت از منتقدان و خالقان اثر را می بینند و این مساله کمک می کند تا همه با هم به یک نقطه مشترک برسند.

وی در خصوص نمایش مکبث گفت: به نظرم مکبث اجرای خوبی نداشت اما عجایب المخلوقات کار بسیاری قوی بود و نشان داد که گروه بسیار خوب تمرین کردند و با هم همخوانی داشتند.

قلی پور با اشاره به اینکه این دو نمایش نقاط مشترکی با هم داشتند،افزود: در نمایش عجایب المخلوقات مرزها روشن تر است و نقطه اتکا تماشاگر بیشتر موسیقی و حرکات بازیگران بود.

قلی پور ادامه داد: این سبک صاحب یک منطقی است که می خواهد از شر کلمات خلاص شود اما حرکات بازیگران به شدت متنی است.

قلی پور همچنین تحلیل روابط نشانه ای اثر را حائز دو سطح اعلام کرد و گفت: سطح نخست که سطح ارتباطی کنشگران با یکدیگر است، به دلیل فقدان کلام، چندان نظام نشانه ای درخور توجهی ندارد. اما سطح دوم که شکل دهنده ی رابطه ی میان کارگردان با مخاطبین است، در حوزه های مختلف مانند شیوه ی گویش، شیوه ی کنش و شیوه ی چینش کنشگران، حائز تقابل های دوگانه و بسیار پیچیده ای است که به دلیل اغراق و تقابل، حس کاریکاتور را القا می کند.
در پایان قلی پور با اشاره به انواع ممکن خط سیر روایت و وضعیت هایی مانند وضعیت ابتدایی، پاره ی میانی و وضعیت نهایی، ساختار روایی نمایش حاضر را ساختاری حلزونی توصیف کرد که طی آن می توان هر نقطه از این سیر را نقطه ی آغاز دانست.

این نشست با اهدا لوح تقدیر به مهمانان پایان یافت.



انتهای پیام/ح.گ/ن.ف