سینماپرس/ به گزارش خبرنگار سینماپرس، جواد شمقدری؛ رییس سابق سازمان سینمایی در جلسه دانشجویان بسیجی دانشگاه صنعتی شریف که تحت عنوان" افسران جوان جنگ نرم" برگزار می شود گفت: در شش ماه گذشته ترجیح دادم سکوت کنم و فقط نسبت به موضوعات اضطراری که بوجود می آید واکنش نشان دهم اما بعد از جشنواره فیلم فجر احساس میکنم شرایط عوض شده و به نظرم فرایند جدیدی در مباحث فرهنگی و سینمایی آغاز شده که نباید بی اعتنا بود.

وی درباره افسران جنگ نرم گفت: بحث جنگ نرم در حوزه سینما و رسانه خیلی مهم است و نباید از آنها غفلت کنیم. همانطور که رهبری معظم انقلاب نسبت به خیلی از مسئولین با حکمت و نکته سنجی در حوزه سینما و رسانه این حساسیت را نشان می دهند و چه در بعضی جلسات عمومی و نیز برخی جلسات خصوصی دغدغه های خود را مطرح کرده اند ما نیز باید بطور جدی به رفع این نگرانی ها اندیشه و اقدام کنیم.

کارگردان «طوفان شن» با تاکید بر مهم بودن نقش سینما در جنگ نرم خاطرنشان کرد: اینکه برخی برای کسب شهرت در این موضوعات ورود می کنند خیلی بد است ولی در هر حال ورود به سینما برای کسانی که دغدغه فرهنگ و انقلاب دارند ضرورت دارد، یکی از سیاست های من هم در طول مدیریت گذشته سازمان سینمایی گشایش این باب بود.

وی ادامه داد: سینما زمانی حیات خلوت عده ای خاص بود و آنها بدون نگرانی از واکنش های احتمالی کارشان را انجام می دادند و سعی می کردند اتفاقات سینما به بیرون منعکس نشود، ولی من معتقد بودم باید چشم ناظر مردم و همه نخبگان، سینمای ایران را رصد کند. ما در جلسه ای که به اتفاق وزیر محترم خدمت مقام معظم رهبری رسیدیم، ایشان فرمودند که «وظیفه شماست با نخبگان اعم از حوزه و دانشگاه ارتباط برقرار کنید».

شمقدری با اشاره به اولویت و محوریت کارکردهای سازمان سینمایی در دوره خود گفت: ساخت سالن سینما، تهیه امکانات و تجهیزات سینمایی، ارتقای تکنیک های ساخت فیلم و... از مباحثی است که وظیفه سازمان سینمایی بوده است، اما بحث من در اینجا بیشتر درباره ساخت فیلم است که در این حوزه ما ۱۲ شاخص ماموریتی را برای خودمان در نظر گرفتیم و به لطف الهی بخش بزرگی از آن را توانستیم انجام دهیم، اما بخش دیگر آن نیاز به زمان داشت، همانطور که من در روز اول گفتم «ما ده سال نیاز داریم تا بتوانیم برنامه هایمان را محقق کنیم» چرا که سینما عرصه ای نیست با چهار سال بتوان به برنامه های اصلی خود برسیم، اما با وجود مشکلاتی که در این چهار سال با آن روبرو بودیم، باز هم بخشی از این اهداف محقق شد.

وی ادامه داد: حذف نگاه جشنواره ای در فیلم ها از اولویت های مهم ما بود، اگرچه ساخت این فیلم ها توسط برخی متاسفانه بصورت زیرزمینی ادامه یافت ولی تا حد بالایی این نوع سیاست در بین افکار عمومی، رسانه ها و سینماگران نهادینه شد که ساخت فیلم فقط برای جشنواره ها آنهم از نوع خارجی و بدون توجه به مخاطب داخلی، به هیچ عنوان منطقی و منصفانه نیست و امروز این نوع فیلمسازی دیگر افتخاری ندارد.

وی گفت: به همین دلیل در دوره گذشته تولید و ارسال فیلم تنها برای شرکت در جشنواره های خارجی. به خصوص در حوزه فیلم کوتاه ومستند و سینمای جوان بشدت کاهش پیدا کرد و این از اقداماتی است که با افتخار از آن یاد می کنم. اینکه ما راه را باز کنیم و هر فردی، هر فیلمی را با هر وضعیتی به عنوان یک محصول سینمایی از جمهوری اسلامی ایران به هر جشنواره ای ارسال کند درست نیست و سعی کردیم تا حدودی این راه کنترل شود، اگر چه برخی‌ مخفیانه این کار را انجام می دهند و الان هم این روند ادامه دارد ولی ما در مقابل سعی کردیم فیلم های با کیفیت به جشنواره ها راه یابند، بگونه ای که نوع جوایز بین المللی که نصیب سینمای ایران شد از ارزش بیشتری برخوردار شدند.

کارگردان "بر بال فرشتگان" خاطر نشان کرد: در اولویت دوم تلاش شد فیلم‌هایی که در فرم سیاه نمایی تولید میشد را به سمت نقد درون گفتمانی هدایت کنیم و فیلمی. را که با دلسوزی نسبت به حاکمیت، مردم و انقلاب دغدغه داشت اجازه دادیم نقد دلسوزانه داشته باشد، نه اینکه بستری برای عقده گشایی بوجود بیاورد و به دنبال ضربه زدن به نظام و تحقیر فرهنگ اسلامی ایرانی باشد. البته بدیهی است که بعضی فیلمسازان. بازهم راه خود را رفتند و یا فیلم شان حداقل فاقد این ویژگی و این لحن شد و مشکلاتی را برای سینمای ایران به وجود آوردند.

شمقدری اظهار داشت: اولویت سوم ما توسعه تکثر موضوعات و ژانرها در تولیدات سینمایی بود. اگر بیاد داشته باشید اوایل دهه هشتاد شاید تنها روی سه ژانر کار می شد اما سعی کردیم در ادامه آنها را گسترش دهیم و در جشنواره سال گذشته این تنوع به اوج خودش رسیده بود و امسال هم این شرایط حاکم بود.

شمقدری درباره اولویت چهارم عملکرد خود گفت: توجه به حوزه های بین المللی و منطقه‌ای و اینکه فیلمساز نباید فقط به مسائل داخلی بپردازد و باید افق نگاه خود را بالاتر ببرد تا حداقل کشورهای منطقه اثر او را ببینند ، به خصوص حمایت از جریان مقاومت و بیداری اسلامی که مورد تایید حضرت آقا بوده و فیلمساز در این مسیر می توانست به کشورهای دیگر برای ساخت فیلم برود و به موضوعاتی که می تواند مسائل فرهنگی ما را به هم اتصال دهد بپردازد.

وی ادامه داد: اولویت دیگر ما این بود که فیلم های سیاسی. در کشور ساخته شود، در حال حاضر دانشگاه جایگاهی است که در آن دیدگاه‌های مخالف با هم حرف می زنند و حتی ممکن است در برخی مواقع تنش هایی هم ایجاد شود. به نظر میرسد موضوعات سیاسی می تواند در سینما هم مطرح شود تا به آرامش محیط های دیگر جامعه کمک نماید. لذا همانطور که مقام معظم رهبری گفتند «کرسی های آزاد اندیشی» باید توسعه پیدا کند، این موضوع با تعاریف خودش در سینما می تواند مطرح شود و ما نیز در این جهت گامهایی برداشتیم.

شمقدری با اشاره به موضوع دفاع مقدس و مقاومت به عنوان یکی دیگر از شاخص های فعالیت خود در طول ۴ سال گذشته تصریح کرد:متاسفانه سینمای ایران سالهایی را پشت سر گذاشته که پرداخت به این موضوعات به صفر رسیده بود و از طرف دیگر موضوع انقلاب اسلامی و حوادث مربوط به آن است که در طول سالهای گذشته از آن غفلت شده بود، واین مهمترین اولویت برنامه های ما بود تا این نوع سینما از غربت خارج شود خدا را شکر شاهد بودید حضور فیلم های ارزشمند دفاع مقدس امسال مایه آبروی این جشنواره شد ونشان داد سیاست ارتقای کیفی وکمی این نوع سینما به نتایج خوبی رسیده است.

جواد شمقدری ادامه داد: اولویت هفتم ما این بود که فیلم ها به سمت جذابیت مردمی بروند و فیلم ها شخصی ساخته نشوند، درعین حال آثار سینمایی آنقدر ظرفیت داشته باشند تا بتوانند مخاطب را به سالن ها ی سینما جذب کنند.

وی افزود: از آنجاییکه سوژه فیلم های اجتماعی همیشه در سینمای ایران پرطرفدار بوده و با توجه به اینکه امکان محدودیت در این حوزه چندان وجود نداشت، اولویت بعدی توجه جدی به این موضوعات بود اما چند رویکرد به آن اضافه کردیم که مهم‌ترین آن تحکیم خانواده بود.

شمقدری ادامه داد: در طول سال‌های گذشته نوعی سینمای معناگرا شکل گرفته بود که ریشه آن درعرفان های کاذب و نوظهور خارج از کشور داشت و این واکنشی بود در مقابل معنویت جویی که بین همه جوانان کشورهای دنیا پیش آمده بود. از آنجاییکه برای اولین بار یک انقلاب دینی و اسلامی در دنیا رخ داد و باعث شد یک نوع معنویت جویی مبتنی بر دین مبین اسلام در تمام دنیا بوجود بیاید، بالطبع ظهور سینمای معناگرا خیلی هم غیر قابل پیش بینی نبود لیکن احساس می شد که در این مسیر آدرس اشتباهی وجود دارد و سینمایی باید مورد توجه قرار گیرد که مبتنی بر فرهنگ دینی و توحیدی جلو برود نه مباحث انحرافی.

وی اضافه کرد: لذا ما سعی کردیم این معنویت جویی به شکل حقیقی شکل بگیرد و سینمای دینی نه معنا گرا جا بیفتد. هر چند که شاید در این مسیر چندان مطلوب عمل نشد و نیازمند تعاملات بیشتری بین مراکز دینی و فقهی و سینماگران علاقه مند به این حوزه ها می باشد.

این فیلمساز با اشاره به حضور نسل جوان در سینمای ایران و تلاشهای صورت گرفته در این زمینه گفت: تجربه من نشان داده که جوانها در ده سال اخیر قرابت بیشتری نسبت به انقلاب و نظام دارند تا جوانهای بیست سال قبل که در دانشگاه ها بودند. بیاد دارم زمانی در سال ۷۶ در جلسه ای در یکی از دانشگاه ها یکی از دانشجویان با اعتراض به من گفت «اصلا شما چرا انقلاب کردید؟ چرا جنگ کردید؟ و چرا هزینه اش را ما باید بدهیم» و ایشان آن زمان در حالی این صحبت ها را مطرح کرد که کسی هیچ چیزی به او نگفت و فقط مانده بود که برایش دست هم بزنند! اما الان وضعیت کاملا تغییر کرده و در همین جشنواره دوره سی و دوم بازیگر برگزیده ما روی صحنه مراسم اختتامیه از حضار می خواهد به احترام مادران شهدا بلند شوند و همه حضار هم با ایشان همراهی می کنند.

شمقدری با اشاره به اولویت یازدهم رویکردهای سینمایی خود خاطرنشان کرد: توجه به تاریخ معاصر و انقلاب اسلامی که جزو حلقه های مفقوده سینمای ایران است همواره مورد توجه اینجانب بوده و هست. چرا ما به تاریخ معاصر نمی پردازیم و چرا اگرعلاقه مندان به این موضوعات،خواستار روایتی از یک رخداد بزرگ چون حوادث انقلاب باشند، هیچ. فیلمی نداریم که به آنها ارائه داد پس چگونه از انقلاب تصویری در ذهنشان شکل بگیرد؟

وی با اشاره به اینکه در انقلاب گرایش های مختلفی وجود داشت یادآور شد: نمونه تصویرسازی از وجود انواع گرایشها و طیف های مختلف و در عین حال ظرفیت جمهوری اسلامی در تعامل با همه جریانات و افراد با اندیشه های مختلف، فیلم اخیر حاتمی کیاست.در فیلم «چ» دیدیم که به چمران گفته می شود «تو چمران خمینی هستی یا بازرگان؟» و این یعنی اینکه در مقطع حدود نه ماهی که بازرگان بر سر کار بود،حداقل مشخص شد دو نوع گرایش متفاوت در انقلاب وجود داشت که هر یک راه متفاوت خودشان را پیگیری می کردند و نشان دادن این مباحث در یک فیلم حاکی از نگاه بالاتر به موضوعات سیاسی و تاریخی و نیز عدم ضرورت هراس و وحشت یک فیلمساز برای پرداختن به موضوعات انقلاب و تاریخ معاصر یک ضرورت است تا نسل جوان ما از شرایط انقلاب و جالش های آن در دوره های مختلف تصویر دقیق تری داشته باشد تا ارزش آن و تلاش هایی که برای حفظ آن شده را لمس کند.

رییس سابق سازمان سینمایی در پایان این بخش از سخنان خود اولویت دوازدهم خود را هدایت تولیدات فاخر به سمت موضوعات استراتژیک و راهبردی دانست و گفت سینمای فاخر با این رویکرد برای سینمای ایران بسیار مفید است اگرچه ممکن است مورد انتقاداتی هم باشد لیکن استدلالات متعددی در پس هر تولید فاخر استراتژیک وجود دارد که نمی توان با برخی جنجال آفرینی ها از آن به راحتی عبور کرد و آنها را با برخی تولیدات عادی در یک سطح سنجید.

وی گفت: این دوازده محور مبنای اقدامات و تصمیمات ما برای صدور مجوزها و حمایت برای ساخت و تولید فیلم بود، البته طبیعی است که همه این محورها آنگونه که حداقل خود ما توقع داشتیم محقق نشده باشد همان طور که اشاره کردم چهار سال زمان ناقص و کمی برای پیاده کردن همه این موارد است و البته حتما محورهای مهم دیگری هم هست که ممکن است به ذهن برسد همچون استاندارد سازی فرایند تولید و هزینه و پخش ، که آن هم در آینده باید برای آن چاره اندیشی کرد.

پایان بخش اول