ویگفت: اخلاق از مشتقّات کلمه خُلق به معنای اُنس، الفت، آمیختگی و آموختگی است و این بدان معناست که انسان ها در طول یک دوره تاریخی و یک دوره زیستی، در اثر ممارست با پدیده های پیرامون خود چنان نسبتی را با آن پدیده ها می آرایند که حاصل  آنها  تبدیل به عناصر لاینفک از زندگی شان می شود.

کارگردان «او» یادآور شد: انسان از سوختن سرانگشت خود در کودکی می فهمد که آتش بر جان او هلاکت بار است و بر همین سیاق وقتی تجارب و ارزش های عینی آدمی در یک دوره زندگی  به عالی‌ترین داده های ذهنی انسانی مبدل می شوند، شیوه خاصی از روش و منش انسانی را سامان می دهند که به آن اخلاق می گویند؛ آنچه که به عینیات اخلاقی مربوط می شود مثال همان آتش است که چون با پوست و گوشت بدست می آید برای عوام الناس زودتر به باور می رسد.

کارگردان «پرنده باز کوچک» تصریح کرد: امّا فهم تجربیات ذهنی چون حُجب، حیا، شرم، نجابت، شرافت، آداب دانی، نزاکت، گذشت، ایثار و غیره مستلزم آموزش های لازم است که به آنها عناصر آموزش فرهنگی می گویند و اجتماعات نیز بر همین اساس بنیان می گیرند.

وی ادامه داد: فرهنگی ترین و عالی ترین اجتماعات، آن گروهی هستند که پایه ها و مایه های اندیشگی را در خود پرورش داده و با تعاریف ، تفاسیر و تعابیر گوناگون به باور عموم جامعه درمی آورند، که در غیر این صورت جامعه راه انحطاط و عقب گرد را در پیش گرفته و یا اکتفا به رفتارهای غریزی خود عمل خواهد کرد.

فنبری خاطرنشان ساخت:  در مفهوم کلی در صورت انحطاط جامعه ولنگاری، لاابالی گری، وادادگی، حرمت شکنی و هنجار شکنی در همه زمینه ها به عنوان پدیده های نوظهور خودنمایی کرده  و رو به توسعه خواهند گذارد، چرا که غالب گیرندگان آموزه های اخلاقی گروه های جوان هستند و نه گروه های مسن و این توسعه به دلیل عدم تجربه گروه های جوان تر از سویی و از سوی دیگر ورشکستگی شیوه های آموزشی کهن حتمی است.

قنبری تصریح کرد: با این شرایط باید بپذیریم که دیگر موعظه ، خطابه ، تنبیه و تکلیف راه به جایی نمی برد و در صورت تداوم نیز بدتر خواهد شد، بلکه امروزه ابزارهایی مانند:  سینما، تلویزیون و کانال های ماهواره ای  به عنوان ابزار جایگزین و مدرن عمل می کنند، خواه که محصول آن ها اخلاق مدارانه باشد یا نباشد و بلکه پخش و توزیع هر سخنی از آن ها به دلیل سهولت دریافت تصاویر و امواج به سرعت همه گیر می شوند.»

وی تصریح کرد: اینجاست که وظیفه  سینماگر اخلاق گرا فوق العاده سخت می نماید و بر این سختی باید موضوعات دینی و مذهبی را نیز افزود، اگرچه دین جدا از اخلاق نبوده و نیست ولی همواره چنین نیست هر شیوه آموزش اخلاقی، الزامأ شیوه های خاص آموزش دینی باشد و یا بالعکس و لذا مترادف دانستن آموزش این دو در بسیاری از مواقع بر ضد خود عمل می کند، گاهی شما میل دارید یک عمل اخلاقی را در سینما تبلیغ کنید، امّا شیوه موعظه را درپیش می گیرید و اینجاست که شیوه بیان اخلاق در سینما بسیار متفاوت از روش های آموزش اخلاق در سایر رسانه ها و روش های آموزشی معنا می یاید.

کارگردان «عروسی حسین» در پایان این گفت وگو خاطرنشان کرد: در حال حاضر سینمای ایران دچار چنین بحرانی است، بحرانی که ابتدا خود باید سینماگر اخلاق مدار داشته باشد، بعد، چنین سینماگری روش بیان سینمایی اخلاق را آموخته باشد و در پایان نیز تشخیص درستی از اولویّت های اخلاقی مورد لزوم اجتماع داشته باشد، که فعلاً چنین نیست و همچنان ولنگاری باب بازار است و کمترین ثمره  آن حداقل تخریب زبان مکتوب ، مصطلح و رایج جامعه جوان است.