سه‌شنبه ۹ شهریور ۱۳۹۵ - ۱۴:۱۷

اقوام و آشنایان تهیه کننده، یک شبه دستیار کارگردان می شوند!

نشست خبری هجدهمین جشن خانه سینما

بانی فیلم: دستیار کارگردان در کنار کارگردان در کلیه امور یار و همراه اوست و در واقع از صفر تا صد پروژه، حضور مداوم دارد و نقش مدیریتی خاصی را ایفا می کند. دستیار الزاماً باید به همه تخصص های سینمایی اشراف نسبی داشته باشد و باید این توانایی در او باشد تا در مواقع غیبت کارگردان بتواند تیم را با فهم و بینش خود مدیریت کند.

 این حرفه جزو عوامل تکنیکی در تولید فیلم است و متاسفانه بر خلاف دیگر کشورها در ایران از سوی برخی کارگردانان و تهیه کنندگان توجه چندانی به آن نمی شود و این حرفه را در حد و اندازه یک مسئول پیگیری و هماهنگی اولیه می پندارند. آنچه که روشن است، بهره مندی از یک دستیار حرفه ای، مدیر و مدبر نه تنها نظم خاصی به پروژه می دهد و از حواشی کارگردان می کاهد و او را در کار اصلی خود متمرکز می کند، هزینه های تهیه و تولید فیلم نیز با برنامه ریزی دقیق و هوشمندانه یک دستیار آگاه و با تجربه کاهش چشمگیری خواهد داشت. حال این تعریفی کوتاه و اجمالی از دستیار کارگردان و نقش پر رنگ او در ارتقا مسائل کمی و کیفی تولید پروژه است که از سوی برخی تهیه کنندگان بی اهمیت جلوه می کند و ترجیح می دهند با ورود دوستان، آشنایان و سفارش شدگان این قضیه را که از منظرشان چندان هم مهم نیست، ختم به خیر کنند و زیر بار دستمزد این بخش مهم از پروژه نیز نروند.

دستیاران کارگردان عمدتاً افرادی هستند که در نظر دارند پس از مدتی همراهی کارگردانان و کسب تجربه وارد بحث فیلمسازی و تولید فیلم شوند. آنان یا در این راه موفق خواهند بود و یا به دلیل مسائلی در این حرفه ماندگار شده و عطای کارگردانی را به لقایش می بخشند.
در این بخش از گزارش با تعدادی از دستیاران کارگردان گفت و گویی داشته ایم و از آنان درباره اینکه خانه سینما تا چه اندازه آنان را در مسیر نیل به هدفشان که اغلب کارگردانی است، یاری کرده، جویا شده ایم . احسان سجادی حسینی، پوپک مظفری و محمد حمزه ای در این باره سخن گفته اند که در ادامه می خوانیم:

پوپک مظفری:
مسائل و مشکلات تنها گریبانگیر خانه سینما نیست

پوپک مظفری دستیار کارگردان و برنامه ریز «خانه ای در خیابان چهل و یکم» و «پسر آدم، دختر حوا» در گفت و گو با بانی فیلم درباره انتظاراتش از انجمن دستیاران کارگردان خانه سینما، گفت: «بسیار خوب است که سینماگران مکانی را دارند که به صورت خصوصی اداره می شود و جماعتی منهای شرایط دولتی و سیاسی به دور هم جمع می شوند، البته اگر بتوانند جمع شوند. این بخش از این قضیه را بسیار دوست دارم.»
وی که حدود شانزده سال است عضو انجمن دستیاران کارگردان خانه سینما است در ادامه اضافه کرد: «به خانه سینما، با تمام نقاط ضعف و قوتش علاقه مندم. به هر حال این محل مناسبات خود را دارد و بر حسب آن عمل می کند.»
دستیار کارگردان و برنامه ریز فیلم سینمایی «به همین سادگی» درباره مسائل و مشکلات انجمن دستیاران کارگردان سینما، خاطر نشان کرد:‌ »به نظرم مشکلات و مسائل در همه ارگان های کشور وجود دارد و خانه سینما نیز جدا از دیگر نهادهای مملکتی نیست.»
او در خصوص اهمیت و توجه کارگردانان و تهیه کنندگان به سمت دستیار کارگردان، عنوان کرد: «همیشه معتقدم که صحنه و فیلم متعلق و دلبسته به دستیار است و در مجموع وارد بازی هیچ کارگردان و تهیه کننده ای نمی شوم و به نظرم باید دستیاران با علاقه کارشان را انجام دهند و لذت آن را ببرند.»
برنامه ریز فیلم سینمایی «توکیو بدون توقف» با بیان این موضوع که به نیت کسب تجربه به منظور فیلمسازی به این حرفه وارد شده ام، تصریح کرد: «یک فیلم کوتاه نیز ساخته ام. به نظرم افرادی که به نیت فیلم سازی وارد حرفه دستیاری می شوند تا زمانیکه دستیار کارگردان هستند، لذت آن را ببرند و وقتی شرایطشان برای ساخت فیلم مهیا شد، چه بهتر که به سمت فیلمسازی بروند. زیرا دیگر عمر دستیاریشان تمام شده است و باید بتوانند تغییری ایجاد کرده و به هدف اصلیشان فکر کنند.»

محمد حمزه ای:
دستیاران جایگاه قابل احترامی ندارند

محمد حمزه ای از جمله دستیاران کارگردان است که چند سالی است به عرصه فیلمسازی وارد شده در گفت و گو بانی فیلم درباره این حرفه گفت: «به نظرم دستیار کارگردان در سینما و تلویزیون را به یک تعریف می شناسند. آنان از سنگرسازان بی سنگر هستند و از صفر تا صد در پروژه حضور فعالی دارند. از مسائل اجرایی تا تولیدی بر دوش دستیاران است و متاسفانه عملاً جایگاه قابل احترامی ندارند.»
وی همچنین در ادامه اضافه کرد: «برخی تهیه کنندگان و کارگردانان به تصور اینکه دستیار کار پیچیده ای را انجام نمی دهد، افرادی از آشنایان و دوستانشان را با این عنوان وارد پروژه می کنند و مسئولیت این حرفه را در حد سکوت دادن سر صحنه و دویدن های الکی می دانند.»
دستیار فیلم سینمایی «جعبه موسیقی» درباره وظایف دستیار کارگردان، خاطر نشان کرد: «دستیار کارگردان پس از کارگردان، نقش مدیریتی در پروژه داد. او به لحاظ کمی باید در زمینه تهیه و تولید باید مسائل زمانی و توجیح اقتصادی را مدنظر داشته باشد و به از منظر کیفی نیز هماهنگی عوامل و تمرین با بازیگران را پیگیری کند.»
او در ادامه افزود: «تهیه کننده از دستیار انتظار دارد که برنامه ریز دقیق باشد تا پروژه در چارت مناسب به اتمام رسد و کارگردان از او توقع دارد که شرایطی از سوی دستیار ایجاد شود تا با طیب خاطر فیلمش را بسازد.»
حمزه ای با اشاره به اینکه دستیاران کارگردان پیش از همه در پروژه حاضر می شوند و آخرین نفر پروژه را ترک می کنند، عنوان کرد: «آنان با وجود مسئولیت سنگینی که دارند، علاوه بر اینکه فاقد امنیت شغلی هستند، جدی نیز گرفته نمی شوند.»
وی با اشاره به اینکه حدود پنج سال است که دستیاری نمی کنم و مستقل شده ام، تصریح کرد: «ابتدا از ساخت فیلم کوتاه به این حرفه وارد شدم تا تجربه کسب کنم، اما به دلیل اینکه به لحاظ اقتصادی وابسته آن شدم، در دو دهه گذشته بیشتر از آنکه بر فیلمسازی متمرکز باشم، دستیار کارگردان بوده ام.»
این کارگردان در پایان گفت: «حدود چهار تله فیلم ساخته ام. «حبیب آقا» آخرین تله فیلم من بود که بسیار مورد توجه منتقدان و مخاطبان قرار گرفت و جایزه هایی نیز دریافت کرده است. چند فیلم کوتاه به مفهوم حرفه ای و نه از جنبه سرگرمی ساخته ام. اکنون نیز در شرف ساخت فیلم بلند هستم و مذاکراتی نیز برای ساخت سریال تلویزیونی داشته ام.»

احسان سجادی حسینی:
خانه سینما امکان ساخت فیلم را برای دستیاران فراهم کند

احسان سجادی حسینی دستیار کارگردان و برنامه ریز فیلم های سینمایی «دلداده» و «زاپاس» در گفت و گو با بانی فیلم درباره انتظاراتش از انجمن دستیاران کارگردان خانه سینما، گفت: «حدود یازده سال است که عضو این انجمن هستم. به هر حال هر شخصی از صنفش توقعاتی داد. منتها صنف، مانند خانواده است. من نمی توانم به پدرم بگویم که فلان ماشین دلخواهم را برایم تهیه کند زیرا بخشی از انتظاراتم به گردن خودم است. بنابراین نمی شود که از صنف گله ای کرد. خوشبختانه در این دوره توسط اعضای انجمن اتفاقات خوبی رقم خورده است.»
وی در ادامه افزود: «اساساً دستیاران کارگردان برای کسب تجربه در عرصه فیلمسازی ابتدا دستیاری را می پذیرند. بنابراین یکی از خواسته های من این است که انجمن دستیاران خانه سینما امکان ساخت فیلم را برای اعضایش فراهم کند. برای دریافت مجوز کارگردانی پانزده امتیاز به دستیاران کارگردان تعلق می گیرد و این مسئله که دستیار چه کارگردانی بوده ایم،‌ اهمیتی ندارد و تقاضا می کنم در این قانون اصلاحاتی صورت گیرد و دستیاران بر مبنای اینکه با کدام کارگردان کار کرده اند برای دریافت امتیاز درجه بندی شوند.»
دستیار کارگردان و برنامه ریز فیلم سینمایی «ناخواسته» با اشاره به اینکه افراد دیگر به راحتی مجوز فیلمسازی دریافت می کنند،‌ خاطر نشان کرد: «برخی افراد با تجربه و بی تجربه به راحتی برایشان امکان دریافت مجوز ساخت فیلم مهیا می شود، اما برای دستیاران کارگردانی که سال ها در این زمینه تجربه کسب کرده اند، این شرایط به آسانی فراهم نیست. پیشنهاد می کنم برای دستیارانی که بیش از ده سال سابقه فعالیت در این عرصه را دارند امتیازی قائل شوند.»
او همچنین اضافه کرد: «همه اعضا در جریان توان و بضاعت خانه سینما هستیم و همچنان از آن حمایت می کنیم و به آن احترام گذاشته و دوستش داریم.»
دستیار کارگردان فیلم سینمایی «تگرگ و آفتاب» درباره اهمیت و توجه کارگردانان و تهیه کنندگان به جایگاه دستیار کارگردان، عنوان کرد: «ما با چند دسته از کارگردانان و تهیه کنندگان رو به رو هستیم. برخی از آن ها کار اولی هستند و به دستیاران قدری که به کلیه سینماگران اشراف دارند، تکیه می کنند و دیگر کارگردانانی که دستیار کارگردانان را با هدف تماس و هماهنگی به پروژه دعوت می کنند که این کار را منشی هم می تواند انجام دهد و این افراد با دستمزد گزافی وظایف یک منشی را انجام می دهند. کارگردان و تهیه کننده نیز تصور می کنند که خود از پس تمام اتفاقات و مشکلات بر می‌آیند و نمی دانند که وظایف دستیار کارگردان فراتر از این حرفهاست»
وی با بیان اینکه در سینمای هالیوود سمتی به عنوان مسئول کستینگ وجود دارد که وظیفه انتخاب عوامل ساخت فیلم را برعهده دارد، یادآور شد: «وظایف مسئول کستینگ سینمای هالیوود با حقوق های بالا را در اینجا دستیاران کارگردان بی هیچ دستمزدی، انجام می دهند. زمانیکه در سینمای ما سمت مسول کستینگ حذف می شود، عملاً دستیاران کارگردان این وظیفه را برعهده می گیرند که باعث شده است تا مافیایی در سینما شکل گیرد و اشتباهاتی صورت گیرد.»
این دستیار کارگردان در ادامه تصریح کرد: «به عنوان مثال من دستیار فلان کارگردن هستم و در نظر دارم افرادی را به پروژه او معرفی کنم. در صورتیکه نسبت با فردی غرض شخصی داشته باشم، او را به پروژه معرفی نمی کنم و این شیوه بسیار نادرست است و باید کانالیزه شود. در صورتیکه افراد در این حرفه شناخته شده و صاحب نام باشند مرتکب چنین اشتباهی نخواهند شد. متاسفانه در سینمای ایران دستیاران باسابقه و بی تجربه همه برای آثار سینمایی انتخاب عوامل را انجام می دهند.»
احسان سجادی حسینی با اشاره به اینکه اکنون در حال نگارش فیلمنامه ای است، گفت: «چند هفته ای است که با پروژه ای همکاری نمی کنم و مشغول نوشتن فیلمنامه هستم. «زاپاس» آخرین اثری بود که در آن به عنوان دستیار کارگردان بوده ام. در سریال «قرعه» نیز حضور داشته ام که عید نوروز پخش خواهد شد.»
وی با ذکر نکته ای در پایان صحبت هایش یادآور شد: «تفاهم نامه ای مابین دستیاران کارگردان و مرکز مستند تجربی منعقد شد که بر اساس آن امکان ساخت فیلم کوتاه در اختیار دستیاران قرار گیرد. مراحل آن طی شد اما پیگیری از سوی مرکز مستند صورت نگرفت. گاهی اقداماتی به این شکل انجام می شود اما در میان مسیر رها می ماند.»

ارسال نظر

شما در حال ارسال پاسخ به نظر « » می‌باشید.