چند وقتی است که مستند مسابقه«ضدگلوله» به روی آنتن مستند می‌رود. مستند مسابقه‌ای که در این مدت کم طرفداران بسیاری پیدا کرده است و جوانان بسیاری را علاقه‌مند به حضور در این برنامه کرده است.

به تازگی با مهدی ماهان یکی از کارگردانان این برنامه گفت‌وگو کرده‌ایم که در ادامه می‌خوانید:

****

تسنیم: آقای ماهان مستند مسابقه «ضد گلوله» از نظر فرم و تا حدودی محتوا شبیه مستند مسابقه «فرمانده‌» است؛ خودتان چقدر قائل به این دیدگاه هستید؟

سعی ما این بود که مستند مسابقه«ضد گلوله» شبیه «فرمانده» نشود؛ البته ایدۀ اصلیِ ضدگلوله از قسمت پنجم «فرمانده3» گرفته شده است که در آن قسمت با جنگ با سامانه لیزری را داشتیم. شاید اندک شباهت «ضد گلوله» به «فرمانده» بخاطر این باشد که سازندگانشان دقیقاً همان افراد هستند، چه عوامل ایده پردازی و چه عوامل فنی.

فرمانده و ضدگلوله هر دو مستند مسابقه نظامی هستند به همین خاطر است که مقداری ناگزیز هستم به شباهت میان این دو برنامه. ولی از نظر ساختار و کارکرد برنامه، تقریباً دو شکل کاملاً متفاوتی هستند چون ضدگلوله در یک جغرافیای کوچک­تر ولی با کمیتِ بیشتری کار می­‌شود. یعنی مسابقه فرمانده هر سری 10 قسمتی را حدود یکسال و نیم، دو سال ما می­‌سازیم ولی ضدگلوله به تناسب ساختارش که ساختارِ جمع و جورتری است در حال حاضر فصل اولش در 13 سری، 5، 6 قسمتی در زمان کمتری ساخته شده است.

تسنیم:هر سری یک گروه هستند؛

بله. در 10 سری مقدماتی هر سری یک گروه هستند که از هر سری دو نفر به مرحلۀ نیمه‌­نهایی راه پیدا می­‌کنند که بعد ما دو سری هم نیمه نهایی داریم و بعد از آن یک سری هم فینال خواهیم داشت، یعنی آن 20 نفر دو تا 10 نفر می­‌شوند که 5 نفر، 5 نفر با هم مبارزه می‌­کنند و یک فینال نهایی هم خواهیم داشت که نیمه‌­نهایی در امتداد هم در 10 سری مقدماتی در نوروز پخش خواهد شد.

تسنیم: جوان‌ها علاقه‌ بسیار به این گونه مسابقات دارد؛ چرا که هم هیجان انگیز است و هم جذاب است؟ مُرّ ایده اولیه «فرمانده» و «ضد گلوله» از کجا نشأت می‌گیرد؟

اگر بخواهیم از نقطه‌ای شروع این گونه برنامه‌ها صحبت کنیم، باید از در مورد ژانرها سخن به میان آوریم. اکثر شبکه‌­های مهم تلویزیون­‌های مهم دنیا، وزنه­‌های اصلیِ هر شبکه رئالیتی‌شو که ما این را در تلویزیون ایران نداشتیم تا حدود 6 سال پیش چیزی به نام رئالیتی‌شو نبود. آغازگرش شاید آقای ابوطالب بود با مجموعۀ سرزمین دانایی بعد از آن با فرمانده جدی شد، یعنی ما در فرمانده می‌توانیم داعیۀ این را کنیم که جدی­ترین رئالیتی‌شو بود که شروع شد. تفاوتِ رئالیتی‌شو با مستند و گیم تبیین کنیم که در خلاصه‌ترین شکل ممکن که بتوانم بگویم این است که در رئالیتی‌شو کارکتر برای ما خیلی مهم است، ما کارکترها و آدم­های واقعی داریم که در موقعیت­‌های ساختگی قرار می­‌گیرند و در موقعیت­‌های نمایشی قرار می­‌گیرند یک مقدار آن توسط گروه کارگردانی هدایت می­‌شود و از آن به بعد مستند است و کارکترها تصمیم می­گیرند در این موقعیتِ خلق­ شده چه کاری کنند و چه کاری نکنند، تفاوتش با گیم هم این است، در گِیم و مسابقه نفر مهم نیست یک گروه آبی، یک گروه قرمز با هم مسابقه می­‌دهند مانند هر مسابقه ورزشی، چون در مسابقه ورزشی مانند فوتبال یا هر چیز دیگری مهم نیست نقر که گل را زد چه شخصیت و چه کارکتر و روحیه­‌ای دارد و حسش بعد از این گل چیست ولی در رئالیتی‌شو این‌هاست که به طور کل زمینه­ سازِ یک پدیدۀ جذاب می­‌شوند به نام درام و که اصلِ جذابیتی که برای جوانان وجود دارد همین درام است، یعنی این جذابیتی است که فقط برای جوانان نیست برای همه است به ویژه جوانان. این درام به تناسبِ سوژۀ رئالیتی‌شو که مثلاً کار ما نظامی و هیجان­ انگیز است می­‌شود رئالیتی شو برای جوانان. اگر یک رئالیتی‌شویی مانند مجموعۀ «خانۀ ما» می‌شود رئالیتی شو برای خانواده‌ها.

تسنیم: بخشی که بسیار در مستند مسابقه«ضد گلوله» جلوه نمایی می‌کند دکوپاژ دقیق دوربین‌ها است. چطور با تعدد زیاد دوربین‌هایتان به این دکوپاژ دست یافتید؟

فیلمبرداری ضدگلوله بسیار پیچیده است به خاطر اینکه ما با 10 شرکت­ کننده طرف هستیم. شاید در کار این موضوع مشخص نشود، مشخص نشدن آن هم از حُسن کار است. ما در صحنه­‌های عملیات همزمان بیش از 20 دوربین داریم که همزمان فیلمبرداری می‌کنند، 10شرکت­ کننده هستند که هر کدام یک دوربین مستقل دارند، یعنی یک دوربین همراه آنها پای به پای آنها فیلمبردار می‌دود و هر جا او رفت دوربین هم می­‌رود و دو دوربین هم هستند که از بیرون کلِ کار را به صورت پلان­های باز خواهند گرفت که می­­‌شود 12 تا، دو هلی­‌شات داریم که نمای هوایی را می­‌گیرد و بالغ 8 دوربین داریم که روی اسلحه و کلاه­‌ها است و ما واقعاً در تدوین با 21 لاین و تصویر سروکار داریم از یک صحنۀ مشترک که جدا از اینکه تدوین کار بسیار پیچیده و عجیب می­‌کند و دوستانی که متخصص هستند می­‌دانند 21 لاین ویدیو از یک واقعه 10 نفره یعنی چه، هدایتش هم در صحنه خیلی سخت است و تدوین کردن آن بهتر است بگوییم دیوانه­‌کننده است.

تسنیم: به طبع وقتی 21 لاین تصور دارید به جای تدوینگر نیازمند یک تیم تدوین هستید. چه گروهی مسابقه«ضد گلوله» را تدوین می‌کنند؟

درست است، مدیریت تیم تدوین ما در سری اول آقای فروتن بودند ولی در حال حاضر کلیت کار دست آقای مهدی مهرنیا است ولی مدیریت تدوین این کار حدوداً بیش از 10 نفر تدوین­گر دارد به علاوه 3، 4 نفر دستیار یعنی یک تیم 13، 14 نفره هم درگیر تدوین این کار هستند، برای اینکه ما در این فشار زمانی بتوانیم به پخش برویم و به این صورت است که هر قسمت را یک نفر تدوین می­‌کند و این وظیفۀ مجری تدوین است ولی در کار محسوس نیست تفاوتِ تغییر آن آدم­‌ها یعنی یک نفر مسئول یک­دست کردن اینهاست و در صحنه هم طبعاً این حجم دوربین خیلی کار پیچیده‌­ای است، یعنی در حداقل ممکن دوربین­ها در کادر هم بیایند، یک جاهایی از کار شاید یک فیلمبردارهایی خیلی کم ببینید ممکن است یک نقدی هم وارد شود چرا فیلمبردارها دیده می­‌شدند در هر قسمت شاید دو سه باری دیده می­‌شوند ولی وقتی می­‌گوییم ما در صحنه 20 دوربین داشتیم می­‌گویند واقعاً شاهکار کردید با این حجم دوربین و فیلمبردار، بعد ما به ازای هر دوربین یک صدابردار داریم یعنی ما در صحنه 10 فیلمبردار داریم و حدوداً 10 نفر هم صدابردار، یعنی صدابردارها هم دنبال آن فرد می­‌دوند و هر شرکت­ کننده­‌ای در عملیات ما می­‌دود، یک فیلمبردار و یک صدابردار هم همراه آن می‌دوند. این دویدن‌ها را در کنار دمای بیش از 47 درجه بگذارید.

تسنیم:کجا تصویربرداری کردید؟

در پادگانی به نام پادگان 20 رمضان دقیقاً پشت شهرک سینمایی دفاع مقدس تیم زرهی 20 رمضان.

تسنیم:در حال حاضر چند قسمت را ضبط کردید؟

6 سری از کار رکورد شد و 4 سری دیگر هم در شرف ثبت­­ نام هستیم که هر کسی علاه‌مند باشد می­‌تواند ثبت­ نام کند یعنی نهایتاً تا 30 شهریور که 4 سری باقیمانده را در مهرماه فیلمبرداری خواهیم کرد.

تسنیم: چگونه می­‌توانند ثبت­ نام کنند؟

سایت ما، به فارسی سرچ کنند مسابقه ضدگلوله، اولین سرچ گوگل است و در سایت تمام مراحل توضیح داده شده است که باید ویدیویی بفرستند و ما از ویدیوها انتخاب می­‌کنیم و مصاحبه می­‌کنیم و 4 سری باقیمانده مقدماتی را هم در مهرماه فیلمبرداری می‌کنیم و ان شاءالله در آذرماه 3 سری نیمه­‌نهایی و فینال را فیلمبرداری می­‌کنیم.

تسنیم: شما چرا این کار سخت را برای ساختن انتخاب کردید

مستند سازی شغل ما است و سختی‌های آن را دوست داریم.ما تجربه ساخت سه فصل از فرمانده را دارم، فرمانده دو، سه و چهار، آنها بسیار سخت بود من تا الان فکر می­‌کردم فرمانده سخت­‌ترین پروژه­ای است که می­‌شود انجام داد تا اینکه ضدگلوله را انجام دادم، ضدگلوله به نظرم از نظر تولیدی، به خاطر حجم کار نه به خاطر مدل کار، خیلی سخت­‌تر است، حالا این را ضرب­در کمیت کنید، یعنی ما حدود 8 ماه یک شب در میان روی آنتن هستیم و این عدد را شما به هر فیلمسازی بگویید لرزه به تنش می­‌افتد که بیش از هفتاد  قسمتِ 40، 50 دقیقه­ای را، هر کاری، آسان­ترین ژانر حتی یک برنامه ترکیبی که یک مجری بیاید پشت میز صحبت کند، وقتی در این کمیت 70، 80 قسمتی قرار بگیرد کار سختی می­‌شود چه برسد به چنین پروژه­ای.

من دنیای شخصیت­‌هایم را خیلی دوست دارم. ما در 10 سری از «ضدگلوله» با 100 نفر انسان متفاوت رو به رو هستیم که هر کدام برای خود دنیایی متفاوت دارند و حدود یک هفته با ما زندگی می‌کنند. ما با صدها نفر از استانهای مختلف برای شرکت در این برنامه مصاحبه کردیم و شنیدن داستانهایشان برایمان جذاب بود.