در روزهای پایانی هفته دفاع مقدس و در حالی که عراق این روزها درگیر مسئله مهمی به نام تجزیه‌طلبی شده‌است، جا دارد تلویزیون سراغ یکی از معدود آثار ارزشمند تولیدشده درباره دفاع از یکپارچگی کشور پیش از آغاز جنگ تحمیلی  برود.  

ابراهیم حاتمی‌کیا فیلم «چ» را بر اساس ۴۸ ساعت حضور دکتر چمران در کردستان ساخت. اوایل سال ۵۸، کردستان ایران به دلیل فعالیت شدید گروهک‌های ضد انقلاب دچار التهاب بود و با حمایت دولت بعث عراق، ضد انقلاب می‌خواست کردستان را از ایران جدا کند. حضور دکتر چمران و پیام تاریخی امام خمینی(ره) آزادسازی شهر پاوه، نقطه عطفی در تاریخ ایران بعد از انقلاب است؛ جایی که مردم کردستان دوشادوش نیروهای نظامی کشور، گروهک‌های مسلح ضد انقلاب را شکست دادند. تنها اثر قابل‌تأمل سینمای ایران درباره مبارزه جمهوری اسلامی با بحث تجزیه‌طلبی و حمایت مردم کردستان از یکپارچگی کشور، فیلم «چ» است. ابراهیم حاتمی‌کیا در «چ» به خوبی تمایز میان نیروهای ضد انقلاب را که در ظاهر برای دفاع از مردم کردستان و در باطن برای ضربه‌زدن به اتحاد ملی کشور و خدمت به دشمن دست به اسلحه برده بودند، به تصویر کشیده است. دفاع مردم محلی پاوه در مقابل هجوم نیروهای ضد انقلاب و حمایت از نیروهای نظامی کشور در نبرد با نیروهای تجزیه‌طلب، در این فیلم به خوبی به نمایش گذاشته شده است.

«چ» نشان می‌دهد که اگر مقاومت و ایثار امثال شهیدان اصغر وصالی، مصطفی چمران و تیمسار فلاحی نبود، ممکن بود امروز سرنوشت کردستان ایران چیزی شبیه اتفاقات بالکان در دهه ۹۰ میلادی شود؛ اتفاقاتی که گفته می‌شود رژیم‌صهیونیستی و غرب به دنبال پیاده‌سازی آن در کردستان عراق است. موضوعاتی مانند اتفاقات ابتدای پیروزی انقلاب و التهاب‌های سیاسی در مناطق کردنشین ایران، بسیار محدود و سربسته در تولیدات هنری و به خصوص در سینما دیده شده‌اند. حتی پرداختن به جنگ در غرب کشور، در سینمای دفاع مقدس کمرنگ‌تر از پرداختن به عملیات‌های جنگی در جنوب و خطه خوزستان بوده‌است. در سال‌های اخیر به غیر از فیلم «اشک سرما» که نگاهی انسانی به جنگ دارد، فیلم‌های «شورشیرین»، «ایستاده در غبار» و «چ» از فیلم‌هایی هستند که به نحوی به مبحث تجزیه‌طلبی ضد انقلاب در غرب کشور پرداخته‌اند.

 اهمیت دادن به چنین آثاری می‌تواند برای نسل امروز جامعه که کمتر از وقایع سال‌های ابتدایی استقرار جمهوری اسلامی باخبر است، به خنثی‌سازی برخی تبلیغات دروغین درباره واقعیت‌های کردستان کمک کند.

* جوان