چهارمین لیگ بازی‌های رایانه‌ای کشور به نام لیگ خلیج فارس از ۶ تا ۱۶ شهریور در رشته‌های مختلف در برج میلاد در حال برگزاری است. در گزارش پیش رو با نگاهی آسیب‌شناسانه به این رویداد نظر کرده‌ایم.

در قالب بازی‌های خارجی رشته‌هایی که در لیگ بازی‌های رایانه‌ای کشور ارائه شده است بازی‌هایی چون: Clash Royal, PES ۲۰۱۸, FIFA ۲۰۱۸, Counter Strike قابل مشاهده هستند و بازی‌های ایرانی نیز شامل: کوییز آو کینگز و پسرخوانده (بازی‌های موبایلی داخلی) می‌شوند. شرکت‌کنندگان این لیگ حدود ۷هزار نفر برآورد می‌شوند که بیشتر آن‌ها جوانان و نوجوانان کشورمان هستند که جامعه بازیگران حرفه‌ای یا به اصطلاح Gamer‌ها که مخاطبین مستقیم بازی‌های رایانه‌ای (موبایل، کنسولی و PC) به شمار می‌روند محسوب می‌شوند.

رویداد‌های رقابتی بازی‌های رایانه‌ای دارای اهمیت زیادی هستند و در واقع این رویداد‌ها فرصت معرفی گیمر (Gamer)‌های حرفه‌ای جدید، محلی برای ارزیابی مخاطبین بازی‌ها و سنجش واکنش‌ها در برابر بازی‌های عرضه شده می‌باشند. جدا از این موارد بازی‌هایی که در این رویداد‌ها مورد رقابت قرار می‌گیرند، از نوعی تبلیغ یا عرضه آزادانه و وسیع برخوردار می‌شوند.

لیگ یا رقابت؟
اگر چنین مسابقاتی به صورت حرفه‌ای برگزار شود حتماً موارد فوق‌الذکر محقق می‌شود و سبب همگرایی میان تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان بازی‌ها خواهد شد. درواقع می‌توان مسابقات حرفه‌ای گیم را رویدادی جذاب برای ترویج مصرف بازی‌ها نیز دانست. اما چهارمین لیگ بازی‌های رایانه‌ای کشور حاوی هیچ‌یک از این ویژگی‌ها نیست. اشتباهات زیادی در این رویداد به چشم می‌خورد که از بدیهی‌ترین آن‌ها می‌توان به نحوه نامگذاری آن اشاره کرد. اطلاق واژه لیگ به این مسابقات اشتباه بوده و واژه مسابقات یا رقابت‌ها با محتوای این رویداد متناسب‌تر است، زیرا لیگ به مجموعه مسابقاتی اطلاق می‌شود که در مدت زمان طولانی‌تر از ۱۰ روز برگزار شود و در آن باشگاه‌ها و تیم‌های شرکت‌کننده به صورت حرفه‌ای و منسجم شرکت می‌کنند. در حالی که در این لیگ بازیکنان عمدتاً به صورت انفرادی با یکدیگر رقابت می‌کنند!

انتخاب بازی‌های رقابتی نیز از دیگر اشتباهات این لیگ به شمار می‌رود. برخی از این بازی‌ها خارجی بوده و انتخاب آن‌ها به معنی تأیید و تبلیغشان در این رویداد توسط بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای است. بازی‌هایی مثل Clash Royal که بازی با آن به خروج ارز از کشور (در شرایط گرانی سرسام‌آور ارز‌های خارجی) منتهی می‌شود. این انتخاب خود علامت سؤال بزرگی ایجاد می‌کند، اما سؤال بزرگ‌تر انتخاب بازی موبایلی پسرخوانده است.

بازی‌هایی که دیده نشدند
انتخاب این بازی در واقع به معنی تبلیغ غیرمستقیم و گسترش بازار مخاطبین آن می‌باشد. شاید خوانندگان و مخاطبین این نوشتار آشنایی چندانی با این بازی نداشته باشند. بازی پسرخوانده یک بازی موبایلی ایرانی محصول استودیو بازی‌سازی پاییزان است. بازیگر در این بازی باید برای برتری بر سلطه مافیا و گنگستر‌ها بر شهر و پیروزی بر آن‌ها و همچنین گرفتن انتقام، با آن‌ها مبارزه کند. اشرار و خلافکاران، شخصیت‌های بازی پسرخوانده هستند و از طراحی ظاهری گرفته تا دیالوگ‌های آنها، این موضوع قابل مشاهده است. جای تأسف و تعجب است که چنین بازی‌ای برای رقابت بازیگران (Gamer) برگزیده شده آن هم در شرایطی که بسیاری از تیم‌های بازی‌ساز جوان کشورمان بازی‌های جالب و در خور توجه تولید کرده‌اند. بازی‌هایی که داستان، طراحی و محتوای بسیار مناسبی نیز دارند و نیازمند حمایت و پشتیبانی برای دستیابی به جمعیت بیشتری از Gamer‌ها هستند، هیچ‌یک انتخاب نشده‌اند. بازی‌هایی مثل: مبارزه در خلیج عدن ۱ و۲، عملیات انهدام، خاله قزی، آمیرزا، باقلوا، صاعقه، شتاب در شهر۲، پروانه و والیبال حرفه‌ای که از کیفیت و محتوای مناسبی برخوردار هستند. علت انتخاب بازی زرد و ضعیفی، چون پسرخوانده که احتمالاً تنها به دلیل تعداد دانلود آن در کافه بازار برگزیده شده است نامشخص است. لازم به ذکر است برخی از دیالوگ‌های این بازی کاملاً اروتیک بوده و به عنوان مثال در جریان بازی یکی از شخصیت‌های زن (شهین تک‌تیر)، با جمله‌ای اروتیک و فرستادن یک بوسه از بازیگر دیگر حمایت می‌کند!

شخصیت‌پردازی ضعیف این بازی در مقایسه با بازی‌های برگزیده و زیبای ایرانی، چون مبارزه در خلیج عدن یا خاله قزی که شخصیت‌پردازی خوبی داشته و از عناصر هنر بومی، چون موسیقی و طراحی بصری چشم‌نواز بهره گرفته‌اند مجالی برای بحث باقی نگذاشته است. اما با وجود تمام این موارد، بازی پسرخوانده از سوی بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای برای این رویداد در نظر گرفته شده است.

اهمیت شخصیت‌پردازی
درک اهمیت شخصیت‌پردازی در بازی‌های رایانه‌ای را می‌توان با توجه به مفاهیم: همذات‌پنداری، الگوپنداری و تقلید، آموزش رفتار و مفاهیم درک نمود. درواقع یکی از دلایل شهرت و موفقیت بازی‌ها به دلیل موفقیت در تیپ‌سازی و شخصیت‌پردازی کاراکتر‌های بازی است.

بررسی اکثر بازی‌های موفق و پرتیراژ رایانه‌ای نشان می‌دهد اکثر آن‌ها دارای شخصیت‌ها و پرسوناژ‌های تأثیرگذار (از نظر مثبت و منفی) بوده‌اند، اشخاصی مانند Price, Soap در Call of duty، Alex Hunter در Fifa ۲۰۱۷. حال این موارد را با شخصیت‌هایی مثل کامبیر پستونک، داوود کپسولی، شهین تک‌تیر و... در بازی پسرخوانده مقایسه کنید. لیگ بازی‌های رایانه‌ای کشور نقطه ضعف بزرگ دیگری نیز دارد و آن جوایز این لیگ است. رویداد‌هایی که توسط بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای برگزار می‌شوند جوایز خاص و عجیبی دارد. مانند هفتمین جشنواره بازی‌های رایانه‌ای تهران، اسفند ماه ۱۳۹۶، که به برندگان تندیس غزال زرین و حواله ۲۵۰ هزار تومانی به تاریخ اردیبهشت سال بعد، به عنوان جایزه اهدا شد. این رویداد نیز از این قاعده مستثنی نیست. جوایز چهارمین لیگ بازی‌های رایانه‌ای کشور همگی غیرنقدی است و شامل کیبورد و موس مخصوص بازی تا حواله خرید از یک سایت فروش لباس می‌شود. جالب است در شرایط کنونی کشور جوایز غیرنقدی که احتمالاً توسط اسپانسر‌های رویداد تهیه شده، برای برندگان در نظر گرفته شده است. اختصاص ارقام مناسب به بخش جوایز برای جذابیت بیشتر این مسابقات و افزایش شمار شرکت‌کنندگان آن مؤثر خواهد بود؛ امری که امسال محقق نشد. شاید علت اصلی آن عدم اختصاص رقم مورد نظر، توسط بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای بوده است و این احتمال هنگامی جدی‌تر می‌شود که برگزاری رویداد پرهزینه‌ای، چون TGC توسط بنیاد در نظر گرفته شود. بی‌گمان TGC هزینه بسیار زیادی برای بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای به عنوان برگزارکننده آن داشته است. رویدادی که چندین مهمان خارجی از کشور‌های مختلف جهان را به ایران کشاند و هزینه اسکان، پذیرایی و گردش و حمل و نقل آن‌ها را متقبل شد. محاسبه این هزینه‌ها که برخی از آن‌ها به دلار نیز بوده است موضوع را روشن‌تر می‌کند.

بهتر بود به جای توجه بی‌حد و حصر به برگزاری رویدادهایی، چون TGC و صرف هزینه برای آن، به رویداد‌های داخلی با محوریت جامعه Gamer‌ها و بازی‌سازان کشورمان التفات شود تا شاهد رونق صنعت گیم کشور باشیم.