به گزارش سینماپرس، مراسم گرامیداشت «سیدضیاءالدین دری» صبح امروز در فرهنگسرای انقلاب با حضور هنرمندان، رسانه‌ها و خانواده مرحوم دری برگزار شد.

در ابتدای مراسم عباس سلیمی نمین پژوهشگر تاریخ گفت: باید تقارن بزرگداشت شهید رییسعلی دلواری اسطوره مبارزه با انگلیس و کارگردان زحمتکش ما را که درباره استعمار انگلیس فیلمی ساخته است، گرامی داشت.

وی افزود: برای انگلیسی ها که جهان تحت سلطه آنها بود بسیار سخت بود که ملتی برابر آنها مقاومت کند و تبدیل به یک مدل شود از همین رو برای شکستن ملت ایران حرکت های زشتی از خود بروز می دهند برای مثال کارهایی برای تجزیه ایران می کنند. آنها در تلاش هستند هم به لحاظ کیفیت و هم کمیت ایران را دچار مشکل کنند.

سلیمی نمین عنوان کرد: امروز سالگرد آغاز جنگ دوم ما با روس ها هم است البته در این قضیه انگلیس ها نقش اساسی داشتند تا ایران تجزیه و ملت دچار یاس شوند.

وی گفت: ملت ایران وقتی توانست بزرگترین قدرت را در عرصه های مختلف به زانو دربیاورد یک عداوتی شکل گرفت و انگلیسی ها خواستند ملت ایران را بشکنند اما وقتی تاریخ را مطالعه می کنیم می بینیم علی رغم انجام کارهای غیراخلاقی توسط انگلیسی ها، ملت ایران هرگز براساس توهم آنها عمل نکرده بلکه مجددا جوانه زده، ایستاده و نهضت ملی شدن صنعت نفت را شکل داده است.

سلیمی نمین اظهار کرد: امروز عزم بدخواهان ملت ایران این است که کاری کنند تا ما نتوانیم جوانه بزنیم و منافع نامشروع آنها در سایر کشورها محقق شود. کارنامه ما نشان می دهد که ملتی نیستیم که با یک کودتای نظامی یا گسترش سختی ها و مشکلات مادی، شأن و منزلت خود را از دست بدهیم و این برای دشمن ما کاملا روشن است از همین رو می بینیم این بار بسیار متفاوت عمل کرده و همه ابزارها را به خدمت گرفته اند.

این پژوهشگر تاکید کرد: ملت ایران توانسته الگویی برای کسانی باشد که می خواهند شأن و منزلت خود را احیا کنند البته شاید برخی ضعف ها در مدیریت ها باعث دیده نشدن این مسایل شود. امیدوارم در ارتباط با این شخصیت معاصر و آن شخصیت تاریخی یعنی رییسعلی دلواری تامل کنیم.

در ادامه مراسم یکی از نوادگان رییسعلی دلواری که به تحصیل در دانشگاه بوستون آمریکا پرداخته است، روی صحنه آمد و سخنانی درباره استکبارستیزی بیان کرد.

عزت الله ضرغامی در این برنامه ضیاءالدین دری را قهرمان بی‌بدیل مبارزه با انگلیس در عرصه فرهنگ و هنر دانست و گفت: اگر رئیسعلی دلواری را قهرمان مبارزه با انگلیس بدانیم که در صحنه نظامی با شجاعت بلامنازع خود مقابل ددمنشی‌های انگلیسی پیش تاخت. مرحوم دری با یک هوشمندی و دقت نظر سریال‌های ماندگاری همچون کیف انگلیسی و کلاه پهلوی را به منصه ظهور رساند تا مبارزه فرهنگی و هنری‌اش با زورگویی‌ها و دیکتاتوری انگلیس آموزه‌ای باشد تا نسل آینده بهتر این شخصیت استعمار را بشناسد.

وی تصریح کرد: بسیاری از کارگردانان ما در ساخت یک اثر تاریخی که بایستی رسالت وفاداری و تعهد خود به تاریخ را همچون رسالت هنری‌شان رعایت کنند همواره در آثارشان یک چهره‌ای رتوش شده است اما ضیاءالدین دری پیش قراول نمایش بدون رتوش چهره انگلیس به مردم و نسل‌های جدید بود که او را قهرمان عرصه فرهنگ و هنر در مبارزه با استعمار انگلیس می‌دانیم.

ضرغامی سه ویژگی برای آثار سیدضیاءالدین دری برشمرد و خاطرنشان کرد: کارهای مرحوم دری ویژگی منحصر به فرد داشتند؛ یکی بزم هنری آثار بود که آنقدر با دقت نظر و مبتنی بر یک سناریوی قوی و علمی بود در کنار آن از حفظ جهت‌گیری‌های ملی اسلامی و انقلابی غافل نشد. علاوه بر توجه به این بایدها و ضرورت‌های هنری و فرهنگی سیدضیاءالدین همیشه در پرداخت‌های سینمایی و تلویزیونی‌اش به دست مخاطب حداکثری توجه جدی داشت.

رئیس اسبق سازمان صدا و سیما با اشاره به برخورداری مرحوم دری از یک روحیه درویش‌مسلکی پاک، سالم، بسیط و فطری بااخلاق که اصلا به دنبال تبرد و جایگاه باز کردن بر روی خودش نبود تاکید کرد: برخی از کارها انجام می‌شوند تا گروهی خودشان را معرفی کنند امروز در فضای مجازی نام آنها را سلبریتی می‌گذارند که متاسفانه به ویترین جامعه هنری تبدیل شده و خوب نیست که برخی مواضع را امروز در صفحه‌های مجازی خودشان می‌گیرند و به هدفشان نقد و رفع آن مشکل و معضل اجتماعی و سیاسی نیست بیشتر مقاصد خودپسندی و دیده شدن دارند اما سیدضیاءالدین دری کلاه پهلوی و کیف انگلیسی را ساخت ولی خودش را حذف کرد چون می‌خواست ارزش هنر، فرهیختگی، شاخص‌های انسانی و بشری و اصل مبارزه با بیگانه و بیگانه‌پرستی مطرح شود.

وی با انتقاد به یکسری پرداختهای ناملموس و دم‌دستی پیرامون مبارزه با استعمار و انگلیس تصریح کرد: کسی که کیف انگلیسی و کلاه پهلوی را می‌بیند واقعا در عمق وجودش احساس می‌کند که انگلیسی‌ها چه خیانتها و سلطه‌طلبی‌هایی را در تاریخ برجای گذاشته‌اند اما برخی سریال طنز ساخته شه‌اند و خیلی دم دستی به نکاتی از ظلم و جور انگلیس پرداخته‌اند مثلا اشاره می‌کردند این کار انگلیسی‌هاست...! در واقع با این کار حق مطلب ادا نشد شاید بیشتر این مبارزه غیرواقعی و مضحک به تصویر کشیده شد.  دری با همه وجود خیانت‌های انگلیس را به نمایش درآورد و برای مردم هم این تصاویر و هنرنمایی‌ها باورپذیر بود. او در عین ارائه تحریف‌های و قرائت‌های مختلف تاریخی، تاریخ را روشن و شفاف در اختیار نسل جدید گذاشت.

ضرغامی ساخت اثری چون کیف انگلیسی و کلاه پهلوی را سخت و دشوار دانست و افزود: یکی از دشواریهای فیلمسازان تاریخی وفاداری به جهت‌گیری‌های دینی، ملی و اسلامی است که این کار سخت را دری هنرمندانه به منصفه ظهور رساند هم وفادار به جهت‌گیری‌ها بود و هم مخاطب را در نظر داشت. من معتقدم در آینده شخصیت سیدضیاءالدین دری بیشتر در اذهان عمومی معرفی خواهد شد و مردم بیشتر قدردان پرداخت‌های فرهیخته، علمی و انسانی این کارگردان ماندگار تاریخ تلویزیون و سینمای ایران خواهند بود.

در بخش دیگری از مراسم، محمدحسین لطیفی، مهدی فرجی و نوه رییسعلی دلواری روی صحنه آمدند و عزت الله ضرغامی تابلویی منقش به چهره مرحوم دری به علی و نوید دری اهدا کرد.

در ادامه مهدی فرجی مدیر اسبق شبکه یک، محمدحسین لطیفی کارگردان، امیرعلی دانایی بازیگر، جهانگیر الماسی بازیگر و نوید دری برای بیان خاطراتی از «کیف انگلیسی» و ضیالدین دری روی صحنه آمدند.

لطیفی در این بخش گفت: ناآگاهی انسان های مشرق زمین درباره استعمار زیاد است و باید آنها را آگاه کرد و همین امر دغدغه ضیاالدین دری بود. امیدوارم روحیه او در دیگران تکرار شود.

این نویسنده و کارگردان سینما بیان کرد: وقتی به بیمارستان رفتم و او را ملاقات کردم اصلا دوست نداشتم باور کنم که او از این بیماری رهایی پیدا نمی کند. امیدوارم جوان های ما بتوانند از تلاش و زحمت او الگو بردارند و بتوانیم در درازمدت شاهد تکثیر او باشیم.

فرجی به عنوان دیگر سخنران مراسم اظهار کرد: دری غریب شش، هفت سال مشقت های زیادی برای ساخت «کلاه پهلوی» کشید. او صبر و دقت کرد تا کار او کم ضعف باشد چراکه ساخت سریال تاریخی سخت است. او یک کارگردان مولف بود و خودش فیلمنامه هایش را می نوشت و درباره شرایط و دورانی که می خواست درباره آن فیلم بسازد شناخت و تحلیل داشت. دری از روایت تاریخ نمی گذشت اما سریال هایش در عین حال جذابیت داشت.

فرجی عنوان کرد: یک بار گلایه گونه درباره «کلاه پهلوی» با دری صحبت می کردم و به او گفتم در این چندسال سریال های بسیاری ساخته شد، او به من گفت: کارهای بزرگی روی زمین مانده کارهایی که می تواند برای یک ملت درس باشد بنابراین باید با همین دقت در تاریخ جستجو کرد.

این مدیر رسانه ملی در پایان سخنرانی گفت: بهمن یا دی ماه سال ۹۶ قرار بود او سریال «پهلوان خشمگین» را بسازد که درباره یک قهرمان ملی بود اما از همان موقع بیماری او شروع شد البته در عین حال قرار بود سریال «سردار سنجرخان» را بسازد اما افسوس که زمان به او این فرصت را نداد. امیدوارم این آثار نصفه نماند چراکه این ۲ فیلمنامه آماده هستند.

سپس جهانگیر الماسی ضمن تسلیت به خانواده دری اظهار کرد: تمام تلاش هایی که می کنیم برای این است که یادگاری از خودمان به عنوان یک انسان بگذاریم البته خیلی از ما رفیق های شیطان هستیم. من با دری در اوایل دهه هفتاد بیشتر همنشین شدم البته در سال ۶۱ پژوهش فیلمنامه ای تحت عنوان «سرنوشت قانون» را داشتیم. من به دنبال «سرنوشت قانون» بودم چون حرف های زیادی داشت. با این وجود در سال ۷۵ روایتی برای دری درباره امیرکبیر پیدا کردم اما در نهایت تصمیم گرفتیم هرکسی راه خودش را برود.

وی درباره دری گفت: او نان حلال خورد و تلاش کرد آثار ماندگاری را به جا بگذارد.

پس از صحبت‌های الماسی، امیرعلی دانایی بازیگر سینما و تلویزیون در سخنانی اظهار کرد: درباره دری حرف زدن برای من سخت است چراکه من سال ها با او زندگی کردم. روزی که او برای ساخت سریال «کلاه پهلوی» به من زنگ زد من در حد تیزرهای تبلیغاتی کار می کردم اما به دفتر او رفتم و نتیجه این امر این شد که نقش اول سریال را به من داد و هفت سال در این پروژه آموزش داشتم.

وی افزود: حق مطلب درباره دری ادا نشد چراکه ما در دوره بدی زندگی می کنیم؛ در دوره نخبه کشی. حس می کنم شرایط را به گونه ای پیش می برند که افراد باسواد و تاثیرگذار قدرت حرکت نداشته باشند. چرا باید دری بعد از ۲ سریال بزرگ پنج سال در خانه بنشیند در حالی که او چند پروژه به تلویزیون ارایه داد اما به او می گفتند کار با دری در دستورکار نیست. جالب است که حتی یک مراسم بزرگداشت در قید حیات برای او برگزار نکردند و حتی سریال او را هم بازپخش نکردند.

دانایی عنوان کرد: جایزه ای که دیروز از جشنواره آسیاپاسفیک گرفتم به دری تقدیم می کنم چراکه او بسیار برای من زحمت کشید.

نوید دری هم توضیح داد: پدر من در ۲ جا تشییع شد و کسی باورش نمی شد این حجم از جمعیت به مراسم او بیایند. سیزده سال بود که پدرم را با نام «پدر» صدا نکردم بلکه به او آقای دری می گفتم چراکه در این مدت با هم همکار بودیم. او حتی در آخرین لحظات عمرش هم درباره کارها صحبت می کرد.

وی عنوان کرد: پدرم فیلمنامه ای درباره جنگ داشت اما به دلیل اینکه برخی نمی خواستند او فیلمی درباره جنگ بسازد این فیلمنامه بیست سال خاک خورد.

نوید دری اظهار کرد: نمی توانم درباره رابطه پدر و فرزندی صحبت کنم بیشتر من یک استاد را از دست دادم. بزرگترین ناراحتی من این است که تنها در دوران بیماریش توانستم نقش فرزندی را ایفا کنم و ۱۲ سال بیشتر با او همکار بودم.