با یک بررسی ساده میتوان به این نتیجه رسید که غلبه فرم بر محتوا میتواند تأثیر بسزایی آن هم در آثار مذهبی و دینی داشته باشد که در نتیجه تغییر ذائقه مخاطب و دلزدگی او را به همراه دارد، ما به همین خاطر با «مهدی کریمی» کارگردان نمایش «به روی نی» درباره این موضوع و ساختار نمایش گفتوگویی را انجام دادهایم که از نظرتان میگذرد.
ابتدا درباره شکلگیری نمایش «به روی نی» بگویید که قصه و ماهیت آن چگونه به وجود آمد؟
ما سال «۹۲» گروه تئاتری به نام «دوران» را تشکیل دادیم و تصمیم گرفته شد که در هر ژانری که نمایشی تولید میشود در این میان برای یک نذر دلی همه ساله در ایام محرم و صفر نیز یک تئاتری روی صحنه برود که به اجرای محدود ۴ الی ۵ شب بسنده میکردیم، اما امسال با توجه به شرایط اقتصادی و معیشتی مردم تصمیم گرفته شد که با اراده محکم و بیشتری از سالهای گذشته فعالیت کنیم و تعداد اجراهای بیشتری داشته باشیم، تئاتر «به روی نی» نمایشی بالحن و ظاهر تاریخی که در فضایی سوررئال ماجرای سر مطهر حضرت سیدالشهدا (ع) بعد واقعه عاشورا را روایت میکند.
فرم و محتوا در آثار نمایشی به نظر شما تا چه اندازهای اهمیت دارند؟
به نظر من درحال حاضر متأسفانه تنها مواردی که در نمایشهای کنونی روی صحنه میروند که از اهمیت مناسبی برخوردار نیستند، «فرم ومحتوا» میباشد. با یک بررسی بر اجراهای فعلی میتوان به این نتیجه رسید که به جز اتلاف وقت و کامل کردن دقایقی از اوقات فراغت هیچ سودی برای مخاطب به همراه ندارد. بنده معتقدم زمانی که مخاطب از سالن خارج میشود، باید حداقل یک موضوعی برای تفکر حتی برای دقایقی را به همراه خود داشته باشد که متأسفانه این مسئله را در نمایشهای امروزی کمتر شاهد هستیم و این درحالی است که این معضل در حوزه سینما نیز وجود دارد که صرفاً برای تفریح و اوقات فراغت آثار سینمایی سخیفی ساخته میشود که در این میان این نکته را نباید فراموش کرد که یکی از اهداف هنر پر کردن اوقات فراغت بوده، اما این تنها هدف هنر نیست.
آیا تئاترهای امروز فرم بر محتوا غلبه پیدا کرده یا به اصطلاح تئاترها فرمالیستی هستند؟
کاملاً با فرمایش شما موافقم. در ۹۰ درصد نمایشهایی که امروزه روی صحنه میروند، فرم بر محتوا غلبه کرده و آنقدری که کارگردانها به فرم توجه میکنند دقت نظر مناسبی در محتوای اثر خودشان ندارند که این موضوع باعث تغییرذائقه مخاطب و حتی دلزدگی او نسبت به تئاتر میشود.
ارزیابی شما درباره اخلاق و معنویت در کار هنری و اینکه این دو مقوله تا چه اندازه اهمیت دارند، چگونه است؟
به نظر بنده اخلاق و معنویت در تمام امور و فعالیتهای یک جامعه از اهمیت والایی برخوردار است، به این دلیل که در وهله اول تئاتر یک فعالیت گروهی به حساب آمده و در فعالیتهای گروهی اخلاق و معنویت برای پیشبرد اهداف آن گروه حرف اول را میزند، ویژگی دوم با توجه به اینکه تئاتر با مخاطب به طور مستقیم ارتباط دارد، طبیعتاً همانند هر رسانه دیگری میتواند در اشاعه اخلاق و معنویت جامعه خود اثرگذار باشد.
نسبت جامعه و تئاتر را چگونه میبینید؟
خوشبختانه با توجه به کثرت فعالیتهای مجازی و تعدد سالنهای نمایشی قشر بیشتری از مردم با تئاتر ارتباط مناسبی پیدا کردهاند، اما در این میان تعدد سالنهای نمایشی معایب جبران ناپذیری هم به همراه داشته که بنده به شدت به این موضوع منتقدم و نگران آینده تئاتر کشور نیز هستم، به این دلیل که سالنهای خصوصی برای فعالیت اقتصادی خود به هر اجرایی بدون توجه ویژه به محتوای آن مجوز اجرا میدهند که ناخوشایندتر از این مسئله، سالنهای دولتی نیز برای عقب نماندن در این رقابت نسبت به انتخاب آثار خود تغییر رویه داده و آثاری را که صرفاً گیشه خوبی دارند ملاک انتخاب خود قرار میدهند.
در پایان صحبت خاصی دارید؟
فقط در آخر میخواهم از «بنیاد فرهنگی روایت فتح» تشکر ویژهای داشته باشم که اگر حمایتهای این عزیزان نبود، شاید نمایش «بهروی نی» به این شکل به مرحله اجرای خود نمیرسید.
ارسال نظر