به گزارش سینماپرس، مدت زمان چندانی از ظهور پی در پی شبکه‌های مجازی نمی‌گذرد و در این میان شاید شبکه‌هایی همانند فیسبوک، تلگرام، توئیتر و اینستاگرام به دلیل امکانات و قابلیت‌های ویژه و استقبال مردم از آنها بهترین امکان و وسیله برای جمع‌آوری اطلاعات از کشورهای مختلف باشند.

گزارش استراتژی ملی آمریکا (The National Intelligence Strategy) در سال ۲۰۱۰ بر ضرورت سرمایه گذاری در عرصه شبکه‌های اینترنتی و سایت‌های اجتماعی صحه می‌گذارد.

پس از فروکش کردن تب و تاب استفاده از فیسبوک، اینستاگرام پای به میدان گذاشت و توانست کاربران زیادی را در سراسر جهان جذب کند و بر اساس آماری که در دی ماه سال گذشته منتشر شد اینستاگرام در ایران ۲۴ میلیون کاربر دارد. البته با توجه به گسترش استفاده از گوشی‌های هوشمند احتمال افزایش این آمار بسیار زیاد است.

استقبال ایرانیان از شبکه‌های همانند اینستاگرام در حالی است که «جینا هاسپل» مدیر سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا (سیا)، در فروردین ماه سال جاری از اختصاص منابع بیشتر در امور مرتبط با ایران و روسیه خبر داد.

مدیر سی‌آی‌ای (سیا) در سخنرانی خود در دانشگاه آبرن در ایالت آلاباما گفته بود: طی سال گذشته، تیم رهبری ما گام‌هایی در راستای بهبود توانایی سی‌آی‌ای برای مقابله با چالش‌های پیش رو برداشت و تلاش‌های ما در حال نتیجه دادن است. زمان، پول و خلاقیت بیشتری صرف مقابله با سرسخت‌ترین دشمنان آمریکا شده است.

مدیر سی‌آی‌ای گفته است: پس از سال‌ها تأخیر به دلیل معقول تاکید بر مبارزه با تروریسم پس از یازدهم سپتامبر، سرمایه گذاری ما بر امور روسیه و ایران تقویت شده است.

در همین رابطه این سازمان جاسوسی اقدام به راه اندازی صفحه خود در اینستاگرام کرده و در اولین اقدام عکسی از یک میز کار در دفتر مرکزی خود منتشر کرده است.

رمزگشایی بی بی سی از عکس سازمان سیا در اینستاگرام

پس از انتشار این عکس، بی بی سی که دشمنی آن برای ملت ایران ثابت شده است اقدام به رمز گشایی این عکس نموده و در توضیح آن می‌نویسد: تصویری که در اینستاگرام سیا منتشر شده میزی را با اشیا گوناگونی از جمله اسکناس‌های خارجی و کلاه‌گیس نشان می‌دهد.

این تصویر در مقر این سازمان در لنگلی ویرجینیا گرفته شده است. به نظر می‌رسد چالش این است که اشیا داخل عکس را شناسایی کرد.

یک سخنگوی سازمان سیا به شبکه خبری سی بی اس گفته است که بسیاری از این اشیا به کارکنان فعلی این سازمان تعلق دارند.

جینا هاسپل، رئیس سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا گفته است باز کردن حساب کاربری در اینستاگرام بخشی از تلاش‌های این سازمان برای به روز شدن در عصر دیجیتالی است.

بی بی سی در رمز گشایی خود از این تصویر اقدام به شماره گذاری اشیایی موجود در آن کرده و نوشته است:

۱- گیاه که می‌تواند اشاره‌ای به مأموران مخفی سیا در خارج باشد

۲- ساعتی که ساعت ۸:۴۶ دقیقه را نشان می‌دهد، زمانی که در حملات یازده سپتامبر، هواپیما به برج شمالی مرکز تجارت جهانی اصابت کرد

۳- نقشه چین یکی از مهم‌ترین رقبای آمریکا در آسیا

۴- جغد طلایی در اشاره به آتنا، الهه خرد در یونان باستان

۵- چیزی که شبیه سنگ طلسم (تعویذ) است که معمولاً برای دفع شر است و شاید نمایانگر خطراتی است که مأموران سیا با آن روبه‌رو هستند

۶- اثر هنری که تونی مندز را نشان می‌دهد. آنتونیو جوزف (تونی) مندز، مأمور سابق سازمان سیا بود که عملیات نجات شش دیپلمات آمریکایی از تهران را برنامه‌ریزی و اجرا کرد

۷- دکمه سردست که احتمالاً برای راحتی مأموران سیا برای شناسایی همکارانشان است

۸- یک کلاه‌گیس خاکستری که احتمالاً توسط مأموران مخفی استفاده می‌شود

۹- یک کارت شناسایی با تصویر رئیس سیا

۱۰- ساکی برای از بین بردن اسناد و مدارک

قابلیت‌های شبکه‌های اجتماعی برای جاسوسی

تا کنون گزارش‌ها و مستندات زیادی درباره قابلیت شبکه‌های اجتماعی و گوشی‌های هوشمند برای جاسوسی منتشر شده است. واقعیت این است که انتشار بیش از یک صد پایان نامه در مقطع دکترا و کارشناسی ارشد با موضوع نقش فیسبوک و توئیتر در تغییرات اجتماعی در دانشکده‌های نظامی و امنیتی غرب، برگزاری صدها ساعت نشست تخصصی در اتاق فکرهای آمریکایی و هزاران مقاله در روزنامه‌های مختلف، همه و همه نشان از تأثیر پررنگ این رسانه‌های نوین در شکل دهی افکار عمومی جهان دارد.

«جولیان آسانژ» صاحب سایت ویکی لیکس در این رابطه می‌گوید که شبکه‌های ارتباط جمعی در فضای اینترنت بزرگترین و خطرناک‌ترین شبکه جاسوسی و اطلاعاتی است که انسان آن را ابداع کرده و از زمان آغاز تاریخ به وجود آمده است. چرا که کاربران استفاده کننده از این شبکه، اطلاعات و تصاویر و فیلم‌های ویدئویی و نظرات و دیدگاه‌ها در رابطه با خود و دیگر دوستان و محیط اجتماعی خود را به صورت مجانی به این شبکه می‌سپارند، اطلاعاتی که غالباً مطالب مهم و مفید و قابل اعتماد هستند.

برای مثال روزنامه الحیات نیز درباره شیوه‌های جدید جاسوسی موساد می‌نویسد: فیسبوک منبع اطلاعاتی مهمی برای موساد است، این سرویس جاسوسی از طریق فیسبوک از اوضاع فلسطینی‌ها مطلع می‌شود و اطلاعات موجود در کامپیوترهای شخصی افراد را به دست می‌آورد.

فیسبوک و توئیتر تنها برنامه‌های جاسوسی در میان مردم نیستند؛ برنامه‌های پیام رسان در بستر تلفن همراه، مانند واتس اپ، وایبر، تلگرام، اینستاگرام و… نیز برای سرویس‌های جاسوسی دشمنان همان نقش فیسبوک را ایفا می‌کند.

مطالعه «شورای مطالعات اطلاعاتی مدیترانه» در سال ۲۰۱۲ نشان می‌دهد که استفاده از رسانه‌های اجتماعی به مثابه ابزاری پیشرو و جدید در جمع‌آوری اطلاعات تاکتیکی از منابع آشکار است.

یکی از محققان به نام «جوزف فیتساناکیس» در این رابطه می‌گوید: ما نشان می‌دهیم که فیسبوک، توئیتر، یوتیوب، و دیگر شبکه‌های اجتماعی از دید سازمان‌های اطلاعاتی به عنوان کانال‌های شدیداً باارزشی برای کسب اطلاعات به حساب می‌آیند.

گزارش شورای اطلاعات ملی آمریکا NIC که هر چهار سال یک بار منتشر می‌شود، در سال ۲۰۰۹ تحت عنوان «رویکردهای جهانی در سال ۲۰۳۰، دنیاهای جایگزین» به این موضوع اشاره می‌کند که فرد مجازی استفاده کننده از شبکه‌های اجتماعی و فضای مجازی به انسان فعال و تأثیرگذار در عرصه سیاست داخلی تبدیل می‌شود و نقش و قدرت ژئوپلیتیک در عرصه بین الملل خواهد داشت.

«جوزف نای» نظریه پرداز جنگ نرم نیز معتقد است که قدرت سایبری نقش اساسی در مسلط کردن دولت آمریکا بر تمام جهان ایفا می‌کند. قدرت نرم قوی‌ترین سلاح استفاده شده در جبهه جنگ نرم است.

«هنری کسینجر» از مهمترین و تأثیرگذارترین شخصیت‌های آمریکایی می‌گوید که انقلاب در دنیای ارتباطات و اطلاعات اولین اتفاق در تاریخ است که می‌تواند این تعداد گسترده عناصر را به ابزاری برای طراحی و پیگیری و رصد تحرکات با یک زبان تکنولوژیک تبدیل می‌کند.

بر اساس اسنادی که روزنامه نیویورک منتشر کرده است، سرویس‌های امنیتی آمریکا روزانه میلیون‌ها تصویر از سایت‌های ارتباط جمعی دریافت می‌کنند تا بتوانند ویژگی‌ها و چهره‌های موجود در این تصاویر را بشناسند. آژانس امنیت داخلی آمریکا اقدام به جمع‌آوری تعداد بسیار زیادی از این تصاویر می‌نماید و علاوه بر این، نامه‌های الکترونیک و نامه‌های دست نویس و کنفرانس‌های ویدئویی و موارد دیگر در ارتباطات در شبکه مجازی را نیز رهگیری می‌کند.

* عبدالحمید بیاتی