به گزارش سینماپرس، مستند «مهین» روایتی متفاوت از اولین قاتل سریالی زن ایران است که به شیوه بازسازی تولید شده است. در این مستند که تازه ترین اثر خانه مستند انقلاب اسلامی است به شخصیت پیچیده‌ مهین قدیری پرداخته شده است.

این مستند که برای اولین بار در جشنواره سینما حقیقت به نمایش در آمد، موفق شد در رتبه دوم آرای مردمی قرار بگیرد. هم‌چنین شب گذشته در جشنواره بین‌المللی فیلم شهر موفق به دریافت جایزه بهترین فیلم، بهترین کارگردانی و بهترین دستاورد هنری شد. مستند بازسازی «مهین» در بین ۵ مستند ایرانی حاضر در جشنواره جهانی فجر قرار داشت و به رقابت با آثار بین المللی پرداخت.

این مستند قرار است که به زودی در بخش هنر و تجربه اکران شود تا عموم مردم نیز بتوانند آن را ببینند.   گفتگویی با کارگردان این مستند داریم که در زیر منتشر می‌شود:

­­­مستند داستانی، بهترین انتخاب برای یک سوژه جنایی بود

محمد حسین حیدری، کارگردان فیلم «مهین» در گفتگو با خبرنگار فرهنگی باشگاه خبرنگاران پویا در مورد انتخاب ژانر مستند داستانی برای این فیلم و بیان یکی از مهم‌ترین اتفاقات جنایی چند سال اخیر کشور گفت: ژانر مستند داستانی یکی از بخش‌هایی است که کمتر در ایران کار شده است و مستندهای بازسازی کمی داریم که به موضوعات جنایی بپردازد. از نظر من، فرق چندانی بین فیلم مستند و داستانی نیست و هر کدام به شیوه‌ای داستان خود را روایت می‌کنند.

چرا «مهین قدیری» برای ساخت مستند انتخاب شد؟

وی در مورد انتخاب سوژه مهین به عنوان تنها قاتل سریالی زن در ایران گفت: خاطرم هست سال ۹۴ با مهدی مطهر صحبت می‌کردیم و تصمیم گرفتیم که یک مجموعه با محوریت قاتلان سریالی کار کنیم که در نهایت پنج نفر را انتخاب کردیم برای مثال اصغر قاتل، خفاش شب و ... که در بین آنان «مهین قدیری» سوژه جذابیت‌تری برایمان بود چرا که اولا تنها زن قاتل سریالی ایران است و دوما از نظر زمانی به ما نزدیک‌تر بود. همان‌طور که می‌دانید ماجرای مهین مربوط به سال‌های ۸۷-۸۸ یعنی ۱۰ سال پیش در شهر قزوین است که من در آن جا مشغول به تحصیل بودم. اولین برخورد من با این موضوع در آن زمان بود. خاطرم هست ترس زیادی در بین مردم قزوین ایجاد شده بود.   علاوه بر این، مهین به شرایط امروز جامعه ما بسیار نزدیک بود. از این جهت که مشکلات و سختی‌های زندگی و اجتماع و بی‌توجهی به خیلی از مسائل باعث می‌شود که افراد تغییرات بسیار عجیب و غریبی داشته باشند. مهین یک مادر معمولی بود که دو فرزند داشت اما واقعا چه اتفاقی می‌افتد که او تبدیل به یک قاتل زنجیره‌ای می‌شود؟ در حقیقت، خیلی از مسائل اجتماعی، هر چند کوچک باشد، ممکن است باعث تغییر مسیر زندگی یک شخص بشود.

در یک سوژه جنایی ساخت مستند به مراتب سخت‌تر از فیلم داستانی است

این کارگردان و مستندساز بیان داشت: به نظرم انتخاب ژانر مستند برای سوژه‌های جنایی، انتخاب بسیار سختی است چرا که وقتی یک فیلم داستانی راجع به این موضوع می‌سازید، می‌توانید بگویید که از این داستان اقتباس کرده‌ام و تخیل نیز در آن وارد شده است اما هنگامی که یک مستند می‌سازید باید بیش‌تر مراقب باشید چرا که فیلم باید بر پایه مستندات ارائه شود. جالب است بدانید که قبل از دسترسی به پرونده مهین، این قالب را برای این فیلم انتخاب کرده بودیم. ما در آن زمان حتی نمی‌دانستیم که تا چه اندازه می‌توانیم تصویر آرشیوی از مهین داشته باشیم اما قالب مستند داستانی به ما کمک کرد که بتوانیم بخش زیادی از اتفاقات موجود در این داستان را بیان کنیم.

چه اتفاقاتی باعث شد که سرنوشت مهین عوض شود؟

حیدری در مورد روند زندگی مهین و تبدیل شدن او به یک قاتل زنجیره‌ای گفت: یکی از دغدغه‌هایی که در ساخت این مستند برایمان مهم بود، جنبه اجتماعی آن است. ممکن است که افراد خاصی بتوانند اختلاس کنند اما مقوله قتل و تبدیل شدن به قاتل ممکن است برای هر کسی رخ بدهد. مسائل زیادی دست به دست هم داد تا چنین سرنوشتی برای مهین به وقوع بپیوندد که از نگاه جامعه شناسی و روانشناسی قابل بررسی می‌باشد. در فیلم یک دیالوگ مهم داریم. آقای سرهنگ عطایی  می‌گویند که انتخاب مهین بین خوب و بد نبود بلکه انتخابش بین بودن و نبودن بود. گاهی اوقات یک کنش اجتماعی ممکن است تبعات بعدی بسیار زیادی داشته باشد که خودمان از آن آگاهی نداریم. مثلا یک بوق بی‌جا باعث ناراحتی یک راننده شده و این ناراحتی به صورت زنجیره‌ای پیش می‌رود تا شاید اتفاق جبران‌ناپذیری را رقم بزند.

مستند باید به سبد کالایی فرهنگی مردم اضافه شود

کارگردان مستند مهین به حضور این مستند در بخش هنر و تجربه و اکران عمومی در این بخش اشاره کرد و گفت: تقریبا می‌توان گفت که قبل از هنر و تجربه، به غیر از تلویزیون جایی نبوده است که فیلم های مستنددر آن به نمایش دربیایند و مردم آن را ببینند. به نظرم این بخش، نقطه آغازی برای ژانر مستند است که وارد چرخه اکران شده و به عنوان بخشی از سبد کالای فرهنگی مردم قرار گرفته است.

مستند مهین، فیلم شهر است

محمد حسین حیدری در بخش دیگری از صحبت‌های خود به حضور این مستند در جشنواره حقیقت و موفقیت آن در آرای مردمی این جشنواره اشاره کرد و گفت: مستند مهین برای اولین بار در جشنواره حقیقت دوازدهم به نمایش درآمد و موفق به کسب رتبه دوم بهترین اثر از نگاه مردم شد. البته باید بگویم که نسخه‌ای که در مستند حقیقت به نمایش در آمد با نسخه‌ای که در جشنواره شهر پخش شد، تفاوت داشت. مثلا نسخه جشنواره حقیقت، ۱۰۶ دقیقه بود در حالی که در جشنواره شهر آن را کوتاه کردیم و ۹۴ دقیقه شد. این که این فیلم نتوانست در بخش داوری، نظر داوران را جلب کند، مساله‌ای سلیقه‌ای است و به آرای آنان مربوط است. من این موضوع را پذیرفتم و می‌گویم که قرار نیست فیلم من در هر جشنواره‌ای جایزه بگیرد. فکر می‌کنم اینکه این مستند توانست در جشنواره شهر دیده شود، برایمان بهتر بود چرا که مستند مهین فیلم شهر است. داستان آدم‌هایی که در آن زندگی می‌کنند و اتفاقاتی که برای آنان رخ می‌دهد.

مستندی جدید از یک قاتل سریالی دیگر

وی در مورد سختی‌های قضایی دسترسی به پرونده مهین گفت: این موضوع تا قبل از این که توسط ما به تصویر کشیده شود، به فکر مستندسازان دیگری نیز رسیده بود و اما به دلیل مشکلات و موانع قانونی که در این راه داشتند از ادامه آن منصرف شدند. ما پرونده مهین را ساده به دست نیاوردیم و از سال ۹۴ تا ۹۶ به دنبال جزئیات پرونده بودیم که این امر با همکاری رسانه قوه قضاییه محقق شد. فیلم بعدی ما به یکی دیگر از قاتلان زنجیره‌ای می‌پردازد که در حال حاضر نام آن را نمی‌توانم اعلام کنم.

نسخه تلویزیون مهین به زودی در سیما

او در پایان، از آماده شدن نسخه تلویزیونی مستند «مهین» خبر داد و گفت: بر اساس توافقی که داشته‌ایم، در صورتی که تلویزیون ممانعتی برای پخش آن نداشته باشد، یک مجموعه ۴-۵ قسمتی ۲۵ دقیقه‌ای را در رسانه ملی پخش خواهیم کرد. در این مجموعه جزئیات بیش‌تری از پرونده مهین را نمایش خواهیم داد. امیدوارم که بتوانیم این مستند را در تلویزیون پخش کنیم و اگر امکان‌پذیر نبود، به پخش آن در فضای اینترنتی فکر خواهیم کرد. در پایان باید از آقای مهدی مطهر و خانه مستند که باعث ساخته شدن فیلم مهین شدند، تشکر می‌کنم.    

گفتنی است عوامل ساخت مستند مهین عبارت است از: کارگردان و تحقیق و پژوهش، محمد حسین حیدری، تهیه کننده، مهدی مطهر، بازیگر: اعظم عرفانی، تدوین: محمد حسین حیدری، زهره احمدوند، نویسنده: مهدی اسدزاده، مدیر فیلمبرداری: مهدی آزادی، صدابردار: حسن شبانکاره. این مستند در خانه مستند انقلاب اسلامی تهیه شده است.