به گزارش سینماپرس تلویزیون یکی از مهمترین رسانه هایی است که در تمامی کشورهای جهان حکومت ها و دولت های مختلف برای آن جایگاه ویژه ای در نظر گرفته شده است چرا که این رسانه فراگیر که در هر خانه ای یافت می شود و تأثیرات زیادی روی عامه مردم به جای گذاشته و به همین دلیل همواره به این رسانه به عنوان یکی از حساس ترین دستگاه های تبلیغاتی کشورها نگاه می شود.

از سال ها قبل مدیران و سیاست گذاران سیمای جمهوری اسلامی ایران با هدف جذب حداکثری مخاطبان رسانه ملی اقدام به تولید سریال هایی با عنوان سریال های مناسبتی کردند که در ایامی همچون ماه مبارک رمضان، عید نوروز، ماه محرم، دهه فجر و... آثاری را برای مخاطبان پخش می کردند که متناسب با حال و هوای آن ایام بود. طی سال های ابتدایی این قبیل آثار به دلیل عدم وجود شبکه های ماهواره ای فارسی زبان، عدم پیشرفت تکنولوژی، تعداد بسیار کم شبکه های تلویزیونی و... استقبال خوب مخاطبان را در پی داشتند اما رفته رفته با تکثر تعداد شبکه های تلویزیونی و ماهواره ای و آمدن ابزار و ادوات جدید و وجود رسانه های مختلف گرایش مردم نسبت به این گونه سریال ها و برنامه ها بسیار کمتر شد.

بسیاری از کارشناسان دلیل اصلی عدم توجه مخاطبان به برنامه های تلویزیونی و به ویژه سریال های مناسبتی را به دلیل عدم وجود خلاقیت و به روز شدن آثار تولید شده در سیما می دانند و معتقدند با گذشت هر سال، تولیدات تلویزیون روندی رو به زوال را پیش رو می گیرد و این برای یک رسانه ملی ضعف بزرگی محسوب می شود.

بسیاری کارشناسان بر این باورند که سریال های ماه رمضان امسال بی کیفیت، ضعیف و تکرار آثار گذشته بودند که نابسامانی های امور مالی و به هم ریختگی اوضاع اداری و اجرایی و جا به جایی مدیران و نبود برنامه سازان حرفه ای و هنرمندان صاحب نام از عوامل اصلی بی برنامگی و نداشتن فیلم و سریال جدید و قوی و جذاب سیما است.

تعدادی دیگر با بر شمردن مشکلات ناشی از عدم تناسب موضوعی، استفاده از تعداد محدودی از کارگردانان و فیلمنامه نویسان نورچشمی، تقلید از سریال های غربی و شتاب زدگی دلیل اصلی افول سریال های مناسبتی دانستند.

تقلید و کلیشه پردازی، عدم کوشش برای ارتقای سطح فرهنگی و علمی جامعه، استفاده از بازیگران و سوژه های تاریخ مصرف گذشته، شوخی های اروتیک و بی توجهی به سبک زندگی ایرانی-اسلامی از جمله مواردی بود که منتقدان و کارشناسان نسبت به آن ها اتفاق نظر داشتند.

در همین رابطه ۷ تن از سینماگران و کارشناسان فرهنگی کشور آقایان: امیرحسین شریفی، مهدی احمدی، مهدی امینی خواه، مسعود آب پرور، دکتر امان الله قرایی مقدم، امرالله احمدجو و مهدی باقربیگی با سینماپرس گفتگو کردند که ماحصل نظرات ایشان برای اطلاع بیشتر مخاطبان گرامی در ذیل نقل شده است.

امیرحسین شریفی تهیه کننده سینما و تلویزیون در خصوص سریال های ماه مبارک رمضان سال جاری گفت: متأسفانه امسال هم همچون چند سال اخیر ما شاهد تولید یک سری سریال هایی بودیم که از ضعف شدید ساختار و محتوا رنج می بردند و نتوانستند انبوه مخاطبان را پای تلویزیون بنشانند؛ بنده معتقدم سریال های ضعیف رسانه ملی مردم را به سمت تماشای سریال های مستهجن و مبتذل شبکه های ماهواره ای سوق داده است و این مسأله ای بسیار خطرناک است. من نمی دانم مدیران رسانه ملی با کدام تدبیر و درایتی پول های بیت المال را این چنین به آتش می کشند و سریال هایی تولید می کنند که عاری از هر جذابیتی هستند؟ امروزه بخش عمده ای از مردم به سمت تماشای سریال های شبکه های ماهواره ای فارسی زبان نظیر «جم» روی آورده اند و میزان مخاطبان شبکه های ماهواره ای به مراتب از میزان مخاطبان رسانه ملی بیشتر شده است. متأسفانه حتی برخی افراد مومن و معتقد هم به سمت تماشای سریال های ماهواره ای روی آورده اند و این مطلب بسیار دردآور است چرا که این سریال ها سرشار از بدآموزی هستند و جامعه و بنیان خانواده را به سمت انحطاط و تباهی می کشانند.

مسعود آب پرور کارگردان سینما و تلویزیون نیز در این رابطه اظهار داشت: اگر امروزه استقبال چندانی از سریال ها به ویژه سریال های مناسبتی صورت نمی گیرد به دلیل ضعف های ساختاری و محتوایی آن ها و عدم تطابق با ذائقه و نیاز مخاطبان امروزی است از این رو فرم و محتوای سریال های تلویزیونی باید بر اساس ذائقه مخاطبان امروز باشد تا بتوان آن ها را با برنامه های نمایشی در رسانه ملی آشتی داد. مدیران تلویزیون هرچه دیرتر تقلا کنند در آینده حسرت بیشتری خواهیم خورد! مدیران باید آگاه باشند که رسانه باید در دل جامعه بوده و از جریانات روز دور نباشد؛ ما باید فرم و محتوا را بر اساس زمانه جلو ببریم. این اتفاقی است که برای رسانه های تصویری در هر کشوری الزامی است!

دکتر امان الله قرایی مقدم جامعه شناس و استاد دانشگاه در خصوص سریال های ماه مبارک رمضان سال جاری گفت: سریال ها واقعیات اجتماعی را بیان نمی کنند و پیام مردمی ندارند؛ اصولاً نه تنها سریال ها که عموم هنرها در کشور دارای چنین وضعیتی هستند به نحوی که می توان بر این امر صحه گذاشت که هنر ایران در خدمت جامعه نیست و از این رو مردم وقتی تصویری از خودشان در آثار هنری نمی بینند از آن گریزان می شوند. مدیران و سیاست گذاران رسانه ملی باید درصدد آن باشند تا رنگ شادی را به آثار تلویزیونی برگردانند؛ ما باید نسل جوان را به سمت تلویزیون جذب کنیم تا از ماهواره ها و فضای مجازی آموزه هایی مغایر با اهداف ملی، فرهنگی و دینی مان دریافت نکند. هجوم فرهنگ و تمدن غربی به جامعه ما بسیار فراتر از آن چیزی است که تصور می کنیم و اگر این هجوم ادامه پیدا کند تا چند سال آینده هیچ اثری از هویت ملی برای ما باقی نخواهد ماند و مدیران رسانه ملی باید به این اخطار توجه ویژه داشته باشند.

مهدی احمدی عضو انجمن منتقدان و نویسندگان سینمای ایران نیز در این راستا گفت: چندسالی است سریال های مناسبتی در حال افول جدی هستند و پیروی این اتفاق سریال های ماه مبارک رمضان ۹۹ نیز یکی از دیگری بی حال تر تر و سرشار از ضعف های فاحش ساختاری و محتوایی بودند و نتوانستند آنطور که شایسته است مخاطبان را به سمت خود جذب کنند. یکی از بزرگترین اتفاقاتی که باعث لطمه زدن به سریال های مناسبتی شده این است که این سریال ها از نظر موضوعی هیچ تقارن مناسبتی با ایام پخش شان ندارند؛ مثلاً سریالی که در ماه مبارک رمضان پخش می شود هیچ نشانی از رمضان با خود به همراه ندارد و یا سریال نوروزی هیچ ارتباطی با نوروز ندارد و همین مسأله به خودی خود سبب ساز آن می شود تا مردم همذات پنداری چندانی با این سریال ها در ایام خاص نداشته باشند.

مهدی امینی خواه بازیگر سینما و تلویزیون در خصوص سریال های ماه مبارک رمضان سال جاری گفت: سریال های تلویزیونی برای جذب مخاطب باید با سلیقه جامعه و اتفاقات روز همگام شوند اما متأسفانه آنچه ما امروزه در تلویزیون و حتی سینما شاهد آن هستیم بی توجهی صرف به نیازهای روز جامعه است و فیلمسازان اغلب با پرداختن به مضامین و سوژه های تکراری و حتی کلیشه پردازی در ساختار آثارشان باعث قهر جدی مردم با فیلم های سینمایی و سریال های تلویزیونی شده اند! مسئولان باید آگاه باشند که اگر محصول نهایی تولید شده باب میل و سلیقه مخاطبان نباشد، تحقیقات جدی در زمان نگارش فیلمنامه وجود نداشته باشد، نیازهای روز جامعه در فیلمنامه گنجانده نشود و در یک جمله سریال یا فیلم نتواند در بحث مهم محتوا مخاطب امروزی را اقناع کند، آن اثر بی تردید با شکست جدی و بایکوت از سوی مردم روبرو خواهد شد.

امرالله احمدجو کارگردان سینما و تلویزیون نیز با انتقاد شدید نسبت به کیفیت پایین آثار تلویزیونی گفت: تقلید و کپی برداری از شبکه های ماهواره ای فارسی زبان، فقدان خلاقیت و صرف زمان اندک برای تولید، باعث افت شدید کیفی محصولات تلویزیونی شده به نحوی که کیفیت فوق العاده ضعیف آثار تلویزیونی به ویژه سریال های مناسبتی مردم را از تماشای برنامه های تلویزیون بری کرده است. در حالی که رقبای رسانه ملی در شبکه های ماهواره ای فارسی زبان با ساختن برنامه های جذاب برای مردم و نشانه گرفتن غرایز جوانان روز به روز در حال افزایش میزان مخاطب هستند و به صورت حساب شده و با برنامه ریزی قبلی درصدد آن هستند تا به اخلاق، فرهنگ و زبان و ملیت ما لطمه بزنند، ما تنها شاهد تماشای این اتفاقات تلخ و دردآور هستیم و هیچ کاری برای برون رفت از این اوضاع و احوال بغرنج انجام نمی دهیم.

مهدی باقربیگی بازیگر سینما و تلویزیون در خصوص سریال های ماه مبارک رمضان سال جاری گفت: باندبازی های رایج در سازمان صدا و سیما باعث افت شدید کیفیت آثار شده است؛ وقتی تنها تعدادی محدود تهیه کنندگان و فیلمسازان خاص می توانند با تلویزیون همکاری داشته باشند و شرایط برای حضور سایرین به شدت دشوار و طاقت فرسا است قطعا باید انتظار اتفاقات بدتر از این را هم داشته باشیم. سال ها پیش سریال های مناسبتی در ایام مختلف از جمله ماه مبارک رمضان، عید سعید نوروز، ماه محرم و... آنقدر مخاطب داشتند که بعضا حتی دورهمی ها و شب نشینی های فامیلی و دوستانه را هم تحت الشعاع خود قرار می دادند اما هرچه زمان گذشت به دلیل اینکه باندبازی های مفرط در تلویزیون وجود داشت از کیفیت این آثار کاسته شد و با افول و نزول سریال های مناسبتی مردم دیگر تمایلی برای تماشای این برنامه ها از خود نشان ندادند.