هفتمین دوره حراج ملی ایران سوم تیرماه با فروش ۴۲ میلیارد و ۴۲۴ میلیون تومان به کار خود پایان داد. مجموعه قلمدان و پاکت‌نامه (۲۱ قلمدان و ۲پاکت نامه) با ۹ میلیارد و ۶۰۰ میلیون تومان به فروش رسید تا عنوان گران‌ترین اثر این دوره را به خود اختصاص دهد.

این رویداد و آثاری که در آن فروخته شد، در روزهای پس از آن با حاشیه‌ها و مواضعی مواجه شد، در همین زمینه با محمود سالاری معاون امور هنری وزارت فرهنگ وارشاد اسلامی گفت‌وگو کردیم. وی معتقد است که حراج در حوزه هنرهای تجسمی یکی از اصلی‌ترین راه‌کارهای اقتصاد هنر است پس باید به اجرای آن کمک کنیم، زیرا این نوع رویدادها باعث می‌شوند چرخ اقتصاد هنر به حرکت درآید.

حراج ملی مجوز فعالیت دارد

محمود سالاری در گفت‌وگو با ایرنا درباره برگزاری حراجی ملی اظهار داشت: موسسه برگزارکننده حراج ملی اجازه فعالیت دارد، سالاری در ادامه افزود، حراجی و خرید و فروش آثار یک قانون دارد، اما خروج اثر از کشور قانون دیگری دارد، شخصی می‌خواهد یک قلمدان با قدمت ۵۰۰ ساله را بفروشد یا بخرد، منع قانونی ندارد، منع برای زمانی است که خریدار بخواهد این اثر را از کشور خارج کند، که قانون دیگری است. دوستان وزارت میراث فرهنگی مطالب را با هم مخلوط می‌کنند و حاصل خروجی را به گونه‌ای مطرح می‌کنند که گویی کار خلاف قانون صورت گرفته است، که اصلا خلافی انجام نشده است.

سالاری گفت: البته ممکن است در این حراجی اثری فروخته شود که اصالت ندارد، در این زمینه خریدار باید مراقبت کند زیرا اصالت سنجی ما در وزارت فرهنگ در همان حدی است که کارشناس می‌گوید.

وزارت میراث فرهنگی مطالب را با هم مخلوط می‌کند و حاصل را به گونه‌ای مطرح می‌کند که گویی کار خلاف قانون صورت گرفته، که اصلا خلافی انجام نشده استمعاون امورهنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: برگزار کننده از اتحادیه مربوطه مجوز گرفته و طبق قانون مصوب هیات وزیران، اتحادیه می‌تواند مجوز صادر کند. اینکه کسی در مقطع لازم باید حضور داشته باشد، اما غایب بوده است نباید دلیلی باشد که پس از آن مصاحبه کند و نظر بدهد کار انجام گرفته است، اگر هم مخالفتی است حداقل باید یک کارشناس و مسئول مرتبط اظهارنظر کند.

وی تصریح کرد: معمولا همه موزه‌ها در جهان آثار خود را چه قدمت‌دار و چه اعتباری به لحاظ ارزش مالی از حراجی‌ها تهیه می‌کنند و به نمایش می‌گذارند، و این اتفاق در همه حراج‌های دنیا مرسوم بوده و منعی هم ندارد.

معاون امورهنری وزارت فرهنگ وارشاد اسلامی افزود: اما اینکه اثر ارائه شده در حراج اصالت دارد یا نه، طبیعتا به عهده کارشناسان همان حوزه است. اگر کارشناسی اصالت یک اثر را تایید کرد، حرفش حجت است، ممکن است کارشناس دیگری بعدا اصالت این اثر را تشکیک کند، اما وقتی ما در حوزه اجرا هستیم باید در نقطه‌ای تصمیم بگیریم؛ نمی‌توان ۵۰ سال صبر کنیم تا اصالت یک اثر تایید یا رد شود.

حراج آثار تجسمی اصلی‌ترین راه رونق اقتصاد هنر است

سالاری حراج آثار را یکی از مراکزی دانست که باید در هر حوزه تجسمی به راه بیافتد تا اقتصاد آن حوزه حرکت کند و افزود: حراج در حوزه هنرهای تجسمی یکی از اصلی‌ترین راه کارهای اقتصاد هنر است پس باید به اجرای آن کمک کنیم، اما بقیه فرآیندها و روندها اگر در حراج رعایت نمی‌شود حتما باید مراقبت کرد و کارشناسی کرد، اما در انتها حرف کارشناس حجت است.

معاون امورهنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بیان کرد: ممکن است کارشناس هم اشتباه کرده باشد، همان طور که شاید یک پزشک در تشخیص بیماری اشتباه کند، ولی بالاخره حرف پزشک حجت است، ما به این سیستم معتقدیم و با همین سبک هم جلو می‌رویم.

نمی‌توانیم به هنرمندان صنایع‌دستی درجه هنری بدهیم/ هنرمندان به وزارت میراث‌فرهنگی مراجعه کنند

سالاری درباره اعطای مدارک هنری به هنرمندان صنایع‌دستی و هنرهای سنتی گفت: در مجموعه معاونت امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی شورای ارزشیابی هنرمندان در راستای اعطای مجوز درجه هنری فعالیت می‌کند و جلسات آن مرتب تشکیل می‌شود، در یک مقطع زمانی وزارت میراث‌فرهنگی مسئول اعطای مجوز به هنرمندان صنایع دستی و هنرهای سنتی شد و اعطای درجه هنری به آن وزارتخانه داده شد.

معاون امورهنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با اشاره به مراجعات و گلایه برخی هنرمندان در خصوص عدم تشکیل کارگروه مشخص در وزارت میراث فرهنگی برای ارزشیابی و درجه هنری گفت: وقتی استادی سالخورده و مجرب از هنرهای‌سنتی به ما مراجعه می‌کند و می‌گوید «در وزارت میراث‌فرهنگی به من درجه هنری ندادند» ناراحت می‌شوم اما نمی‌توانیم ارزیابی و اعطای مدارک آنها را انجام دهیم، طبق روال باید کارگروه اختصاصی ارزشیابی هنرمندان صنایع‌دستی و هنرهای‌سنتی تشکیل شود، نماینده وزیر و دبیر کارگروه و اعضای آن در رشته‌های مختلف در حوزه صنایع‌دستی و هنرهای سنتی حضور یابند و ارزیابی در وزارت میراث فرهنگی انجام شود.

وی با اشاره به ساختار جدید وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی گفت: اکنون وزرات میراث‌فرهنگی تشکیل شده، ساختار مشخص دارد و هنرمندان تخصصی صنایع‌دستی باید به آن وزارتخانه مراجعه کنند که امیدوارم با وجود کارگروه ارزشیابی هنرمندان در آن وزارتخانه، هنرمندان و اساتید بتوانند از برکات هنر و تجربه‌ای که در این سال‌ها اندوخته‌اند، بهره‌مند شوند و ما هم در این زمینه هر نوع همکاری لازم را انجام می‌دهیم، اما ما در معاونت هنری از نظر قانونی دیگر چنین اختیاری نداریم و نمی‌توانیم درجه هنری بدهیم.

با تفکیک میراث‌فرهنگی از وزارت فرهنگ، بودجه‌هایش هم تفکیک شد

معاون امورهنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تصریح کرد: هیچ ردیف بودجه‌ای برای اعطای مدرک درجه هنری به اساتید هنرهای دستی و سنتی و با این عنوان در اختیار وزارت فرهنگ و ارشاد نیست، از وقتی که میراث‌فرهنگی و گردشگری از وزارت فرهنگ تفکیک و مستقل شد همه منابع آن هم تفکیک شد و در اختیار سازمان وقت (وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی) قرار گرفت.