به گزارش سینماپرس سواد رسانه ای نوعی تکنیک عملی و مهارت بسیار ویژه است که در عصر حاضر یکی از مهمترین آموزش‌ها در جهان تلقی می‌شود. سواد رسانه ای به فرد این توانایی را می‌دهد که تحلیل مناسبی از مطالب منتشر شده در انواع شبکه‌های رسانه ای را داشته باشد.

روزانه مطالب بسیار زیادی در حوزه های اجتماعی، سیاسی و فرهنگی و یا حتی اخبار مربوط به افراد مشهور و بازیگران در طول روز انتشار می‌یابد که برخی از آنها شایعات فاحشی هستند و واقعیت ندارند. در سال های اخیر به وفور شاهد این موضوع بوده‌ایم که بسیاری از صحبت‌های افراد در شبکه‌های رسانه ای دچار تحریف می‌شود و با کم و زیاد کردن و منقطع کردن این سخنان مفهوم کلی مطلب و خبر کاملا عوض می‌شود.

در همین فتنه اخیر شاهد بودیم بسیاری از سلبریتی ها که در خط مقدم جبهه دشمنان نظام و انقلاب اسلامی حرکت می کردند با توجه به کمبود سواد رسانه ای در میان آحاد افراد جامعه با انتشار تصاویر و خبرهای غیر واقعی سعی در بحران آفرینی بیشتر اجتماعی و دعوت اغتشاش گران و آشوب طلبان به کف خیابان ها داشتند.

از این رو با توجه به اینکه رسانه ها به تدریج در حال افزایش نفوذ خود بر سبک زندگی افراد، آگاهی از واقعیت اجتماعی، فرهنگی و سیاسی و شکل دادن به ارزش های شخصی هستند مسئولان برخی نهادها مانند وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است که به مقوله بسیار مهم افزایش سواد رسانه ای اجتماعی ورود کرده و باعث ایجاد بصیرت بیشتر در میان مردم شوند چرا که شخصی که دارای سواد رسانه ای است ماهیت نقش ها و علکردهای رسانه ها و تامین کنندگان اطلاعات در جامعه را درک می کند و در دام فریب و شایعات دشمن نمیفتد.

در همین راستا با ۶ تن از کارشناسان فرهنگی، روزنامه نگاران، منتقدان و اساتید دانشگاه مطرح کشور آقایان: خسرو معتضد، عباس کریمی، منوچهر اکبرلو، مصطفی محمودی، شهرام خرازی ها و سرکار خانم لاله افتخاری گفتگو کردیم که ماحصل نظرات ایشان برای اطلاع بیشتر مخاطبان گرامی در ذیل نقل شده است.

• لزوم توجه به افزایش سواد رسانه ای/۱

  معتضد: در وهله اول مسئولان باید سواد رسانه ای خود را بالا ببرند سپس آن را به جامعه تسری دهند/ رسانه باید به جامعه بیداری و آگاهی دهد

خسرو معتضد مورخ و روزنامه نگار مطرح کشور در خصوص لزوم توجه به افزایش سواد رسانه ای جامعه و اهمیت داشتن سواد رسانه ای در فتنه های گوناگون گفت: در وهله اول مسئولان باید سواد رسانه ای خود را بالا ببرند سپس آن را به جامعه تسری دهند؛ مسئولان باید بدانند در دنیای امروز که دنیای رسانه ها است؛ سانسور دشمن رسانه محسوب می شود و عدم انعکاس درست و به موقع اخبار باعث می شود رقبا از این فرصت به نفع خود بهره برداری و سوءاستفاده کنند. رسانه ها می توانند احساسات وطن پرستی را در دل مردم زنده کنند. رسانه در تمام سازمان های دولتی باید نقش بیداری بخش و آگاهی بخش داشته باشد. ما نباید فراموش کنیم که یک ملت تاریخی هستیم؛ سر نگه داشتن هریک از مرزهای مان خون دادیم و باید از آن صیانت کنیم اما این باعث تأسف است که بخش کثیری از مردم کشور نسبت به تاریخ مان اطلاع چندانی ندارند و حتی نمی دانند زمان قرارداد ترکمانچای چند سال است! خوب همه این ها به دلیل کم کاری رسانه ها است و آن ها موظفند که مردم را به درستی از تاریخ کشور و آنچه در کشور می گذرد آگاه کنند.

• 

  لزوم توجه به افزایش سواد رسانه ای/۲

  کریمی: مقوله بسیار مهم آموزش سواد رسانه ای همواره از سوی متولیان رسانه ملی و وزارت ارشاد مغفول واقع شده است/ افزایش سواد رسانه ای ناملایمات اجتماعی را کاهش می دهد

عباس کریمی منتقد سینما و کارشناس فرهنگی در این باره اظهار داشت: مقوله بسیار مهم آموزش سواد رسانه ای همواره از سوی متولیان رسانه ملی و وزارت ارشاد مغفول واقع شده است؛ این اتفاق بسیار ناراحت کننده است چرا که خیلی از اتفاقاتی که این روزها شاهد آن هستیم معلولش ضعف سواد رسانه ای آحاد افراد جامعه است. افزایش سواد رسانه ای ناملایمات اجتماعی را کاهش می دهد؛ اگر مردم سره را از ناسره تشخیص دهند ما شاهد جنجال و ناملایمات اجتماعی و هزینه های ناشی از آن برای کشور نمی شویم. به عقیده بنده وِظیفه اصلی این اتفاق بر گردن رسانه ملی است. مسئولان رسانه ملی که این روزها با آمار خود را فریب می دهند و فکر می کنند مخاطبان زیادی دارند باید در وهله اول اعتماد عموم جامعه را نسبت به خود جلب کنند و در قدم بعدی سواد رسانه ای را در شبکه ها و برنامه های مختلف آموزش دهند تا جامعه بتواند به سطح آگاهی خوبی در این مقوله برسد.

• 

  لزوم توجه به افزایش سواد رسانه ای/۳

  اکبرلو: سواد رسانه ای در عصر حاضر یکی از شاخه های مهم آموزش به شمار می رود/ آموزش سواد رسانه ای برای دست اندرکاران تلویزیون، مطبوعات و مدیران روابط عمومی ضروری است

منوچهر اکبرلو مدرس دانشگاه و منتقد سینما نیز در گفتگو با سینماپرس متذکر شد: سواد رسانه ای نوعی تکنیک عملی و مهارت است که در عصر حاضر یکی از شاخه های مهم آموزش به شمار می رود. سواد رسانه ای به شخص این توانایی را می دهد که تحلیل مناسبی از آنچه می خواند و می بیند در رسانه های مختلف داشته باشد. روزانه انبوه عکس، تحلیل و فیلم در حوزه های مختلف فرهنگی، سیاسی و سرگرم کننده در فضای پیرامون ما منتشر می شود که بسیاری از آن ها واقعیت ندارند یا به دلخواه ارسال کننده بخشی از واقعیت را ارائه می دهند و سپس تحلیل بر اساس آن بخش یا آن امر غیر واقعی انجام می شود. آموزش سواد رسانه ای برای مردم و همچنین کسانی که در رسانه های رسمی فعالیت می کنند بسیار ضروری است؛ رسانه های رسمی شامل شبکه های تلویزیونی، مطبوعات دولتی و مدیریت های روابط عمومی و ارتباطات مردمی نهادهای مختلف هستند و هر کجا این نهادها از پرداختن به تکنیک های سواد رسانه ای محروم بودند از همان جا شاهد آسیب به عملکرد آن نهاد بوده ایم.

• 

  لزوم توجه به افزایش سواد رسانه ای/۵

  افتخاری: وزارت ارشاد باید توجه ویژه به مقوله بسیار مهم و حیاتی افزایش سواد رسانه ای جامعه داشته باشد/ مردم باید با فرصت ها و تهدیدهای رسانه آشنا شوند

دکتر لاله افتخاری عضو سابق کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی در خصوص لزوم توجه وزارت ارشاد به افزایش سواد رسانه ای جامعه و اهمیت داشتن سواد رسانه ای در فتنه های گوناگون گفت: وزارت ارشاد باید توجه ویژه به مقوله بسیار مهم و حیاتی افزایش سواد رسانه ای جامعه داشته باشد؛ مسئولان وزارت ارشاد اگر نمی خواهند در این مورد تصدی گری داشته باشند می توانند از تشکل های مردم نهاد و عموم صاحب نظران و کارشناسان این حوزه دعوت کنند تا بخشی از رسالت افزایش سواد رسانه ای در جامعه را به عهده بگیرند. مردم باید بدانند با آنچه از رسانه می آید چطور برخورد کنند؛ رسانه شبیه به خودرویی است که اگر فردی رانندگی بلد نباشد می تواند با استفاده از آن باعث کشتن دیگران شود پس در ابتدا باید نحوه استفاده از رسانه را به افراد آموزش داد و سپس رسانه را در اختیار آحاد افراد جامعه قرار داد تا مردم با استفاده ناآگاهانه و نادرست از رسانه باعث آسیب به خود و دیگران نشوند.

• لزوم توجه به افزایش سواد رسانه ای/۴

  محمودی: وزارت ارشاد کمترین فعالیت را در بخش افزایش سواد رسانه ای انجام داده است/ چهره های سرشناس به دام دروغ پراکنی و شایعه سازی رسانه های خارجی افتادند

مصطفی محمودی عضو انجمن منتقدان و نویسندگان سینمای ایران و استاد دانشگاه در گفتگو با سینماپرس گفت: متأسفانه وزارت ارشاد به عنوان مهمترین دستگاه متولی حوزه فرهنگ و رسانه کمترین فعالیت را در بخش افزایش سواد رسانه ای انجام داده است؛ این بحث مهمی است که در رخدادهای اخیر هم دیدیم چگونه شبکه های بیگانه با بهره گیری از تکنیک ها و تاکتیک های سواد رسانه ای توانستند اوضاع نابسامانی را در کشورمان به وجود آورند؛ یکی از دلایلی که سبب شد این اتفاق رخ دهد به نوعی کم کاری نهادهای دست اندرکار در حوزه سواد رسانه ای بود. به عبارت دیگر ما قبل از اینکه بخواهیم مقصر را در بیرون پیدا کنیم باید در داخل دنبال مقصر باشیم. بسیاری از چهره های سرشناس کشور در حوزه های مختلف فرهنگی و هنری و ورزشی و سیاسی به دلیل عدم آشنایی صحیح با مقوله سواد رسانه و عدم آشنایی با تکنیک و تاکتیک پوشش خبری به دام دروغ پراکنی و شایعه سازی رسانه های خارجی افتادند و همین اخبار فیک که به صورت خیلی قوی تنظیم شده و قابل باور بود این ها را به اشتباه انداخت و با توجه به اینکه چهره های صاحب نام هر کشور در هر حوزه ای به دلیل اینکه جزو گروه های مرجع حساب می شوند و تعداد زیادی هوادار دارند لازم است که این چهره ها حتماً از طرف سازمانی که آن ها زیرمجموعه اش هستند آموزش سواد رسانه ای ببینند که بتوانند حق از باطل و سره از ناسره را تشخیص دهند.

• لزوم توجه به افزایش سواد رسانه ای/۶

  خرازی ها: رسانه های نوپدید ضمن آن که زندگی را در ابعاد مختلف تسهیل می کنند، باعث آسیب های نوپدید هم می شوند/ بخشی از سواد رسانه ای آحاد مردم تحت تاثیر سینمای ایران است

دکتر شهرام خرازی ها منتقد سینما و کارشناس ارشد مدیریت رسانه متذکر شد: نفوذ رسانه های نوپدید ضمن آن که زندگی را در ابعاد مختلف تسهیل می کنند، باعث آسیب های نوپدید هم می شوند. برای بهره مندی حداکثری از رسانه و تقلیل آسیب های ناشی از آن راهکارهای مختلفی وجود دارد اما در کشور ما به کارگیری این راهکارها با تاخیری چند ساله آن هم به شکل ناقص تحقق می یابد. یکی از مهم ترین راهکار چه در زمینه استفاده بهینه از رسانه چه در حوزه پیشگیری از آسیب های رسانه ای و مقابله با این گونه آسیب ها، ارتقای سواد رسانه ای و آموزش گسترده و فراگیر مهارت تفکر نقاد برای آحاد مردم است. وزارت ارشاد باید بیش از پیش به سواد رسانه ای و ارتقای آن توجه داشته باشد و در این راستا می تواند راهکارهای زیر را به کار بندد: برگزاری همایش های عمومی با موضوع سواد رسانه ای و مهارت تفکر نقاد؛ برگزاری همایش های تخصصی با موضوع سواد رسانه ای و مهارت تفکر نقاد؛ تهیه و تدوین و انتشار متون تخصصی با موضوع سواد رسانه ای و مهارت تفکر نقاد؛ ارتقای سواد رسانه ای و سواد بصری شهروندان؛ تقویت کانون های فرهنگی و هنری وزارت آموزش و پرورش، مساجد و...؛ حمایت از پایان نامه های دانشگاهی با موضوع سواد رسانه ای و مهارت تفکر نقاد؛ برگزاری دوره های بازآموزی برای اصحاب رسانه و هنرمندان و منتقدان؛ برگزاری نمایشگاه های دولتی و خصوصی با موضوع سواد رسانه ای و مهارت تفکر نقاد؛ ملزم نمودن سینما داران به نمایش فیلم کوتاه با موضوع سواد رسانه ای و مهارت تفکر نقاد پیش از نمایش فیلم سینمایی؛ فرهنگ سازی در خصوص سواد رسانه ای و مهارت تفکر نقاد و نقد فیلم و تئاتر و...