به گزارش سینماپرس، در ابتدای این مراسم محمدمهدی اسماعیلی (وزیر پیشین فرهنگ و ارشاد اسلامی) به دعوت مجری روی صحنه حاضر شد و گفت: جامعه فرهنگی یک جامعه بهم تنیده، منسجم و اهل گفتگو است. جلسه تودیع و خداحافظی است که البته برای من خداحافظی معنا ندارد، من مجددا به اصحاب فرهنگ و هنر سلام می‌دهم. ما افتخار می‌کنیم دوره‌ای در اینجا با اعتماد رییس جمهور شهیدمان قرار گرفتیم و از امروز هم به عنوان یکی از کوچکترین اهالی فرهنگ و رسانه در خدمت کشور عزیزمان هستیم.

بودجه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ۱۷ برابر رشد کرده است

اسماعیلی خاطرنشان کرد: چند نکته را در اینجا مطرح می‌کنم، نکته اول اینکه ما در این دوره سه ساله تلاش کردیم نظام حکمرانی فرهنگی کشور یک شکل و یک سیاق متعالی پیدا کند. شورای عالی انقلاب فرهنگی به عنوان جایگاه تفویض شده از سوی ولی امر مسلمین وظیفه سیاستگذاری را بر عهده دارد. وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی متولی اصلی اجرای سیاست‌های فرهنگی است و بایستی اقتضاعاتی برای آن فراهم شود. من در طول سه سال تلاش کردم اقتضاعات این حرکت را فراهم کنم. ما وظیفه تنظیم‌گری، نظارت، حمایت و رصد را بر عهده داریم و وزارت فرهنگ در جایگاه مرکزیت فرهنگ و هنر در دولت بایستی اسباب این مرجعیت را پیدا کند.

وی افزود: رییس جمهور شهید حکم دبیر شورای فرهنگ عمومی دولت را به من ابلاغ کردند و یک حرکت هم‌افزایی در سطح دولت شکل گرفت. همه معاونان فرهنگی دستگاه‌ها در مراحل پایین‌تر حضور داشتند و پیشنهاد می‌کنم همه معاونان فرهنگی وزارتخانه‌ها را با مشورت وزیر فرهنگ انتخاب کنید.

وی افزود: ما در شورای فرهنگ عمومی برادر عزیزی را مسئول کار کردیم که تحول بزرگی را ایجاد کرد و امروز یک بانوی فرهنگی ایرانی در این حوزه قرار گرفته است.

اسماعیلی تاکید کرد: در حوزه فرهنگ ما هر آنچه که می‌شنیدیم این بود که بودجه فرهنگ و هنر متناسب با نیازها تعیین نشده و ما این کار را تدبیر کردیم. جا دارد از کمیسیون فرهنگی تشکر کنم که ۲۲ حکم کم‌نظیر را در برنامه هفتم قرار دادیم و یکی از آنها همین بحث بودجه بود. کار دشواری بود و امروز نسبت به گذشته بودجه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ۱۷ برابر رشد کرده است.

وی افزود: در حوزه‌های دیگر ما به ارتقای زیرساخت‌ها نیاز داشتیم، ۱۰هزارمیلیارد تومان برای تامین زیرساخت‌ها در نظر گرفتیم. در سفر اخیرم به ترکیه وقتی از مجموعه‌های فرهنگی کشورشان رونمایی کردند به همتایم گفتم حتما کشور ما در حوزه فناوری و امتیازات در مقام بالاتری قرار دارد. ما مجبوریم که حوزه زیرساخت‌ها را در تهران گسترش دهیم. ما پروژه آسمان هنر ایران را به یاری خدای بزرگ توانستیم همه مقدماتش را طی کنیم. امروز آقای نیرومند مسئول انتخاب بهترین زمین است و تمام کاخ‌های جشنواره آنجا ساخته خواهد شد.

اسماعیلی خاطرنشان کرد: ما همه اسناد تکلیفی از جمله اسناد ملی موسیقی، سینما، هنرهای نمایشی و... را تدوین و برخی ابلاغ و برخی در نوبت ابلاغ هستند. وقتی در یکی از استان‌ها مانع برگزاری یک اجرای صحنه‌ای شدند، وزیر کشور نامه زد که طبق این سند موسیقی فقط وزارت ارشاد حق اجازه برگزاری یا عدم برگزاری یک کنسرت را دارد. وزارت فرهنگ، معماری را به دامان هنر برگرداند و امسال اولین جشنواره معماری فجر برگزار خواهد شد. وزارتخانه‌های مختلف را الزام کردیم که طرح‌های عمرانی‌شان باید به تایید وزارت ارشاد برسد.

وی افزود: همه این کارها باید در فضای ارتقای معیشت اصحاب فرهنگ و هنر باشد. به همین منظور بیش از ۲۰۰۰ واحد مسکونی در حال ساخت است. ما صیانت از موازین اخلاقی را خط قرمز میدانیم و از توسعه نگاه‌های سختگیرانه به فرهنگ و هنر جلوگیری کردیم. در فتنه فرهنگی ۱۴۰۱ همه دشمنان علیه فرهنگ این کشور هم قسم شدند ولی همدلی و حضور مردم و هنرمندان باشکوه‌ترین دوران فرهنگ و هنر این کشور را رقم زد. ما در دفاع از انقلاب اسلامی و چارچوب‌های اسلامی هیچ لکنتی نداشتیم. جوانگرایی و توجه به ظرفیت بانوان افتخار آفرین از اولویت‌های ما بود. دفاع ما از پوشش و عفاف یک دفاع هویتی است. غرب دچار بحران بزرگی در حوزه خانواده است که زاییده لذت طلبی و لیبرالیسم است و نقطه قوت ما که خانواده است را مورد هدف قرار داده‌اند.

وی افزود: سعی دارند یک موضوع هویتی را به یک نزاع سیاسی تبدیل کنند. آیت‌الله رییسی سال گذشته در سازمان ملل هم از نهاد خانواده دفاع کردند و هم قرآن را به دست گرفتند و اهالی قران سال گذشته به خاطر همین حرکت بزرگ از ایشان تشکر کردند. برای مساله حفاف و حجاب، کار کار ایجابی است و باید دسترسی مردم را به لباسهای مورد توقعشان فراهم کنیم. من ده سال رابطه نزدیک با رییس جمهور شهید داشتم، اینهایی که اجرا کردیم اعتقاد ما و آقای رییسی بوده و باید بگویم آقای رییسی مثل کوه پشت فرهنگ و هنر ایستاد.

باید به تغییرات ژرفی که در نظام حکمرانی فرهنگی اتفاق افتاده است توجه کنیم

در ادامه این مراسم سید عباس صالحی (وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی) اظهار کرد: بعد از یک دوره این توفیق دست داد که معاون اول دولت شخصیتی علمی فرهنگی باشد. بعد از مرحوم دکتر حسن حبیبی که سهم نوینی در این نوع نگاه حکمرانی در قوه مجریه داشت در این دوره این توفیق را داریم که در خدمت دکتر عارف هستیم. ایشان نگاهی علمی و فرهنگی دارند و این خود نقطه امیدی است برای اهالی فرهنگ و هنر.

صالحی خاطرنشان کرد: از وزرای پیشین فرهنگ از آقای میرسلیم تا جناب دکتر اسماعیلی که این مسیر را دست به دست به اینجا رساندند تشکر می‌کنم. من قصد ارائه برنامه ندارم، حق این بود که بزرگان فرهنگ و هنر سخن می‌گفتند و بنده می‌شنیدم اما این قول را به اصحاب فرهنگ و هنر می‌دهم که هم دکتر عارف و هم دکتر پزشکیان از جلسات با اصحاب فرهنگ، هنر و رسانه استقبال کنند و حتما جلسات بعدیمان را در فضای صمیمانه و گفتگویی خواهیم داشت.

صالحی تاکید کرد: برداشت من این است که دولت چهاردهم دو رسالت بزرگ دارد و اگر در مسیر این دو رسالت بزرگ بتواند گام‌های جدی بردارد به توفیق نزدیک شده است. رسالت اول، رسالت ملی است که آن راهبرد وفاق است و رسالت دوم مقابله با انزوای ایران در سطح بین‌المللی است. در این دو رسالت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی میتواند نقش پیشران ایفا کند. اگر این رسالت را رسالت اصلی دولت چهاردهم بدانیم، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نقش پیشران را دارد. در گفتمان وفاق در دولت هم عرض کردم که گفتمان وفاق سه ضلع دارد، یکی از این اضلاع داخل قوه مجریه است. ابر مساله‌های ما فرابخشی هستند و اگر کنار هم قرار نگیریم به حل مساله‌ها نمی‌رسیم. ما به یک گفتمان وفاق در درون کابینه نیاز داریم.

وی افزود: ضلع دوم، وفاق دولت حاکمیت است، در مراودات با مجلس، قوه‌قضاییه و نهادهای نظامی و انتظامی به این وفاق نیاز داریم و بخش مهم‌تر گفتمان وفاق در ضلع دولت ملت است. در این بخش مسائل مهمی وجود دارد که باید دنبال کرد. وزارت فرهنگ با نخبگان فرهنگ، مولفان، چاپخانه‌داران، در حوزه هنر در هنرهای نمایشی، آوایی موسیقی، سینماگران و همچنین در حوزه رسانه و حوزه چهارم حوزه دین با ارتباط است. بخش مهمی از نخبگان که نقش میانجی را بین حاکمیت و ملت ایجاد می‌کنند جزو فضای کاری وزارت فرهنگ هستند. اگر وزارت فرهنگ بخواهد با نخبگان این چهار حوزه ارتباط برقرار کند، آنها خواهند توانست ملات گسل‌ها را به گونه‌ای بریزند که به یک انسجام دولت و ملت منجر بشود.

صالحی گفت: اگر می‌خواهیم نخبگان فرهنگ، هنر و رسانه و دین نقش میانجی را در این وفاق دولت و ملت ایجاد کنند پاره‌ای از رویکردها را باید مورد تقویت یا تجدیدنظر قرار داد. مشارکت اصحاب فرهنگ و هنر درتصمیم‌گیری‌هاست، اگر آنها در این فرایند حضور پیدا کنند همدلیشان افزون‌تر می‌شود. منظور از مشارکت، انتخاب گزینشی نیست، چون در آن صورت بخش انتخاب نشده به ضد آن تبدیل می‌شوند. نیازمند مشارکت فراگیر هستیم که بتواند به همدلی منجر شود. رویکرد دوم تقویت نهادهای صنفی اهالی فرهنگ و هنر است. اصحاب فرهنگ و هنر دشمن نیستند و می‌توانند برای حاکمیت رفیق باشند منتهی باید ادبیات این حوزه را در نظر گرفت.

وی افزود: نکته دیگر تقویت اقتصاد اصحاب فرهنگ و هنر است. اهالی فرهنگ اگر اقتصادشان خوب نباشد، حال ناخوبشان باعث می‌شود که نتوانند کار خوب کنند. سهم فرهنگ و هنر در بودجه بسیار اندک است. اینکه سهم فرهنگ و هنر و رسانه ۴۵ درصد بوده و با بخش دین ۶۰ درصد، سهم بسیار کم است. دولت‌ها برای فرهنگ خرج می‌کنند. دولت‌ها مسئول حوزه فرهنگ هستند.

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی تاکید کرد: نکته دیگر توجه به حقوق و کرامت اصحاب فرهنگ و هنر است. تعامل با اصحاب فرهنگ و هنر مناسبات خاص خودش را می‌خواهد. اگر می‌خواهیم اصحاب فرهنگ و هنر در حوزه وفاق دولت و ملت عملیات انجام دهند نباید احساس تحقیر و تنگنایی کنند و باید به تغییرات ژرفی که در نظام حکمرانی فرهنگی اتفاق افتاده است توجه کنیم. حکمرانی فرهنگی در کشورهای سرمایه‌داری هم هست اما اگر به تغییرات نسلی، جنسیتی و... توجه نکنیم این مساله به ضد خودش تبدیل می‌شود. اگر به اقتضاعات زمان توجه نکنیم نمیتوانیم آنچه را که فکر میکنیم درست است حفظ کنیم.

وی افزود: وزارت فرهنگ و هنر اسلامی در هر دو حوزه مسیولیت زیادی بر دوش دارد. راهبرد دوم مقابله با توطئه‌ای است که دشمنان ایران در نظر گرفته‌اند. دشمنان تلاش کردند ایران‌هراسی ایجاد کنند و به طور جدی تلاش کردند ایران را منزوی کنند تا پرچم ایران بلند نشود. این مسیری است که آنها دنبال کردند که اگر ایران را به عنایت الهی و راهبری امام (ره) و رهبری فرزانه انقلاب نمی‌توانند در هم بریزند ایران را در پوسته خودش مدفون کنند و صدایش شنیده نشود. اگر بخواهیم ایران را از انزوا دور کنیم اسب تیزروی این داستان فرهنگ و هنر است. ایران را در دنیا به شعر و هنر می‌شناسند و مزیت تاریخی ما در این حوزه است و مزیت معاصر هم در همین حوزه است.

وی افزود: در سند ۱۴۰۴ تاکید شده که باید در منطقه در نقطه اول باشیم و در بسیاری موارد ما در حوزه فرهگ و هنر اول منطقه‌ هستیم. اصحاب فرهنگ و هنر برای مقابله با ایران‌هراسی و خروج ایران از انزوا می‌توانند نقش داشته باشند و در آخر باید بگویم که نقش ایرانیان خارج از کشور را نادیده نگیریم. آنها پل میانجی خوبی در حوزه فرهنگ و هنر و رسانه هستند و می‌توانند ایران را در مسیر خروج از انزوا یاری رسانند.

اینترنت یک راه است، راه را نمی‌بندند

در ادامه محمدرضا عارف نیز به عنوان دیگر سخنران مراسم اظهار کرد: ۲۱ شهریور روز سینماست و مناسبت خوبی است که این مراسم در آستانه روز سینما برگزار می‌شود. از وزیر محترم سابق به خاطر تلاش‌ها و زحمات شبانه‌روزی‌شان تشکر می‌کنم که گزارش خوبی را ارایه دادند که امیدوارم نهادهای تصمیم‌گیر و تصمیم‌ساز این گزارشات را در اختیار دکتر صالحی قرار دهند. از جناب دکتر صالحی که از پیشکسوتان و بزرگان این حوزه هستند به خاطر پذیرش این مسئولیت تشکر می‌کنم. مزیت این بخش این است که ارباب‌رجوع این بخش نخبه است؛ هنرمندان و اهل قلم و فرهنگ که الگویی برای جامعه و جوانان ما هستند.

عارف خاطرنشان کرد: ارباب رجوع این بخش جایگاه ویژه و برجسته‌ای دارد. در اینجا سوالی را برای پاسخ بیان می‌کنم، انقلاب ما یک انقلاب فرهنگی بود که با کاریزمای حضرت امام (ره) می‌توانیم ادعا کنیم که همه جمعیت کشور پشت سر این رهبر که یک مرجع گرانقدر شیعه بود قرار گرفتند. امروز در دهه پنجم انقلاب که سند چشم‌انداز قرارگیری کشور در جایگاه اول منطقه در همه شاخه‌ها و الهام‌بخش بودن در همه حوزه‌ها را تاکید کرده است. چقدر توانستیم در بخش نرم‌افزاری در مسیر این سند حرکت کنیم؟ آسیب‌های اجتماعی و فرهنگی می‌گوید که از اهداف فاصله داریم. پاسخ چرایی را باید در چنین جمع‌هایی پیدا کنیم و باید ببینیم کجا با تنگ‌نظری به جای سیاست جذب، سیاست دفع را نظر گرفتیم. چرا با نگاه قیم‌مآبانه جوان از مسیر این آرمان فاصله گرفته‌ایم؟ به بچه‌های خودمان و نوه‌هایمان نگاه کنیم، وفاداری و مسئولیت‌پذیری‌شان نسبت به انقلاب چه وضعیتی دارد؟ همه نخبگان فرهنگی باید وظیفه خودشان را برای ظرفیت آرمان‌های انقلاب بکار می‌بردند. اسلحه ما فرهنگ و ارزشهای انقلابی بود و توانستیم پیروز شویم و امروز چقدر از ارزش‌ها فاصله داریم؟

وی افزود: ما در آستانه تدوین سیاستهای هفتم برنامه توسعه هستیم. این سیاست‌ها یک بخش نرم‌افزاری دارد که اراده و تصمیم و شناخت وضع موجود را می‌خواهد. زمینه‌سازی برای جذب سرمایه و ایجاد اعتماد و حاکمیت اعتماد و احترام به قانون، در حوزه فرهنگ اتفاق می‌افتد. باور ما بر این است که شاخص‌ها در برنامه هفتم یک ضرورت امکان‌ناپذیر است. برنامه هفتم در پیش است و من چند محور را لحاظ می‌کنم که به نوعی راهبردهای اجرایی دولت چهاردهم است؛ تلاش برای تحکیم سبک زندگی، تقویت همبستگی و اعتماد به نفس ملی، ایجاد وفاق ملی، همبستگی ملی با معرفی شخصیت‌ها و مفاخر علمی، فرهنگی و هنری، حمایت از تولید محتوا در حوزه فضای مجازی و مواجهه موثر برای مقابله با تهاجم فرهنگی (اینترنت یک راه است، کسی راه را نمی‌بندد)، ارتقای سطح معیشت اهالی فرهنگ و هنر و حمایت از صندوق اعتباری هنر، حمایت و افزایش تولید پویانمایی، ترویج اخلاق و فرهنگ در جامعه، مهیا کردن امکان مشارکت مردم در فعالیت‌های فرهنگی و هنری، توجه هر چه بیشتر به فرهنگ کتابخوانی، رفع مشکلات در حوزه نشر، بهبود فضای کسب‌کارهای فرهنگی، هنری و رسانه‌ای از جمله این موارد هستند.

وی در ادامه با اشاره به اهمیت جوانگرایی گفت: جوانگرایی یک شعار نیست، رهبری تقویت حداقل صد جوان که قدرت اداره کشور را داشته باشند را به عنوان یک وظیفه تعیین کرده‌اند و ما باید در این حوزه ریسک کنیم و از جناب دکتر صالحی می‌خواهم که به موضوع جوانگرایی توجه کنند.

عارف در ادامه تاکید کرد: از حضور اصحاب فرهنگ و هنر که کشور را به هر دلیلی رها کرده‌اند استقبال می‌کنیم. آنها سرمایه‌های کشورمان هستند. ما رسانه‌های موثر می‌خواهیم، فضای مجازی قید و بندی ندارد ولی رسانه‌ها در چارچوب قواعد کار میکنند و خواهش میکنم در مسیر خدمت کار کنند و مسئولان را به حواشی نکشانند.

در انتهای مراسم از محمدمهدی اسماعیلی تقدیر شد و حکم و لوح خدمت توسط محمدرضا عارف به سیدعباس صالحی داده شد.

گفتنی است، در این مراسم محمدرضا عارف (معاون اول رییس جمهور)، علی نصیریان، سید مصطفی محقق داماد، احمد مسجدجامعی، محمد حسین صفارهرندی، سید محمد حسینی، سید رضا صالحی امیری، علی جنتی، آذر معماریان، مجید زین‌العابدین، رضا بنفشه‌خواه، محمد خزاعی، محمد حمیدی‌مقدم، داریوش ارجمند، مجید قناد، جهانگیر الماسی، محمدمهدی عسگرپور، امیر تاجیک، قادر آشنا، رائد فریدزاده، بیژن نوباوه، مصطفی میرسلیم، حسین فرحبخش، محمدعلی مرآتی، حجت قاسم‌زاده اصل، حبیب ایل‌بیگی، جلیل فرجاد، جواد اردکانی، هاشم میرزاخانی و... حضور داشتند.