به گزارش سینماپرس، آیین افتتاح دومین جشنواره ملی عودنوازی قشم شامگاه پنجشنبه-۱۸ بهمن ماه- با حضور عادل پیغامی مدیرعامل، ادریس راموز معاون فرهنگی، اجتماعی و گردشگری سازمان منطقه آزاد قشم، محمدعلی مراتی مدیرعامل انجمن موسیقی ایران، مهدی فیروزان مدیرعامل موسسه شهر کتاب، محمد فیروزی دبیر جشنواره، محسن فتاحی دبیر اجرایی جشنواره و جمعی از هنرمندان و مسئولان در تالار رودکی برگزار شد.

احیای فرهنگ دریا پایه با برگزاری جشنواره عودنوازی

مدیرعامل منطقه آزاد قشم در این آیین ضمن قدردانی اساتید و هنرمندان در برگزاری جشنواره عودنوازی قشم اظهار کرد : به نمایندگی از مردم خونگرم، خوب و قدردان جزیره جهانی قشم خدمت شما هستیم، در این جشنواره ساز تاریخی، هویتی، تمدنی و جهانی عود را که خاستگاهش ایران بوده است را به عنوان نماد مردم جنوب ایران به ویژه جزیره قشم به نمایش می‌گذاریم و امیدواریم در آیین اختتامیه این رویداد میزبان شما باشیم.

عادل پیغامی خاطرنشان کرد: در جشنواره عودنوازی قشم در تلاش هستیم که هویت، تاریخ، تمدن، اصالت و فرهنگ مردم جزیره قشم را با ساز عود به نمایش بگذاریم، مردم ایران متاسفانه سال‌هاست با دریا آشنا نیستند، فرهنگ ساحل متفاوت از فرهنگ دریا پایه است. ساز عود این فرصت را می‌دهد که بتوانیم فرهنگ دریا پایه را در کشور مطرح کنیم.

وی افزود: جزیره جهانی قشم به عنوان کانون ارتباطات میان فرهنگی تمدن ایرانی در ۶هزار سال گذشته، مهد فرهنگ دریا پایه ایران جنوب و دروازه ورود اسلام به فلات قاره ایران بوده است، مردمی با ۶ هزار تمدن و اصالت، در روستاهای قشم، در تنگه هرمز زندگی می‌کنند که به معنای دیگر، پنجره ایران فرهنگی در جنوب است، ایران فرهنگی فقط به تاجیکستان، افغانستان و هند ختم نمی‌شود، ایران فرهنگی در جنوب را باید تا مرزهای یمن دید که قشم این دروازه است.

پیغامی گفت: مردم قشم سال‌ها در این جزیره معدن ارتباطات میان فرهنگی از اسکاندیناوی، چین، آفریقا، هند و کشورهای حوزه خلیج فارس بودند، این جشنواره فرصتی است تا فرهنگ دریا پایه را با ساز عود برای ایرانیان دوباره زنده کنیم.

مدیرعامل منطقه آزاد قشم با اشاره به فرمایشات رهبر معظم انقلاب درباره مفهوم «فرهنگ دریا پایه» اظهارداشت: ایشان این مفهوم را برای همه فرهنگ‌شناسان و فرهنگ‌دوستان مطرح کردند، همه تمدن‌های بزرگ دنیا، بدون دریا نتوانستند تمدن بشوند، ایرانیان هم در طول تاریخ، تمدن خود را با دریا پایگی توسعه دادند، ایرانیان بیش از ۳۰ شهر ساحلی در دریای جنوب؛ خلیج فارس و دریای عمان و تنگه هرمز داشتند که امروز متاسفانه از آنها یادی نیست که باید مجددا آنها را احیا کنیم.

وی گفت: امروز وظیفه ماست که با جشنواره عودنوازی و سایر جشنواره‌هایی که در این جزیره برگزار می‌کنیم، مفهوم «فرهنگ دریا پایه» را با تمامی عناصر و ویژگی‌های فرهنگی همچون موسیقی، پوشش، خوراک، تاریخ، اسطوره، قصه‌ها و روایت‌ها مدنظر قرار دهیم و بتوانیم تمدن بزرگ ایرانی را با فرهنگ دریا پایه جنوب مجدد احیا کنیم.

معرفی عود به عنوان ساز زندگی در قشم

معاون فرهنگی، اجتماعی و گردشگری سازمان منطقه آزاد قشم نیز در این آیین، هدف از برگزاری جشنواره عودنوازی قشم را معرفی ساز عود به عنوان ساز زندگی در این جزیره عنوان کرد و گفت: ساز عود شاید در ایران فرهنگی توسط ثروتمندان و فرادستانی که در فرایند توسعه ناهمگون اسم حاشیه بر آن بار شده بود، فراموش شده بود که سعی داریم آن را احیا کنیم.

ادریس راموز افزود: در جشنواره عودنوازی در تلاش هستیم ضمن احیای میراث فرهنگی، بتوانیم این رویداد را به صورت بین‌المللی با هدف تعامل با کشورهای مختلف برگزار کنیم، ساز عود می‌تواند ابزاری برای تعامل فرهنگی با کشورهای مختلف باشد.

راموز بیان کرد: با برگزاری جشنواره عودنوازی قشم در تلاش هستیم که مردم سراسر کشور به این جزیره بیایند، هنر زندگی کردن، ساخت و نوازندگی عود را بیاموزند و به عنوان ایران فرهنگی، تمدن ایرانی را در پیوند موسیقی با اقتصاد و تمام مناسبات زندگی مشاهده کنند. امیدواریم این جشنواره با قوت ادامه پیدا کند و در آیین اختتامیه شاهد هنرمندانی از شهرهای مختلف کشور، از خزر تا خلیج فارس باشیم.

همکاری شهرکتاب در برگزاری جشنواره عودنوازی

مهدی فیروزان مدیرعامل موسسه شهرکتاب نیز در این آیین اظهارداشت: از زمانی که این جشنواره شکل گرفت، گویا عود، مرا و شهر کتاب را به سمت این جزیره می‌خواند، وقتی که آقای فتاحی مسئولیت این جشنواره را برعهده گفت، احساس کردم که هم قرابت همکاری، جغرافیایی و مجال جدیدی را پیدا کردیم که شهرکتاب در قشم حضور پیدا کند و این حضور را هم مرهون قشمی‌ها هستیم.

فیروزان با اشاره به همکاری موسسه شهرکتاب در برگزاری جشنواره عودنوازی قشم افزود: برای شهرکتاب این موضوع اهمیت داشت که مدیریت جزیره قصد دارد یک جزیره فرهنگی را با حفظ و تقویت همه سرمایه‌ها و میراث فرهنگیش ارایه کند، یعنی یک الگوی ساحل‌نشینی مبتنی بر همه ارزش‌های موجودش بود. جزایر تجاری و بازرگانی در دنیا بسیار هست اما سرمایه‌های جزیره‌ای مثل قشم محدود است و این چیزی بود که ما فرهنگیان را راغب و مشتاق کرد که در عرصه جدیدی از حوزه فرهنگی، موسیقی، کتاب و صنایع دستی مشارکت کنیم، بیاموزیم و در جهت توسعه ارگانیک این میراث فرهنگی گامی برداریم.

محسن فتاحی دبیر اجرایی دومین جشنواره عودنوازی قشم نیز در این آیین اظهارداشت: این جشنواره را با همکاری موسسه شهر کتاب و میزبانی سازمان مناطق آزاد قشم برگزار می‌کنیم، در قشم عود در همه منازل وجود دارد و کودکان با عود بزرگ می‌شوند و براین اساس برای اینکه کسی بخواهد در عودنوازی تبدیل به پیشکسوت بشود، نیازی نیست که سن و سال بالایی داشته باشد، چراکه سال‌های زیادی عود شنیده و نواخته است.

فتاحی گفت: در این آیین برای قدردانی از برگزارکنندگان نخستین دوره جشنواره عودنوازی با همراهی یکی از برگزیدگان این جشنواره؛ متین علیزاده و استاد کمالی یکی از پیشکسوتان عودنوازی قشم، برنامه‌ای را ترتیب دادیم که این دو در کنار هم اجرایی داشتند.

حسین بهروزی‌نیا آهنگساز، ردیف‌دان و نوازنده عود در پیام تصویری به این آیین اظهار کرد : سال‌ها آرزو داشتم که ساز عود بتواند در حد سازهای دیگر ایرانی، جایگاه خود را پیدا کند، امروز به لطف دوستانی که دغدغه اقتصادی ندارند و دغدغه کار هنری دارند، ساز عود خوشبختانه نه تنها جایگاه خاص خود را پیدا کرده حتی از سازهای دیگر ایرانی هم بیشتر مورد اقبال قرار گرفته است.

اجرای پرفورمنس، پخش کلیپ‌های با موضوع معرفی جزیره قشم، نقش موسیقی در این جزیره، کلیپ‌های از برگزاری نخستین دوره جشنواره عودنوزای قشم، اجرای موسیقی توسط گروه‌های موسیقی سنتی و محلی مقیم قشم، اجرای خدیجه دریانورد با موضوع ویژگی‌های جزیره قشم، فرهنگ و مردم این جزیره و تجلیل از استاد کمالی یکی از پیشکسوتان عودنوازی جزیره قشم از دیگر بخش‌های این آیین بود.

ساز عود (بربط یا رود) از جمله سازهای زهی-زخمه‌ای موسیقی است که سال ۱۳۹۷ در ایران ثبت ملی شد و سال ١۴٠١، «مهارت ساختن و نواختن عود» به صورت مشترک در هفدهمین نشست کمیته بین‌ دولت‌ها برای پاسداری از میراث‌ فرهنگی ناملموس به نام کشورهای ایران و سوریه در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسید.

آیین رونمایی از «لوح ثبت جهانی عود» اردیبهشت‌ماه سال گذشته به مناسبت هفته میراث فرهنگی با حضور مسئولان کشوری، هنرمندان و عودسازان، به خصوص منطقه تنگه هرمز و ساحل‌نشینان خلیج فارس در تالار آیینه اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی منطقه آزاد قشم برگزار شد.

معاونت فرهنگی گردشگری سازمان منطقه آزاد قشم نیز به مناسبت ثبت جهانی ساز عود به نام ایران، زمستان سال گذشته در راستای ایجاد زمینه فعالیت‌های هنری در حوزه عودنوازی و ارتقای سطح فرهنگی مرتبط با موسیقی منطقه با توجه به فرهنگ موسیقایی خلیج فارس و رواج ساز عود در زندگی اقوام ساکن در سواحل جنوبی ایران، نخستین جشنواره ملی عودنوازی را برگزار کرد.

فراخوان دومین جشنواره ملی عودنوازی قشم ۱۷ بهمن ماه با هدف ترویج و ارتقای سطح هنر عودنوازی، ارتقای فرهنگ و هنر جزیره‌ قشم و معرفی ظرفیت‌های بی‌نظیر این جزیره جهانی منتشر شد. این جشنواره توسط موسسه شهرکتاب و میزبانی سازمان منطقه آزاد قشم، از ۲۵ تا ۲۸ فروردین ۱۴۰۴ در جزیره قشم برگزار خواهد شد.

در این دوره، بخش غیررقابتی آنسامبل با محوریت ساز عود (شامل دوئت و گروه‌های بیشتر که حتماً باید دو ساز ملودیک وجود داشته باشد) نیز در نظر گرفته شده است. بخش رقابتی جشنواره در سه رده سنی «زیر ۱۴ سال»، «۱۵ تا ۱۸ سال» و «۱۹ تا ۲۵ سال» برگزار می‌شود.

علاقه‌مندان برای اطلاع از فراخوان، کسب اطلاعات بیشتر و ثبت‌نام و ارسال اثر می‌توانند تا ۱۰ اسفند ۱۴۰۳ به سایت جشنواره مراجعه کنند.

محمد فیروزی، مجید ناظم‌پور، سحر فروزان، نجمه صغیر، علی ابوالقاسمی، محسن فتاحی، کیوان فرزین و محمد پیری اعضای شورای سیاست‌گذاری، محمد فیروزی دبیر و محسن فتاحی دبیری اجرایی دومین جشنواره ملی عودنوازی هستند.