به گزارش سینماپرس، محمدجواد ظریف وزیر پیشین امور خارجه روز یکشنبه ۲۱ اردیبهشت‌ماه همزمان با پنجمین روز برگزاری این رویداد با حضور در غرفه انتشارات وزارت امورخارجه در نمایشگاه بین‌المللی کتاب در قالب سلسله نشست‌های «کتاب و دیپلماسی»، گفت: امروز خوشحالم که در خانه همیشگی خودم وزارت امورخارجه هستم؛ دیپلمات تولیدش کلام است، این کلام را برخی اوقات در مذاکره تولید می‌کند برخی اوقات این کلام را در دیپلماسی عمومی تولید می‌کند و برخی اوقات نیز کلام را در گزارش‌هایش تولید می‌کند. دیپلمات در مذاکرات مجری است اما در گزارش دیپلمات باید نظرش را بدهد.

وی افزود: در کلاس‌هایم همواره به دانشجوهایم می‌گویم که شما در تحلیل نمی‌توانید مقلد باشید، در تحلیل شما باید مجتهد باشید. البته در اجرا هم نمی‌توانید مجتهد باشید مگر اینکه بخواهید بهترین روش اجرای دستورالعمل را اجتهاد کنید ولی در اصل دستورالعمل شما مجری هستید. مقام معظم رهبری در صحبت‌هایشان گفتند که وزارت امور خارجه مجری است اما وزارت امورخارجه تحلیلگر هم هست در هر دو بخش دانش‌تان تاثیر می‌گذارد بر اینکه چگونه تحلیل کنید.

وی افزود: من در دوران دانشجویی کتابی خواندم که به تازگی این کتاب به‌عنوان «ماهیت تصمیم» به فارسی ترجمه شده است. من با خواندن این کتاب متوجه شده مشکلی در حوزه بروکراسی داریم مختص به ما نیست، ما گزارشی را تولید می‌کنیم که رئیسمان دوست دارد. در حلقه بروکراسی گزارش‌ها فیلتر می‌شوند و در نهایت رئیس همان چیزی را که دوست دارد می‌خواند. در امریکا نیز این شیوه مرسوم است و این شیوه تنها به مختص به کشور ما نیست.

وزیر سابق امور خارجه در بخش دیگری از سخنانش گفت: در کتاب «پایاب شکیبایی» بخشی به نام سیاست‌نامه دارم که من خواندن این بخش را به دوستان وزارت خارجه پیشنهاد کردم تا از مطالب آن استفاده کنند.

ظریف در ادامه با بیان این مطلب که ما براساس آرزوهایمان دوست داریم قهرمان‌سازی کنیم و برهمین اساس تصمیم‌گیری می‌کنیم. از این رو دیپلماسی برای ما کمتر اهمیت دارد.

وی در بخش دیگری از سخنانش با بیان این مطلب که آرمان داشتن به معنای متوهم بودن نیست گفت: همیشه ما درباره آرزوهایمان صحبت می‌کنیم و کمتر درباره واقعیت‌ها صحبت می‌شود. جالب اینجاست که کسی که گفته جنگ نکنید، خود قرارداد ترکمان چای را نوشته است. ما ایرانی‌ها همواره می‌خواهیم براساس آرزوهایمان پیش برویم، یک شبه پولدار شویم ولی ما هیچ وقت به این آرزوها نمی‌رسیم و همین امر موجب سرخوردگی و ناامیدی می‌شود.

ظریف ادامه داد: در سیاست خارجی ما نیاز به سعه صدر داریم. آثار خوب سیاست خوب، فردای آن روز مشخص نمی‌شود. آثار بد سیاست بد نیز همین ویژگی را دارد، ممکن است شرایطی سال‌ها طول بکشد تا ما نتایج یک سیاست بد را ببینیم.

او در ادامه سخنانش با اشاره به عنوان کتاب خود، با بیان این مطلب که عنوان پایاب به نوعی به سرچشمه شکیبایی اشاره دارد گفت: در دیپلماسی ما باید نهایت صبر را داشته باشیم. یکی از دلایل اینکه ما در دیپلماسی ضعیف هستیم به این خاطر است که همواره دیپلماسی اخرین انتخاب ماست.

ظریف در بخش دیگری از سخنانش با بیان این مطلب که رهبر معظم انقلاب عنوان کردند کاری که از طریق دیپلماسی می‌توان حل کرد را باید حل کنیم، اما جامعه ما این موضوع را نمی‌پسندد. جامعه ما قهرمان‌پرور است و دیپلماسی با آرزو سروکار ندارد. دیپلماسی صحنه واقعیت است اما بی‌شک اگر ارمان نداشته باشید زنده نیستید.

وزیر پیشین امور خارجه در ادامه سخنانش با اشاره به تیم کنونی وزارت امور خارجه درباره تیم مذاکره کننده ایران گفت: اعضای این تیم همه از بهترین‌ها هستند و من به این افراد ایمان دارم که حتما بهترین راه را انتخاب می‌کنند.

ظریف در بخش دیگر سخنانش به مخاطبان نشست توصیه کرد که کتاب‌های کارافرینان و زندگی‌نامه افراد مشهور را بخوانند و افزود: نلسون ماندلا می‌گوید گذشته را فراموش نمی‌کنیم اما می‌بخشیم ما باید بتوانیم که به آینده نگاه کنیم.

او افزود: من در دو ماه آینده کتاب جدیدی را منتشر خواهم کرد که در آن نظریات جدیدی که درباره نظم نوین بین‌المللی مطرح کردم.

اردیبهشت‌ماه ۱۴۰۴ با شعار «بخوانیم برای ایران» در محل مصلی امام خمینی(ره) در حال برگزاری است. هم‌زمان با برگزاری بخش حضوری نمایشگاه کتاب ۱۴۰۴ تهران، بخش مجازی نمایشگاه نیز در سامانه book.icfi.ir امکان خرید غیرحضوری کتاب را برای علاقه‌مندان مهیا کرده است.