«سید محمد یاشار نادری» رئیس سازمان هنری و امور سینمایی دفاع مقدس و مقاومت در گفت و گو با خبرنگار سینماپرس با اشاره به ضرورت جلوگیری از تحریف وقایع تاریخی، در تولید آثار سینمای دفاع مقدس بیان داشت: بخشی از این سینما که به روایت تاریخی مربوط است، نیازمند وفاداری به واقعیت‌هاست؛ وفاداری به اسناد، به حقیقت‌ها و به آنچه به شکل مستند در تاریخ دفاع مقدس ثبت و ضبط شده است.

وی افزود: البته ما می‌دانیم که با «فیلم» مواجه هستیم؛ اثری که حاصل ذهن و نگاه خلاق یک فیلمساز است، حاصل برداشت نویسنده یا کارگردان از یک موضوع مشخص. طبیعی است که فیلمساز از فضای ذهنی خود استفاده کند و اثرش را انتزاعی و خلاقانه خلق کند. اما تفاوتی وجود دارد میان پرداختن به یک پدیده اجتماعی با روایت یک رویداد تاریخی. در موضوعات اجتماعی، قرائت‌های مختلف پذیرفتنی است، می‌توان به شیوه‌ای آزادانه‌تر پرداخت و این برداشت‌ها محترم‌اند. اما هنگامی که پای تاریخ به میان می‌آید، نمی‌توان به تحریف آن پرداخت.

رئیس سازمان هنری و امور سینمایی دفاع مقدس و مقاومت با بیان این مطلب که آثار امسال جشنواره فجر، نسبت به دوره‌های گذشته از منظر کیفی نیز رشدی قابل توجه داشته‌اند، تصریح نمود: طبیعتاً جشنواره فجر ویترین سینمای ماست و تحلیل آثار ارائه‌شده در آن، معیار مناسبی برای ارزیابی وضعیت کمی و کیفی سینما به شمار می‌رود. در همین راستا، فیلم‌هایی نظیر اسفند، شهید هاشمی، اشک هو، پیشمرگ و شمال از جنوب غربی از جمله آثاری بودند که توانستند توجه مخاطبان و منتقدان را به خود جلب کنند.

وی متذکر شد: با این‌حال، پرسش مهم این است: ما تا چه اندازه توانسته‌ایم به شخصیت‌های حقیقی دوران دفاع مقدس، به‌ویژه شهدا، نزدیک شویم و تصویر درستی از آنان ارائه دهیم؟ این مسئله نیازمند قضاوتی دقیق است. ارزیابی ما نشان می‌دهد که تلاش‌های زیادی در این حوزه صورت گرفته، اما هنوز با نقطه مطلوب فاصله داریم. این وظیفه ماست، به عنوان بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس و مقاومت، که در کنار نقش نظارتی و صیانتی، از اصالت این روایت‌ها نیز حراست کنیم.

نادری همچنین در مورد فاصله گرفتن وجه ارزشی و مقدس آثار این ژانر و بدیل شدن آن به ژانر صرفا جنگی، بیان کرد: در سال جاری، با هماهنگی‌هایی که میان بنیاد حفظ آثار، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، و همچنین سازمان صدا و سیما به ریاست آقای جبلی صورت گرفت، تصمیماتی در جهت صیانت و مراقبت از روایت تاریخی دفاع مقدس اتخاذ شد. بر این اساس، مقرر گردید که تمامی آثاری که متقاضی ساخت در حوزه دفاع مقدس هستند، پیش از صدور مجوز، توسط کارگروهی تخصصی متشکل از صاحب‌نظران، پیشکسوتان و متخصصان این حوزه مورد بررسی قرار گیرند.

وی افزود: وظیفه این کارگروه بررسی خط داستانی و خط روایی آثار و تطبیق آن‌ها با اسناد تاریخی معتبر و واقعیت‌های دوران دفاع مقدس است. در سال ۱۴۰۴ نیز این رویکرد با قدرت بیشتری ادامه خواهد یافت. در حال حاضر، تمامی آثار متقاضی به این بنیاد ارجاع داده می‌شوند و ما نگاهی مضاعف در حوزه نظارت اعمال می‌کنیم.

نادری با بیان این مطلب که نظارت به‌تنهایی کافی نیست و باید توجه داشت که نظارت زمانی معنا پیدا می‌کند که در کنار آن، حمایت نیز صورت گیرد؛ اظهار داشت: گاه مشاهده می‌شود که یک اثر، به لحاظ محتوایی دارای نقص یا اشکال است. اما این اشکال ناشی از کم‌کاری فیلم‌ساز یا نویسنده نیست، بلکه ریشه در نبود دسترسی آن‌ها به اسناد متقن دفاع مقدس دارد.

وی در ادامه متذکر شد: بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس این ظرفیت را دارد که اسناد معتبر تاریخی را در اختیار عوامل تولید قرار دهد. این روند اکنون در حال انجام است؛ ما به فیلم‌سازان کمک می‌کنیم تا چنانچه پس از بازبینی، مواردی نیازمند اصلاح بودند، آن اصلاحات صورت گیرد، تا در فرآیند تولید، اثر دچار خطاهای تاریخی یا روایی نشود.

این مدیر فرهنگی با اشاره به برنامه های حمایتی لجستیکی شهرک سینمایی دفاع مقدس بیان کرد: علاوه بر این اقدامات، بسته‌های حمایتی ویژه‌ای نیز طراحی شده‌اند. ظرفیت نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران از جمله ارتش، سپاه، نیروی انتظامی و وزارت دفاع در اختیار این جریان فرهنگی قرار گرفته‌اند تا ادوات، تجهیزات و امکانات لازم برای تولید آثار، با کم‌ترین هزینه ممکن فراهم شوند. این حمایت‌ها به‌منظور کاهش هزینه‌های تمام‌شده تولید و تسهیل فرآیند فیلم‌سازی در حوزه دفاع مقدس در نظر گرفته شده‌اند.

نادری همچنین در مورد انتشار و شفافیت مالی ستاد کل نیروهای مسلح در سال جاری تصریح نمود: قول ما این است که در پایان سال ۱۴۰۴ و هم‌زمان با برگزاری جشنواره فیلم فجر دوره آینده، هر میزانی که در قالب ساختار ستاد کل نیروهای مسلح از آثار سینمایی و هنری در حوزه دفاع مقدس حمایت شده باشد، به‌صورت شفاف منتشر خواهد شد. این اطلاعات در اختیار عموم قرار خواهد گرفت تا همه هنرمندان، مخاطبان و اصحاب رسانه در جریان دقیق میزان و نحوه حمایت‌های صورت‌گرفته قرار بگیرند.

وی متذکر شد: البته باید به این نکته نیز توجه داشت که بخشی از شفافیت مالی، خارج از حوزه مسئولیت بنیاد حفظ آثار است. به‌طور مشخص، آن بخشی که به مشارکت‌کنندگان، مالکان و تهیه‌کنندگان آثار بازمی‌گردد، در حیطه اختیارات ما قرار ندارد. طبیعی است که تهیه‌کنندگان به‌عنوان صاحبان آثار، خود باید در این زمینه شفاف‌سازی‌های لازم را داشته باشند و انتظار می‌رود برای آن تدابیری اندیشیده باشند.

او ادامه داد: اما آن‌چه در حیطه مسئولیت بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس قرار می‌گیرد، قطعاً با شفافیت کامل اعلام خواهد شد. چه حمایت‌هایی که از طریق صندوق حمایت از سینمای دفاع مقدس انجام گرفته، چه پشتیبانی‌های لجستیکی، و چه تقویت زیرساخت‌هایی مانند شهرک سینمایی دفاع مقدس.

رئیس سازمان هنری و امور سینمایی دفاع مقدس و مقاومت با بیان این مطلب که در این مسیر، یک شورای عالی نظارت و حمایت از آثار سینمایی دفاع مقدس نیز فعالیت می‌کند؛ اظهار داشت: شورایی متشکل از نمایندگان و مسئولان ارشد نهادهای مختلف، از جمله نیروهای مسلح، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، سازمان صدا و سیما و دیگر دستگاه‌ها. تمامی ظرفیت‌هایی که در این شورا به خدمت گرفته می‌شوند، در قالب یک فهرست جامع ثبت می‌گردند و ما نیز بر مبنای آن، از تعداد آثار مطلع می‌شویم.

«سید محمد یاشار نادری» در پایان این گفت و گو خاطرنشان ساخت: هدف نهایی این تلاش‌ها آن است که با تجمیع و هم‌افزایی این ظرفیت‌ها، از یک‌سو هزینه‌های تولید آثار به شکل چشم‌گیری کاهش یابد و از سوی دیگر، تعداد آثار سینمایی در حوزه دفاع مقدس در هر دوره افزایش پیدا کند.