«حبیب اسماعیلی» تهیه کننده سینما و عضو هیئت رئیسه خانه سینما در گفت و گو با خبرنگار سینماپرس با اشاره به دلایل و چرایی افول سینمای کودک و نوجوان اظهار داشت: در گذشته، نسلی داشتیم که فیلم‌های اجتماعی فاخری تولید می‌کردند و الان هم فرصت‌های خوبی برای ورود فیلم‌سازان جوان مهیا است. ولی خب، یک دوره‌ای بود که فیلم‌های کودک و نوجوان خوبی ساخته می‌شد و با مخاطب ارتباط واقعی برقرار می‌کرد؛ چه در جشنواره‌ها مورد استقبال قرار می‌گرفت و چه در اکران‌های عمومی. اما یک مدتی در اکران این فیلم ها فاصله افتاد و این فیلم‌ها واقعاً مهجور شدند.

وی افزود: ببینید، در فیلم‌های کودک و نوجوان ما دو نوع کار داریم: یک سری فیلم‌های آموزشی و آموزنده هستند، اما مخاطب نوجوان خیلی با این فیلم‌ها ارتباط برقرار نمی‌کند. این دسته فیلم‌ها جای خود را به انیمیشن داده‌اند و خیلی مورد استقبال قرار گرفتند. اما در بنیاد فارابی، یک دوره‌ای بود که خیلی فیلم‌ها کارگردانی می‌شدند و جنبه‌ی آموزشی داشتند. آن فیلم‌ها معمولاً رنگ اکران نمی‌دیدند، بنابراین بعد از مدتی که شروع به اکران شدند، فرم فیلم‌سازی تغییر کرد و دیگر طرفدار نداشتند. به این ترتیب، نوع فیلم‌سازی تغییر کرد و رفت سمت انیمیشن.

تهیه کننده فیلم های سینمایی «خرگیوش» و «سرکوب» در مورد کیفیت تولیدات سینمای نوجوان تصریح نمود: نوجوانان و جوانان، آینده‌سازان مملکت هستند و از این جهت فیلم‌سازان این ژانر در آثارشان تلاش می‌کنند مضامینی را آموزش دهند، اما حقیقت این است که مخاطبانشان از آن‌ها جلوتر هستند.

وی تاکید کرد: بنابراین مشکل فیلم نوجوان این نیست که برای آنها ساخته نمی‌شود. برای آن‌ها شاید هم ساخته می‌شود، اما مشکل فیلم نوجوان این است که محتوای اثر به درد نوجوان‌ها نمی‌خورد و آن‌ها شاید بیشتر از فیلم‌ساز نسبت به آن موضوع آگاه هستند. این ضعف فقط مختص کارگردان نیست و تهیه‌کنندگان و سایر عوامل را هم شامل می‌شود.

او ادامه داد: فیلم‌سازان ژانر کودک و نوجوان باید خود را به روز کنند. درست مثل تلفن‌های موبایل که هر چند وقت یک بار آپدیت می‌شوند، فیلم‌سازان هم باید آپدیت شوند؛ باید با بچه‌ها برخورد داشته باشند، تحقیق کنند و بدانند آن‌ها چه می‌خواهند. و مهم‌تر اینکه چند قدم جلوتر را در نظر بگیرند و برای آن موقعیت فیلم بسازند.

اسماعیلی با بیان این مطلب که امروزه انیمیشن‌های با کیفیتی در حال ساخته شدن هستند؛ یادآور شد: یک زمانی در تولید این آثار مشکل داشتیم، اما الان پیشرفت خوبی کرده و در آینده هم رشد خواهند کرد. تا یکی دو سال پیش، فیلم‌های طنز و کمدی گیشه را قبضه کرده بودند و اجازه داده نمی‌شد فیلم اجتماعی خوبی ساخته شود. نه اینکه مخاطب ژانر اجتماعی را دوست نداشته باشد؛ بلکه سطح کیفی آثار نازل بود. فیلم‌سازها اعتراض می‌کردند که اجازه داده نمی‌شود فیلم اجتماعی بفروشد. وقتی فیلمی خوب نباشد، مسلماً نمی‌فروشد.

وی افزود: اما الان نسبت به سال گذشته تغییرات خوبی در ژانر اجتماعی ایجاد شده است. این نشان می‌دهد که ژانر اجتماعی مخاطب خودش را دارد. علاوه بر این، الان شرایطی فراهم شده که وزارت ارشاد باید آزادی عمل بیشتری به فیلم‌سازها بدهد. شرایط سانسور گذشته، دیگر پاسخگو نیست. ببینید، فیلم‌های زیرزمینی که ساخته می‌شوند نشان می‌دهند که این نسل دیگر نسل گذشته نیست که تابع مقررات باشد.

عضو هیئت رئیسه خانه سینما در پاسخ به این پرسش که آیا ضمانتی وجود دارد که در صورت لغو پروانه ساخت، خطوط قرمز زیر پا گذاشته نشود؟ اظهار داشت: بعضی فکر می‌کنند شاید یک نفر پیدا شود که این خط قرمزها را رعایت نکند. اما آن یک نفره، در واقع استثنا است. شما که تهیه‌کنندگان قدیمی را نگاه کنید، مگر می‌شود این‌ها خط قرمزها را رعایت نکنند؟ مگر می‌شود این‌ها «باید» و «نباید» ها را ندانند؟ اینکه دائم فکر کنیم اگر این کار را کنیم، این‌طور می‌شود یا آن‌طور، باعث می‌شود هرچه فضا بسته‌تر شود، بیشتر آثار زیرزمینی ساخته شوند.

وی تاکید کرد: چالش اصلی ما همین نسل جدید است. البته در دل این نسل جدید باید ببینیم چه استعدادهایی وجود دارد، در همه زمینه‌ها، نه فقط سینما. اما در شرایط عبور از این خط قرمزها، بالاخره فیلم می‌خواهد اکران شود. شورای نمایشی وجود دارد که باید مجوز بدهد؛ بنابراین آن فیلم دیده نمی‌شود.

«حبیب اسماعیلی» در پایان این گفت و گو خاطرنشان ساخت: فیلم‌ساز می‌داند اگر بخواهد مسئله‌ای را مطرح کند، باید این خطوط را رعایت کند تا نقدش دیده شود و سراغ ساخت زیرزمینی نرود. در دوره‌ای که جوان و نوجوان ما دسترسی به ماهواره و اینترنت دارند، این محدودیت‌ها دیگر معنا ندارد. حتی ماهواره هم به سمتی رفته که برخوردها با آن مثل گذشته نیست. ما باید در چارچوبی که خطوط ملی را رعایت می‌کنند، آزادی بدهیم. قرار نیست همه این خطوط را زیر سوال ببرند.