به گزارش خبرنگار سینماپرس، به همراه تعدادی از گروه تحریریه سینماپرس تصمیم به دیداری دوستانه از محمدعلی کشاورز، پیشکسوت بازیگری ایران گرفتیم. هنگامی که وارد خانه این هنرمند شدیم آنچه که بیش از هرچیر توجه ما را به خود جلب کرد مهربانی و صمیمیتی بود که در لحظه لحظه حضورمان از سوی  این پدر مهربان تئاتری نصیب ما شد. وی که با وجود بیماری خود با مهربانی بیش از حد پذیرای ما شده بود در پاسخ به ما که به وی گفتیم بالاخره توانستیم پدرسالار واقعی را از نزدیک ببینم لبخندی زد و تاکید کرد: «پدرسالار» از بهترین تجربه های من بود. زمانی که به یکی از کشورهای عربی سفر کرده بودم، فردی نزدیک آمد و در حالی که تعجب کرده بود خطاب به من گفت: «اسدالله خان»!

زمانی که از وی جویای احوالش شدیم، پاسخ داد: پایم که وحشتناک درد می کند، اما در کل حالم خوب است و زمانی که شما جوان ها و دوستان را می بینیم، بهتر هم می شوم. برای همه مردم در درجه اول آرزوی سلامتی می کنم. زیرا که سلامتی بزرگترین سرمایه هر انسانی است.

آینده سینما به دست جوانهاست

وقتی از وی پرسیدیم که چه توصیه ای برای جوان های علاقمند به سینما دارد؟ گفت:آینده سینما به طور کلی به دست جوانهاست، و این جوان ها هستند که باید کار کنند در حقیقت ما دیگر پیر شده ایم و باید عرصه را به دست جوان ها بسپاریم اما آنها باید بدانند که فقط آمدن به سینما شرط نیست بلکه چگونه آمدن و چگونه ماندن و ماندگار شدن از اهمیت بیشتری برخوردار است. فیلم هایی که اکنون ساخته می شود آنقدر بد هستند که من ترجیح می دهم آنها را نگاه نکنم به راستی اینها که ساخته می شود چه مسئله ای را می خواهد عنوان کند؟

وی ادامه می دهد: جوان ها باید در درجه اول بدانند که متعلق به این آب و خاک هستند باید به فرهنگ غنی خود افتخار کنند و آن را بیاموزند، مطالعه کنند و به شهر های مختلف سفر کرده و با فرهنگ و آداب و رسوم مختلف آشنا شوند.  باید مطالعه کنند و دانش هنری و فرهنگی خود را بالا ببرند. و باید بدانند آنهایی که امروز در میان مردم محبوب هستند اگر چیزی هستند در درجه اول هرچه دارند از مردم دارند.

هنر باید در خدمت انسانیت باشد

کشاورز تصریح کرد: یک چیزی که من بارها گفته ام این بوده است که کار هنر و فرهنگ کاری است فوق تمام کارها و هنر باید در خدمت انسان ها باشد و این نمی شود مگر اینکه جوانها شروع به کار کنند ما تا یه حدی کار کردیم اما  حالا گروه هایی که آمدن که کار می کنند.

از «پدرسالار» می پرسیم که آیا به نسل جوان بازیگران و هنرمندان سینما امیدوار هستید که پاسخ می دهد: صد در صد. مگر می شود، به نسل جوان امیدوار نبود؟ تمام دنیا را جوان ها می سازند. نسل گذشته مثل من و امثال من تنها می توانند نظریه پردازی کنند و تجربه های خود را در اختیار نسل جوان قرار بدهد.

هر بازیگری باید خاک صحنه بخورد

محمد علی کشاورز در بخش دیگری از سخنان خود در رابطه با تئاتر عنوان کرد: من اعتقاد دارم زمانی سینمای ما می تواند رشد کند که بازیگران آن زمانی که می خواهند شروع به کار کنند با تئاتر آشنا باشند و خاک صحنه خورده باشند. حضور در سینما به تنها کافی نیست بلکه جوان ها باید تئاتر را بشناسند و به آن بپردازند، معلم ها و استادان ما اولین چیزی که به ما می آموختند در درجه اول سلامتی و ورزش بود  و می آموختند که ادبیات سرزمین خودتان را بدانید و مهتر از همه اینکه جای جای سرزمین خود را بشناسید و بدانید مثلا بلوچ ها چه فرهنگی دارند. بچه های ما امروز متاسفانه مطالعه نمی کنند تیزاژ هزار تایی برای یک کشور ۸۰ میلیون نفری فاجعه است.

وی با اشاره به اینکه باید فرهنگ خود را در قالب ساهت فیلم هایی مناسب به مردم معرفی کنیم، گفت: قبل از انقلاب اسلامی نادر ابراهیمی فیلمی  با نام «آتش بدون دود» ساخت که راجع به ترکمن ها بود و تمام فیلمبرداری آن نیز در ترکمن صحرا بود و به صورت سریال ساخته شد. ابراهیمی کسی است که برای سیتنما و تلویزیون زحمت کشید. ما هفت روز هفته برای این سریال کار می کردیم و در این مدت آنچه برایمان مهم بود نجابتی بود که در آن کار بود. کار کار و کار تنها فکر ما بود. ما بازیگران برای ایفای نقش فرهنگ ترکن ها را مطالعه کرده و با آگاهی به ایفای نقش پرداخیتم و این همان چیزی است که جوان های ما امروز به آن احتیاج دارند.

با اصرار بچه های تئاتر دانشکده تئاتر تاسیس شد

ما در آن زمان با احساس به اینکه در یک کشور با فرهنگ هستیم ولی دانشکده تئاتر نداریم، به وزارت فرهنگ و هنر سابق فشار آورده و خواستار تاسیس مکانی برای اجرای تئاتر و همچنین دانشکده تئاتر شدیم. که تئاتر ۲۵ شهرویرو در آن زمان ساخته شد. بعد از ان هم گفتیم دانشکده تئاتر می خواهیم که دانشگاه تهران در ابتدا با تاسیس دانشکده تئاتر مخالفت کرد که در نهایت فشار ما بر وزارت خانه موجب تاسیس دانشکده تئاتر شد که دکتر فروغ ریاست ان را عهده دار شد. از استادانمان هم می توان به اریان پور و محجوب اشاره کرد که به ما درس می دادن و ار ما می خواستند راجع به فرهنگ و ادبیات تحقیق کنیم و ایران را بگردیم و ما اینکار را انجام می دادیم. برای ورد به این دانشکده هم کنکور داده و سپس به تحصیل در آن مشغول شدیم. از دانشجویان خوب آن زمان علی حاتمی بود که دیگر هرگز مثل او پیدا نمی شود. او چه در سینما و چه در سریال های تلویزیونی کارهای ارزنده ای را انجام داده است.

توجه تلویزیون به تئاتر

تلویزیون امروز باید به تئاتر توجه بیشتری کند، یادم می آید در زمان جوانی ما در روزهای چهارشنبه در تلویزیون ملی ساعت ۸ شب یک برنامه تئاتر اجرا می کردیم که این نشان از اهمیت دادن به هنر تئاتر داشت. سمندریان، اریان پور و خیلی از بزرگان آن زمان در این برنامه حضور پیدا می کردند و هنوز دانشکده تاسیس نشده بود. در آن زمان استادات به ما می اموختند که تئاتر یعنی شجاعت و نجابت.

روابط جای ضوابط را گرفته است

امروز در سینما رابطه حکمفرما شده است است. بازیگر ها را بر اساس رابطه آورده و حتی پولی از آنها  می گیرند. یادم می آید عده ای امده بودند به دیدن من که در کلاس بازیگر شرکت می کردند. آنها به من گفتند که ماهی چهارمیلیون از آنها می گیرند و در مقابل هیچ چیز هم به آنها آموزش نمی دهند. حتی یکی از آنها گفت که یکی از تهیه کنندگان عکس یک خانم را به او نشان داده و گفته است که این خانم برای حضور در فیلمش حاضر است ۱۰ میلبون تومان پرداخت کند اگر تو به من بیشتر بدهی تو می توانی به جای وی در فیلم حضور پیدا کنی! این یعنی فاجعه. همه چیز براساس پول شده است. در دنیا اگر کارگردانی بخواهد کار کند اولا باید کسانی که می خواهند در فیلمش حضور داشته باشند در وهله اول باید دانشگاه دیده باشند. با این وضعیت اصلا دوست ندارم فیلم بینم جون وقتی می بینم کارگردان پول می گیرد تا شخصی را بازی بدهد نا امید می شوم. اوضاع سینما وحشتناک شده است. امروز در سینما وضعیت طوری شده که ۶ نفر در صحنه فیلم کشته می شوند اما اهیمت نمی دهند باید به هنرمند اهمیت داد.

وی در رابطه با آخرین حضور خود در جشنواره فیلم فجر بیان کرد: آخرین باری در دوره ۲۸ جشنواره بزرگداشتی برایم برگزار شده بود که آمدم و هرچه گفتم از ما بهتر هستند و بازیگران تحصیل کرده خوب داریم اما بازهم این کار را انجام دادند.

بازیگران مورد علاقه کشاورز

علی نصیریان، اسماعیل شنگله، نادره خیر آبادی از هنرمندان هم دوره من هستند امروز دیگر مثل جمیله شیخی، نادره و این افراد را نداریم این هنرمندان به خاطر هنر و رفتارشان همیشه محبوب مردم بوده اند. باید بگویم عزت الله انتظامی از همه ما بهتر است و علی نصیریان ضمن اینکه بازیگر قدر و انسان شریفی است نمایشنامه نویس فوق العاده ای نیز است. اما الان هنر را به کالایی برای فروش تبدیل کرده اند.

کار با آنتونی کویین!

فیلم «کاروان ها» را قبل از انقلاب کار کردیم که انتونی کویین و چند تن از بزرگان سینما در آن بازی می کردند. این فیلم در امریکا پخش شد و مورد توجه مردم قرار گرفت و مقالاتی که نوشته بودند از آن تعریف کردند. مدتی بعد آنتونی کویین به من نامه نوشت و به من گفت بیا اینجا من همه چیز برایت فراهم می کنم اما من در جوابش گفتم ایران وطن من است. چند سال بعد به انگلیس رفته و بار دیگر او را دیدم. انتونی کویین به من دوباره گفت چرا نیامدی ؟اینجا مورد توجه خیلی از افراد قرار گرفتی و من دوباره گفتم وطن من ایران است و جز آنجا در جای دیگری کار نمی کنم.

اگر برگزدم دیگر بازیگر نمی شوم!

استاد با گلایه از اوضاع سینما در امروز می گوید: اگر دوباره به عقب بازگردم دیگر بازیگر نمی شدم و می رفتم دنبال یک شغل آبرومند. ما استادان برجسته ای داشتیم در آن زمان همه چیز طبق اصول بود.

گفت‌وگو از: الهام نادری فرید- شیما عسگری

انتهای پیام/