این منتقد سینما در گفتگو با خبرنگار سینماپرس همزمان با اکران ۷ فیلم سینمایی «آزادی مشروط» به کارگردانی حسین مهکام، «دربست» به کارگردانی علی خامه پرست، «نزدیکتر» به کارگردانی مصطفی احمدی، «دو» به کارگردانی سهیلا گلستانی، «آمین خواهیم گفت» به کارگردانی سامان سالور، «وروجک ها» به کارگردانی فرزاد اژدری و «پایان خدمت» به کارگردانی حمید زرگرنژاد افزود: حراج فیلم های ضعیف و متوسط و گاه قابل تأمل و یا اکران درهم فیلم هایی که در طول سال شانس اکران مناسب را نداشته اند شاخصه آثار روی پرده این روزهای سینماست که به دلیل فصل بد اکران هیچ یک مخاطب چندانی ندارند.
وی در نقد شفاهی آثار فعلی سینماهای کشور ابتدا به اولین ساخته بلند سینمایی حسین مهکام اشاره کرد و اظهار داشت: فیلم اجتماعی «آزادی مشروط» نوشته و کار حسین مهکام سینماگری که پیشینه چندین فیلمنامه در تلویزیون و سینما را دارد اثری با سوژه های بسیار درهم و خرده داستان های ناقص فراوان است. مهکام که دستی توانا در فیلمنامه نویسی دارد و نخستین اثر سینمایی اش به رغم بهره گیری از یک سینماگر حرفه ای چون کیانوش عیاری به عنوان مشاور کارگردان در نوشتن فیلمنامه «آزادی مشروط» کم آورده است.
آذین ادامه داد: او که به ظاهر می خواسته در نخستین فیلم سینمایی خود با دست پر حضور یابد به جای استفاده از یک یا دست کم دو داستان اصلی و جذاب چندین داستانک پرداخت نشده را کنار هم ردیف کرده و در مجموع چیزی سطحی ساخته که قصه ها و آدم هایش را نادلپذیر کرده است. روایت های ناکامل، قصه های سطحی، آدمک هایی که باور ناپذیرند از جمله سعید، خسرو، مژده و دیگران، ریتم کند و کشدار و بازی های متوسط از ایرادهای اصلی «آزادی مشروط» است. پرحرفی فیلمساز و کاراکترها و داستانک هایش باعث شده تا موضوع محوری فیلم که نام فیلم هم باید تداعی گر آن باشد یعنی «آزادی مشروط» کمرنگ، نامفهوم و گنگ تصویر شود. متأسفانه «آزادی مشروط» که می توانست به فیلمی خوب و تأثیرگذار تبدیل شود اثری متوسط و آشفته از کار درآمده است.
این منتقد سینما همچنین با اشاره به اولین فیلم بلند سینمایی علی خامه پرست گفت: «دربست» تلاش سازنده اش را در ایجاد فرم و محتوای مناسب یک اثر بلند سینمایی نشان می دهد با این حال فیلم او از نظر ساختار سینمایی و فیلمنامه و کارگردانی زیر خط استانداردهای رایج سینمایی است و خام دستی کارگردان اش را در بیان جذاب سینمایی محتوای فیلمش به نمایش گذاشته است. «دربست» از منظر روایت سینمایی الکن خود کارگردان اش را در بن بست سینمای تجربی قرار داده است. با این حال کوشش این فیلمساز برای حضور در سینمای حرفه ای و استفاده از ابزار سینما جهت قصه گویی امتیاز آن را تشکیل می دهد. خامه پرست راه طویلی برای ایستادن در پله کارگردانی حرفه ای فیلم و سینما پیش رو دارد.
وی در ادامه این گفتگو به سایر فیلم های روی پرده سینماها اشاره کرد و بیان داشت: «نزدیکتر» مصطفی احمدی اثری متوسط و از لحاظ مضمون از یک استعداد جوان در سینما حکایت دارد. اما این هنرمند هم برای ساختن آثار موفق سینمایی به دانش و تجربه بیشتر سینمایی نیازمند است. «نزدیکتر» گرچه دچار لکنت هایی در قصه گویی و تصویرسازی است اما در ارائه نسبی شخصیت ها و ماجراهایش چندان بیراه نرفته و بازی های متوسط و کارگردانی و فضاسازی نسبتاً منطبق با مضمون فیلم راه آینده سینمایی احمدی را روشن نشان می دهد. این فیلمساز چنانچه میان نگاه و سلیقه خود و نگاه و سلیقه مخاطب پیوندی مناسب برقرار کرده و به پرداخت سوژه های آثارش غنای محتوایی و تصویرسازی حرفه ای ببخشد می تواند به توفیق های بیشتر در آینده دست یابد.
آذین در بخشی دیگر از این گفتگو با بیان اینکه «دو» نخستین تجربه سینمایی سهیلا گلستانی کمتر سینمایی و بیشتر یک کار مضمون گرای شبه روایی و نزدیک به مدیوم تولیدات تلویزیونی است خاطر نشان ساخت: گلستانی گرچه تجربه بازی و همکاری در آثار سینمایی را دارد ولی باید به تبحر و تخصص لازم و دانش کارگردانی و سینما شناسی دست یابد تا بتواند با استفاده درست از ابزار بیانی سینما حرف هایش را بازگو کند. اولین ساخته سینمایی وی با استاندارهای سینمایی مرسوم بسیار فاصله دارد. مضمون و قصه این فیلم با توجه به بضاعت سازنده اش شاید اگر در قالب یک فیلم کوتاه ساخته می شد بهتر و بیشتر جواب می داد ولی با ترکیب و شمایل کنونی اثری جذاب و تأثیرگذار نیست به ویژه که گلستانی در کارگردانی و هدایت بازیگران و میزانسن های دوربین و فضاسازی های لازم و همسو با داستان نیم بند فیلمش به توفیق نرسیده است.
این منتقد سپس به جدیدترین فیلم اکران شده سامان سالور که مدت ها در محاق توقیف بود نیز اشاره کرد و اظهار داشت: «آمین خواهیم گفت» سامان سالور هم فقط یک فیلم به کارنامه هنری او اضافه کرده است وگرنه حتی با سلیقه و ذائقه و انتظار تماشاگر فاصله زیادی دارد. این فیلم در موضوع فیلمنامه و کارگردانی و بازی ها حرف تازه و مهمی برای گفتن ندارد. آمین خواهیم گفت یک فیلم کاملاً معمولی، غیر نوآور و سرگردان اجتماعی و دارای چارچوب ساختاری یک اثر متوسط سینمایی است. لذا امتیاز شاخصی و حرکت رو به جلویی برای سالور محسوب نمی شود.
وی در ادامه این گفتگو از جدیدترین فیلم فرزاد اژدری سخن گفت و ادامه داد: «وروجک ها» سومین فیلم فرزاد اژدری فیلمساز علاقمند به سینمای کودک را مصمم تر و حرفه ای تر نشان می دهد. پرداخت قصه های کودک محور اجتماعی و توجه به سلیقه و دنیای کودکان و استفاده از آنچه در قالب فیلم و سینما با مخاطب کودک و حتی بزرگسال ارتباط برقرار می کند و تلاش برای احیای سینمای کودک و رنگ امید بخشیدن به نگاه مخاطب از ویژگی های این فیلم هست. وروجک ها توانسته در مجموع مخاطب کودک خود را راضی کند.
آذین سپس در مورد اولین ساخته سینمایی حمید زرگر نژاد اظهار داشت: «پایان خدمت» اولین ساخته سینمایی حمید زرگرنژاد علیرغم نگارش فیلمنامه آن توسط بهروز افخمی و یاری های او نتوانسته در میان فیلم های جذاب سینمایی مخاطب پسند برای خود جایی باز کند. گرچه سوژه فیلم و زاویه نگاه فیلمساز به آن تازه است ولی پرداخت آن کامل و جذاب نیست به ویژه که داستان آن فاقد کشش، کشمکش و جذابیت های سینمایی است.
وی افزود: زرگر نژاد با آنکه پشتوانه خوبی از حضور یک سینماگر حرفه ای در مقام فیلمنامه نویس و بازیگر توانایی چون سعید راد در اختیار داشته ولی این امتیازها نتوانسته به استحکام و استواری فیلمنامه و سرگرم سازی مخاطب بینجامد و ماحصل کار فیلمی تجربی در عرصه سینمای اجتماعی است. کارگردان «پایان خدمت» نشان داده با سینما و ابزار فیلمسازی بیگانه نیست و بیان سینما را می شناسد ولی قرار دادن ضعیف فیلمنامه در ظرف فیلم نیاز به تجربه و تبحر بیشتر دارد چیزی که هنوز در توشه دان این فیلمساز چندان پربار نیست.
این منتقد سینما در خاتمه این گفتگو متذکر شد: در مجموع اکران شلوغ انتهای سال گرچه سمت و سوی امیدبخشی برای سینما و سازندگان فیلم های روی پرده ندارد اما در کل نشان دهنده زندگی و حیات هرچند افتان و خیزان سینما و بالا بودن کرکره سینمای ایران است و برای هر شخصی این سوأل به وجود می آید که آیا می خواهند با اکران فراوان فیلم ها «امید» به سینما تزریق کنند؟
ارسال نظر