یکشنبه ۱۳ اسفند ۱۳۹۶ - ۱۸:۵۹

یک مهریه عجیب، ایده ساخت «فرزندان زمین»

محسن سخا‎

سینماپرس: محسن سخا کارگردان مستند «فرزندان زمین» معتقد است که حرکت موثری برای حفاظت از محیط زیست انجام نشده است و هنوز مسیری طولانی باقی مانده است.

به گزارش سینماپرس، مستند «فرزندان زمین»، مستندی با موضوع محیط‌زیست کشور است که به کارگردانی و تهیه‌کنندگی محسن سخا تولید شده است. این مستند در یازدهمین دوره جشنواره سینما حقیقت حضور داشت و به نمایش درآمد. در خلاصه‌ی داستان این مستند آمده است که «سعید سلیمانی و شیوا معتضدی زوج جوان کرمانشاهی هستند که به واسطه‌ی علاقه فراوانی که به محیط زیست دارند درختان زیادی را در طبیعت کاشته‌اند که بیشتر آنها به دلایل مختلف از بین رفته‌اند. سعید و شیوا به این نتیجه می‌رسند که برای از بین نرفتن درختان، باید آنها را در مغز انسان‌ها بکارند». 

هفته‌ گذشته، این مستند در برنامه «به اضافه مستند» به نمایش درآمد. به بهانه‌ ساخت این مستند و مسائل محیط‌زیستی در کشور با محسن سخا گفت‌وگو کردیم.  

ماجرای زوج جوانی که مهریه‌شان را کاشت درخت قرار دادند

مستند «فرزندان زمین» به موضوع محیط زیست می‌پردازد. با توجه به این که این موضوع اهمیت فراوانی در کشورمان دارد، جای خالی ساخت این چنین مستندهایی حس می‌شد.  چگونه شد که چنین موضوعی و با رویکردی جدید و متفاوت توجه شما را جلب کرد؟

وقتی با خبر شدم که سعید و شیوا معتضدی زوج محیط زیستی استان کرمانشاه، مهریه ازدواج خود را کاشت درخت قرار داده‌اند،  جرقه ساخت فیلم مستندی درباره زندگی آنها در ذهنم شکل گرفت. زمانی که با این زوج بیشتر آشنا شدم متوجه شدم که این زوج جوان همه زندگی خود را وقف محیط زیست کرده‌اند و دغدغه های فراوانی در مورد محیط زیست دارند.  همین موضوع باعث ترغیب بیشتر من برای ساخت این فیلم مستند شد.

ایده‌ی مدرسه طبیعت، روش نوین برای تربیت کودکانی که طبیعت را دوست دارند

 در  مستند صحبت بسیار مهمی مطرح می‌شود که اگر به دنبال حفظ محیط‌زیست هستیم باید تلاش کنیم تا کاشت درخت را در وجود انسان‌ها نهادینه کنیم. فکر می‌کنید که مستند شما تا چه میزان توانسته است در جهت فرهنگ‌سازی این موضوع قدم بردارد؟ برای نهادینه کردن این موضوع در ذهن مردم باید از چه ابزارهایی استفاده کنیم و گام‌های بعدی چیست؟  

سعید و شیوا کارها و فعالیت‌های فراوانی در زمینه حفظ و نگهداری محیط زیست در طی سال‌ها انجام داده بودند. مثلا تعداد زیادی بذر جنگلی و نهال کاشته بودند که متاسفانه با یک آتش سوزی همه آنها از بین رفته بود. در نهایت آنها به این نتیجه می‌رسند که باید کار اساسی‌تری انجام دهند و برای  حفظ و نگهداری محیط زیست باید در ذهن انسانها نهادینه شود. ایده‌ مدرسه طبیعت کمک فراوانی به دغدغه‌ی آنان می‌کند.  

در حقیقت با ایجاد مکتب مدرسه طبیعت توسط دکتر وهاب زاده در ایران، سعید و شیوا هم راه خود را پیدا می‌کنند. این دو علاوه بر اینکه به فعالیت‌های زیست محیطی خود ادامه می‌دهند  تلاش می‌کنند که اولین مدرسه طبیعت استان کرمانشاه را هم تاسیس کنند که بالاخره بعد از سختی‌ها و مشقات فراوان اولین مدرسه طبیعت استان کرمانشاه را راه اندازی می‌کنند. به نظرم تا زمانی که انسان درک خوبی از فضای پیرامونی که در آن زندگی میکند نداشته باشد، قاعدتا نمی‌تواند به آن احساسی هم داشته باشد.  مدرسه طبیعت این حس و خاطره‌ی زیبا از طبیعت را در ذهن کودک ماندگار می‌کند و همین موضوع باعث می‌شود که آن کودک در بزرگسالی به دنبال تخریب و از بین بردن محیط زیست نمی‌رود.

دولت هیچ حرکت مثبتی در تخریب‌های بنیادی محیط‌ زیست انجام نداده است

 در سالیان اخیر، موضوع توجه به محیط‌زیست در ابعاد مختلف مورد توجه قرار گرفته است. از یک طرف مردم و فعالان محیط‌زیست تلاش خود را به کار گرفته اند و در طرف مقابل نیز، دولت وظیفه دارد تا به این موضوع رسیدگی کند. به نظر شما، چه مقدار از این مسئولیت بر دوش مردم و چه میزان بر دوش دولت است؟ آیا هر کدام از دو طرف، در انجام وظایف خود موفق عمل کرده‌اند؟

به هر حال آنچه که مهم است این است که در زمینه‌ محیط زیست، دولت هم باید جزیی از مردم باشد چرا که محیط زیست برای تنها ما انسان‌ها نیست. قبل از ما، همه جانداران از این فضا استفاده میکرده اند.  متاسفانه در این سالها شاهد از بین رفتن و نابودی بخش مهمی از محیط زیست کشورمان هستیم. تصور اینکه هزاران  درخت بلوط در زاگرس به خاطر کشیدن خط لوله گاز از جنوب غرب به شمال غرب نابود شوند، واقعا هیچ توجیهی ندارد. در این جنگل‌ها گونه‌های مختلف جانوری و گیاهی زندگی میکنند. متاسفانه حجم تخریب‌ در این جنگل‌ها بسیار بالاست. به نظرم نابودی جنگل‌های زاگرس در غرب کشور درست در زمانی که بحث ورود ریزگردها را در این منطقه داریم، واقعا هیچ توجیهی ندارد. متاسفانه دولت هیچ حرکت مثبتی در مورد تخریب‌های بنیادی در حوزه محیط زیست انجام نداده و اگر فعالیت‌های فردی و گروهی خودجوش خود مردم تا به اکنون نبود معلوم نبود که چه بلایی سر محیط زیست کشور می‌آمد.  

 پس از نمایش فیلم در جشنواره‌ی حقیقت، چه بازخوردهایی گرفتید؟   واکنش مردم به ایده‌ ساخت مدرسه طبیعت مثبت بود؟  

فیلم در جشنواره حقیقت با استقبال تماشاگران همراه بود. بعد از دیدن فیلم، تماشاگران سوالاتی را درباره اینکه آیا مدرسه طبیعت در شهرهای دیگر هم وجود دارد یا خیر، پرسیدند و چند نفری هم خودشان علاقه‌مند به تاسیس مدرسه طبیعت بودند. علاوه بر این، افرادی هم بودند که نگران آینده جنگل‌های منطقه عثمانوند بودند. امیدوارم فیلم بتواند تاثیر خودش را در ذهن مخاطبین بگذارد و این مهمترین دغدغه من است.

تخریب محیط‌ زیست توسط نهادهایی انجام می‌شود که به بدنه‌ی دولت متصل هستند

این روزها عده‌ای از فعالان مردمی محیط‌ زیست معتقد هستند که توجه دولت به موضوع محیط‌ زیست در رده‌ پایین اولویت‌ها قرار می‌گیرد و به اندازه‌ی دیگر حوزه‌ها مانند سیاست، اقتصاد و ...  بودجه و نیروی انسانی اختصاصی ندارد. به نظر شما این صحبت درست است و آن چنان که شایسته‌ی توجه بوده است، به محیط‌ زیست توجه شده است؟

در مساله‌ی محیط زیست، متاسفانه دولت هیچ توجهی ندارد.  اینکه ما فقط سازمانی به عنوان محیط زیست داشته باشیم، کافی نیست. متاسفانه در این سال‌ها تخریب‌ها در حوزه محیط زیست توسط ارگان‌ها، نهادها و سازمان‌هایی انجام می‌شود که بیشتر آنها به بدنه دولت متصل هستند. قطعا دولت می تواند با سیاست‌گذاری درست در این زمینه، از بروز فاجعه‌های بیشتر زیست محیطی در کشور جلوگیری کند. متاسفانه محیط زیست کشور در مرحله بحران است و ما در مقابل نسل بعد از خود،  مسئولیم.

*تسنیم

ارسال نظر

شما در حال ارسال پاسخ به نظر « » می‌باشید.